Η Μέρκελ σε κλοιό ακροδεξιών, ναζιστών και ρατσιστών

Η ακροδεξιά βία, που συνεχίστηκε ανεξέλεγκτη στο Κέμνιτς την περασμένη εβδομάδα, αποτελεί σημείο καμπής για τη Γερμανία: πρώτη φορά η άκρα Δεξιά κατάφερε να συντηρήσει τόσο βίαιες κινητοποιήσεις επί τόσες ημέρες, πιάνοντας στον ύπνο ακόμη και την αστυνομία και δίνοντας την εντύπωση ότι ελέγχει την πόλη αυτή της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Και πρώτη φορά η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), τρίτο κόμμα στη γερμανική Βουλή και αξιωματική αντιπολίτευση στη χώρα, ενώθηκε με τις άλλες ακροδεξιές ομάδες που δρουν στη Γερμανία, δείχνοντας πόσο άνετα αισθάνεται με τους ναζιστικούς χαιρετισμούς και τα λιντσαρίσματα μεταναστών.

Δύο είναι τα κυριότερα συμπεράσματα από τα γεγονότα στο Κέμνιτς. Πρώτον, η γερμανική Ακροδεξιά, που μέχρι πρότινος χωριζόταν σε φιλοναζιστική και σε ρατσιστική-ξενοφοβική, είναι μία αφού ακροδεξιοί κάθε απόχρωσης, από χούλιγκαν και σκίνχεντ μέχρι «ανησυχούντες νοικοκυραίοι», διαδήλωσαν πλάι-πλάι στο Κέμνιτς. Και δεύτερον, οι τακτικές αυτής της ενιαίας, αναθαρρυμένης από τις επιτυχίες της Ακροδεξιάς έχουν αλλάξει προς το βιαιότερο.

Η γερμανική Ακροδεξιά φανέρωσε το βίαιο πρόσωπό της στο Κέμνιτς και η στρατηγική της απέδωσε. Δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στην «Bild» την περασμένη Δευτέρα έφερε το AfD στη δεύτερη θέση με 17%, πίσω από τη Χριστιανοδημοκρατική Ενωση/Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU, 28,5%) και μπροστά από τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD, 16%).

Πριν από το Κέμνιτς υπήρχαν στη Γερμανία, εδώ και δεκαετίες, νεοναζιστικά μορφώματα, όπως το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα (NPD), ενώ πιο πρόσφατα εμφανίστηκαν ρατσιστικά κινήματα «απλών πολιτών» όπως το Pegida (Πατριώτες Ευρωπαίοι Κατά της Ισλαμοποίησης της Δύσης). Στο Κέμνιτς τα δύο αυτά παρακλάδια της Ακροδεξιάς ενώθηκαν και σύντομα προστέθηκε το τρίτο, η «κυβερνήσιμη», υποτίθεται, Ακροδεξιά της AfD που μέχρι τότε τηρούσε δήθεν αποστάσεις από τα άλλα δύο. Νεοναζιστές και χούλιγκαν διαδήλωσαν βίαια δίπλα σε Wutbürger (οργισμένους πολίτες) και οι ηγέτες της AfD συνέβαλαν στην υποδαύλιση αλλά και στη νομιμοποίηση της βίας με τις δηλώσεις τους.

Παράδειγμα, μεταξύ πολλών, ο βουλευτής του AfD Μάρκους Φρονμάγερ που τουιτάρισε πριν από το ξέσπασμα των ταραχών στο Κέμνιτς: «Σήμερα είναι καθήκον των πολιτών να σταματήσουν τους μαχαιροβγάλτες μετανάστες» και «Αν το κράτος δεν μπορεί να προστατεύσει τους πολίτες του, ο κόσμος πρέπει να κατεβεί στους δρόμους για να αυτοπροστατευτεί».

