Είναι χαρακτηριστικό της εποχής που διανύουμε: Ολα γύρω μας κάθε άνοιξη γίνονται πιο αισιόδοξα. Τα τρυφερά νέα φύλλα των δέντρων και όλα αυτά τα λουλούδια, το δροσερό αναζωογονητικό αεράκι με τις όμορφες μυρωδιές του (τις ευωδιές μεταξύ άλλων της γαζίας και του γιασεμιού), το φως του ήλιου που ξαφνικά γίνεται πιο διαυγές και έντονο, η θάλασσα που ημερεύει, όλα αυτά συμβάλλουν στη μεταμόρφωση του εν πολλοίς γκρίζου σκηνικού του χειμώνα σε κάτι πιο ανοιχτόκαρδο.
Η περίοδος της αναγέννησης και της αισιοδοξίας μάς καλεί και εμάς να κάνουμε ανάλογες κινήσεις. Να αισιοδοξούμε, να δούμε τα πράγματα με καλύτερη διάθεση, να απολαύσουμε τη φύση γύρω μας.
Και να ταξιδέψουμε, να εκδράμουμε, να χαρούμε. Τέτοιες μικρές αποδράσεις προτείνουμε και εμείς σήμερα για την περίοδο πριν από το Πάσχα, για το Πάσχα, αλλά και για όλη τη χρονιά.
Μικρές εκδρομές σε διαφορετικές γωνιές της Ελλάδας που μας θυμίζουν πόσο όμορφη μπορεί να είναι η χώρα μας. Και που μας εμπνέουν, πιθανώς, και για πολλές ακόμα βόλτες σε άλλους εγχώριους (και μη) προορισμούς, όπου μπορεί να μας φτάσει η περιέργειά μας και η διάθεσή μας για ταξίδι.
Κέρκυρα
Η καταπράσινη φύση της Κέρκυρας, θαλερή και ολάνθιστη κατά τις ημέρες της άνοιξης, είναι ιδανικό σκηνικό και για τον εορτασμό του Πάσχα. Από δίπλα τα ξεχωριστά έθιμα του νησιού: Με τις φιλαρμονικές ορχήστρες του να γεμίζουν μουσική τα καντούνια, με τις περιφορές των Επιταφίων και των βενετσιάνικων λαβάρων και φαναριών, με τη λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα, με την πρώτη Ανάσταση, οπότε στη Σπιανάδα οι κάτοικοι πετούν από τα παράθυρά τους στον δρόμο τις γεμάτες νερό πήλινες στάμνες τους (μπότηδες), με τη «Μαστέλα», το μεγάλο βαρέλι με νερό όπου οι περαστικοί ρίχνουν νομίσματα κάνοντας ευχές.
Δικαίως το νησί θεωρείται από τους κορυφαίους πασχαλινούς προορισμούς. Ομως, την ίδια στιγμή η Κέρκυρα παραμένει ιδανικός τουριστικός προορισμός για όλον τον χρόνο. Για την παλιά πόλη της με το Παλαιό Φρούριο, όπου και ο δωρικού ρυθμού ναός του Αγίου Γεωργίου, και με το Νέο Ενετικό Φρούριο, με το υπέρκομψο Λιστόν, με τα ανάκτορα των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου που στεγάζουν τη Δημοτική Πινακοθήκη και το (εξαιρετικό!) Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, με το Αρχαιολογικό Μουσείο και τα σπάνια ευρήματά του, με την Κυρά Αντιβουνιώτισσσα, όπου στεγάζεται το Βυζαντινό Μουσείο, με το σπίτι όπου ο Διονύσιος Σολωμός έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του, με τον Αγιο Σπυρίδωνα και τη Μητρόπολη της Αγίας Θεοδώρας, με το καμπαναριό της Ανουντσιάτα και με τη Μονή Πλατυτέρας, όπως και τον τάφο του Ιωάννη Καποδίστρια, με τα Βενετσιάνικα Ναυπηγεία στα Γουβιά, με το Μον Ρεπό.
