Δεν θυµάµαι πότε ακριβώς κρίθηκε ότι η Βουλή προσφέρει τόσο απολαυστικό θέαµα ώστε να δικαιούται και δικό της τηλεοπτικό κανάλι – µάλλον αυτό συνέβη πριν από είκοσι(;) χρόνια. Η απόφαση µού θύµιζε εξ αρχής τον πρωταγωνιστή εκείνου του παλιού γλυκού τραγουδιού µε τίτλο «Οδός Σανταρόζα», που είχε γράψει ο Βασίλης Νικολαΐδης στα 80s και είχαµε σιγοτραγουδήσει όλοι όσοι κάπου βλέπαµε κρυµµένο κάτι από τον εαυτό µας. «Αν έχεις σαν εµένανε απάνθρωπη καρδιά / και κοµµάτι διαστροφή στο σάπιο σου κρανίο / να σου κρατήσω ρεζερβέ κι εσένα µια γωνιά / να δεις τα όσα γίνονται στο Κακουργοδικείο» τραγουδούσε ο Νικολαΐδης, που είναι και δικηγόρος, µαζί του σιγοµουρµουρίζαµε κι εµείς που χαιρόµαστε µε τις εντάσεις στα δικαστήρια. Στην περίπτωση του Νικολαΐδη, η αγάπη για τις δικηγορικές performances λειτούργησε ως έµπνευση για ένα τραγούδι που έγινε κλασικό. Στην περίπτωση του καναλιού της Βουλής µπορούµε να πούµε πως αυτό δηµιουργήθηκε από κάποιους που εµπνέονται από τον θεατρινισµό των διαδικασιών της. Μόνο που δεν βλέπουµε πια στη Βουλή το θέατρο που συνηθίσαµε. Αργά αλλά σταθερά παρακολουθούµε ένα ριάλιτι το οποίο δικαιολογεί την ανάγκη να υπάρχει και το σχετικό κανάλι. Οπως ακριβώς κάποτε, σε καιρούς περισσότερο αθώους, υπήρχε το κανάλι του Big Brother.
«Οι κάμερες της τηλεόρασης», μου έλεγε κάποτε ένας από τους παλιότερους «κοινοβουλευτικούς», «καθορίζουν πια και συμπεριφορές. Οταν ο βουλευτής αντιληφθεί πως η διαδικασία μεταδίδεται τηλεοπτικά, γίνεται άλλος άνθρωπος: ουρλιάζει, κουνάει τα χέρια του, κορδώνεται, ψάχνει να πει την καλύτερη εξυπνάδα, όπως ο ηθοποιός της επιθεώρησης, χωρίς μάλιστα να ελπίζει σε ένα χειροκρότημα». Αυτά χρόνια πριν. Τώρα έχουμε περάσει σε ένα άλλο επίπεδο: οι βουλευτές αλλάζουν ρόλους, κόμματα, παρατάξεις, κοινοβουλευτικές ομάδες, ακόμα και λόγο (δηλαδή προσωπείο και έκφραση), ανάλογα με την περίσταση – ακριβώς όπως συμβαίνει στα ριάλιτι. Πολλούς (ευτυχώς όχι όλους) καθόλου δεν τους ενδιαφέρει το πώς βρέθηκαν στη Βουλή, δηλαδή τι ακριβώς πρεσβεύουν όσοι τους ψήφισαν. Ακριβώς όπως τον παίκτη του ριάλιτι δεν τον ενδιαφέρει η διαδικασία της επιλογής του, έτσι και ο βουλευτής δύναται να γράφει τη λαϊκή εντολή στα παλιά του τα παπούτσια, υπηρετώντας την προσωπική του επιδίωξη, όπως ο παίκτης των ριάλιτι. Στο ριάλιτι ο σκοπός είναι η νίκη – στη Βουλή είναι συνήθως η υπουργοποίηση, αλλά και η προστασία του μισθού. Οχι του κατώτερου. Αλλά αυτού που συνηθίζουμε να ονομάζουμε «βουλευτική αποζημίωση». Πρόκειται για τη μοναδική αποζημίωση που εισπράττει αυτός που δύναται να σπάει ποικιλοτρόπως τα νεύρα των άλλων (ακόμα και τον ψηφοφόρων του).
