Το παρελθόν (το παρόν και το μέλλον) των Κένεντι

Αν κάποιος ήθελε να περιγράψει με ένα δίπολο το ιστορικό όνομα των Κένεντι και της διαχρονικής πολιτικής κληρονομιάς τους στις ΗΠΑ αυτό θα μπορούσε να ήταν το «θρίαμβος και τραγωδία». Πρόκειται για μια σύγχρονη δυναστεία η οποία, παρά τα χτυπήματα της μοίρας, δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά παραμένει επίκαιρη απασχολώντας το παρόν και, ενδεχομένως, και το μέλλον.

Το γενεαλογικό δέντρο που άλλαξε την ιστορία της Αμερικής ξεκινά από τα τέλη του 19ου αιώνα. O Τζόζεφ Πάτρικ Κένεντι ήταν ο πατριάρχης μιας πολύτεκνης οικογένειας με 9 παιδιά. Οι γονείς του είχαν ιρλανδικές ρίζες και αρκετά χρήματα ώστε ο Τζόζεφ να αποφοιτήσει από το Χάρβαρντ και να ακολουθήσει τη σταδιοδρομία του δικού του πατέρα στον τραπεζικό κλάδο. Εγινε μάλιστα από πολύ νωρίς, σε ηλικία 25 ετών, πρόεδρος της Columbia Trust Company. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ερωτεύεται και παντρεύεται τη Ρόουζ Φιτζέραλντ και από τη Βοστώνη μετακομίζει στη Μασαχουσέτη.

Τη μεγάλη περιουσία του τη δημιούργησε κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης. Ηταν ένθερμος υποστηρικτής του Ρούζβελτ με εκείνον να του το ανταποδίδει με τον διορισμό του ως πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Βρετανία. Πρώτη στην οικογένεια του Τζόζεφ και της Ρόουζ ήρθε η Ρόζμαρι Κένεντι, η οποία γεννήθηκε με νοητικά προβλήματα και παρά τα χρήματα που έδωσαν οι γονείς της σε ειδικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν μπόρεσε ποτέ να έχει μια πιο κανονική για τα δεδομένα της εποχής ζωή.

Ο πατήρ της οικογένειας φέρεται να είχε αδυναμία στον δεύτερο γιο του, στον οποίο και έδωσε το όνομα Τζόζεφ Τζούνιορ. Εκείνον, μάλιστα, προόριζε να δει κυβερνήτη κάποιας Πολιτείας, ακόμα και πρόεδρο των ΗΠΑ, καθώς είχε όλα τα προσόντα για πολιτική καριέρα ως χαρισματικός και ευφυής. Η μοίρα όμως είχε άλλα σχέδια για καθένα από τα μέλη της ιστορικής αμερικανικήςοικογένειας.

Ο Τζόζεφ ή Τζο έγινε ιπτάμενος του Ναυτικού το 1941 και ολοκλήρωσε με επιτυχία 25 αποστολές μάχης. Το 1944, σε ηλικία μόλις 29 ετών, προσφέρθηκε εθελοντικά να λάβει μέρος σε δύο πολύ σημαντικές και μυστικές αποστολές. Σε μία από αυτές τα εκρηκτικά που μετέφερε το αεροπλάνο του εξερράγησαν με αποτέλεσμα να βρει τραγικό θάνατο. Αυτό ήταν το πρώτο από τα αμέτρητα χτυπήματα που θα δεχθεί η οικογένεια.

Ο θάνατός του επηρέασε καταλυτικά τον Τζον Κένεντι, ο οποίος κάνει στροφή 180 μοιρών από τη ζωή που είχε σχεδιάσει για να εκπληρώσει το όνειρο που είχε αφήσει ανεκπλήρωτο ο μεγάλος αδελφός του. Το 1946 ο Τζον ξεκινά την πολιτική του καριέρα. Δύο χρόνια αργότερα θα χάσει μία από τις αδελφές του, την Καθλίν Κένεντι, η οποία μαζί με τον σύντροφό της λόρδο Φιτζγουίλιαμ σε ταξίδι τους με μικρό αεροσκάφος έπεσαν σε καταιγίδα και το αεροπλάνο συνετρίβη παρασύροντας στον θάνατο όλους τους επιβαίνοντες.

