Ο αόρατος εχθρός, όπως έχει περιγραφεί ο κορωνοϊός, σαρώνει υφιστάµενες δοµές στο διάβα του. Ο κόσµος αλλάζει δραµατικά εκ βάθρων. Οι σταθερές του παρελθόντος δεν θα υπάρχουν από εδώ και πέρα. Η ζωή όλων αλλάζει βίαια και ραγδαία, ενώ ανατρέπονται κοινωνικά, πολιτικά και οικονοµικά οικοδοµήµατα δεκαετιών.
Αναπόφευκτα τίθενται προς συζήτηση ηθικά διλήμματα και αξίες, εάν χωρούν ή όχι «εκπτώσεις» στη Δημοκρατία και εάν γίνονται υποχωρήσεις στο Κράτος Δικαίου και σε ποιον βαθμό.
Η οικονομία που επηρεάζει τις ζωές όλων μπαίνει σε νέα βάση και ουδείς δύναται να απαντήσει τι θα επιφέρει η νέα παγκόσμια κρίση σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής δραστηριότητας. Την ίδια στιγμή, ο θεολογικός δογματισμός υπόκειται σε αναθεώρηση υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων. Φιλοσοφικά ζητήματα ανακύπτουν στο προσκήνιο για σειρά θεμάτων.
Επί της ουσίας, δημιουργείται μια νέα κοινωνία με νέες δομές, με νέες αντιλήψεις και διαφορετική κοσμοθεωρία, επηρεασμένη από την κρίση. Πολλοί προέβλεπαν με την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης του 2008-2009 το τέλος της κοινωνίας, καθώς προέκυψε χαλάρωση των κοινωνικών δεσμών.
Είμαστε, καθ’ υπερβολήν, ενώπιον ενός σύγχρονου Big Bang που δημιουργεί νέα δεδομένα στην πολιτική, στην οικονομία, στην κοινωνία. Η έκρηξη που προκάλεσε ο κορωνοϊός θα ορίσει τη ζωή μας από εδώ και πέρα, καθώς δύναται να συμβάλει στη δημιουργία ενός νέου ηθικού κώδικα.
Η αντίληψη για το τι είναι ορθό, ως συνέπεια της κρίσης, θα επηρεάζεται από αυτόν τον νέο ηθικό κώδικα που δημιουργείται. Θα αλλάξει προς το καλύτερο ο κόσμος; Αυτό ουδείς δύναται να το απαντήσει. Οπως επίσης δεν υπάρχει απάντηση εάν θα περιοριστεί ο ατομικισμός και ο εγωκεντρισμός προς όφελος μιας νέας κοινωνικής συνειδητοποίησης.
Πάντως ένα μεγάλο Big Bang όπως αυτό που συνέβη με τον κορωνοϊό μάς οδηγεί σε μια νέα φιλοσοφική προσέγγιση για πτυχές συνολικά της ζωής μας, για το πώς πρέπει να δρα η κοινωνία, πώς οφείλει να συμπεριφέρεται το πολιτικό προσωπικό, πώς υποχρεούται το οικονομικό σύστημα παγκόσμια να αλλάξει τις αντιλήψεις του σε μία εποχή νέων συνθηκών. Εξάλλου, όπως έχει πει και ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, «η σοφία δεν έγκειται μόνο στο να θυμάσαι το παρελθόν, αλλά και στην ευθύνη που έχεις για το μέλλον».
Και με αφορμή την παρούσα κρίση έχουμε όλοι ευθύνη για το μέλλον των επόμενων γενεών. Δεν είναι όλα μαύρα, εάν αναλογιστεί κανείς και το πλούσιο παρελθόν που μας διδάσκει ότι μετά από μεγάλες κρίσεις, πολέμους, καταστροφές, σημειώθηκαν κοσμογονικές αλλαγές.
Ισως αυτή η κρίση να είναι μια ευκαιρία για τις αλλαγές που είχαμε ανάγκη. Ας δούμε και τη θετική πλευρά.
