«Oι Ρώσοι πετάχτηκαν μέσα από τα δάση και εμφανίστηκαν ξαφνικά μπροστά μας, στο Βοβτσάνσκ» είπαν στους ανταποκριτές των «New York Times» οι κάτοικοι του χωριού αυτού στη Βορειοανατολική Ουκρανία, ενώ τους εκκένωνε ο ουκρανικός στρατός μετά την επίθεση που εξαπέλυσαν εναντίον τους οι Ρώσοι στις 10 Μαΐου. Η επιδρομή των Ρώσων, που κινούνταν σε μικρές ομάδες, στέφθηκε από επιτυχία, καθώς δημιούργησε ένα νέο μέτωπο κοντά στο Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας.
Το γεγονός έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η ανακατάληψη της περιοχής του Χαρκόβου, το φθινόπωρο του 2022, ήταν από τις πιο λαμπρές στιγμές του ουκρανικού στρατού μετά τη ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022. Σύμφωνα ωστόσο με τις μαρτυρίες ουκρανών στρατιωτών και τις εκτιμήσεις Δυτικών ειδικών, τις τελευταίες εβδομάδες η Ουκρανία διανύει την πιο ευάλωτη περίοδο από την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Κλιμάκωση επιθέσεων
Η Ρωσία προσπαθεί να εκμεταλλευθεί με κάθε τρόπο το παράθυρο ευκαιρίας που δημιουργήθηκε από την καθυστέρηση στην αποστολή δυτικού οπλισμού στο Κίεβο, κλιμακώνοντας τις επιθέσεις στην Ανατολική Ουκρανία και απειλώντας να διευρύνει το νέο μέτωπο του Χαρκόβου. Η μεγάλη καθυστέρηση της δυτικής βοήθειας, εξαιτίας της κωλυσιεργίας των Ρεπουμπλικανών του αμερικανικού Κογκρέσου, που επί μήνες δεν ψήφιζαν το πακέτο βοηθείας $61 δισ. προς το Κίεβο, ο αυξανόμενος αριθμός των νεκρών καθώς και η σημαντική έλλειψη πολεμοφοδίων έχουν μείζονες επιπτώσεις στην πολεμική προσπάθεια των εξουθενωμένων Ουκρανών.
Ενδεικτική της ανησυχίας που εμπνέει το νέο μέτωπο είναι η επίσκεψη του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Χάρκοβο, την Πέμπτη, όπου συναντήθηκε με επιτελείς του στρατού. Την ίδια μέρα, η επίσκεψη του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στο Πεκίνο και η συνάντησή του με τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, όπου οι δύο χώρες επαναβεβαίωσαν τις στενές τους σχέσεις, δεν ευνοεί τις προσπάθειες του Κιέβου που υποστηρίζεται από την Ουάσιγκτον, εναντίον της οποίας συνασπίζονται η Μόσχα και το Πεκίνο.
Ρωσική ζώνη ασφαλείας
Ηταν αναμενόμενη η δημιουργία του νέου μετώπου στα ανατολικά της Ουκρανίας; Το BBC δίνει θετική απάντηση. Οι μυστικές υπηρεσίες τόσο της Ουκρανίας όσο και των Δυτικών συμμάχων της γνώριζαν ότι το ενδεχόμενο ήταν πολύ πιθανό, δεδομένου ότι ήξεραν πως οι Ρώσοι συγκέντρωναν στρατό στο συγκεκριμένο σημείο των συνόρων – οι εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 30.000 στρατιώτες. Ο ίδιος ο Πούτιν είχε δημοσίως υποστηρίξει ότι επεδίωκε τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στην περιοχή του Χαρκόβου (το οποίο απέχει μόλις 30 χλμ. από τα ρωσικά σύνορα), ώστε να προστατεύεται το ρωσικό έδαφος από πλήγματα του ουκρανικού πυροβολικού. Η Ουκρανία ωστόσο απεδείχθη ότι δεν ήταν καλά προετοιμασμένη, παρά τις διαψεύσεις του Κιέβου.