Αλλά και (για να αρχίσουμε να απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από την πόλη) με το Αχίλλειο, το υπέρκομψο ανάκτορο που έχτισε η αυτοκράτειρα της Αυστρίας Ελισάβετ, με το Ποντικονήσι και με το Κανόνι με τη θαυμάσια θέα (θέα εντυπωσιακή και στο αεροδρόμιο τη στιγμή που καταφθάνουν οι πτήσεις της Aegean), με το Μουσείο Καποδίστρια στην Κουκουρίτσα, με την καταπράσινη Παλαιοκαστρίτσα, με το Αγγελόκαστρο, με τις υπέροχες παραλίες του Αγίου Γεωργίου, του Ισσου, της Χαλικούνας, της Μυρτιώτισσας, του Αγίου Γεωργίου Πάγων, της Γλυφάδας, του Αρίλλα, του Αγίου Στέφανου και με το φιορδ Canal d’ amour.
Οσο περισσότερο γυρίζεις το νησί τόσο περισσότερα ανακαλύπτεις. Οπως ανακαλύπτεις, βεβαίως, και την εντυπωσιακή γαστρονομική παράδοση της Κέρκυρας: Σοφρίτο, μπουρδέτο, παστιτσάδα, ψάρι μπιάνκο, παστίτσιο ντόλτε.
Και φυσικά το κουμ κουάτ! Αυθεντικές κερκυραϊκές γεύσεις, όπως την πατροπαράδοτη κερκυραϊκή μαγειρίτσα «Τσιλίχουρδα», θα απολαύσουν μεταξύ άλλων και οι όσοι επιλέξουν για τη γιορτινή φιλοξενία τους τα πολυτελή Grecotel Corfu Imperial και Grecotel Eva Palace που έχουν ετοιμάσει το πιο πλούσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων καθώς και ειδικά πακέτα διαμονής (για τα παιδιά όλα είναι δωρεάν!).
Οι γιορτινές ημέρες εκεί προσφέρονται και για μια βουτιά στον χρόνο, στο ατμοσφαιρικό παραδοσιακό Κερκυραϊκό χωριό που δημιούργησε η Grecotel, τα Δανίλια, με σεβασμό στην ιστορία και στην αρχιτεκτονική του νησιού. Εθιμα και παραδόσεις αιώνων αναβιώνουν ειδικά για τους φιλοξενούμενους των δύο ξενοδοχείων την Κυριακή του Πάσχα και το γλέντι συνεχίζεται με τοπικές σπεσιαλιτέ, ζωντανή μουσική και χορούς!
Χίος
Μυροβόλος, όπως συχνά τη χαρακτηρίζουν, δηλαδή ευωδιαστή και μυρωδάτη όλον τον χρόνο και ιδιαίτερα όταν η φύση της ανθίζει, η Χίος, το πέμπτο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας, είναι από μόνη της ένας κόσμος ξεχωριστός, μικρός αλλά και μέγας την ίδια στιγμή.
Προικισμένος όχι μόνο με μεγάλες φυσικές ομορφιές αλλά και με σημαντική πολιτιστική κληρονομιά, ξεκινώντας από το νότιο μέρος με τα περίφημα Μαστιχοχώρια και φτάνοντας στα λιγότερο γνωστά αλλά πάντα γραφικά και γοητευτικά χωριά του βορινού τμήματος.
Τη Χίο της μαστίχας, του περίφημου προϊόντος του νησιού, τη γνωρίζουμε με στάσεις στα Μεστά, στο Πυργί (με τις διάσημες τοιχογραφίες, τα «ξυστά», που στολίζουν τους τοίχους των σπιτιών του), στα Αρμόλια, στη Βέσσα… Στην εν λόγω περιοχή λειτουργεί και το Μουσείο Μαστίχας Χίου του Πολιτιστικού Ιδρύµατος Οµίλου Πειραιώς: Αναπτύσσεται σε έκταση 3.270 τ.µ. και είναι χτισμένο σε 12 στρέμµατα γης, από τα οποία τα 5 είναι µαστιχώνας. Στόχος του είναι βεβαίως η ανάδειξη της ιστορίας της καλλιέργειας της μαστίχας στο νησί.