Η εικόνα της ελληνικής Βουλής τις μέρες που αυτή ασχολήθηκε με τη Συμφωνία των Πρεσπών, πολλοί είπαν πως ήταν απαράδεκτη. Η ευκολία με την οποία βουλευτές μετακινήθηκαν από πάγιες θέσεις τους, περιφρονώντας κάθε έννοια συνέπειας, δημιούργησε σε πολύ κόσμο αισθήματα αποστροφής. Δεν αποκλείεται όλο αυτό το πανηγύρι να ρίξει και νερό στο μύλο του αντικοινοβουλευτισμού, λένε όσοι ξέρουν και μπορεί να έχουν και δίκιο. Αλλά αν αυτό συμβαίνει είναι γιατί δεν έχουμε το κουράγιο να κάνουμε τις διαδικασίες πραγματικό ριάλιτι σόου – πράγμα πανεύκολο από τη στιγμή που υπάρχει και το σχετικό κανάλι. Θα ήταν π.χ. υπέροχο αντί να ασχολούμαστε με το αν θα αναγνωρίσει η κυρία Αικατερίνη Παπακώστα τα Σκόπια με το όνομα Μακεδονία, να τη βλέπαμε να μπαίνει στο δωμάτιο επικοινωνίας και να μας καταθέτει τα εσώψυχά της. Να μας μιλάει για τα παιδικά της χρόνια, τις δύσκολες σχέσεις με τους συναδέλφους της, την ανάγκη να ανοίξει τα φτερά της κ.τ.λ. Θα ήταν χίλιες φορές προτιμότερο, αντί να ψάχνουμε να βρούμε σε ποια χώρα βρίσκεται η κυρία Ελενα Κουντουρά και πόσο στοίχισαν τα ταξίδια της, να τη βλέπαμε μόνη με τον πρωθυπουργό μας να συζητάει για τη ζωή και τις σχέσεις, όπως οι παίκτες του «Power of Love». Από τη στιγμή που κανάλι της Βουλής υπάρχει, θα ήταν προτιμότερο αντί για πολλές επιτροπές, στις οποίες πάνε βουλευτές και τσακώνονται, να είχαμε λίγες αλλά καλές. Μια που να λειτουργεί, για παράδειγμα, όπως η επιτροπή του «Ελλάδα έχεις ταλέντο» και μια άλλη σαν αυτή του «Greece’s Νext Top Model». Η πρώτη θα μπορούσε να κρίνει την ικανότητα του κ. Πάνου Καμμένου σε σπορ δύσκολα (όπως οι ασκήσεις εδάφους π.χ.), η δεύτερη θα μπορούσε πραγματικά να ασχοληθεί με τη μεταμόρφωση της κυρίας Αικατερίνης Ιγγλέζη, που με την ευκαιρία της συζήτησης για τις Πρέσπες άλλαξε look. Ομως κι αυτά να μην υπήρχαν, θα ήταν όλα θεαματικότερα αν απλά, όπως στα ριάλιτι, το κανάλι της Βουλής μάς έδινε την ευκαιρία να ψηφίζουμε προτεινόμενους για αποχώρηση ανάμεσα σε βουλευτές που τις μέρες που προηγήθηκαν τράβηξαν πάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας. Κανείς δεν θα τσιγκουνευόταν ένα απλό sms για να ψηφίσει τον Σπύρο Δανέλλη ή τον Γιώργο Αρμυρά ή τον ίδιο τον Σταύρο Θεοδωράκη στην ειδική εκπομπή που θα παρουσίαζαν ο Νίκος Βούτσης και η Μαρία Μπακοδήμου με θέμα «Ποιος διέλυσε το Ποτάμι». Και φυσικά θα έσπαγε τα ρεκόρ τηλεθέασης η ψηφοφορία της (κοινοβουλευτικής) ομάδας των ΑΝΕΛ για το ποιον θα ψηφίσουν προς αποχώρηση – ειδικά αν είχαν την ιστορική δύναμη να την κάνουν ντυμένοι όλοι με μαγιό μέσα σε μια καλύβα της Βουλής, όπως οι παίκτες του «Survivor». Αλλωστε, κι αυτοί προσπαθούν να επιβιώσουν. Πολιτικά.
Από τη στιγμή που η Βουλή δεν παράγει πολιτικό λόγο ή προβληματισμό (πόσω μάλλον πολιτισμό), ας αξιοποιήσουμε το κανάλι της. Ας το χρησιμοποιήσουμε για την έναρξη της εποχής της αμεσοδημοκρατίας, ας στηρίξουμε σε αυτό νέους θεσμούς, αφού ξεμείναμε εντελώς από νέους ανθρώπους. Και αν το κανάλι κάνει σουξέ, πράγμα που θεωρώ δεδομένο, μπορούμε να προβληματιστούμε περισσότερο για τον ψυχαγωγικό του χαρακτήρα. Εγώ νομίζω ότι μια εκπομπή τύπου Σπύρου Παπαδόπουλου, στο κανάλι της Βουλής, με τον Τσίπρα και τον Ζάεφ να χορεύουν μακεδονικούς χορούς και τον Σόρος και τον Κοτζιά να χτυπάνε παλαμάκια, θα ήταν λόγος για να πάρουν φωτιά τα μηχανάκια της AGB. Αν όχι και τα μπατζάκια μας…