Διανύοντας 22.500 χιλιόμετρα, το «Μαζί για το Παιδί» άφησε το κοινωνικό του αποτύπωμα στους Δήμους Αλεξανδρούπολης, Σουφλίου, Διδυμοτείχου, Ορεστιάδας, Σαμοθράκης, Κομοτηνής, Μαρωνείας-Σαπών, Ιάσμου και Αρριανών, φθάνοντας μέχρι τα ακριτικά χωριά που βρίσκονται στο Τριεθνές. Με δράσεις ολιστικής παρέμβασης την τετραετία 2019-2022 στους τομείς της Εκπαίδευσης, της Υγείας και της Ψυχικής Υγείας, αγκάλιασε 10.000 μαθητές και τις οικογένειές τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Ισες ευκαιρίες για τα παιδιά: Δράσεις για την Υγεία και την Παιδεία σε ακριτικές περιοχές της Ελλάδας».
Ουσιαστικά ολόκληρα σχολεία μεταμορφώθηκαν: εξοπλίστηκαν 107 σχολικές αίθουσες όλων των σχολικών βαθμίδων με διαδραστικούς πίνακες και βιντεοπροβολείς, ενώ δημιουργήθηκαν 22 σύγχρονοι εκπαιδευτικοί χώροι (επτά εργαστήρια ρομποτικής πληροφορικής, επτά αίθουσες διερευνητικής μάθησης, παιχνιδιού και φιλαναγνωσίας, μία αίθουσα σχολικού πλανηταρίου, ένα σχολικό θερμοκήπιο, ένα τμήμα ένταξης, δύο νέες σχολικές βιβλιοθήκες και 25 βιβλιοθήκες εμπλουτίστηκαν με νέους τίτλους, ενώ τρία εργαστήρια φυσικών επιστημών αναβαθμίστηκαν). Επιπλέον, προσφέρθηκαν 41 χώροι παιχνιδιού και άθλησης σε δημόσια σχολεία όλων των βαθμίδων (μία παιδική χαρά δημιουργήθηκε, δέκα γήπεδα ανακατασκευάστηκαν και 30 αυλές νηπιαγωγείου εξοπλίστηκαν με παιχνίδια εξωτερικού χώρου). Παράλληλα, στον τομέα της Υγείας, το «Μαζί για το Παιδί» δώρισε συνολικά 20 σύγχρονα ιατρικά μηχανήματα στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, στο Νοσοκομείο Διδυμοτείχου, στο Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής «Σισμανόγλειο» στο Κέντρο Υγείας Σαπών και στο Κέντρο Υγείας Δικαίων, ενώ, τέλος, στον τομέα της Ψυχικής Υγείας υλοποιήθηκαν με επιτυχία 74 ώρες ψυχο-εκπαιδευτικών σεμιναρίων σε περισσότερους από 700 ωφελούμενους (γονείς, εκπαιδευτικούς και εφήβους).
Η Τατιάνα Μουλούλη, υπεύθυνη ανάπτυξης και εθελοντισμού τού «Μαζί για το Παιδί», μιλάει στο ΒΗΜΑgazino για τις πτυχές αυτού του πολύπλευρου προγράμματος.
