«Το ακροδεξιό μπλοκ δυναμώνει. Και το σχέδιο να καταστρέψει εκ των έσω την Ευρώπη είναι πλέον σε θέση να το υλοποιήσει. Ο αγώνας δεν τελειώνει όταν οργανώσεις, όπως η Χρυσή Αυγή, διαλύονται. Ο δεξιός εξτρεμισμός μεταμορφώνεται και απαντά στην καταστολή με καινοτομία» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο δρ Αντρέας Τσικ, επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεπιστημονικής Ερευνας για τις Συγκρούσεις και τη Βία (IKG) και της Conflict Academy (ConflictA) στο Πανεπιστήμιο του Μπίλεφελντ στη Γερμανία. Εν όψει της επέλασης της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) στις ευρωεκλογές, ο γερμανός ειδικός δεν αποκλείει την αναγκαιότητα συνταγματικής μεταρρύθμισης στη χώρα. «Τα καθιερωμένα κόμματα στη Γερμανία δεν έχουν αναπτύξει ένα αντιμοντέλο στον δεξιό λαϊκισμό» προσθέτει. Κρίσιμο παράγοντα θεωρεί και την «αδυναμία» των καθιερωμένων κομμάτων στην ΕΕ «να προσφέρουν μια ελπιδοφόρα και πειστική εικόνα της Ευρώπης για το μέλλον».
Η πρόβλεψή σας για τις ευρωεκλογές είναι δυσοίωνη;
«Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, η AfD μπορεί να αναδειχθεί στο δεύτερο ισχυρότερο κόμμα, μετά τους Χριστιανοδημοκράτες, με 22%. Οπως και άλλα δεξιά λαϊκιστικά και ακροδεξιά κόμματα, η AfD μπορεί εύκολα να κερδίσει πόντους με την αντιευρωπαϊκή της στάση, επειδή τα υπόλοιπα καθιερωμένα κόμματα προσφέρουν πενιχρές ελπίδες για το μέλλον, κάτι που βεβαίως ισχυροποιεί όσους θέλουν να διαλύσουν την ΕΕ εκ των έσω».
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, στα κρατίδια της Θουριγγίας, του Βρανδεμβούργου και της Σαξονίας τα προγνωστικά εμφανίζουν την AfD πρώτο κόμμα. Τι θα σήμαινε πρακτικά μια τέτοια νίκη;
«Συχνά παραβλέπεται ότι η AfD έχει ήδη αντίκτυπο. Συμμετέχει σε επιτροπές, καθορίζει την ατζέντα πολλών συζητήσεων, οργανώνεται και χτίζει δομές. Ηδη προσπαθεί να απασχολήσει το κοινοβούλιο με εκατοντάδες αιτήσεις και έρευνες. Αυτό παραλύει πολλά υπουργεία περισσότερο από όσο νομίζουμε, ενώ ασκεί επιρροή».
Δικαστικοί παράγοντες απηύθυναν έκκληση στην κυβέρνηση κατά της AfD Θουριγγίας, επισημαίνοντας την απειλή για το φιλελεύθερο κράτος. Υπονοούν την τροποποίηση ή την ενίσχυση του Αρθρου 18 (για την ανάκληση θεμελιωδών δικαιωμάτων ενός ακροδεξιού πολιτικού); Το ισχύον Σύνταγμα δεν είναι επαρκώς προστατευτικό;
«Αυτή τη στιγμή η τροποποίηση του Αρθρου 18 συζητείται στη Γερμανία. Τμήματα της AfD χαρακτηρίζονται από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος ως ακροδεξιά και ως εκ τούτου απειλή για το σύστημα. Το Αρθρο 18 έχει σκοπό να κάνει τη δημοκρατία «υπερασπίσιμη». Επιτρέπει, για παράδειγμα, την ανάκληση των θεμελιωδών δικαιωμάτων ενός ακροδεξιού πολιτικού, όπως του βουλευτή της AfD Θουριγγίας Μπιέργκ Χέκε επειδή θέλει να καταργήσει τη δημοκρατία».
Παρ’ όλα αυτά είναι υποψήφιος στις προσεχείς εκλογές.
«Δεν είναι νομικά σαφές εάν δεν επιτρέπεται πλέον να είναι υποψήφιος ή να κατέχει ορισμένα αξιώματα. Το βέβαιο είναι ότι όσο πιο ισχυρά εκπροσωπείται η AfD στα κοινοβούλια και αναλαμβάνει αξιώματα τόσο πιο αμυντικά πρέπει να γίνονται τα δικαστήρια. Το Αρθρο 18 πρέπει πράγματι να είναι επαρκές και πρέπει να εξεταστεί εάν χρειάζεται επέκταση».
Τι θα συμβεί όμως περαιτέρω εάν οι εκλογές επαληθεύσουν τις διαφαινόμενες δυναμικές της AfD;
«Το κόμμα θα αναλάβει υψηλά αξιώματα, το οποίο θα αλλάξει το κοινοβουλευτικό και δημοκρατικό σύστημα. Οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου έχουν ήδη αναπτύξει διάφορα σενάρια που δείχνουν ότι τα πράγματα αλλάζουν».