Thierry Mugler: Ο σχεδιαστής που ήρθε από το μέλλον

Ο απόλυτος ροκ σταρ της μόδας τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 επιστρέφει με μια έκθεση αφιερωμένη στο έργο του, το οποίο ήταν αναμφίβολα μπροστά από την εποχή του.

«Τα ρούχα μου είναι σέξι και αβανγκάρντ και όπως έγραψα και είπα στην ταινία του Ρόμπερτ Αλτμαν «Prêt-à-Porter»: «It’s all about getting a great fuck, darling»». O Τιερί Μιγκλέρ δεν μάσησε ποτέ τα λόγια του παρότι θα μας βοηθούσε αν μας έδινε ορισμένα παραδείγματα πελατών του, εκτός από την Ντέμι Μουρ και το μαύρο φόρεμά της στην ταινία «Ανήθικη πρόταση», που βίωσαν την υπέρτατη ηδονή ούσες και όντες ντυμένοι με τις αν μη τι άλλο πληθωρικές δημιουργίες του. Ισως πάλι να συνιστά τεκμήριο εν δυνάμει σεξουαλικής δραστηριότητας το γεγονός ότι τα ρούχα του αγοράζονταν με την ντουζίνα από διεθνείς αστέρες όπως ο Ντέιβιντ Μπόουι, η Lady Gaga, η Νταϊάνα Ρος, η Λάιζα Μινέλι, η Σελίν Ντιόν ή η Ιβάνα Τραμπ.

Οι κοινές θνητές, από την άλλη, αναζήτησαν το εφέ Τιερί Μιγκλέρ σε κάποιο από τα εξίσου εκρηκτικά και «gourmand» αρώματα με τα εδώδιμα συστατικά που πρώτος εκείνος λάνσαρε. Για παράδειγμα, το «Angel», το οποίο εμφανίστηκε στην αγορά το 1992, εξακολουθεί να είναι ένα από τα αρώματα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις παγκοσμίως, 27 ολόκληρα χρόνια μετά τη δημιουργία του. Αντίθετα, η ανθηρή βιομηχανία που αφορούσε τις σειρές ρούχων prêt-à-porter κρίθηκε ζημιογόνα και έκλεισε το 2003. O Τιερί Μιγκλέρ αποστασιοποιήθηκε από την εταιρεία που φέρει το όνομά του στις δημιουργίες υψηλής ραπτικής, τα φώτα έσβησαν και εκείνος αποσύρθηκε. «Ο λόγος που εγκατέλειψα τη μόδα είναι ότι είχα βαρεθεί να είμαι πεσμένος στα γόνατά μου για να κάνω άλλους ανθρώπους να φαίνονται υπέροχοι» είπε. Αντ’ αυτού, επέλεξε να εξαφανιστεί από προσώπου Γης και να εμφανιστεί τέσσερα χρόνια αργότερα αναγεννημένος ως Μάνφρεντ Μιγκλέρ. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα συνειδητοποιούσαμε πόσο καιρό απέχει από τη μόδα όλα αυτά τα χρόνια εάν η έκθεση «Thierry Mugler – Couturissime» στο Μουσείο Καλών Τεχνών του Μόντρεαλ στον Καναδά δεν έφερνε στο προσκήνιο την εκκωφαντική απουσία του. Ή τη νέα του μεταλλαγμένη μορφή ως η φουσκωτή εκδοχή του κάποτε κομψού εαυτού του, γεμάτη μυς, φλέβες, μια ξεχειλωμένη μύτη α λα Μίκι Ρουρκ και ένα, κατά τα φαινόμενα, επιμηκυμένο πέος – όπως μαρτυρά μια γυμνή φωτογραφία του που κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο. Ο Τιερί Μιγκλέρ δεν είχε εξάλλου ποτέ επαφή με το μέτρο. Ας μην ξεχνάμε, δεν το είχε σε τίποτα να ξοδεύει 3 εκατ. δολάρια για μία επίδειξη όπου τα μοντέλα κατέβαιναν στην πασαρέλα από την οροφή μπροστά σε πλήθη που έφταναν ακόμα και τα 13.000 άτομα.

