Ο χρόνος πιέζει αλλά οι μείζονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ιταλία, η ενεργειακή κρίση, η κρίση κόστους ζωής, με φόντο τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, δεν περιμένουν. Αυτό είναι το μότο της Τζόρτζια Μελόνι, εν αναμονή πρωθυπουργού, ηγέτιδας του ακροδεξιού κόμματος Αδελφοί της Ιταλίας (FdI), που κέρδισε τις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου. Επικεφαλής του δεξιού συνασπισμού, στον οποίο μετέχουν η ξενοφοβική Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και η Φόρτσα Ιτάλια του αειθαλούς λαϊκιστή Σίλβιο Μπερλουσκόνι, η Μελόνι εργάζεται πυρετωδώς για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Repubblica», για 12 τουλάχιστον υπουργεία θα ήθελε τους καλύτερους ειδικούς στους συγκεκριμένους τομείς (π.χ. οικονομία, ενέργεια), ενώ υπολογίζει να δώσει από τρία υπουργεία στη Λέγκα και στη Φόρτσα Ιτάλια, προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις τους.
Η Μελόνι είναι ανένδοτη: θέλει στην κυβέρνησή της τους καλύτερους. Προσπαθεί να πείσει τον Φάμπιο Πανέτα, οικονομολόγο, πρώην διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας και νυν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, να αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών, ενώ στο υπουργείο Ενέργειας ενδέχεται να διατηρήσει τον νυν υπουργό Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, διδάκτορα Φυσικής και πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος επιχειρήσεων όπως η Illy Caffe και η Φεράρι.
Το μεγαλύτερο πάντως πρόβλημα φαίνεται να δημιουργεί ο Σαλβίνι, ο οποίος επιμένει να αναλάβει το υπουργείο Εσωτερικών. Με δεδομένη την ανησυχία στην ΕΕ για την εκλογή της Μελόνι και τον σχηματισμό της νέας ιταλικής κυβέρνησης, «Το Βήμα» συνομίλησε με τον Φάμπιο Μπορντινιόν, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Ουρμπίνο, Carlo Bo.
Ο Ρομπέρτο Ντ’ Αλιμόντε, διαπρεπής καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, υποστήριξε στη «Repubblica» ότι η Μελόνι είναι περισσότερο ανεπαρκής και λιγότερο επικίνδυνη για την Ιταλία. Συμφωνείτε;
«Αληθές ως έναν βαθμό. Η Μελόνι παρουσίασε τον εαυτό της ως το «νέο» στην πολιτική, όμως σε αντίθεση με το κόμμα της, η ίδια δεν είναι νέα. Το 2008 διετέλεσε υπουργός Νεολαίας στην κυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Νομίζω πάντως ότι σημασία έχει κυρίως το πώς θα πολιτευτεί σε σχέση με τις κρίσεις της νέας κυβέρνησης, τις έντονες κοινωνικές συγκρούσεις που είναι πολύ πιθανό να εκδηλωθούν».
Είναι θετικό ότι η Ιταλία θα αποκτήσει για πρώτη φορά γυναίκα πρωθυπουργό, την οποία ψήφισε το 27% των γυναικών (σύμφωνα με το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων SWG), παρά τις πολύ συντηρητικές απόψεις της; Ηταν ψήφος «ελαφρά τη καρδία»;
«Είναι θετικό το ότι η νέα πρωθυπουργός θα είναι γυναίκα, όμως δεν αναμένουμε από τη Μελόνι φεμινιστικές πολιτικές, όχι με την έννοια του φεμινισμού που δίνει η Αριστερά. Η Μελόνι είναι από τo 2020 επικεφαλής του κόμματος των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ΕΣΜ). Οσο για τις γυναίκες που την ψήφισαν, η ψήφος τους δεν ήταν ελαφρά τη καρδία, την ψήφισαν μετά από μια περίοδο πολύ δύσκολη για την Ιταλία, μετά από κυβερνήσεις που τόνωσαν τις δυνάμεις του λαϊκισμού (το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Τζουζέπε Κόντε και τη Λέγκα του Σαλβίνι) οι οποίες σχημάτισαν την πρώτη κυβέρνηση Κόντε, το 2018. Εκτοτε οι κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες άλλαζαν συνεχώς. Αυτή η κατάσταση επέτεινε το κλίμα δυσπιστίας των ψηφοφόρων, γεγονός που αποτυπώθηκε στο πρωτοφανές ποσοστό αποχής, 36,1%. Υπό αυτή την έννοια, η ψήφος στη Μελόνι ήταν ψήφος στο «νέο» στην πολιτική. Σε περίπτωση όμως που αποτύχει η Μελόνι, διερωτώμαι τι θα γίνει; Δεν υπάρχει πλέον κάτι «νέο» για να ψηφίσουν οι Ιταλοί».
Σε περίπτωση αποτυχίας της νέας κυβέρνησης, υπάρχει ενδεχόμενο επιστροφής του Μάριο Ντράγκι;
«Το παράδοξο αυτών των εκλογών είναι ότι το 70% των Ιταλών έκριναν θετικά την απερχόμενη κυβέρνηση Ντράγκι και ταυτόχρονα έδωσαν τη νίκη στη μόνη πολιτική δύναμη που δεν τη στήριζε. Η συναίνεση αφορούσε το πρόσωπο του Ντράγκι αλλά καθόλου τις πολιτικές δυνάμεις που στήριζαν την κυβέρνησή του. Το σενάριο επιστροφής του είναι πολύ πρόωρο. Υπάρχει εξάλλου και το ενδεχόμενο ο Ντράγκι να οδηγηθεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Η απερχόμενη κυβέρνηση ωστόσο άφησε δεσμεύσεις στην Ιταλία, τις οποίες είναι υποχρεωμένη να τηρήσει η νέα κυβέρνηση. Η επιτυχία της Μελόνι θα βασιστεί στο αν κατορθώσει να διατηρήσει μια ισορροπία ανάμεσα στο ρεύμα του αντισυστημισμού, της εναντίωσης στις πολιτικές ελίτ – στοιχεία που την οδήγησαν στην πρωθυπουργία – και στην υπευθυνότητα που απαιτεί η δραματική συγκυρία που διανύουμε».