Ο Ανάβατος, όχι πολύ μακριά από τα Μαστιχοχώρια, είναι ένα ορεινό ερημωμένο χωριό που μας δίνει μια πολύ καλή ιδέα σχετικά με το πώς ήταν αυτού του είδους οι οικισμοί κατά τα χρόνια του Μεσαίωνα.
Η Νέα Μονή Χίου µε τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά της θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1042 από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Θ’ Μονοµάχο, ενώ η οικοδόµησή της ολοκληρώθηκε από τη Θεοδώρα, αδελφή της Ζωής της Πορφυρογέννητης.
Η μονή, λαβωμένη από πολλές καταστροφές (ανάμεσά τους από τη Σφαγή της Χίου το 1822 και από τον σεισμό του 1881), επέζησε για να υποδέχεται κάθε χρόνο πολλούς πιστούς αλλά και επισκέπτες που έρχονται για να θαυμάσουν από κοντά τον πλούτο της αγιογράφησής της. Κοντά στην πόλη της Χίου, ο Κάμπος με τα βενετσιάνικα αρχοντικά του και με τα μυρωδάτα εσπεριδοειδή του είναι μέρος μοναδικό όχι για μόνο το νησί αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα.
Στο βορινό τμήμα η Βολισσός µε τα πέτρινα σπίτια και με το κάστρο της ξεχωρίζει. Τα Μαύρα Βόλια µε τα µεγάλα γυαλιστερά και σκουρόχρωμα βότσαλα στα οποία οφείλουν το όνομά τους, τα Βρουλίδια, η Αγία Δύναµη, η Αποθήκα, το Τραχήλι, το Γυαλί, η Ελίντα, ο Γιόσωνας και η Αγία Φωτεινή είναι μερικές από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού για δροσερές βουτιές. Να θυμίσουμε, τέλος, πως το Πάσχα στο νησί είναι… εκρηκτικό και θορυβώδες:
Στον Βροντάδο, ένα από τα δεκάδες χωριά της Χίου, η Ανάσταση συνοδεύεται από τον περίφημο ρουκετοπόλεμο. Αλλο ένα αξιοσημείωτο έθιμο είναι το κάψιμο του Ιούδα στα Μαστιχοχώρια. Τα αμυγδαλωτά και τα γλυκά του κουταλιού θα συνοδεύσουν ιδανικά τις εκδρομές σας στις ομορφιές του νησιού, θα τα απολαύσετε στα ζαχαροπλαστεία του και, εννοείται, θα τα φέρετε και μαζί σας αγοράζοντας μερικές συσκευασίες προτού επιβιβαστείτε στο αεροσκάφος της Aegean, που όπως σας πήγε στη Χίο έτσι θα σας γυρίσει στις βάσεις σας.
Μονεµβασιά
Η ενετική καστροπολιτεία του Νομού Λακωνίας είναι ένα ανοιχτό μουσείο της πλούσιας ιστορίας της περιοχής. Οικισμός με μία «μόνην έμβασιν» (από όπου και το όνομά του), δηλαδή μία και μοναδική είσοδο, χάρη στο εμπόριο απέκτησε φήμη σε όλη την Ευρώπη, για να γίνει γνωστός και ως Μαλβαζία (από το ομώνυμο, γλυκόπιοτο κρασί του). Το 1464 βρισκόταν στην κυριαρχία των Ενετών, το 1540 έπεσε στα χέρια των Τούρκων, το 1690 κατακτήθηκε εκ νέου από τους Ενετούς και το 1715 εκ νέου από τους Τούρκους.