Ανέκαθεν μπροστά
από την εποχή του

«Πάντα με συνάρπαζε το πιο όμορφο πλάσμα πάνω στη Γη: το ανθρώπινο ον. Χρησιμοποίησα όλα τα όπλα που είχα στη διάθεσή μου για να το αναβαθμίσω στη σφαίρα του θείου: μόδα, επιδείξεις, αρώματα, φωτογραφία, βίντεο. Δεν είμαι άνθρωπος που μένω στο παρελθόν, όμως το Μουσείο του Μόντρεαλ ήταν το πρώτο που μου πρότεινε να παρουσιάσει τις δημιουργίες μου και να επανεφεύρουμε μαζί το καλλιτεχνικό μου όραμα. Πώς θα μπορούσα να αρνηθώ;» εξηγεί τους λόγους του απρόσμενου comeback του. Μαζί λοιπόν με τον επιμελητή του Μουσείου, Τιερί-Μαξίμ Λοριό, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την blockbuster διεθνή επιτυχία της περιοδεύουσας έκθεσης «The Fashion World of Jean Paul Gaultier: From the Sidewalk to the Catwalk», ο Μιγκλέρ μάς θυμίζει περί τις 130 από τις πιο εμβληματικές δημιουργίες του της περιόδου 1973-2001 – ορισμένες από τις οποίες παρουσιάζονται για πρώτη φορά δημοσίως. Ακόμα και σήμερα λοιπόν εντυπωσιάζει το υπερχειλίζον ταλέντο του, το οποίο φρόντιζε να ανατροφοδοτεί με αναφορές από τα κόμικς, από τον κόσμο των εντόμων και των εξωτικών πουλιών ή από τα cyborgs και τις μηχανές Harley Davidson. Γιατί ο Μιγκλέρ δεν έντυνε απλώς τις γυναίκες αλλά τις μεταμόρφωνε σε δυναμικά, απόκοσμα πλάσματα που απέπνεαν ένα ζωώδες σεξαπίλ ικανό να παροπλίσει, ενίοτε δε ακόμα και να τρομοκρατήσει τον μέσο, ανυποψίαστο άνδρα. Εξού και δεν είναι τυχαίο ότι συνεργάστηκε με την dream team των φωτογράφων που ήταν ενεργοί στα 80s, όπως οι Χέλμουτ Νιούτον, Γκι Μπουρντέν, Χερμπ Ριτς, Πίτερ Λίντμπεργκ, Ντέιβιντ Λασαπέλ κ.ά. Ενα σώμα 100 φωτογραφιών τους παρουσιάζεται στην έκθεση μαζί με πλούσιο αρχειακό υλικό από την πορεία του σχεδιαστή, καθώς η Clarins Group, στην οποία ανήκει η φίρμα Thierry Mugler από το 1997, επέτρεψε την πρόσβαση στα αρχεία του Maison Mugler.

