Με απορία για τα κίνητρα του δράστη της αιματηρής επίθεσης στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Μαγδεμβούργου και ανησυχία για τις επιπτώσεις του στις γερμανικές εκλογές ξύπνησε η Γερμανία. Τουλάχιστον πέντε είναι οι νεκροί, ανάμεσά τους ένα μικρό παιδί, και δεκάδες οι τραυματίες, οι 15 σοβαρά, από την επίθεση του 50χρονου γιατρού από τη Σαουδική Αραβία που έπεσε με αυτοκίνητό μέσα στον κόσμο που βρισκόταν στη χριστουγεννιάτικη αγορά την Παρασκευή το βράδυ.
Οι γερμανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι δράστης (που συνελήφθη λίγο μετά την επίθεση) είναι ο Ταλέμπ Α. που ζει στη Γερμανία με άδεια παραμονής από το 2006 και στα social media περιέγραφε τον εαυτό του ως αντιφρονούντα προς το σαουδαραβικό καθεστώς. Παράλληλα, έκανε αναρτήσεις με αντι-ισλαμικό περιεχόμενο, προειδοποιώντας για τους κινδύνους της «ισλαμοποίησης της Γερμανίας», ενώ υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των γυναικών και κατηγορούσε τις γερμανικές αρχές ότι δείχνουν μεγάλη ανεκτικότητα προς τους ακραίους ισλαμιστές.
Η προχθεσινή επίθεση δεν αντιμετωπίζεται ως ισλαμιστική από τις αρχές ασφαλείας της χώρας – υπάρχουν πληροφορίες ότι ο δράστης μπορεί να βρισκόταν υπό την επήρεια ναρκωτικών.
Πιθανός αντίκτυπος στις εκλογές
Εν όψει των κρίσιμων πρόωρων εκλογών στις 23 Φεβρουαρίου και σε μια μέρα που ο Ιλον Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, δήλωσε ότι «μόνον η (ακροδεξιά) Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) μπορεί να σώσει τη Γερμανία», το τελευταίο που χρειαζόταν η χώρα ήταν μια επίθεση όπως η προχθεσινή στο Μαγδεμβούργο, πόλη 240.000 κατοίκων στον ποταμό Ελβα και πρωτεύουσα του γερμανικού κρατιδίου της Σαξονίας-Ανχαλτ.
Αν και δεν πρόκειται για οργανωμένη ισλαμιστική τρομοκρατία, το περιστατικό κρίνεται ιδιαιτέρως σοβαρό, σύμφωνα και με τις πρώτες δηλώσεις του γερμανού καγκελαρίου Ολαφ Σολτς, ο οποίος αφού εξέφρασε τη συμπαράστασή του προς τις οικογένειες των θυμάτων, δήλωσε ότι «οι εξελίξεις στο Μαγδεμβούργο μάς κάνουν να φοβόμαστε για το χειρότερο».
Δηλώσεις έκανε και ο επικεφαλής των Πρασίνων, ο αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος αναφέρθηκε σε φρικτή επίθεση εναντίον φιλήσυχων ανθρώπων που ετοιμάζονταν να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα. Και η ακροδεξιά ηγέτις της Εναλλακτικής για τη Γερμανία Αλίς Βάιντελ χαρακτήρισε τις εικόνες της επίθεσης τραυματικές ενώ διερωτήθηκε «πότε θα σταματήσει επιτέλους όλη αυτή η τρέλα».
Το χειρότερο προφανώς, στο οποίο αναφέρθηκε ο καγκελάριος Σολτς, είναι να αυξηθεί ο αριθμός των θυμάτων της επίθεσης. Επίσης, ακόμη και αν επιβεβαιωθεί πλήρως ότι δεν πρόκειται για ισλαμιστική τρομοκρατική ενέργεια, το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκε από ξένο υπήκοο, και μάλιστα μουσουλμάνο, και παρότι οι απόψεις του δράστη συγκλίνουν με εκείνες της AfD, το περιστατικό πυροδοτεί την οργή και καλλιεργεί το αίσθημα ανασφάλειας των Γερμανών. Αυτό σημαίνει ότι αναμένεται να ενισχύσει την ξενοφοβική ΑfD, την οποία όλες οι δημοσκοπήσεις δίνουν ως δεύτερο κόμμα στις επικείμενες εκλογές.