Στις 23 Ιουλίου 1821 έγινε μια από τις πρώτες οχυρές πόλεις της Πελοποννήσου που ελευθερώθηκαν με την Επανάσταση. Σήμερα αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό χειμώνα και καλοκαίρι. Ο ναός του Ελκόμενου Χριστού, η μητρόπολη του οικισμού, χτίστηκε τον 6ο ή τον 7ο αιώνα. Η εικόνα του Ελκόμενου, του 14ου αιώνα, θεωρείται σημαντικό δείγμα της εκκλησιαστικής τέχνης της εποχής των Παλαιολόγων.
Το 1979 είχε κλαπεί. Μετά την εύρεσή της φυλασσόταν στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, όμως από το 2011 επέστρεψε στον οικισμό. Το Αρχαιολογικό Μουσείο, η πετρόκτιστη οικία της Ρεβέκκας Μαστραποστόλη, η Παναγία Μυρτιδιώτισσα με το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο που χρονολογείται στον 16ο αιώνα, η Παναγία Χρυσαφίτισσα του 17ου αιώνα, το σπίτι όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Γιάννης Ρίτσος και η Ανω Πόλη με τον βυζαντινό ναό της Παναγίας Οδηγήτριας (που μετά την Επανάσταση του 1821 ονομάστηκε Αγία Σοφία και αφιερώθηκε στη Σοφία του Θεού) είναι μερικά από τα δεκάδες αξιοθέατα που χωρούν στον μικρό (με τα δεδομένα της σημερινής εποχής) παραδοσιακό οικισμό.
Η περιφορά του Επιταφίου και ο εορτασμός του Πάσχα στα στενά πλακόστρωτα δρομάκια της Μονεμβασιάς γίνεται μια από τις πιο ατμοσφαιρικές και κατανυκτικές εμπειρίες. Και εδώ, όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, την Κυριακή του Πάσχα καίγεται ο Ιούδας με πολύ φαντασμαγορικό τρόπο.
Αν επιλέξτε τη Μονεμβασιά για τις σύντομες διακοπές του Πάσχα, φροντίστε να εξασφαλίσετε έγκαιρα κατάλυμα και οργανώστε τα εορταστικά τραπέζια σας, γιατί η ζήτηση είναι πάντα μεγάλη.
Το Kinsterna Hotel, ένας ιστορικός χώρος απόλυτης ηρεµίας, αυθεντικής φιλοξενίας, αδιαπραγµάτευτης ποιότητας και διακριτικής πολυτέλειας, προσφέρει στους επισκέπτες του τις πιο αναπάντεχες και απολαυστικές εµπειρίες, όπως γευσιγνωσία ελαιολάδου από αιωνόβιες ελιές µέχρι παραδοσιακό ψάρεµα µε καΐκι στα νερά της Ελαφονήσου.
Μάνη
Το ταξίδι μας μπορεί έχει πολλές στάσεις, από την Απόσκερη Μάνη που βλέπει προς τον Μεσσηνιακό κόλπο ως την Προσηλιακή Μάνη, εκείνη δηλαδή που αγναντεύει τον Λακωνικό κόλπο. Και είναι, ειδικά κατά τις ημέρες του Πάσχα, και ένα ταξίδι στα ελληνικά έθιμα, ξεκινώντας από το πλάσιμο της λαμπριάτικης κουλούρας τη Μεγάλη Πέμπτη και την περιφορά του Επιταφίου στην Αρεόπολη τη Μεγάλη Παρασκευή και φτάνοντας στο «Χριστός ανέστη» με τα βεγγαλικά και στη λιτανεία που γίνεται τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα και που σε πολλά χωριά καταλήγει στο νεκροταφείο ως πορεία τιμής και μνήμης για εκείνους που έφυγαν.
Τα μελαγχολικά έθιμα του Πάσχα περιβάλλει βεβαίως η ολάνθιστη φύση της περιοχής, τα λιβάδια που σκεπασμένα από πολύχρωμα λουλουδάτα χαλιά μετατρέπουν τον Απρίλιο και τον Μάιο σε θεαματικές υπερπαραγωγές χρωμάτων και ευωδίας.
