«Η μεταπολεμική Γερμανία έχει εκ θεμελίων μια σοβαρή προσέγγιση απέναντι στο κράτος και στη διασφάλιση του δημοκρατικού της οικοδομήματος, ακριβώς λόγω της ιστορίας της. Δεν είναι χώρα που θα πάρει μια τρελή στροφή, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο με το Brexit ή οι Ηνωμένες Πολιτείες με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ» αναφέρει στο «Βήμα» ο Τζον Κάμπφνερ, δημοσιογράφος και συγγραφέας μεταξύ άλλων του βιβλίου «Why the Germans Do It Better» («Γιατί οι Γερμανοί το κάνουν καλύτερα»).
Πού οφείλονται τα υψηλά ποσοστά που καταγράφει η γερμανική Ακροδεξιά;
«Η άνοδος ακροδεξιών κομμάτων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, δεν πρόκειται για μια γερμανική ιδιαιτερότητα. Αυτά που διαφέρουν είναι το ιστορικό πλαίσιο και ο τρόπος αντίδρασης και διαχείρισης. Κατά τα άλλα, τα αίτια είναι πανομοιότυπα: μετανάστευση κυρίως και οικονομία. Ειδικά σήμερα η Γερμανία βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση και έχουν γίνει κάποια λάθη, όπως η παράλογη ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία. Ο κόσμος είναι απογοητευμένος».
Τι σηματοδοτεί αυτή η τόσο μαζική αντίδραση κατά της AfD;
«Είναι γεγονός πως στην πλειοψηφία τους οι Γερμανοί ανησυχούσαν για την AfD, αλλά φαινόταν σαν να μην ήξεραν τι να κάνουν για αυτό. Ξαφνικά, μια μικρή ειδησεογραφική ιστοσελίδα έκανε μια εξαιρετική έρευνα και αποκάλυψε τα μυστικά σχέδια για απελάσεις μεταναστών και πολιτών, προκαλώντας ένα πρωτοφανές κύμα διαδηλώσεων για δύο συνεχόμενα Σαββατοκύριακα. Θεωρώ πως για κάποιους λειτούργησε ως αφορμή και για κάποιους ως μια μεγάλη αφύπνιση. Οπως και να έχει, πρόκειται για κάτι πολύ θετικό. Κυρίως διότι οι λαϊκές διαμαρτυρίες, και μάλιστα σε τόσο μεγάλη κλίμακα, καταδεικνύουν στα μεγάλα κόμματα πως έχουν το περιθώριο να σκληρύνουν τη στάση τους έναντι της AfD. Ετσι ενισχύεται το γερμανικό «τείχος προστασίας» απέναντι στην Ακροδεξιά».
Τι εννοείτε με τον όρο «τείχος προστασίας»;
«Η Γερμανία έχει εδώ και πολλά χρόνια ένα τείχος προστασίας, μια μορφή άμυνας απέναντι στην Ακροδεξιά: μια άτυπη συμφωνία μεταξύ των υπόλοιπων κομμάτων ότι δεν θα συνάψουν οποιαδήποτε συνεργασία με ακροδεξιά κόμματα, όπως η AfD. Δεν είναι κάτι που ορίζεται από τον νόμο, αλλά υπάρχει μια κοινή κατανόηση σε αυτό το ζήτημα. Αυτό το τείχος σταδιακά διαβρώνεται καθώς η AfD δυναμώνει και παίζει πιο ενεργό ρόλο στην πολιτική σκηνή, όμως θεωρώ ότι τα γεγονότα των τριών τελευταίων εβδομάδων θα κάνουν πολλούς να το ξανασκεφτούν πριν στηρίξουν την AfD».
Είναι πιθανό το ενδεχόμενο της απαγόρευσης της AfD;
«Μια προσπάθεια για απαγόρευση θα προκαλούσε πολλά προβλήματα καθώς είναι πολύ δύσκολο να απαγορεύσεις ένα κόμμα, πολύ περισσότεο ένα κόμμα που αντιπροσωπεύει το 23% του εκλογικού σώματος. Ομως είδαμε αυτή την εβδομάδα την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να διακόψει την κρατική χρηματοδότηση για το επίσης ακροδεξιό κόμμα Πατρίδα. Αυτός είναι ένας πιθανός τρόπος αποδυνάμωσης της AfD, ίσως πιο ρεαλιστικός από τη συζήτηση για απαγόρευση».
Θεωρείτε πως όλη η συζήτηση που γίνεται γύρω από την AfD μπορεί να την ενισχύσει, καθότι αντισυστημική;
«Πιστεύω πως παρόλο που ενισχύεται το αντισυστημικό της προφίλ, οι αποκαλύψεις για το σχέδιο απελάσεων θα λειτουργήσουν περισσότερο αρνητικά. Πόσω μάλλον, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες άστοχες δηλώσεις της αρχηγού, Αλις Βάιντελ, για ένα ενδεχόμενο Dexit (έξοδο της Γερμανίας από την ΕΕ). Υπάρχει πλέον το παράδειγμα του Brexit, που έχει κάνει όλα τα ακραία και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα της Ευρώπης να μη μιλούν πια για έξοδο από την ΕΕ, αλλά για μεταρρύθμιση του τρόπου λειτουργίας της».