Σύμφωνα με τους πανεπιστημιακούς Σίνθια Μίλερ-Ιντρίς και Ντάνιελ Κέλερ, πριν από το Κέμνιτς τα κόμματα και οι οργισμένοι πολίτες της Ακροδεξιάς εκπροσωπούσαν το κατεστημένο για τους νεοναζιστές ενώ οι νεοναζιστές ήταν υπερβολικά βίαιοι για τους πρώτους. «Η επιτυχία της συνεργασίας τους στο Κέμνιτς εισάγει έναν νέο κύκλο στον οποίο κινήματα όπως το Pegida αποτελούν πρόσφορο έδαφος για ριζοσπαστικοποίηση ενώ η βία νομιμοποιείται από την πολιτική ελίτ του AfD» διαπιστώνουν στον «Monde».

Οι ταραχές στο Κέμνιτς ξέσπασαν πριν από δύο εβδομάδες, τα ξημερώματα της Κυριακής 26 Αυγούστου, όταν ένας Σύρος και ένας Ιρακινός μαχαίρωσαν θανάσιμα τον 35χρονο Γερμανό Ντάνιελ Χίλιγκ. Αριστερών πολιτικών πεποιθήσεων και με πατέρα Κουβανό και μητέρα Γερμανίδα, ο Χίλιγκ έγινε άθελά του η αφορμή για ρατσιστική βία που συνεχίστηκε επί μία εβδομάδα.

Σε αυτό βοήθησαν και τα fake news που πλημμύρησαν το Facebook: ότι οι νεκροί ήταν δήθεν δύο, ότι δήθεν πήγαν να υπερασπιστούν μια Γερμανίδα που την παρενοχλούσαν σεξουαλικά μετανάστες –έχει παρατηρηθεί ότι οι θεωρίες συνωμοσίας περί παρενόχλησης Γερμανίδων από μετανάστες εξαγριώνουν τους ακροδεξιούς και τους κατεβάζουν στον δρόμο, γι’ αυτό οι ψευδείς ειδήσεις συχνά «κατασκευάζουν» τέτοια περιστατικά.

Σαν να μην είδε τις εικόνες της βιαιότητας από το Κέμνιτς, ο βουλευτής της AfD Ούντο Χέμελγκαρν έγραψε στο Twitter: «Το πρόβλημα δεν είναι οι ειρηνικές διαμαρτυρίες του γενναίου λαού του Κέμνιτς κατά των εγκληματιών μουσουλμάνων μεταναστών αλλά οι βιασμοί και οι δολοφονίες που κάνουν οι λαθρομετανάστες, η βία των μεταναστών!».

Τα επίπεδα οργάνωσης και ο όγκος της κινητοποίησης της Ακροδεξιάς σόκαραν τους Γερμανούς και την Ευρώπη: μάζεψε ως και 6.000 άτομα σε μια διαδήλωση, ξεπερνώντας τους υπολογισμούς της αστυνομίας που βρέθηκε απροετοίμαστη να τους αντιμετωπίσει, τραυματίστηκαν δεκάδες σε συμπλοκές με αντιδιαδηλωτές και στο Κέμνιτς οι μετανάστες, παράνομοι αλλά και νόμιμοι, ακόμη φοβούνται να κυκλοφορήσουν στον δρόμο.

Την περασμένη Δευτέρα διοργανώθηκε μια αντιφασιστική συναυλία στο Κέμνιτς η οποία συγκέντρωσε 60.000 άτομα που φώναζαν ότι «οι μετανάστες είναι ευπρόσδεκτοι». Επισκιάστηκαν όμως από τα ακροδεξιά έκτροπα που σημειώθηκαν την εβδομάδα που προηγήθηκε. Ο αρχηγός της AfD, ο 77χρονος Αλεξάντερ Γκάουλαντ, τα δικαιολόγησε ως «φυσιολογική» αντίδραση στο μαχαίρωμα του Χίλιγκ.

Η Σαξονία, το κρατίδιο όπου ανήκει το Κέμνιτς, έχει επιτυχημένη οικονομία και σχετικά χαμηλή ανεργία αλλά είναι επί χρόνια κέντρο των νεοναζιστών στη Γερμανία. Στις περυσινές ομοσπονδιακές εκλογές η AfD έφερε το υψηλότερο ποσοστό της στη Σαξονία και σήμερα ένας στους τέσσερις δηλώνει ψηφοφόρος της. Στο Κέμνιτς ζουν 20.000 μετανάστες που αποτελούν το 8% των κατοίκων της πόλης.