Μοσχομυριστή και πολύχρωμη είναι όλη η Μάνη, από την Καρδαμύλη και τη Στούπα ως το Οίτυλο, όπου βρίσκεται και το πρόσφατα ανακαινισμένο Petra & Fos Boutique Hotel & Spa με την εντυπωσιακή πισίνα και το gourmet εστιατόριο «Ανερούσα», για να αποτελέσει το σημείο εκκίνησης για ένα road trip που πραγματικά θα σας γεμίσει με εικόνες ανεπανάληπτης ομορφιάς, από το Λιμένι και την Αρεόπολη, από εκεί ως τον Διρό, τη Βάθεια, τον Γερολιμένα και το Ταίναρο και στη συνέχεια από το Πόρτο Κάγιο ως τον Κότρωνα και το Γύθειο. Και δεν αρκεί ένα ταξίδι για να τη γνωρίσεις απ’ άκρη σ’ άκρη.
Η Μάνη είναι ένας προορισμός στον οποίο θα γυρίζεις ξανά και ξανά: Για τα μικρά χωριά με τους παμπάλαιους πύργους και τις εκκλησίες (βλέπε και Πύργος Μούρτζινου στην Καρδαμύλη). Για την ξεχωριστή γοητεία της Αρεόπολης με τα πυργόσπιτα και τη διπλή εκκλησία του Αγίου Χαράλαμπου και της Παναγίτσας με τις τοιχογραφίες του 1869.
Για το σπήλαιο του Διρού με τις υπόγειες διαδρομές με βάρκα σε ένα μεταφυσικό τοπίο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Για τον γραφικό Γερολιμένα και τα ταβερνάκια του – γιατί είναι και το καλό φαγητό ένας λόγος για εκδρομή. Για τη Βάθεια, όπου νομίζει κανείς πως ο χρόνος έχει σταματήσει αιώνες πριν. Για την πεζοπορία ως τον φάρο του Ματαπά στο Ταίναρο, στο νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Για το Φλομοχώρι με τους πανύψηλους πύργους του. Για πολλούς και διάφορους λόγους, είτε αναζητείς ιστορικά αξιοθέατα είτε όμορφα τοπία είτε καλό φαγητό, η Μάνη, τραχιά και άγρια αλλά πάντα γοητευτική, είναι ιδανικός προορισμός για μια μικρή απόδραση. Και μετά, όπως είπαμε, θα επιστρέφεις ξανά και ξανά!
Και θα ανακαλύπτεις πάντα κάτι καινούργιο, κάτι που κρυμμένο στην πρώτη σου επίσκεψη σε περιμένει για να το ανακαλύψεις τώρα. Μια τελευταία πρόταση: Μεταξύ άλλων μην παραλείψετε και μια επίσκεψη στο σπίτι του συγγραφέα Πάτρικ Λι Φέρμορ και της συζύγου του Τζόαν λίγο έξω από την Καρδαμύλη, το οποίο λειτουργεί υπό το Μουσείο Μπενάκη. Φροντίστε όμως να προαγοράσετε εισιτήριο από το Διαδίκτυο.
Tip: Μετά τη Μονεμβασιά, που βρίσκεται στο τρίτο πόδι της Πελοποννήσου, και τη Μάνη, που βρίσκεται στο δεύτερο, δεν μπορούμε να μην κάνουμε μία σύντομη έστω αναφορά και στο πρώτο πόδι, που ανήκει στον νομό Μεσσηνίας. Στο πρώτο πόδι με την Κορώνη και τη Μεθώνη (και τα υπέροχα κάστρα τους), με τη γραφική Πύλο, με τη Γιάλοβα και την πολυφωτογραφημένη παραλία της Βοϊδοκοιλιάς και με δεκάδες ακόμα ομορφιές.
