Μπορεί ο λαϊκισμός να λειτουργήσει όταν οι πολιτικές δεν είναι δημοφιλείς; Οι νέες μάχες του Μπόρις Τζόνσον ίσως δώσουν σύντομα την απάντηση. Λίγες μόνο ημέρες αφότου κατάφερε να επιζήσει της πρότασης δυσπιστίας σε βάρος του, ο βρετανός πρωθυπουργός δημιουργεί νέους εχθρούς. Αυτή τη φορά, πολύ μακριά από τους κόλπους των Τόρις. Την περασμένη Δευτέρα η κυβέρνησή του κατέθεσε στη Βουλή νομοσχέδιο για την αλλαγή του πρωτοκόλλου της Β. Ιρλανδίας, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στη συμφωνία του Brexit. Το εν λόγω πρωτόκολλο, που δόθηκε ως λύση ώστε να μην επιβληθούν σκληρά σύνορα μεταξύ Β. Ιρλανδίας και Ιρλανδίας, προέβλεπε ότι τα προϊόντα που διακινούνται από τη Μεγάλη Βρετανία (Αγγλία, Ουαλία, Σκωτία) προς τη Β. Ιρλανδία θα υπόκεινται σε τελωνειακούς ελέγχους. Ηταν κι ένας από τους λόγους για τους οποίους η προκάτοχος του Τζόνσον, Τερέζα Μέι, εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Δημιουργία δύο ζωνών Το πρωτόκολλο υπεγράφη τελικά από τον Τζόνσον με την ΕΕ, αλλά σήμερα επιδιώκει να το ακυρώσει μονομερώς. Το επιχείρημά του είναι ότι στην πράξη θέτει σε κίνδυνο την ειρηνευτική Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, ενώ πλήττει τις επιχειρήσεις, τους πολίτες και την ακεραιότητα της βρετανικής αγοράς σε μια εξαιρετικά δυσχερή οικονομική συγκυρία για τη χώρα. Συγκεκριμένα, οι αλλαγές που θέλει να περάσει με το νομοσχέδιο προβλέπουν τη δημιουργία δύο ζωνών. Μίας «πράσινης» για προϊόντα από τη Μεγάλη Βρετανία που προορίζονται για τη Β. Ιρλανδία και μίας «κόκκινης» για προϊόντα που περνούν στην Ιρλανδία και επομένως σε έδαφος της ΕΕ. Για τα προϊόντα της πρώτης κατηγορίας προβλέπεται άρση των ελέγχων και της γραφειοκρατίας, ενώ για τη δεύτερη θα ισχύουν οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται και σήμερα. Η κυβέρνηση ελπίζει το νομοσχέδιο αυτό να γίνει νόμος του κράτους πριν από τις θερινές διακοπές της Βουλής των Κοινοτήτων στα τέλη Ιουλίου, το οποίο όμως φαίνεται αδύνατο. Οι διεργασίες που θα χρειαστούν θα διαρκέσουν τουλάχιστον 12 μήνες, αναφέρουν παρατηρητές και για τον λόγο αυτόν υποστηρίζουν ότι ίσως τελικά πρόκειται για μια μόχλευση του Τζόνσον προς τις Βρυξέλλες ώστε να γίνει και πάλι διαπραγμάτευση για το συγκεκριμένο πρωτόκολλο, όπως ζητεί εδώ και καιρό το Λονδίνο. Εμπορικά αντίμετρα Ωστόσο η ΕΕ απειλεί με εμπορικά αντίμετρα κατά του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζοντας, όπως άλλωστε σύσσωμος ο βρετανικός Τύπος αλλά και μέλη των Τόρις, ότι ο Τζόνσον βλάπτει διεθνώς την αξιοπιστία της χώρας, κουρελιάζοντας κατά το δοκούν το διεθνές δίκαιο. Στην πραγματικότητα με αυτή τη μονομερή του ενέργεια όχι μόνο το παρακάμπτει αλλά το παραβιάζει κατάφωρα και κυνικά. Αυτό αποφάνθηκε και η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, όταν η κυβέρνησή του υπέγραψε τον περασμένο Απρίλιο μια συμφωνία-ντροπή με τη Ρουάντα για τον περιορισμό των ροών παράτυπης μετανάστευσης στη Βρετανία. Χρηματοδοτώντας την με 144 εκατ. ευρώ, συμφώνησε να στέλνει στην αφρικανική χώρα αιτούντες άσυλο που εισήλθαν παράνομα στο Ηνωμένο Βασίλειο από την 1η Ιανουαρίου έως ότου εξεταστεί η αίτησή τους. Παρέμβαση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Την περασμένη Τρίτη με μια δραματική παρέμβαση της τελευταίας στιγμής το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διέταξε με ασφαλιστικά μέτρα να αναστείλει προσωρινά την πρώτη προγραμματισμένη πτήση που μετέφερε επτά αιτούντες άσυλο στο Κιγκάλι, πρωτεύουσα της Ρουάντα. Η απόφαση χαρακτηρίστηκε ως νίκη υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και από την άλλη ένα πολύ ηχηρό χαστούκι για τον Τζόνσον. Ηρθε δε από έναν θεσμό που δεν συνδέεται με την ΕΕ ή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αλλά με το Συμβούλιο της Ευρώπης το οποίο δημιουργήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με την προτροπή του Ουίνστον Τσόρτσιλ, τον οποίο ο Τζόνσον έχει ως πρότυπό του. Η μοναδική χώρα που αποκλείστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι η Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Η Βρετανία δεν θα ήθελε να είναι η δεύτερη. Και στις δύο περιπτώσεις, το πρωτόκολλο για τη Β. Ιρλανδία και την αποστολή αιτούντων άσυλο στη Ρουάντα, ο Τζόνσον επιστρέφει στις πολιτικές του Brexit που συσπειρώνουν τη βάση: να πάρει η Βρετανία τον έλεγχο από τους ξένους θεσμούς που τη δυναστεύουν. Ομως όπως παρατηρούν πολλοί, οι καιροί έχουν αλλάξει.