«Ας δείξουμε μαζί ποιος έχει τον πρώτο λόγο στην πόλη!» ήταν το σύνθημα που έγραψε η χουλιγκανική ακροδεξιά οργάνωση Kaotic Chemnitz στη σελίδα της στο Facebook, αμέσως μετά τη δολοφονία του Χίλιγκ, καλώντας τους οπαδούς της να διαδηλώσουν στην κεντρική πλατεία του Κέμνιτς την ίδια ημέρα.

Ακόμη μεγαλύτερο εξαγριωμένο πλήθος διαδήλωσε την επομένη, όταν η ακροδεξιά Pro Chemnitz, που κατέχει τρεις έδρες στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης, κάλεσε και εκείνη τους οπαδούς της να κατέβουν στους δρόμους κατά των μεταναστών. Μαζί τους οπαδοί μορφωμάτων όπως το HooNaRa (από τα αρχικά Χούλιγκαν Ναζιστές Ρατσιστές) και η Νέα Κοινωνία (με τα αρχικά NS ως αναφορά στον Εθνικοσοσιαλισμό –Nationalsozialismus).

Στο παιχνίδι μπήκε και η AfD, καλώντας τον κόσμο να επιστρέψει στους δρόμους το περασμένο Σάββατο (επτά ημέρες μετά τη δολοφονία) για να θρηνήσει «τους νεκρούς της αναγκαστικής πολυπολιτισμικότητας». Ενδεικτική είναι η περιγραφή του απεσταλμένου της αμερικανικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας The Daily Beast: «Ενας μεγαλόσωμος άνδρας είχε τατουάζ στον σβέρκο με τους αριθμούς «88» (τον κωδικό για το «Χάιλ Χίτλερ»). Ενας άλλος, που βρωμούσε ποτό, φορούσε μια μπλούζα που έγραφε «Deutsches Reich» (Γερμανικό Ράιχ) και φώναζε «Eine U-Bahn, eine U-Bahn» (σ.σ.: από το ποδοσφαιρικό σύνθημα «Χτίζουμε U-Bahn (μετρό) για το Αουσβιτς»)».

Η εγκληματικότητα δεν είναι υψηλή στη Σαξονία των 4 εκατ. κατοίκων: 27 δολοφονίες και 69 ανθρωποκτονίες εξ αμελείας καταγράφηκαν πέρυσι. Η AfD συστηματικά υπερβάλλει τον αριθμό των εγκλημάτων που διαπράττονται από μετανάστες και κατηγορεί την κυβέρνηση ότι τα συγκαλύπτει. Στο Κέμνιτς διοργάνωσε, μεταξύ άλλων, «πορείες γυναικών» κατά της «κρυφής εισαγωγής του νόμου της Σαρία» στις γερμανικές πόλεις.

Το 2016, όταν ένας αφγανός πρόσφυγας βίασε και σκότωσε μια 19χρονη γερμανίδα φοιτήτρια Ιατρικής στο Φράιμπουργκ (της πρώην Δυτικής Γερμανίας), η AfD είχε καλέσει σε διαδηλώσεις. Μόνο λίγες δεκάδες είχαν εμφανιστεί. Στο Κέμνιτς εμφανίστηκαν 6.000 διαδηλωτές στο κάλεσμα της AfD: βρίσκεται στην πρώην Ανατολική Γερμανία όπου η Ακροδεξιά έχει πολύ μεγαλύτερη απήχηση αλλά και οι συνθήκες σήμερα, τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ευρώπη, είναι πιο ώριμες για μια επίδειξη δύναμης της Ακροδεξιάς.