Ο χαρισματικός POTUS

Ο JFK, όπως έγινε περισσότερο γνωστός με τα αρχικά του, εξελέγη το 1947 με τους Δημοκρατικούς μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων και γερουσιαστής το 1952. Ολα έδειχναν ότι τίποτα δεν θα σκίαζε το άστρο του καθώς όδευε να γίνει ο πιο νέος αμερικανός πλανητάρχης και ο πρώτος καθολικός πολιτικός που είχε κατακτήσει ποτέ το αξίωμα του προέδρου. Τη λαμπρή του πορεία επιστέγασε και ο γάμος του με τη γοητευτική Ζακλίν (Τζάκι) Λι Μπουβιέ, με την οποία έκαναν τρία παιδιά. Τη μέρα που ορκίστηκε πρόεδρος των ΗΠΑ στις 20 Ιανουαρίου1961 και άρχισε να γοητεύει όχι μόνο τους Αμερικανούς αλλά και ολόκληρο τον κόσμο με τον νέο, φιλελεύθερο τρόπο διακυβέρνησής του άρχιζε η αντίστροφη μέτρηση για το τραγικό του φινάλε. Στις 22 Νοεμβρίου 1963 όλος ο πλανήτης θα παγώσει βλέποντας ζωντανά από τις οθόνες του την εν ψυχρώ δολοφονία του αμερικανού ηγέτη στο Ντάλας του Τέξας. Είχε προλάβει να κυβερνήσει κάτι λιγότερο από τρία χρόνια, ωστόσο αυτή η περίοδος ήταν γεμάτη από πολιτικές επιτυχίες, πάθη και ίντριγκες. Η «κατάρα» της οικογένειας Κένεντι συνεχίστηκε και με τον αδελφό του, Ρόμπερτ, αλλά και με τον γοητευτικό γιο του, που υπήρξε περιζήτητος εργένης.

Ο Ρόμπερτ Κένεντι υπηρέτησε ως γενικός εισαγγελέας των ΗΠΑ μεταξύ 1961 και 1964 και στη συνέχεια έγινε γερουσιαστής της Νέας Υόρκης. Μέχρι το 1968 ο RFK ήταν υποψήφιος με τους Δημοκρατικούς, αναπτερώνοντας τις ελπίδες ότι οι Κένεντι θα είχαν άλλη μια ευκαιρία στην αμερικανική πολιτική σκηνή. Ο τρόπος του θανάτου του ήταν ανατριχιαστικά παρόμοιος με αυτόν του αμερικανού προέδρου. Ο Μπόμπι πυροβολήθηκε οκτώ φορές από έναν νεαρό Παλαιστίνιο λόγω της δημόσιας στήριξής του προς το Ισραήλ. Ο Τζον Κένεντι τζούνιορ γεννήθηκε λίγες μέρες μετά την εκλογή του πατέρα του ως προέδρου των ΗΠΑ και τον έχασε λίγο πριν από τα τρίτα γενέθλιά του. Αν και εκείνος ακολούθησε, σχεδόν ευλαβικά, τις σπουδές των ανδρών της οικογενείας του, τροφοδοτώντας τις φήμες ότι θα ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του, η μοίρα χτύπησε για άλλη μια φορά. Τον Ιούλιο του 1999, ενώ κατευθυνόταν με το ιδιωτικό αεροσκάφος το οποίο οδηγούσε ο ίδιος προς τη Μασαχουσέτη για να παραστεί στον γάμο της εξαδέλφης του Ρόρι Κένεντι, έχασε τον έλεγχο και το αεροσκάφος συνετρίβη στον Ατλαντικό Ωκεανό. Σε αυτό επέβαιναν η σύζυγος του Τζον, Κάρολαϊν Μπεσέτ, και η αδελφή της.

Οι περισσότεροι απόγονοι της θρυλικής οικογένειας που δεν υπέκυψαν στα χτυπήματα της μοίρας ζουν ακόμα, αλλά έμειναν στην αφάνεια. Οπως το πρώτο εγγόνι από τη μοναδική κόρη του Τζον Κένεντι και της Τζάκι που βρίσκεται εν ζωή, την Καρολάιν. Εχει πάρει το όνομα της προγιαγιάς της Ρόουζ και έχει απίστευτη ομοιότητα με τη γιαγιά της Τζάκι. Η 35χρονη Ρόουζ αποφοίτησε, όπως όλη η οικογένεια, από το Χάρβαρντ αλλά έγινε ηθοποιός, χωρίς όμως κάποια αξιόλογη επιτυχία. Τα περισσότερα εγγόνια ή δισέγγονα της μεγάλης αυτής οικογένειας δεν ασχολήθηκαν με την πολιτική, θέλοντας ίσως να αποφύγουν το δράμα που έζησαν τόσο βαθιά και τόσες φορές μέσα στην οικογένειά τους.

Μοναδική αλλά όχι και τόσο παραδειγματική εξαίρεση είναι η περίπτωση ενός από τους γιους του Ρόμπερτ Κένεντι και ανιψιού του JFK, του Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, ο οποίος δεν μοιάζει σε τίποτα ούτε στον χαρισματικό πατέρα του, ούτε στο θείο του. Ο 69χρονος Ρόμπερτ, ο οποίος έχει υποβάλει και επίσημα υποψηφιότητα για το χρίσμα των Δημοκρατικών απέναντι στον Τζο Μπάιντεν για τις εκλογές του 2024, έχει αποκλειστεί από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης YouTube και Instagram για παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια του κορωνοϊού.Στις ομιλίες του δεν παραλείπειτις αναφορές στα ιερά τέρατα της οικογένειας Κένεντι, αλλά παραδέχεται ότι ορισμένοι από το οικογενειακό του περιβάλλον δεν υποστηρίζουν την υποψηφιότητά του.