Το διακύβευμα των εκλογών
Μεταξύ λιτότητας και αύξησης των δαπανών καλούνται να επιλέξουν οι Γερμανοί στις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν σε δύο μήνες και μία ημέρα – στις 23 Φεβρουαρίου. Μετά την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης συνασπισμού του Σοσιαλδημοκράτη καγκελαρίου Ολαφ Σολτς, την περασμένη Δευτέρα, τα γερμανικά κόμματα «τελειοποιούν» τα εκλογικά τους προγράμματα εν όψει της σύντομης προεκλογικής εκστρατείας. Το διακύβευμα των εκλογών είναι η ανόρθωση της γερμανικής οικονομίας: για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ο άλλοτε πανίσχυρος βιομηχανικός τομέας της χώρας βρίσκεται σε ύφεση.
Σε αυτές τις εκλογές η Γερμανία, σημείωνε σε κύριο άρθρο της η ισπανική εφημερίδα «El Pais», καλείται να επιλέξει μεταξύ της πολιτικής λιτότητας ή της αύξησης των δαπανών προκειμένου να εξέλθει από την κρίση. Και η απόφασή της θα επηρεάσει προφανώς και την ΕΕ.
Οι συντηρητικοί γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και το αδελφό κόμμα, οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας (CSU), που προηγούνται με 31%-32% στις δημοσκοπήσεις, τάσσονται υπέρ της λιτότητας, της μείωσης της φορολογίας των επιχειρήσεων και του ενδεχομένου επαναλειτουργίας πυρηνικών σταθμών για παροχή ενέργειας. Δεν έχουν αναλύσει τον τρόπο με τον οποίο θα χρηματοδοτήσουν το οικονομικό τους πρόγραμμα, όμως ο ηγέτης τους και υποψήφιος καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς επιμένει ότι πρέπει «να μπει φρένο στο χρέος».
Στην κοινωνική πολιτική, οι Χριστιανοδημοκράτες προτείνουν αυστηρότερα μέτρα κατά της μετανάστευσης καθώς και τη δημιουργία δομών για να διευκολύνονται οι απελάσεις, κυρίως Σύρων και Αφγανών, προς τις χώρες προέλευσής τους. Ζητούν επίσης τον περιορισμό των προνομίων που έχουν εκχωρηθεί από το γερμανικό κράτος στους πρόσφυγες από την Ουκρανία.
Τι θα γίνει με την AfD
Στον αντίποδα, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), το οποίο οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τρίτο με 16%-17%, αναγνωρίζει την ανάγκη μείωσης του χρέους αλλά προτείνει αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου από 12,41 ευρώ που είναι σήμερα σε 15 ευρώ το 2026. Για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, το SPD προκρίνει τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα από 7% σε 5%. Εχει καταρτίσει επίσης δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση του στεγαστικού ζητήματος που είναι οξύ στη Γερμανία, όπως πλαφόν στα ενοικιοστάσια που λήγουν το 2025 και περιορισμό των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων.
Δεδομένου ότι κανένα εκ των δύο μεγάλων γερμανικών κομμάτων (CDU και SPD) δεν εξασφαλίζει πλειοψηφία, η Γερμανία αναμένεται να βαδίσει στη γνωστή οδό της δημιουργίας μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού με πιθανότερο, αυτή τη φορά, κυβερνητικό εταίρο τους Πράσινους και όχι τους Φιλελεύθερους που συμμετείχαν στην απερχόμενη κυβέρνηση. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν στους Πράσινους ποσοστό 12%-13% και στους Φιλελεύθερους 4% ως 5%, που είναι το όριο για να εισέλθει ένα κόμμα στη Βουλή.
Δεύτερο κόμμα με ποσοστό 18%-20% παραμένει σταθερά στις δημοσκοπήσεις η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), με την οποία ούτε οι Χριστιανοδημοκράτες ούτε οι Σοσιαλδημοκράτες πρόκειται να συμπράξουν. Η ΑfD διεξάγει προεκλογική εκστρατεία αναπολώντας το χαμένο μεγαλείο της ισχυρής Γερμανίας ενώ η μία εκ των δύο ηγετών του κόμματος, η 45χρονη οικονομολόγος Αλίς Βάιντελ (η οποία ζει με τη σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά, για μεγάλα διαστήματα, στην Ελβετία), θεωρεί ότι «οι μετανάστες είναι οι πηγή όλων των δεινών για τη Γερμανία». Το αριστερό φιλορωσικό κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ έρχεται πέμπτο στις δημοσκοπήσεις με 6,1%.