Στις πρώτες κινητοποιήσεις του ξενοφοβικού Pegida, που εμφανίστηκε στη Σαξονία το 2014, ελάχιστοι από τους διαδηλωτές γνώριζαν τον όρο «Lügenpresse» (ψεύτης Τύπος) που χρησιμοποιούσαν οι ναζί. Οι ακροδεξιοί ομιλητές στις συγκεντρώσεις αυτές όμως φρόντιζαν να τον επαναλαμβάνουν και να προκαλούν το κοινό να φωνάζει «Lügenpresse» ξανά και ξανά μπροστά στις κάμερες. Σήμερα το «Lügenpresse» είναι «ψωμοτύρι» της γερμανικής (και όχι μόνο) Ακροδεξιάς που, εκτός από τους ναζιστές, στοχεύει να προσελκύσει και τους «απλούς Γερμανούς» που εξοργίζονται όταν ο «ψεύτης Τύπος» τους αποκαλεί ρατσιστές.

Το «Ψεύτης Τύπος» ήταν το σύνθημα που ακούστηκε περισσότερο στο Κέμνιτς μετά το «Η Μέρκελ πρέπει να φύγει», αφού οι ακροδεξιοί θεωρούν ότι η καγκελάριος «πρόδωσε τον λαό» με τη μεταναστευτική πολιτική της.

«Στην Ιταλία και στην Αυστρία βρίσκεται στην εξουσία. Στη Γαλλία εκπροσωπείται στην Εθνοσυνέλευση. Στη Σουηδία βρίσκεται στα πρόθυρα της εξουσίας. Στη Γερμανία βρίσκεται στους δρόμους και κυνηγά μετανάστες. Η Ακροδεξιά έχει αέρα στα πανιά της στην Ευρώπη. Από τι τρέφεται; Γιατί είναι τόσο δυναμική;» αναρωτήθηκε ο ιστορικός Στεφάν Φρανσουά σε άρθρο του στον «Monde».

Ο γάλλος ιστορικός παρατηρεί ότι η «ταυτοτική» ιδεολογία (σ.σ. identitarian, από την ταυτότητα καθώς επικεντρώνεται στην αλλοίωση της ευρωπαϊκής ταυτότητας από τους μουσουλμάνους) κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στο ευρύτερο κοινό από τα τέλη της δεκαετίας του ’90: η συνύπαρξη με το Ισλάμ γίνεται όλο και πιο προβληματική επειδή απειλεί την ευρωπαϊκή ταυτότητα. «Οι μουσουλμάνοι είναι ανίκανοι να ενταχθούν, να δεχθούν τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού… Οι «ταυτοτικοί» σχηματισμοί έχουν τους ισχυρισμούς αυτούς στη βάση της ιδεολογίας τους» έγραψε ο Φρανσουά. Διαπίστωσε ότι τα γεγονότα στο Κέμνιτς δείχνουν σήμερα ότι «μέρος της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς επανασυνδέεται με τη βίαιη δράση».

Το κίνημα των ταυτοτικών, που πρωτοεμφανίστηκε στη Γαλλία το 2003, ιδρύθηκε online στη Γερμανία το 2012. Οραμά τους είναι μια ομοιογενής «λευκή» Ευρώπη, πιστεύουν ότι η ΕΕ «εξισλαμίζεται», ζητούν την «επαναμετανάστευση» (remigration), δηλαδή την επιστροφή των μεταναστών εκεί από όπου ήρθαν, και διαδίδουν τη θεωρία συνωμοσίας της «μεγάλης αντικατάστασης», δηλαδή ότι υπάρχει σχέδιο για να αντικατασταθούν οι λευκοί Ευρωπαίοι με μετανάστες από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Σύμβολό τους είναι ένα κίτρινο ελληνικό «Λ» σε μαύρο φόντο (αναφορά στη μάχη των Θερμοπυλών!). Οι ταυτοτικοί, που συχνά κατεβαίνουν στους δρόμους μαζί με το Pegida, θεωρούνται οι «χίπστερ» της Ακροδεξιάς, το νέο πρόσωπο της γερμανικής Neue Rechte (Νέας Δεξιάς) – σε αντιδιαστολή με την «παλαιά δεξιά» των νεοναζιστών. Αυτό δεν τους εμπόδισε καθόλου να δώσουν το «παρών» στις βίαιες διαδηλώσεις του Κέμνιτς δίπλα στους νεοναζιστές.