Στον αντίποδα της αμφιλεγόμενης προσωπικότητας του Ρόμπερτ Κένεντι τζούνιορ είναι η αδελφή του Κέρι. Η κόρη του Ρόμπερτ Κένεντι και ανιψιά του JFK δεν ασχολήθηκε με την πολιτική, αλλά ίδρυσε το Robert F. Kennedy Center for Justice and Human Rights ακολουθώντας το όραμα του πατέρα της για έναν πιο δίκαιο κόσμο που θα υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Κανένας δεν πρέπει να αποθαρρύνεται από το γεγονός ότι ένας άνθρωπος μόνος του δεν μπορεί να τα βάλει με τις παγκόσμιες ασθένειες, τη φτώχεια, την αμάθεια και τη βία. Λίγοι θα έχουν την ευκαιρία να αλλάξουν την Ιστορία, όμως ο καθένας από εμάς μπορεί να εργαστεί για να αλλάξει ένα μικρό κομμάτι της. Και με το σύνολο αυτών των ενεργειών θα γραφεί η ιστορία μιας γενιάς».

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Speak Truth to Power», το οποίο θέλει να προωθήσει και στην Ελλάδα – υπέγραψε σχετική συμφωνία με το Ιδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη -, βασίζεται στο βιβλίο της «Λέμε την αλήθεια στην εξουσία – Υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αλλάζουν τον κόσμο». Σκοπός είναι να εκπαιδευτούν οι μαθητές στο πώς θα μπορούν να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Στο βιβλίο παρουσιάζονται συνεντεύξεις σπουδαίων προσωπικοτήτων που προώθησαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως ο Δαλάι Λάμα και ο Αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου. Πενήντα αληθινές ιστορίες, μαζί με φωτογραφικά πορτρέτα του βραβευμένου με Πούλιτζερ Εντι Ανταμς, σε ένα βιβλίο το οποίο μοιράζεται σε εκατομμύρια μαθητές σε όλο τον κόσμο. Τον Σεπτέμβριο του 2000 το βιβλίο έγινε θεατρικό έργο από τον Αριελ Ντόρφμαν και παρουσιάστηκε από τον Μπιλ Κλίντον στο Κέντρο Τζον Φ. Κένεντι στην Ουάσιγκτον. Ανάμεσα στους ηθοποιούς που συνέπραξαν ήταν οι Αλεκ Μπάλντουιν, Γκλεν Κλόουζ, Τζον Μάλκοβιτς, Σον Πεν, Μέριλ Στριπ και Σιγκούρνι Γουίβερ.

Η ιστορία των Κένεντι όχι μόνο στην πολιτική αλλά και ως σύνολο περίεργων συμπτώσεων και θανάτων έχει απασχολήσει πολλούς συγγραφείς και επιστήμονες. Είναι γεγονός ότι σχεδόν και τα εννέα παιδιά αλλά και τα περισσότερα εγγόνια ή δισέγγονα του πατριάρχη της ιστορικής οικογένειας είχαν πρόωρο τέλος. Το1969 ο γερουσιαστής Εντουαρντ Κένεντι ενεπλάκη σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα λόγω υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, στο οποίο ένας από τους επιβαίνοντες σκοτώθηκε. Το1973 ο Τεντ Κένεντι χάνει το δεξί του πόδι λόγω καρκίνου των οστών. Το 1984 ο γιος του Ρόμπερτ Κένεντι, Ντέιβιντ, πεθαίνει από υπερβολική δόση κοκαΐνης. Το 1997 ο άλλος γιος του Ρόμπερτ, ο Μάικλ Κένεντι, χάνει τη ζωή του από πρόσκρουση σε δέντρο κάνοντας σκι.

Η πιο πρόσφατη τραγωδία που συνδέθηκε με το όνομα Κένεντι συνέβη τον Απρίλιο του 2020, όταν η 40χρονη Μαέβ Φέιχι Κένεντι, εγγονή του δολοφονημένου RFK, αδελφού του επίσης δολοφονημένου JFK, και ο 8χρονος γιος της πνίγηκαν στη θάλασσα. Δύτες «χτένιζαν» την περιοχή» για τέσσερις μέρες μέχρι να ανασύρουν το πτώμα της μητέρας και του γιου της. Η δυναστεία των Κένεντι, στη χρυσή εποχή τους, αποτέλεσε μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο στην ιστορία των ΗΠΑ. Δυστυχώς, δεν θα μάθουμε ποτέ πόσο διαφορετικός μπορεί να ήταν ο κόσμος μας αν ο Τζον Κένεντι είχε αναβάλει την πομπή με το ανοιχτό αυτοκίνητο στο Ντάλας του Τέξας.