Ως γνωστόν, εδώ βρίσκονται και τα κορυφαία The Westin Resort Costa Navarino, The Romanos, a Luxury Collection Resort και Mandarin Oriental, Costa Navarino, W Costa Navarino, καθώς και η Navarino Agora, που θα υποδεχθούν με τον δικό τους τρόπο το Πάσχα: με δράσεις, εκδηλώσεις, ζωντανή μουσική, διαγωνισμούς και παραδοσιακούς χορούς, πάρτι, εκθέσεις και με τα εστιατόριά τους να αποθεώνουν τις γεύσεις της Λαμπρής, παντρεύοντας τη φιλοσοφία της ελληνικής κουζίνας με τη διεθνή υψηλή γαστρονομία. Ολοι οι επισκέπτες της Costa Navarino θα έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν την ανοιξιάτικη Μεσσηνιακή φύση και μέσα από ποικιλία αθλητικών και υπαίθριων δραστηριοτήτων.
Υδρα
O στολισμένος Επιτάφιος της ενορίας του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου μπαίνει στη θάλασσα, στο λιμανάκι των Καμινίων, τη Μεγάλη Παρασκευή, σε ένα έθιμο συνδεδεμένο με τα ακύμαντα ταξίδια και με την ασφαλή επιστροφή στη μικρή πατρίδα των υδραίων ναυτικών. Το βράδυ της Ανάστασης, στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, η ατμόσφαιρα είναι κατανυκτική. Και την Κυριακή του Πάσχα, στο λιμάνι, άνδρες ντυμένοι μπουρλοτιέρηδες πυρπολούν το ομοίωμα του Ιούδα.
Κοντολογίς, το Πάσχα στην Υδρα έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, γι’ αυτό και είναι δημοφιλές στους εκδρομείς που κατακλύζουν το νησί. Tα επιβλητικά αρχοντικά, κτισμένα αμφιθεατρικά πάνω από το λιμάνι με τα τουριστικά καταστήματα, δημιουργούν σκηνικό εντυπωσιακό. Ανάμεσά τους τα λιθόστρωτα σοκάκια μοιάζουν με φλέβες που κατηφορίζουν προς τη θάλασσα για να συναντήσουν τον παραλιακό δρόμο, που εκτείνεται από το άγαλμα του ναυάρχου Ανδρέα Mιαούλη (στη βάση του οποίου είναι θαμμένα τα οστά του ήρωα από το 1985) μέχρι τα κανόνια της ναυαρχίδας του Ανδρέα Μιαούλη στην άλλη άκρη του λιμανιού.
Οι Προμαχώνες με τα κανόνια τους, το κτίριο όπου στεγάζεται το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο της Υδρας, το σπίτι της οικογένειας Τσαμαδού όπου στεγάζεται η Σχολή των Εμποροπλοιάρχων, ο καθεδρικός ναός που χτίστηκε το 1648 και ανακατασκευάστηκε το 1774 (τρίκλιτη βασιλική με τρούλο και δύο μαρμάρινα καμπαναριά), το Εκκλησιαστικό και Βυζαντινό Μουσείο, η Εκκλησία της Υπαπαντής με το ξυλόγλυπτο τέμπλο της, το Αρχοντικό του Τομπάζη όπου σήμερα στεγάζεται η Σχολή Καλών Τεχνών, ο οικισμός της Κιάφας, το αρχοντικό του Λάζαρου Κουντουριώτη, που χτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα και λειτουργεί σήμερα ως παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, το αρχοντικό του Γεωργίου Κουντουριώτη, οι ερειπωμένοι ανεμόμυλοι, το Αυλάκι και τα Καμίνια είναι μερικές από τις στάσεις σε ένα συναρπαστικό οδοιπορικό στην ιστορία της Ελλάδας. Εκτός από το Αυλάκι, η Σπηλιά και η Υδρονέτα είναι δημοφιλείς τοποθεσίες για μπάνιο. Στα Καμίνια υπάρχει το παλιό σπίτι του Μιαούλη. Ο οικισμός του Βλυχού χαρίζει στους επισκέπτες υπέροχα ηλιοβασιλέματα.
