«Κατόπιν αιτήματος του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η Ελβετία προτίθεται να οργανώσει διεθνή σύνοδο για την ειρήνευση στην Ουκρανία». Με αυτή τη λιτή ανακοίνωση η πρόεδρος της Ελβετίας, Βιόλα Αμχερντ, γνωστοποίησε κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ουκρανό ομόλογό της στη Βέρνη, στις 15 Ιανουαρίου, την απόφαση της παραδοσιακά ουδέτερης χώρας να μεσολαβήσει για τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Η ελβετή πρόεδρος δεν έδωσε χρονοδιάγραμμα για τη διεξαγωγή της συνόδου, ούτε ανακοίνωσε τις χώρες που σκοπεύουν να συμμετάσχουν – όμως στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, στα μέσα Ιανουαρίου, κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι εντός των αμέσως επόμενων μηνών ενδέχεται να πραγματοποιηθεί η πρώτη σοβαρή προσπάθεια για να καθίσουν οι δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Καλούν και την Κίνα
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι η Ουκρανία επιθυμεί τη συμμετοχή της Κίνας, που θα είναι κομβικής σημασίας για τη λήξη του πολέμου. Το Πεκίνο έχει προσφερθεί και στο παρελθόν να μεσολαβήσει για την κατάπαυση του πυρός, ωστόσο παραμένει σύμμαχος της Μόσχας και είναι άγνωστο κατά πόσον επιθυμεί πραγματικά να τεθεί τέλος στη σύγκρουση. Η Αμχερντ, που είναι και υπουργός Αμυνας της Ελβετίας, τόνισε ότι «δεν μπορεί να περιμένουμε ένα έτοιμο σχέδιο μετά τη λήξη της ειρηνευτικής συνόδου». Αν όμως δρομολογηθεί η ειρηνευτική διαδικασία, πρόσθεσε, αυτό θα αποτελεί ήδη μείζον επίτευγμα, και όσες περισσότερες χώρες συμμετέχουν, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος. Ανακοινώθηκε επίσης ότι ο ελβετός υπουργός Εξωτερικών, Ινιάσιο Κασίς, θα μεταβεί στο Πεκίνο εντός του Φεβρουαρίου.
Επί του παρόντος, η ελβετική πρωτοβουλία είναι η μόνη ελπιδοφόρα εξέλιξη για τη λήξη του πολέμου. Ο πρώην διοικητής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, ναύαρχος εν αποστρατεία Τζέιμς Σταυρίδης, εκτίμησε σε ραδιοφωνική συνέντευξή του ότι η Ρωσία και η Ουκρανία, εξουθενωμένες από τον πόλεμο που εισέρχεται στις 24 Φεβρουαρίου στο τρίτο έτος του, ίσως διαπραγματευτούν τη λήξη του μετά τις κρίσιμες αμερικανικές προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου. Κατά τον Σταυρίδη, το πιθανότερο σενάριο ειρήνευσης προβλέπει να διατηρήσει η Ρωσία τον έλεγχο της Κριμαίας, την οποία έχει προσαρτήσει από το 2014, και το έδαφος που ενώνει την Κριμαία με τη Ρωσία, και η Ουκρανία να προσχωρήσει τελικώς στο ΝΑΤΟ.
Εν τω μεταξύ, πρόθυμη για μεσολάβηση για τη λύση του Ουκρανικού εμφανίζεται και η Τουρκία. Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναμένεται να επισκεφθεί την Αγκυρα στις 12 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα «La Repubblica», η επίσκεψη αυτή αναπτερώνει τις ελπίδες του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περί πιθανού διαμεσολαβητικού του ρόλου.
Ο «διαχειρίσιμος πόλεμος»
Στο επιχείρημα υπέρ της διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου, έμπειροι αρθρογράφοι όπως η Σιλβί Κοφμάν στον «Monde» αντιτάσσουν ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν να διαπραγματευτούν επειδή επιθυμούν την ειρήνη, όμως ο Πούτιν επιθυμεί την παράταση του πολέμου. Ο Πούτιν επιδιώκει έναν «πόλεμο διαχειρίσιμο», που δεν θα προκαλεί αντιδράσεις στη ρωσική κοινωνία και δεν θα θέσει σε κίνδυνο την εξουσία του εν όψει και των ρωσικών εκλογών στις 17 Μαρτίου, στις οποίες αναμένεται να επανεκλεγεί (για πέμπτη θητεία). Ο Πούτιν προσπαθεί να κερδίσει χρόνο, υποστηρίζει η γαλλίδα αρθρογράφος: εδώ και σχεδόν 25 χρόνια που κυβερνά τη Ρωσία, έχει επιδείξει μοναδικό ταλέντο στο να ξεκινά διαπραγματεύσεις οι οποίες δεν καταλήγουν πουθενά.
50 δισ. από την ΕΕ στο Κίεβο
Την περασμένη Πέμπτη πάντως οι Ευρωπαίοι έκαναν ένα ακόμη βήμα στήριξης προς την Ουκρανία, που τόσο το έχει ανάγκη, καθώς οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο εξακολουθούν να εμποδίζουν την ψήφιση πακέτου βοήθειας ύψους 60 δισ. δολαρίων, θεωρώντας ότι τα αμερικανικά κονδύλια χαραμίζονται στην Ουκρανία, σε έναν πόλεμο που δεν φαίνεται ότι θα τελειώσει ποτέ. Στη Σύνοδο της περασμένη Πέμπτης η ΕΕ ενέκρινε ενίσχυση ύψους 50 δισ. ευρώ προς το Κίεβο, κάμπτοντας τις αντιρρήσεις της φιλορωσικής Ουγγαρίας του Βίκτορ Ορμπαν, ο οποίος απειλούσε να μπλοκάρει εκ νέου τη βοήθεια προς την Ουκρανία, όπως συνέβη τον περασμένο Δεκέμβριο.