Εμπορεύσιμο και εξαιρετικής ποιότητας είναι το κοίτασμα που προσφάτως ανακαλύφθηκε στη γεώτρηση «Κρόνος-1» της κυπριακής ΑΟΖ, αναφέρει η υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Νατάσα Πηλείδου σε συνέντευξή της στο «Βήμα της Κυριακής». Αποκαλύπτει ότι από το 2027 θα αρχίσουν οι πρώτες εξαγωγές φυσικού αερίου από την Κύπρο. Αναφέρεται στις προσπάθειες που καταβάλλει η Κύπρος για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, στη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ για αξιοποίηση των κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε τα κοιτάσματα αυτά να αποτελέσουν το συντομότερο δυνατόν μια εναλλακτική, ασφαλή πηγή ενεργειακού ανεφοδιασμού της ΕΕ και βεβαίως σημειώνει την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τον ενεργειακό διάδρομο της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα απευθύνει μήνυμα προς την Τουρκία, λέγοντας ότι το νέο κοίτασμα «θα πρέπει να αποτελέσει ακόμα ένα κίνητρο για την Αγκυρα να συνειδητοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητες που υπάρχουν για ευημερία και σταθερότητα στην περιοχή, μέσω της περιφερειακής συνεργασίας και της συλλογικής δράσης».
Συνεχώς εντοπίζονται κοιτάσματα φυσικού αερίου στα θαλάσσια τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Παράλληλα οι ποσότητες συνεχώς αυξάνονται και μάλιστα προσφάτως αυξήθηκαν εντυπωσιακά με τον εντοπισμό κοιτασμάτων στο τεμάχιο 6. Πώς λοιπόν σκέφτεστε να αξιοποιήσετε αυτά τα κοιτάσματα; Πόσο μεγάλο είναι το κοίτασμα του στόχου «Κρόνος» στο οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, τη στιγμή που τα ιταλικά ΜΜΕ το χαρακτήρισαν ως ένα από τα μεγαλύτερα;
«Σίγουρα πρόκειται για μια σημαντική ανακάλυψη φυσικού αερίου, με τα ιταλικά ΜΜΕ να αναφέρονται, θεωρώ, στο μέγεθός της με γνώμονα τις ανακαλύψεις που έχουν γίνει παγκόσμια τα τελευταία ένα με δύο χρόνια. Συγκεκριμένα, η ερευνητική γεώτρηση «Cronos-1», στο Τεμάχιο 6 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατέδειξε ταμιευτήρα φυσικού αερίου που εκτιμάται στα 2,5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (Tcf) ή στα 71 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (Bcm).
Για εμάς αυτό που έχει σημασία είναι ότι η ποσότητα που βρέθηκε θεωρείται ήδη εμπορεύσιμη, με τον ταμιευτήρα να έχει χαρακτηριστικά καλής μέχρι και εξαιρετικής ποιότητας και να βρίσκεται σε στήλη καθαρού φυσικού αερίου 260 μέτρων. Επιπλέον, ο χαρακτηρισμός «σημαντική» δεν έχει να κάνει τόσο με το μέγεθος αλλά με το γεγονός ότι είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμη και ότι δημιουργούνται συνέργειες εκμετάλλευσης με τις γειτονικές ανακαλύψεις.
Οπως έχουμε, λοιπόν, ανακοινώσει, μαζί με την κοινοπραξία των Εni και TotalEnergies, επεξεργαζόμαστε τρόπους για επίσπευση και βέλτιστη αξιοποίηση της νέας αυτής ανακάλυψης στην ΑΟΖ της Κύπρου. Παράλληλα, το πλοίο-γεωτρύπανο «Tungsten Explorer» έχει ξεκινήσει εργασίες για μια νέα ερευνητική γεώτρηση στο Τεμάχιο 6 με την επωνυμία «Zeus-1″, η οποία θα μας επιτρέψει να έχουμε μια πιο ακριβή εικόνα των ποσοτήτων φυσικού αερίου στο εν λόγω Τεμάχιο.
Σε κάθε περίπτωση, θα ακολουθήσει πλέον η υποβολή από την κοινοπραξία συγκεκριμένου σχεδίου αξιοποίησης του κοιτάσματος, με χρονοδιαγράμματα και επιλογές εμπορευσιμότητας και ανάλογα θα πράξουμε. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να εγκρίνει το τελικό σχέδιο – θα προηγηθεί διεξοδική συζήτηση με τις εταιρείες για κατάληξη σε τελικό – αλλά ως έχουν τα πράγματα σήμερα, ρεαλιστική χρονική περίοδος για πρώτες εξαγωγές πρέπει να θεωρείται το 2026-2027, εκτός και αν συνέργειες στην περιοχή επιτρέψουν συντομότερη αξιοποίηση».
Με δεδομένο ότι στην Ευρώπη γίνονται προσπάθειες για απεξάρτησή της από τη Ρωσία, δεν νομίζετε ότι είναι η ευκαιρία για την Κύπρο για την όσο το δυνατόν συντομότερο εξόρυξη και αξιοποίηση του φυσικού της αερίου;
«Τα αποτελέσματα της γεώτρησης «Κρόνος-1″ ήλθαν, όντως, σε μια περίοδο που η Ευρώπη καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες για εξεύρεση νέων πηγών φυσικού αερίου και ενίσχυση της ενεργειακής της ασφάλειας, με σκοπό την απεξάρτηση από τη Ρωσία και άμβλυνση των συνεπειών της οξείας ενεργειακής κρίσης για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και την οικονομία. Ως εκ τούτου, η νέα αυτή ανακάλυψη στην ΑΟΖ της Κύπρου συμβάλλει, αναμφίβολα, στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τον ενεργειακό διάδρομο της Ανατολικής Μεσογείου που οραματιζόμαστε οι χώρες της περιοχής, επιτρέποντάς μας να εντείνουμε ακόμα περισσότερο τις κοινές μας προσπάθειες για ενδυνάμωση του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει στους σχεδιασμούς της ΕΕ. Στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε συνεργασία πάντοτε με τους στρατηγικούς μας εταίρους, όπως την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, είναι ακριβώς να ξεκλειδώσουμε τις προοπτικές που διανοίγονται ώστε η Ανατολική Μεσόγειος να αποτελέσει το συντομότερο δυνατόν μία εναλλακτική ασφαλή πηγή ενεργειακού ανεφοδιασμού της ΕΕ».