Κύρια Μουλούλη, µιλήστε µας για το πρόγραµµα «Ισες ευκαιρίες για τα παιδιά: Δράσεις για την Υγεία και την Παιδεία σε ακριτικές περιοχές της Ελλάδας». Πώς γεννήθηκε και µε ποιον τρόπο αναπτύχθηκε;
«Γεννήθηκε ουσιαστικά μέσα από μία δράση μας που υλοποιούσαμε πριν από κάποια χρόνια μοιράζοντας καινούργια υποδήματα σε παιδιά που τα είχαν ανάγκη σε όλη την Ελλάδα. Μέσω αυτής της δράσης ήρθαμε σε επαφή και σε στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, αφουγκραστήκαμε τις ανάγκες τους και διαπιστώσαμε ότι ειδικά στις απομακρυσμένες και ακριτικές περιοχές της χώρας μας τα παιδιά και οι νέοι δεν είχαν πρόσβαση σε ίδιες ευκαιρίες με τα παιδιά των αστικών κέντρων. Συγχρόνως, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ευρωπαϊκές μελέτες που επικεντρώνονται στις επιπτώσεις του γεωγραφικού αποκλεισμού στη ζωή των παιδιών και των νέων, αλλά και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, θέλαμε να σχεδιάσουμε μια ολοκληρωμένη παρέμβαση, δίνοντας έμφαση στους τομείς της Υγείας και της Παιδείας, με στόχο την ενδυνάμωση του τοπικού πληθυσμού μέσω της εκπαίδευσης, της παροχής υλικοτεχνικού εξοπλισμού και του εκσυγχρονισμού υποδομών. Για εμάς στο «Μαζί για το Παιδί» ήταν μια πρόκληση: να καταρρίψουμε τις γεωγραφικές αποστάσεις και να συμβάλλουμε με δράσεις ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να έχουν τα παιδιά που ζουν σε ακριτικές περιοχές πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης και σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας. Το όραμά μας άλλωστε είναι να διασφαλίζουμε τη δημιουργία συνθηκών ώστε κάθε παιδί σε κάθε γωνιά της Ελλάδας να έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει τη ζωή που ονειρεύεται».
Το «Μαζί για το Παιδί» στήριξε 10.064 µαθητές που φοιτούν σε 98 σχολεία εξοπλίζοντάς τα µε 9.452 τεµάχια υλικοτεχνικού εξοπλισµού και δηµιουργώντας µεταξύ άλλων σχολικές βιβλιοθήκες, εργαστήρια φυσικών επιστηµών, χώρους παιχνιδιού και άθλησης. Ποιο είναι το πιο ασυνήθιστο αίτηµα που δεχθήκατε από ένα σχολείο;
«Θα ξεχωρίζαμε το θερμοκήπιο που δημιουργήσαμε στο Δημοτικό Σχολείο των Ριζίων, μια ανάσα από το τριεθνές, στον Δήμο Ορεστιάδας. Αυτό το θερμοκήπιο «ρίζωσε» στη μικρή κοινωνία των Ριζίων και έγινε αφορμή ακόμη και για διαδικτυακές επισκέψεις σε μουσεία Φυσικής Ιστορίας και συζητήσεις με ειδικούς στον χώρο της καλλιέργειας και μεταποίησης αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα, μέσω του εκπαιδευτικού προγράμματος που δημιουργήθηκε με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών της μουσικής, των καλλιτεχνικών, των αγγλικών και των γερμανικών με στόχο την περαιτέρω αξιοποίηση του σχολικού θερμοκηπίου, οι μαθητές ανέπτυξαν την ικανότητα χρήσης του προφορικού και του γραπτού λόγου, ρητορικές δεξιότητες, ήρθαν σε επαφή με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα, έγιναν μια μεγάλη παρέα με κοινό στόχο και ανέπτυξαν δεξιότητες ζωής όπως η δημιουργικότητα, η πρωτοβουλία, η συνεργασία, η υπευθυνότητα κ.λπ.».
Δίνετε ιδιαίτερη έµφαση στα εργαστήρια ροµποτικής πληροφορικής και στις αίθουσες διερευνητικής µάθησης. Πόσο ενδιαφέρονται τα παιδιά για τις νέες τεχνολογίες;
«Τα παιδιά δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για τις νέες τεχνολογίες, είναι άλλωστε ένας τρόπος να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στη γνώση. Εμείς ενισχύουμε τη γνώση μέσα από τη διάδραση και για αυτό εξοπλίζουμε αίθουσες όχι μόνο με σύγχρονα βιβλία αλλά με παιχνίδια και κιτ διερευνητικής μάθησης γιατί τα παιδιά μπορούν να διαβάσουν για κάποιο θέμα αλλά και να το μελετήσουν κάνοντας αντίστοιχα ομαδικά πειράματα. Μαθαίνουν να συνεργάζονται, αποκτούν δεξιότητες ζωής, γίνονται πιο δημιουργικά και πάντα μάς εκπλήσσουν θετικά. Οι εκπαιδευτικοί μέσω του προγράμματος λαμβάνουν την κατάλληλη υποστήριξη ώστε να πραγματοποιήσουν το όραμά τους και να εξελίξουν την εκπαιδευτική διαδικασία. Εχουμε δει περιπτώσεις εκπαιδευτικών που λειτουργούν ως «πολλαπλασιαστές» της γνώσης συμβάλλοντας στην εξελικτική πορεία και επιμόρφωση εκπαιδευτικών άλλων σχολικών μονάδων με την ανταλλαγή απόψεων και τεχνογνωσίας. Για εμάς αυτό είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή, καθώς αυξάνεται το κοινωνικό αποτύπωμα της παρέμβασής μας».
