Οταν το 2017 η Επιτροπή Υποψηφιότητας Ολυμπιακών Αγώνων «Παρίσι 2024» έθετε τη βιώσιμη ανάπτυξη στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων της, δημιουργώντας μια Επιτροπή Περιβαλλοντικής Αριστείας, όλοι μιλούσαν για ένα υπερφιλόδοξο σχέδιο.
Η σκέψη και το όραμα της Επιτροπής αυτής ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες Παρίσι 2024 να είναι οι πρώτοι που θα ευθυγραμμιστούν με τη Συμφωνία του Παρισιού για το Kλίμα (The Paris Agreement, 2015), μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα κατά 55% σε σχέση με τους Αγώνες του Λονδίνου το 2012.
Για την υλοποίηση αυτού του στόχου, το «Παρίσι 2024» υιοθετεί μια πρωτοποριακή προσέγγιση, επαναπροσδιορίζοντας τη στρατηγική των Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων προς τη βιωσιμότητα. Διοργανωτές, αθλητές, φίλαθλοι και η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί με ενδιαφέρον.
Είναι ωστόσο τόσο καινούργια η αντίληψη που θέλει τον αθλητισμό κοντά στις ανησυχίες της παγκόσμιας κοινότητας; Είναι πολύ μεγάλη η δυνατότητα επίδρασης του αθλητισμού στην προώθηση ουσιαστικών αλλαγών μέσω πρωτοβουλιών για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση, τα γνωστά πλέον κριτήρια ESG (Environmental, Social, Governance).
Αξίζει να θυμηθεί κανείς ότι η αγγλική Premier League ξεκίνησε την εκστρατεία «No Room for Racism» για την καταπολέμηση των φυλετικών διακρίσεων στο ποδόσφαιρο, παρέχοντας ίσες ευκαιρίες συμμετοχής και υποστηρίζοντας αθλητές από περιθωριοποιημένα περιβάλλοντα. Η αθλητική βιομηχανία καταρρίπτει τα εμπόδια και εμπνέει μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς.
Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή και Βιωσιμότητα
Αλλά και η βιωσιμότητα δεν είναι καινούργια για τη ΔΟΕ. Αποτελεί, από το 2020, έναν από τους τρεις πυλώνες της Ολυμπιακής Ατζέντας, μαζί με την αξιοπιστία και τη νεολαία. Για τον σκοπό αυτόν η ΔΟΕ έχει αναπτύξει στρατηγική, η οποία επικεντρώνεται στις υποδομές και τις φυσικές τοποθεσίες, την προμήθεια και τη διαχείριση των πόρων, την κινητικότητα, το εργατικό δυναμικό και το κλίμα.
Οι πόλεις και το περιβάλλον, η ενέργεια, η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των Αγώνων, η υποστήριξη των αθλητών και η ψυχική υγεία, η διαφορετικότητα, η ισότητα και η συμπερίληψη αποτελούν σημαντικά θέματα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και εκεί στρέφουμε την προσοχή μας.
Στο άμεσο μέλλον, την Ολυμπιακή Επιτροπή, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, απασχολούν αποφάσεις με στόχο την ένταξη του πυλώνα της βιωσιμότητας στη στρατηγική του αθλητισμού στο σύνολό του.
Στη ΔΟΕ συζητούμε θέματα όπως η βελτίωση της παρακολούθησης και της μέτρησης του αντίκτυπου και της κληρονομιάς των Ολυμπιακών Αγώνων, συμπεριλαμβανομένης της συμβολής τους στους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ και της ρήσης: «Μια φορά Ολυμπιακή πόλη, πάντα μια Ολυμπιακή πόλη».
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή σύστησε την «Επιτροπή Αθλητισμού & Περιβάλλοντος», ανοίγοντας τη συζήτηση και τη διαβούλευση με την κοινωνία, τους φορείς, τις επιχειρήσεις.