Από τα έως τώρα αποτελέσματα πόσο μεγάλο τελικά είναι το κοίτασμα που έχει εντοπισθεί στα θαλάσσια οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ; Πόσα, κατά την εκτίμησή σας, από αυτά είναι αξιοποιήσιμα; Για πόσα χρόνια θα μπορούν να καλύψουν την Κύπρο και πόσα χρόνια θα μπορεί να προμηθεύει την ΕΕ;
«Μαζί με τα 2,5 Tcf στον «Κρόνο», οι συνολικές ποσότητες φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν μέχρι σήμερα στην κυπριακή ΑΟΖ ανέρχονται στα 12 με 15 Tcf. Συγκεκριμένα, διευκρινίζω ότι, πέρα από τον «Κρόνο», έχουμε το κοίτασμα «Αφροδίτη» στο Τεμάχιο 12 με 4,5 Tcf, καθώς και το κοίτασμα «Γλαύκος» στο Τεμάχιο 10, του οποίου η αρχική εκτίμηση ήταν στα 5 με 8 Tcf. Επιπλέον, στο Τεμάχιο 6 είχε ανακαλυφθεί το 2018 ταμιευτήρας φυσικού αερίου εξαιρετικής ποιότητας και στον στόχο «Calypso-1». Τα αποτελέσματα του «Καλυψώ» βρίσκονται ακόμα υπό αξιολόγηση και τα γεωλογικά δεδομένα που έχουν προκύψει από τη γεώτρηση «Κρόνος-1» θεωρούνται ιδιαιτέρως χρήσιμα ως προς την εκτίμηση των διαθέσιμων ποσοτήτων στο εν λόγω κοίτασμα.
Για να απαντήσω όμως και στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, τα πιο πάνω αποθέματα θεωρούνται εμπορεύσιμα και θα μπορούσαν να καλύψουν τις υφιστάμενες ανάγκες της Κύπρου σε φυσικό αέριο για 300 και πλέον χρόνια. Οι δε ανάγκες της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, το 2021, ανήλθαν συνολικά σε περίπου 15 Tcf.
Οφείλω, επίσης, να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι ευελπιστούμε να γνωρίζουμε σύντομα πολύ περισσότερα όσον αφορά το δυναμικό των υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ μας, με όλους τους αδειούχους μας να προχωρούν σε ταυτόχρονη εντατικοποίηση των ερευνητικών τους προγραμμάτων. Σημειώνω ενδεικτικά τη νέα γεώτρηση των Eni και TotalEnergies που ξεκίνησε στο Τεμάχιο 6, στον στόχο «Zeus-1», τις σεισμικές έρευνες που πραγματοποιούνται στα Τεμάχια 5 και 10 από την ExxonMobil και τη νέα γεώτρηση αξιολόγησης που ανακοίνωσε στο «Αφροδίτη» η Chevron. Ασφαλώς, όσο αυξάνονται οι ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην ΑΟΖ μας τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες για βιώσιμη αξιοποίησή τους».
Η Τουρκία αμφισβητεί συχνά και την κυπριακή ΑΟΖ και προκαλεί συνεχώς. Αλλωστε κανείς δεν αποκλείει ότι το νέο γεωτρύπανο του Ερντογάν μπορεί να «χτυπήσει» τον στόχο 6, εκεί όπου προσφάτως ανακαλύφθηκαν τα κοιτάσματα. Πώς αντιμετωπίζετε αυτές τις προκλήσεις;
«Εχετε δίκιο όταν λέτε πως δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τις όποιες προκλητικές, έκνομες ενέργειες από πλευράς Τουρκίας, παρ’ όλο που οι στόχοι στους οποίους προχωρούμε με γεωτρήσεις στο Τεμάχιο 6 δεν βρίσκονται σε περιοχή που αμφισβητεί. Εμείς, ως οφείλουμε, παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και ανάλογα θα δράσουμε. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε πεπεισμένοι πως η ανακάλυψη αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως καταλύτης για την περιφερειακή συνεργασία, αλλά και ως προς την επίλυση συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένων και των προσπαθειών για επίτευξη συνολικής διευθέτησης του Κυπριακού. Η νέα ανακάλυψη φυσικού αερίου στον «Κρόνο», λοιπόν, θεωρούμε ότι θα πρέπει να αποτελέσει ακόμα ένα κίνητρο για την Τουρκία να συνειδητοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητες που υπάρχουν για ευημερία και σταθερότητα στην περιοχή, μέσω της περιφερειακής συνεργασίας και της συλλογικής δράσης. Παράλληλα, για να είναι μέρος αυτής της συνεργασίας, από την οποία καμιά χώρα δεν αποκλείεται εκ προοιμίου, η Τουρκία οφείλει να επανεξετάσει τις συγκρουσιακές πολιτικές που ακολουθεί, σεβόμενη πλήρως τις σχέσεις καλής γειτονίας και το διεθνές δίκαιο».