Ο ιστορικός Φρανσουά προειδοποίησε στον «Monde» για τις ευρωπαϊκές επιπτώσεις της Κέμνιτς: «Η εξτρεμιστική ιδεολογία εξελίσσεται και ριζοσπαστικοποιείται ή μάλλον επιστρέφει σε παλαιές, βίαιες πρακτικές, όπως βλέπουμε παντού στην ΕΕ. Οι οπαδοί της θέλουν να προστατεύσουν την Ευρώπη από τα κύματα μεταναστών – ένα “ταυτοτικό” σύνθημα λέει “Υπερασπιστείτε την Ευρώπη”. Πεπεισμένοι ότι βρίσκονται σε πόλεμο, αποφάσισαν να περάσουν στη δράση, όπως διάφορες γαλλικές οργανώσεις από το 2015 (σ.σ.: μετά τις πολύνεκρες επιθέσεις στο Μπατακλάν και αλλού στο Παρίσι), για παράδειγμα η White Wolf Klan ή πιο πρόσφατα η Δράση Επιχειρησιακών Δυνάμεων (AFO). Η ακροδεξιά βία θα αυξηθεί στους ερχόμενους μήνες ή χρόνια. Συνοδευόμενη από ένα ανησυχητικό φαινόμενο: η κοινή γνώμη θα είναι όλο και λιγότερο εχθρική προς τη βία αυτή». Προέβλεψε ότι ο κίνδυνος για ακροδεξιές επιθέσεις θα γίνεται όλο και μεγαλύτερος ενώ δεν απέκλεισε την επανεμφάνιση της ακροδεξιάς τρομοκρατίας.
Στη Γερμανία μένει να δούμε αν η σύμπραξη νεοναζιστών, οργισμένων πολιτών και AfD θα διαρκέσει, και αν η βία κατά μεταναστών θα συνεχιστεί στις γερμανικές πόλεις. Οι ακρότητες και το χάος φαίνεται να ευνοούν δημοσκοπικά τους ακροδεξιούς διότι επαληθεύουν τη ρητορική τους για το ότι η χώρα βρίσκεται σε κρίση (λόγω της μετανάστευσης).

Μέχρι πρότινος το πιο βίαιο μόρφωμα της Ακροδεξιάς στην ΕΕ ήταν η Χρυσή Αυγή. Χρειάστηκε η δολοφονία ενός έλληνα αντιφασίστα για να «μαζευτεί» σχετικά. Σήμερα είναι η γερμανική Ακροδεξιά που αποθρασύνεται. Οι βιαιότητες στο Κέμνιτς φανέρωσαν μια άνευ προηγουμένου συνεργασία: γκρουπούσκουλα όπως η Νέα Δεξιά, εθνικοσοσιαλιστές και Reichsbürger (Πολίτες του Ράιχ), από το ναζιστικό κόμμα Τρίτος Δρόμος ως την AfD, όλοι έδωσαν το «παρών» στους δρόμους της πρώην ανατολικογερμανικής πόλης. Μόνο οι αντιφασιστικές οργανώσεις δυσκολεύονται εδώ και χρόνια να επιβιώσουν στο Κέμνιτς, καθώς γίνονται συχνά στόχος επιθέσεων. Η Σαξονία είναι σταθερά τα τελευταία χρόνια το πρώτο ή ανάμεσα στα πρώτα κρατίδια όπου σημειώνεται ακροδεξιά βία – 95 περιστατικά καταγράφηκαν πέρυσι.

Πολλοί στη Γερμανία ζητούν να τεθεί η AfD της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπό κρατική παρακολούθηση λόγω των διασυνδέσεών της με νεοναζιστές. Αλλοι ζητούν από τη γερμανική αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες να αναλάβουν αποφασιστικά δράση για να ανατρέψουν τα σχέδια των ακροδεξιών για βία εναντίον μουσουλμάνων και αντιφασιστών. Το Κέμνιτς μοιάζει σήμερα αστυνομοκρατούμενη πόλη αλλά πολλοί επικρίνουν την κυβέρνηση ότι έκανε υπερβολικά λίγα υπερβολικά αργά.