Το αγόρι που είχε
την αγάπη για ντροπή

O άνθρωπος που άλλαξε τη μόδα προτού φτάσει να αλλάξει ριζικά και τον ίδιο του τον εαυτό γεννήθηκε στο Στρασβούργο πριν από 70 χρόνια. Ως παιδί έφτιαχνε μόνος του ρούχα, ενώ στα εννιά του χρόνια είχε ξεκινήσει κλασικό χορό. Μάλιστα έφτασε να γίνει τόσο πολλά υποσχόμενος ώστε στα 14 του τον δέχτηκε ως χορευτή της η Εθνική Οπερα του Ρήνου. Παρά την ενεργή καλλιτεχνική διέξοδο, η ζωή του Τιερί Μιγκλέρ δεν ήταν ρόδινη, δεδομένου ότι ως
νεαρός ομοφυλόφιλος που μεγάλωνε στη Γαλλία της δεκαετίας του ’60 βίωνε, όπως έχει δηλώσει, σκληρή μοναξιά. «Οταν άρχισα να χορεύω, ένιωσα να ανοίγει το βλέμμα μου. Το θέατρο ήταν φτιαγμένο για μένα. Υστερα όμως από την ομορφιά της σκηνής με τα φώτα, την αυλαία και το χειροκρότημα όλοι είχαν κάποιον να τους περιμένει στα παρασκήνια, εκτός από εμένα. Πέρασα πολλά χρόνια μόνος μου». Τη μοναξιά του ενέτεινε η ενοχή για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του, η οποία ήταν τόσο μεγάλη ώστε να μην τολμάει να περάσει το κατώφλι του καθεδρικού ναού της πόλης του. Αντ’ αυτού, ξάπλωνε σε ένα παγκάκι απέξω και κοίταζε τα αστέρια. Ενα από αυτά θα δάνειζε χρόνια αργότερα το σχήμα του στο μπουκάλι του αρώματός του «Angel». Ωστόσο προτού κατακτήσει τον κόσμο της αρωματοποιίας, όπου η κυριαρχία του παραμένει κραταιή ακόμα και σήμερα, θα προηγούνταν εκείνος της μόδας. Ο Μιγκλέρ παρουσίασε την πρώτη του κολεξιόν το 1973 και από την αρχή έθεσε τις βάσεις για το μελλοντικό «ιδίωμά» του, το οποίο μολονότι σταθερά απρόβλεπτο παρουσίαζε ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Αποφασιστικές γωνίες στο σχέδιο, δυναμικά χρώματα στα υφάσματα και γκλίτερ, πολύ γκλίτερ, σε επιδείξεις που άνοιξαν τον δρόμο για τις θεατράλε πασαρέλες του Αλεξάντερ Μακ Κουίν και του Γκαλιάνο ή τις παραμυθένιες παρουσιάσεις της Victoria’s Secret. «Ποτέ μου δεν ήθελα να γίνω σχεδιαστής μόδας αλλά σκηνοθέτης, όπως και υπήρξα, αρχικά στη μόδα και τώρα στη σόουμπιζ» έχει δηλώσει ο Μιγκλέρ. Σύμφωνοι, σκηνοθέτησε βίντεο, όπως το κλιπ του τραγουδιού «Too Funky» του Τζορτζ Μάικλ το 1992, αλλά και ένα μπαλέτο επιστημονικής φαντασίας για 500 χορευτές με τίτλο «The Wyld – Not of this World» το 2014 στο Βερολίνο. Τα πιο πρόσφατα σχέδιά του περιλαμβάνουν τη «σκηνοθεσία» του σχεδιασμού ενός «ονειρικού» ξενοδοχείου 600 δωματίων κοντά στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας μαζί με το αρχιτεκτονικό γραφείο +Cassia.

Ωστόσο, κακά τα ψέματα, παρά τις καλλιτεχνικές «παρεκκλίσεις» του, η επιτυχία του υπήρξε σαρωτική στον τομέα του σχεδιασμού ρούχων και κοστουμιών. Και ας μην έλειπαν παλαιότερα οι δύσπιστες φωνές που χλεύαζαν τις δημιουργίες του ως «σεξιστικές φαντασιώσεις». Αν μη τι άλλο τον έχει δικαιώσει ο χρόνος, που ως γνωστόν είναι ο αυστηρότερος κριτής. Για παράδειγμα, το περίφημο μπούστο μοτοσικλέτας με τις χειρολαβές και τους καθρέπτες να προεξέχουν από τα στήθη που είχε σχεδιάσει το 1992 ήταν το απόλυτο σουξέ της έκθεσης «Superheroes: Fashion and Fantasy» στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης το 2008. Γεγονός που είχε ωθήσει την Μπιγιονσέ να τον ψάξει και να του ζητήσει να σχεδιάσει την γκαρνταρόμπα της για την περιοδεία της «I Am…» τον επόμενο χρόνο.

Οσο για τον ντροπαλό νεαρό που είχε την αγάπη για ντροπή; Ο Μιγκλέρ πέρασε στην αντεπίθεση και υπήρξε ένας εξωστρεφής και υπερδραστήριος γκέι, καθώς για παράδειγμα φημολογείται ότι η πόρτα του γραφείου του στο Παρίσι στα 80s οδηγούσε απευθείας στο μπαρ και στα dark rooms του παρακείμενου γκέι κλαμπ. Ακόμα και όταν κυκλοφόρησε η περιβόητη γυμνή φωτογραφία με το παραμορφωμένο σώμα του, δήλωσε ότι δεν αισθάνθηκε καθόλου άσχημα. Σύμφωνα με την προσωπική, σημερινή μυθολογία του, η μόνη λεπτομέρεια που «αμαύρωνε» την εικόνα του ήταν οι αθλητικές σαγιονάρες που φορούσε μαζί με κάλτσες.

INFO
«Thierry Mugler – Couturissime»: Montreal Museum of Fine Arts (MMFA), από 2 Μαρτίου έως 8 Σεπτεμβρίου 2019.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.