Σήμερα, οι συζητήσεις γύρω από τον αθλητισμό αφορούν και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του περιβάλλοντος, με κύριο ζητούμενο τη μείωση των εκπομπών άνθρακα σε κάθε αθλητικό γεγονός αλλά και των πλαστικών και του μετάλλου και του αντίκτυπου που έχουν στο περιβάλλον ως υλικά κατασκευής των περισσότερων οργάνων γυμναστικής, των αθλητικών χώρων και ειδών.
Η ΕΟΕ έχει ήδη μετρήσει το αποτύπωμα του άνθρακα και συμμετέχει στη μείωση της εκπομπής άνθρακα και στην ανακύκλωση, μέσα από τα κτίριά της αλλά και το Παναθηναϊκό Στάδιο, καθώς και στη μεταφορά επιτυχημένων πρακτικών εξοικονόμησης ενέργειας και στην πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Μέσα από τον αθλητισμό αποδεικνύεται ότι τα παιδιά δεν κάνουν καμία διάκριση μεταξύ τους ως προς το φύλο, το χρώμα ή τη θρησκεία τους, όπως φαίνεται και από τη μεγάλη επιτυχία των δράσεων της ΕΟΕ και της ΕΕ, «Together in Sports» και «Kids Athletics».
Η μεγάλη πρόκληση, ωστόσο, για το Ολυμπιακό Κίνημα, είναι το «Παρίσι 2024» σε μερικές εβδομάδες, καθώς αποτελεί το πρώτο διεθνές αθλητικό γεγονός που θέτει τόσο υψηλούς στόχους στα θέματα βιωσιμότητας.
Στόχος στο Παρίσι 2024 οι μηδενικές εκπομπές άνθρακα
Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των Ολυμπιακών Αγώνων 2024 στο μισό, σε σύγκριση με τις διοργανώσεις του 2012 και του 2016, και η αντιστάθμιση των περισσότερων εκπομπών που θα εκπέμπονται, είναι η ισχυρή δέσμευση για το «Παρίσι 2024», σύμφωνα με τον στόχο μηδενικών εκπομπών άνθρακα (Net Zero) που έχει θέσει η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή για το 2030.
Σύμφωνα με τους διοργανωτές, εκτός από τις πολυάριθμες βιώσιμες πρωτοβουλίες που αφορούν τα ταξίδια, τις κατασκευές, τη διαμονή και την τροφοδοσία, θα τεθεί σε εφαρμογή ένα σχέδιο εθελοντικής συνεισφοράς για την κάλυψη των εκπομπών που δεν θα μπορούν να αποφευχθούν.
Στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών πρωτοβουλιών, οι Αγώνες του Παρισιού 2024 φιλοδοξούν να θέσουν νέα πρότυπα. Ενσαρκώνουν μια πορεία οικολογικής μετάβασης για τις πόλεις υποδοχής, με τη δέσμευση να αφήσουν μια θετική κληρονομιά για τις περιοχές αυτές.
Με τις ΜμΕ στο επίκεντρο
Σε ό,τι αφορά την κοινωνία και τη διακυβέρνηση, οι Αγώνες προσπαθούν να αξιοποιήσουν το καταλυτικό δυναμικό αυτού του γεγονότος για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, τη μείωση των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων και την προώθηση της απασχόλησης.
Ο οργανισμός δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων του. Η πρόληψη όλων των μορφών διακρίσεων, η προώθηση της πολυμορφίας, η υποστήριξη της ένταξης μειονεκτουσών ομάδων στο εργατικό δυναμικό και η δέσμευση για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων είναι μεταξύ των απτών μέτρων που εφαρμόζονται.
Σε ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο, το «Παρίσι 2024» σχεδιάζει να εξασφαλίσει τη μετατροπή του Ολυμπιακού Χωριού με την εφαρμογή ενός προγράμματος κοινωνικής στέγασης και καινοτόμου πολεοδομικού σχεδιασμού, ενταγμένου σε ένα οικοσύστημα που συνδυάζει κατοικίες και τοπικές οικονομικές δραστηριότητες σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές.