Υπάρχει κάποια ιστορία ενός σχολείου ή ενός µαθητή που σας έχει εντυπωσιάσει ιδιαίτερα;
«Χαρακτηριστικό παράδειγμα ένα μειονοτικό σχολείο στον Εβρο, όπου οι μαθητές δεν ήταν συνεπείς στα μαθήματά τους. Επειτα από την παρέμβασή μας, όπου, μεταξύ άλλων, προσφέραμε πολλά επιτραπέζια παιχνίδια, επικοινώνησε μετά από έναν μήνα μαζί μας η διευθύντρια του σχολείου για να μοιραστεί ότι τα παιδιά είχαν ενθουσιαστεί με τα παιχνίδια και είχαν ξεκινήσει να πηγαίνουν συστηματικά στο σχολείο για να παίξουν. Παρατήρησε ότι έγιναν πιο υπεύθυνα, δεν ξεχνούσαν τα πράγματά τους και γενικότερα ενισχύθηκε η συνεργασία και η ομοψυχία μεταξύ τους, ενώ μειώθηκαν αισθητά οι απουσίες τους. Γενικότερα, βλέπουμε ότι σε περιπτώσεις που υπάρχουν δυσκολίες σε τάξεις, έπειτα από παρέμβασή μας και με την κατάλληλη αξιοποίηση της δωρεάς από τους εκπαιδευτικούς παρατηρείται μείωση των φαινομένων της σχολικής διαρροής και του σχολικού εκφοβισμού καθώς και αλλαγή του κλίματος στις σχέσεις μεταξύ των παιδιών. Αναπτύσσεται ομοψυχία και σεβασμός στη διαφορετικότητα».
Ποιο είναι το καλύτερο σχόλιο που δεχθήκατε από µαθητή για το πρόγραµµα;
«Μαθητής έκτης δημοτικού, με δική του πρωτοβουλία, κατά τη διάρκεια της σχολικής γιορτής αποφοίτησης, μας ζήτησε να υπογράψουμε συμβόλαιο συνεργασίας. Με αυτόν τον τρόπο θέλησε να μας «δεσμεύσει» στο να συνεχίσουμε να στηρίζουμε το σχολείο του και τα επόμενα χρόνια έπειτα από την αποφοίτησή του».
Πώς αναπτύσσεται ο τοµέας Υγείας του προγράµµατος;
«Διερευνούμε τις ανάγκες σε Δημόσια Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας τις οποίες αξιολογούμε με τη βοήθεια των ιατρών της επιστημονικής επιτροπής τού «Μαζί για το Παιδί» και του σωματείου-μέλους «ΠΝΟΗ-Φίλοι Εντατικής Θεραπείας Παιδιού». Συνολικά, τα τελευταία τέσσερα χρόνια δωρίσαμε 20 σύγχρονα ιατρικά μηχανήματα σε τρία Δημόσια Νοσοκομεία και σε δύο Κέντρα Υγείας στη Θράκη. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών του Π.Γ. Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, το μοναδικό τριτοβάθμιο Κέντρο αναφοράς για νεογνά στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, έγινε δωρεά τριών θερμοκοιτίδων, δύο αναπνευστήρων και μίας συσκευής παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών (monitor). Ακόμη, μεταξύ άλλων προσφέραμε μία φορητή συσκευή μέσω της οποίας μπορεί να πραγματοποιηθεί πλέον στο Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής ο ακοολογικός έλεγχος νεογνών, παιδιών και ενηλίκων. Η παρέμβαση αυτή αφορά στη στήριξη του προγράμματος πρώιμης ανίχνευσης της παιδικής βαρηκοΐας που αν δεν ανιχνευθεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα προκαλεί σημαντική καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και σοβαρές διαταραχές στη διαδικασία της μάθησης. Η διοικήτρια μάλιστα του Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής, Μάγδα Γιαμουστάρη, χαρακτηριστικά δήλωσε: «Είμαστε ευγνώμονες για τη δωρεά αυτής της συσκευής, που αναβαθμίζει την ποιότητα των συγκεκριμένων υπηρεσιών υγείας στον νομό μας, καθώς η μοναδική φορητή συσκευή Ωτοακουστικών Εκπομπών- Ακουστικών Προκλητών Δυναμικών και ASSR στα Νοσοκομεία της ευρύτερης Περιφέρειας της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης υπήρχε μόνο στο Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας»».