«Οι Ρώσοι ανοίγουν νέο μέτωπο, πρώτον, για την αξία αυτή καθαυτή της περιοχής του Χαρκόβου και, δεύτερον, γιατί το Κίεβο θα αναγκαστεί να στείλει ενισχύσεις στο νέο μέτωπο αποδυναμώνοντας τα άλλα μέτωπα του πολέμου» σημειώνει ο ανταποκριτής του «Guardian» στην Ουκρανία. Αν οι Ρώσοι αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο των χωριών Βοβτσάνσκ και Λίπτσι, τα οποία έχουν ήδη εκκενωθεί, τότε θα έχουν μια σταθερή βάση για να καταφέρουν πλήγματα με το πυροβολικό τους στο Χάρκοβο, την πόλη-βιομηχανικό κόμβο της Ουκρανίας όπου πριν από τον πόλεμο ζούσαν 1,4 εκατομμύρια άνθρωποι. Ο βρετανός ανταποκριτής θεωρεί πολύ δύσκολη την κατάληψη της πόλης, όμως τονίζει ότι οι Ρώσοι μπορούν πάντα να καταφύγουν στην πρακτική κατατρομοκράτησης των αμάχων ώστε να τεθεί ζήτημα ως προς το κατά πόσον η ζωή των Ουκρανών στην πόλη είναι βιώσιμη. Είναι δε βέβαιο ότι αν επιδεινωθεί η κατάσταση στην περιοχή του Χαρκόβου, το γεγονός θα επιδράσει αρνητικά στο ηθικό τόσο του ουκρανικού στρατού όσο και των αμάχων.
Επίσκεψη Μπλίνκεν
Το κλίμα απαισιοδοξίας που δημιουργούν οι εξελίξεις στη Βορειοανατολική Ουκρανία δεν κατάφερε να αναστρέψει ούτε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος επισκέφθηκε το Κίεβο την περασμένη Τρίτη, διαβεβαιώνοντας ότι οι ΗΠΑ και ο δυτικός κόσμος βρίσκονται πάντα στο πλευρό της Ουκρανίας. Το ζοφερό κλίμα επιτάθηκε και από το γεγονός ότι οι Ρώσοι άρχισαν να εξαπολύουν νέες επιθέσεις και στο νότιο τμήμα της Ουκρανίας, και συγκεκριμένα στο Ρομποτίν, στην περιοχή της Ζαπορίζια, ένα χωριό το οποίο είχαν ανακαταλάβει οι Ουκρανοί στο πλαίσιο της αντεπίθεσής τους το περασμένο καλοκαίρι.
Το Ουκρανικό δεν ετέθη δημοσίως την πρώτη ημέρα των συνομιλιών μεταξύ των προέδρων Πούτιν και Σι στο Πεκίνο. Ωστόσο πίσω από τις δηλώσεις του Σι περί της «ισχυρής κινητήριας δύναμης που αποτελεί η συνεργασία μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας», το ζήτημα της Ουκρανίας είναι υπαρκτό και για τις δύο πλευρές. Η Ρωσία προσβλέπει στη βοήθεια της Κίνας για να συνεχίσει τον πόλεμο και να παρακάμψει τις κυρώσεις της Δύσης. Στο όνομα της υποτιθέμενης ουδετερότητας (η Κίνα δεν καταδίκασε ποτέ τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία) αλλά και υπό τον φόβο δυτικών κυρώσεων εις βάρος της η Κίνα δεν στέλνει οπλισμό στη Ρωσία, στέλνει όμως, μεταξύ άλλων, ηλεκτρονικά εξαρτήματα τα οποία μπορούν να ενισχύσουν την πολεμική προσπάθεια του Κρεμλίνου. Νίκη της Μόσχας επί του Κιέβου θα ικανοποιούσε το Πεκίνο, καθώς θα εδραίωνε περαιτέρω τη σινορωσική συμμαχία και θα μπορούσε να αποτελέσει για την Κίνα παράδειγμα προς μίμηση ως προς το ζήτημα της Ταϊβάν.
