Θα μπορούσε μετά τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης να ακολουθήσει αντίστοιχη μεθόδευση αποκλεισμού του δημάρχου της Αγκυρας Μανσούρ Γιαβάς; Στην Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όλα είναι πιθανά. Η καταδίκη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου μετέτρεψε την πολιτική σκηνή της γείτονος σε θρίλερ διαρκείας. Δημοσκόπηση του Ινστιτούτου της Αγκυρας δείχνει ότι η πλειοψηφία των Τούρκων θέλει ξεκάθαρα αλλαγή.
Σύμφωνα με αυτήν, ο Ερντογάν χάνει με μεγάλη διαφορά από τον δήμαρχο της Αγκυρας, έρχεται οριακά πίσω από τον Ιμάμογλου, ενώ υπερισχύει έναντι του ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Η συμμαχία των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης καθώς αργεί να αποφασίσει ποιος θα είναι ο κοινός υποψήφιός της έναντι του Ερντογάν, δίνει ξεκάθαρο «ατού» κινήσεων στον τούρκο πρόεδρο. Η κυβέρνηση δρομολογεί παροχές, ενώ επαναπροσεγγίζει χώρες της ευρύτερης περιφέρειας της Μέσης Ανατολής και της Ασίας, οι οποίες φιλοδοξούν να τονώσουν μέσω πολυεπίπεδων συμφωνιών την παραπαίουσα τουρκική οικονομία.
Ο «Ρομπέν των δικαστηρίων»
Λιγότερο προβεβλημένος καθώς και ο ίδιος αποφεύγει να εκτίθεται στα μέσα ενημέρωσης, ο 67χρονος Μανσούρ Γιαβάς είναι δικηγόρος στο επάγγελμα, το οποίο άσκησε για 13 χρόνια αποκτώντας την προσωνυμία «Ρομπέν των δικαστηρίων», μια και υπερασπιζόταν απόρους χωρίς να πληρώνεται. Η ενασχόλησή του με την πολιτική – αρχικά με το Εθνικιστικό Κίνημα (MHP) – ξεκίνησε από τη γενέτειρά του, το Μπεϊπαζαρί, το οποίο μετέτρεψε σε μια 10ετία από υποανάπτυκτη περιφέρεια της Αγκυρας, σε τουριστικό προορισμό. Το 2019, υπό τη σημαία του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), έγινε δήμαρχος της Αγκυρας, καταφέρνοντας ένα καίριο πλήγμα στο ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν. Με μεγάλη αποτελεσματικότητα, πάταξε τον πολυετή νεποτισμό και περιέκοψε περιττές δαπάνες του δήμου, ενώ δημιούργησε ένα μοντέλο διαφάνειας με απευθείας μετάδοση των συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου, αποσπώντας έτσι το «Βραβείο Διαφάνειας 2020» από τη Διεθνή Διαφάνεια.
Η ουσιαστικότερη παρακαταθήκη του είναι η έννοια του «κοινωνικού δήμου» που εφάρμοσε. Με την υποστήριξη πανεπιστημίων, νοσοκομείων, δημόσιων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, σχημάτισε ένα δίκτυο αλληλεγγύης στην Αγκυρα και έδωσε μεγάλη σημασία σε έργα κοινωνικής βοήθειας ειδικά για οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Η αποτελεσματικότητά του φάνηκε στη διάρκεια της πανδημίας και η σταθερή πολιτική του στάση τον φέρνουν έως και 14 μονάδες μπροστά από τον Ερντογάν στις δημοσκοπήσεις.
Ο παλιός που δεν θέλει να κάνει στην άκρη
Μέχρι πριν από λίγες ημέρες και παρά τις αντιδράσεις της Μεράλ Ακσενέρ, ηγέτιδας του εθνικιστικού Καλού Κόμματος (Iyi Parti), ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θεωρούνταν από πολλούς το φαβορί για να λάβει το χρίσμα της αντιπολίτευσης και να διεκδικήσει την προεδρία από τον Ερντογάν. Εν τούτοις η καταδίκη Ιμάμογλου λειτούργησε ως επιταχυντής των εξελίξεων. Αναλυτές προβλέπουν ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ηγέτης του κεμαλικού CHP θα παραγκωνιστεί μπροστά στη δυναμική που έχει πλέον ο Ιμάμογλου.