Παράλληλα, η επιστηµονική οµάδα της Γραµµής 115 25 και του Συµβουλευτικού Κέντρου τού «Μαζί για το Παιδί» υλοποίησε ψυχο-εκπαιδευτικά σεµινάρια σε γονείς, εκπαιδευτικούς και εφήβους κατοίκους της Θράκης.
«Ναι, έχουμε μια ολιστική προσέγγιση στις ανάγκες της κάθε σχολικής κοινότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, εκτός από τον εξοπλισμό, τους προσφέρουμε τη δυνατότητα να λάβουν και συμβουλευτική υποστήριξη από την επιστημονική ομάδα της Γραμμής 115 25 και του Συμβουλευτικού Κέντρου τού «Μαζί για το Παιδί». Πραγματοποιούνται θεματικές σεμιναρίων οι οποίες προσαρμόζονται στους προβληματισμούς που απασχολούν κάθε τοπική κοινωνία. «Το άγχος των εξετάσεων», «H επικοινωνία στην οικογένεια», «To διάβασμα και ρόλος/εμπλοκή των γονέων» είναι κάποιες από τις θεματικές των ψυχο-εκπαιδευτικών σεμιναρίων για γονείς, εκπαιδευτικούς και εφήβους που υλοποιούμε δωρεάν».
Ποιο ήταν το κόστος του προγράµµατος και πώς αντλήσατε τα αντίστοιχα κονδύλια;
«Το κόστος του προγράμματος διαμορφώνεται κάθε φορά σύμφωνα με τις ανάγκες που έχουν καταγραφεί και που σχεδιάζουμε να καλύψουμε. Τα κονδύλια για την υλοποίηση του προγράμματος προέρχονται από δωρεές εταιρειών και ιδιωτών. Ακολουθώντας τις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας, με την ολοκλήρωση των παρεμβάσεών μας κάθε χρονιά παραδίδουμε στους υποστηρικτές μας απολογισμούς του έργου και του κοινωνικού αποτυπώματος των δωρεών τους».
Ποια είναι τα επόµενα σχέδιά σας σχετικά µε το πρόγραµµα;
«Εχουμε αξιολογήσει ότι αυτό το πρόγραμμα προσφέρει ουσιαστική βοήθεια τόσο στην εκπαιδευτική διαδικασία όσο και στον τομέα της υγείας. Για αυτό και έχουμε δεσμευτεί να συνεχίσουμε να βοηθάμε και τα επόμενα χρόνια τις ακριτικές περιοχές της χώρας μας. Η πρωτοβουλία μας θα εξελίσσεται και θα εμπλουτίζεται με νέες παρεμβάσεις βάσει των αναγκών που καταγράφουμε καθημερινά στην επικοινωνία μας με τις σχολικές κοινότητες. Επιθυμούμε να διευρύνουμε το δίκτυο των συνεργαζόμενων σχολείων και παράλληλα να ενδυναμώσουμε και να ενθαρρύνουμε τους εκπαιδευτικούς να πραγματοποιήσουν το όραμά τους για τη λειτουργία του σχολείου στο οποίο θα ήθελαν να είναι και οι ίδιοι μαθητές».