Παρ’ ότι στην τελετή έναρξης των Αγώνων τα βλέμματα θα είναι μακριά από το Stade de France, το οποίο θα χρησιμεύσει ως Ολυμπιακό Στάδιο, το διοικητικό διαμέρισμα όπου βρίσκεται το στάδιο, το Seine-Saint-Denis, πρόκειται να επωφεληθεί μακροπρόθεσμα από την Ολυμπιακή αναγέννηση.
Μεταξύ των θετικών συνεπειών για την περιοχή, η οποία πάσχει από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας στη Γαλλία, περιλαμβάνονται νέες αθλητικές εγκαταστάσεις, ένα νέο υδάτινο κέντρο, ποδηλατόδρομοι και χώροι πρασίνου.
Με το πέρας των Αγώνων, και αφού αποχωρήσουν οι συμμετέχοντες από το Ολυμπιακό Χωριό, ο χώρος θα μετατραπεί σε μια νέα οικιστική γειτονιά με σχεδόν 3.000 διαμερίσματα, καταστήματα και χώρους πρασίνου. Η στρατηγική των προμηθειών «Παρίσι 2024» αφορά τόσο την επιστροφή των μακροχρόνια ανέργων στο εργατικό δυναμικό, όσο και την προώθηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) της χώρας.
Το «Παρίσι 2024» έχει δεσμευτεί! Όλοι, στο Ολυμπιακό Κίνημα θέλουμε να επιτύχει στο στοίχημα της βιωσιμότητας και στο σύνθημα της ΔΟΕ, που μας αφορά όλους: «Change or be changed».
Η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή αντιλαμβάνεται την ευθύνη της ως δίκτυο επίδρασης όχι μόνο στους αθλητές και τους φιλάθλους αλλά και στους προμηθευτές και τους εργαζόμενους και μέσω δράσεων προωθεί την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των Ομοσπονδιών, των σωματείων και των παραγόντων του Ελληνικού Αθλητισμού για τους 17 ΣΒΑ του ΟΗΕ, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την αειφορία, μέσω των αθλητών, αθλητικών σωματείων, ομοσπονδιών και αθλητικών γεγονότων καθώς και τους τρόπους χρηματοδότησης των αθλητών, των αθλητικών γεγονότων και εγκαταστάσεων που έχουν ως προαπαιτούμενα τα κριτήρια ESG και τα νέα δεδομένα. Σημαντική προτεραιότητά μας παραμένει η εξάλειψη της βίας στα αθλητικά γεγονότα. Στο πλαίσιο αυτό, οι συνέργειες, τα δίκτυα και οι συνεργασίες μέσα σε συγκεκριμένα και αυστηρά πλαίσια, αναδεικνύονται σε σημαντική παράμετρο και είναι ζωτικής σημασίας.
Το «Παρίσι 2024» αποτελεί παράδειγμα της νέας στρατηγικής της ΔΟΕ. Στόχος μας στην επόμενη ημέρα είναι ο Ελληνικός Αθλητισμός να διαμορφώσει ανάλογες προσεγγίσεις στο περιβάλλον, τον κοινωνικό αντίκτυπο και τη διαφάνεια ως ένα ισχυρό εργαλείο και μια δυνατή φωνή που μέσω των Ολυμπιακών Αρχών – οι οποίες είναι πάντα επίκαιρες – προτάσσει ένα μέλλον πιο ανθεκτικό, πιο βιώσιμο και χωρίς αποκλεισμούς.
Η κυρία Αλεξάνδρα Πάλλη είναι Πρόεδρος ΔΣ του CSR HELLAS, Μέλος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, Πρόεδρος της Επιτροπής Αθλητισμού & Περιβάλλοντος της ΕΟΕ και Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας & Ευρωπαϊκού Προγραμματισμού στην Περιφέρεια Αττικής.