Πάτμος
Το Νησί της Αποκάλυψης είναι πάντα μια ευχάριστη ανακάλυψη για τον επισκέπτη που πιθανώς δεν γνωρίζει πόσο πολλά αξιοθέατα μπορεί να κρύβει μια μικρή στεριά μήκους μόλις 12,6 χιλιομέτρων και πλάτους 8. Ενας τόπος κατάσπαρτος με θρησκευτικά και αρχαιολογικά μνημεία.
Το Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης υπήρξε καταφύγιο του αγαπημένου μαθητή του Ιησού, του Ιωάννη, το 95 μ.Χ., όταν ο αυτοκράτορας Δομητιανός τον εξόρισε στην Πάτμο για να τον τιμωρήσει που διέδιδε τον λόγο του Θεού στην Εφεσο. Το 1999 κηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Μαζί και η Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου που χτισμένη στην κορυφή της γραφικής Χώρας δίνει την εικόνα μεγαλοπρεπούς κάστρου.
Στη Σκάλα βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, όπου σύμφωνα με την παράδοση ο άγιος βάπτιζε τους κατοίκους του νησιού. Η Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου έχει τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 15ο έως και τον 17ο αιώνα. Εικόνες της έχει αγιογραφήσει και η μοναχή Ολυμπιάς, μαθήτρια του Φώτη Κόντογλου. Η Μονή Ζωοδόχου Πηγής ιδρύθηκε το 1607 για να λειτουργήσει ως καταφύγιο γυναικών που είχαν χηρέψει, καθώς και ορφανών παιδιών.
Δεκάδες ακόμα μικρές αλλά και πιο μεγάλες εκκλησίες βρίσκονται σε όλο το νησί. Ο αρχαιολογικός χώρος Καστελλίου, ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Πάτμου, προσφέρει υπέροχη θέα. Οι εξαιρετικά συντηρημένοι (χάρη στη γενναιοδωρία ιδιωτών αλλά και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος) ανεμόμυλοι της Χώρας (δύο εκ των οποίων χρονολογούνται στο 1588 και ο τρίτος στο 1863) είναι επίσης σημαντικά αξιοθέατα.
Στην υπέροχη Χώρα, τα αρχοντικά Νικολαΐδη και Σημαντήρη μάς δίνουν μια ιδέα του πώς κυλούσε η ζωή στο νησί τα παλιά τα χρόνια. Και για μπάνιο οι επιλογές είναι πολλές: Γροίκος, Λιβάδι Γερανού, Πέτρα (με τον βράχο της Καλικατσούς), Κάμπος, Βαγιά, Λεύκες, Ψιλή Αμμος, Αγιος Θεολόγος κ.λπ. Οσο για το Πάσχα, τη Μεγάλη Πέμπτη στη Χώρα της Πάτμου πραγματοποιείται με ιδιαίτερο τρόπο η τελετή του Νιπτήρος:
Ο ηγούμενος της Μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, στον ρόλο του Ιησού Χριστού, ραντίζει συμβολικά τα πόδια των μοναχών, που αναπαριστούν τους μαθητές του, και ηγείται πορείας που συμβολίζει την πορεία του Ιησού προς τον κήπο της Γεθσημανή, όπου παραδόθηκε από τον Ιούδα στους ρωμαίους στρατιώτες.
Λευκάδα
Ως γνωστόν, η Λευκάδα έχει ένα πολύ μεγάλο αβαντάζ: Είναι ένα νησί στο οποίο μπορείς να φτάσεις με το δικό σου αυτοκίνητο! Εστω με αυτοκίνητο που μπορείς να νοικιάσεις από το αεροδρόμιο του Ακτίου, που εξυπηρετεί τον διεθνή τουριστικό προορισμό.