Μέχρι στιγμής, ο 74χρονος πολιτικός, παρά τις έντονες πιέσεις που δέχεται να κάνει στην άκρη, προβάλλει αντίσταση. Την περασμένη Τρίτη όμως σε εκδήλωση του κόμματος εμφανίστηκε στο πλευρό του Ιμάμογλου, παρομοιάζοντας τη σχέση τους με εκείνη του πατέρα με τον γιο. Αν και εφόσον λάβει το χρίσμα, είναι ο μοναδικός από τους τρεις επίδοξους διεκδικητές που δεν απειλεί ευθέως την προεδρία Ερντογάν.
Στο μεταξύ ο Κιλιτσντάρογλου διώκεται για «δημόσια διασπορά παραπλανητικών πληροφοριών» εξαιτίας ανάρτησης που είχε κάνει προ διμήνου στο Twitter. Σύμφωνα με αυτήν, κατηγορούσε την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί μέρος από τα χρήματα που διακινούνται από ναρκωτικά για να αναπληρώσει το δημόσιο έλλειμμα.
Με βάση τον νόμο περί παραπληροφόρησης που πρόσφατα ψήφισε το τουρκικό κοινοβούλιο εν όψει των εκλογών, με στόχο τον περιορισμό των επικρίσεων κατά της κυβέρνησης και του προέδρου, ο Κιλιτσντάρογλου θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπος με ποινή φυλάκισης ως και τριών ετών. Ωστόσο δεν έχει ξεκινήσει καμία δικαστική διαδικασία καθώς χρειάζεται άρση της ασυλίας του, την οποία θα αποφασίσει το κοινοβούλιο.
Οι διώξεις τον κάνουν ήρωα
Εδώ και μερικές ημέρες ο 52χρονος Εκρέμ Ιμάμογλου είναι ήδη ήρωας στα μάτια των οπαδών του, ένα θύμα πολιτικής δίωξης που ο Ερντογάν επιχειρεί να εξοντώσει πάση θυσία. Η καταδικαστική απόφαση εναντίον του μπορεί να μην τον στείλει στη φυλακή, όμως αναλυτές προεξοφλούν ότι η έφεση που θα ασκήσει θα απορριφθεί και ότι η κυβέρνηση θα επισπεύσει τις διαδικασίες, όπως έχει κάνει και στο παρελθόν. Σε μια «πουτινική απόπειρα να μπει στο περιθώριο», όπως καυστικά σχολιάζουν οι «Financial Times», θα βγει εκτός κούρσας αφού θα στερείται των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Ο Ιμάμογλου δεν είναι χθεσινός στην πολιτική και δεν έχει κρύψει τις πολιτικές του φιλοδοξίες. Μπήκε στον πολιτικό στίβο το 2009 και το 2014 ανέλαβε δήμαρχος του Μπεϊλίκντουζου. Με ιδιαίτερη σεμνότητα και πολλή δουλειά, κέρδισε τις καρδιές και την εμπιστοσύνη διαφορετικών πολιτικών και θρησκευτικών ομάδων για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, έναντι του πρώην πρωθυπουργού του ΑΚΡ Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Αυτή η νίκη στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας, για τον οποίο κάποτε ο Ερντογάν είχε πει πως «όποιος κερδίσει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει την Τουρκία», ήταν το πιο ηχηρό ράπισμα κατά του τούρκου προέδρου προσωπικά. Παράλληλα, κλόνισε τη βαθιά ριζωμένη πεποίθηση μεγάλης μερίδας των τούρκων πολιτών πως οι εκλογές στη χώρα αποτελούν μια απόλυτα στημένη διαδικασία. Εκτοτε, αναφέρουν αναλυτές, οι ψηφοφόροι θεωρούν ότι έχουν πραγματικά τη δύναμη να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα και φαίνεται ότι η αντιπολίτευση συσπειρώνεται προς αυτόν τον σκοπό. Αρκεί να παίξει έξυπνα τα χαρτιά της.