Εχει και άλλο ένα μεγάλο αβαντάζ, το οποίο αφορά κυρίως τους μήνες του καλοκαιριού: τις παραλίες της. Το Κάθισμα, το Πόρτο Κατσίκι και οι Εγκρεμνοί είναι διάσημοι σε όλον τον κόσμο, και δεν είναι οι μοναδικές τοποθεσίες του νησιού όπου μπορείς να απολαύσεις ένα υπέροχο μπάνιο. Ομως, Λευκάδα δεν είναι μόνο οι παραλίες της, είναι πολύ περισσότερα: Το κάστρο της Αγίας Μαύρας, στην είσοδο του νησιού, θεωρείται από τα πιο εντυπωσιακά μεσαιωνικά κτίσματα όχι μόνο της περιοχής αλλά της χώρας ολόκληρης.
Πρωτοκατασκευάστηκε το 1302 από τον Ιωάννη Ορσίνη, αλλά έκτοτε έχει υποστεί πολλές αλλαγές και προσθήκες. Υπήρξε, μεταξύ άλλων, και έδρα πειρατών. Η πόλη της Λευκάδας έχει μια εντελώς δική της αισθητική που δεν βρίσκουμε πουθενά αλλού στην Ελλάδα, κυρίως χάρη στα χρωματιστά, ξύλινα (ελαφρές κατασκευές λόγω και των σεισμών) σπίτια της.
Ο ναός του Αγίου Μηνά χτίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα, διαθέτει ξυλόγλυπτο τέμπλο επενδεδυμένο με φύλλα χρυσού και εικόνες που αγιογράφησαν σπουδαίοι επτανήσιοι καλλιτέχνες. Το σιδερένιο καμπαναριό του χτίστηκε τη δεκαετία του ’20.
Ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου του 1720 έχει επίσης αξιόλογη αγιογράφηση. Αλλά και ο ναός του Παντοκράτορα που χτίστηκε το 1699 και ανακατασκευάστηκε το 1830 διαθέτει αξιόλογες εικόνες των Διονύσιου Καλιβωκά και Σπυρίδωνα Βεντούρα. Εκεί, σε έναν μικρό κήπο, βρίσκεται ο τάφος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, του σπουδαίου λευκαδίτη ποιητή.
Στην οδό Κύπρου βρίσκεται το Μουσείο Αγγελου Σικελιανού, το οποίο στεγάζεται στο σπίτι όπου γεννήθηκε ένας ακόμα σημαντικός ποιητής μας. Στο κτίριο του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Λευκάδας στεγάζονται το Αρχαιολογικό Μουσείο αλλά και το Ιστορικό Κέντρο Λευκάδιου Χερν, αφιερωμένο στον διεθνή συγγραφέα που επίσης γεννήθηκε στο νησί, για να γίνει διάσημος για τα βιβλία του για την Ιαπωνία, όπου και έζησε μέρος της ζωής του.
Ο ενετικός ελαιώνας, το δρυόδασος των Σκάρων, το αρχαίο θέατρο στον Κούλμο, οι Αλυκές Αλεξάνδρου, οι προϊστορικοί τύμβοι στο Στενό Νυδρίου και η μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στο Ροδάκι και οι καταρράκτες στο Νυδρί είναι μερικά από τα ιστορικά και τα φυσικά αξιοθέατα του νησιού, ενώ οι φακές Εγκλουβής αποτελούν ένα από τα διασημότερα προϊόντα του.
Γεμάτο χρώματα, αρώματα και υπέροχες γεύσεις είναι, τέλος, και το Πάσχα στη Λευκάδα. Μεταξύ άλλων, το Μεγάλο Σάββατο, κατά την πρώτη Ανάσταση, οι ντόπιοι σπάνε ένα πήλινο δοχείο για να ξορκίσουν το πένθος της Μεγάλης Εβδομάδας, σε ένα έθιμο που θυμίζει τους μπότηδες της γειτονικής Κέρκυρας.
