Τα βιβλία του φθινοπώρου

Ο καιρός αλλάζει, τα πρώτα κρύα έφθασαν και εμείς δεν βλέπουμε την ώρα να βυθιστούμε στις σελίδες ενός βιβλίου. Ποιες είναι οι νέες κυκλοφορίες που θα βρουν μια φιλόξενη θέση στη βιβλιοθήκη μας;

Οι φθινοπωρινές αναγνώσεις ξεκινούν με ένα ενδιαφέρον βιβλίο που θέτει στο μικροσκόπιο τρεις στοχαστές οι οποίοι άφησαν το στίγμα τους στον 19ο και τον 20ό αιώνα: τον Μαρξ, τον Βάγκνερ και τον Νίτσε.

Ο καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου Χέρφριντ Μίνκλερ στο βιβλίο του «Μαρξ, Βάγκνερ, Νίτσε – Ενας κόσμος σε αναταραχή», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, παρακολουθεί αυτούς τους γίγαντες του πνεύματος τοποθετώντας τους στην τεράστια τοιχογραφία της εποχής τους. Μέσα από τις ζωές τους, τις ομοιότητες, τις αντιθέσεις, τις διαφωνίες τους, απεικονίζει εξαιρετικά τον ελπιδοφόρο γερμανικό 19ο αιώνα, που κατέληξε στον αιώνα των άκρων και των πολιτικών καταστροφών.

Για τους λάτρεις της Ιστορίας, μία κατάδυση σε μια σκοτεινή στιγμή του χρόνου πραγματοποιεί στο βιβλίο του με τίτλο «Το χρονικό της κυπριακής τραγωδίας», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, ο Σωτήρης Ριζάς, διευθύνων του Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών.

Απόσταγμα της μακράς ενασχόλησής του με τα γεγονότα στην Κύπρο – δεν πρόκειται μάλιστα για το πρώτο βιβλίο που συγγράφει για το θέμα –, επιχειρεί να απαντήσει στα πιο σημαντικά ερωτήματα της κρίσης του 1974 με νεότερα στοιχεία που προκύπτουν από την ελληνική, την αμερικανική και τη βρετανική πλευρά. Πρόκειται για ένα βιβλίο που απευθύνεται στο ευρύ κοινό, συμβάλλοντας μέσα από την επισταμένη έρευνα στην καλύτερη κατανόηση του ιστορικού πλαισίου του Κυπριακού αλλά και των συνεπειών του.

Στο νέο της βιβλίο «Μεταξάς – Βενιζέλος: Μια παράδοξη σχέση» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, η Μαρίνα Πετράκη, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Κεντ στη Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία και επισκέπτης ερευνητής στο Κέντρο για τη Μελέτη της Προπαγάνδας και του Πολέμου του ίδιου πανεπιστημίου, ρίχνει φως σε όσα συνέδεαν και χώριζαν τους δύο άνδρες.

Ο Ιωάννης Μεταξάς για τέσσερα χρόνια βρέθηκε στη θέση του υπασπιστή και στρατιωτικού συμβούλου του μεγάλου πολιτικού άνδρα. Το βιβλίο εξετάζει τη σχέση τους αυτή αλλά και τη μετέπειτα διασταυρούμενη πορεία τους μέσα από μετωπικές συγκρούσεις και συμφιλιώσεις.

Ανθρώπων έργα

Οσοι αγαπούν τον αθλητισμό και όχι μόνο, μπορούν να βυθιστούν στην απολαυστική αυτοβιογραφία του Παναγιώτη Γιαννάκη με τίτλο «Τρωτός άτρωτος» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα. Ο δημοσιογράφος Παντελής Βλαχόπουλος για έναν χρόνο ήταν συνοδοιπόρος του, καταγράφοντας την κατάθεση ψυχής του «δράκου» του ελληνικού μπάσκετ. Τον είδε να αναπολεί, να θυμώνει, να συγχωρεί, να ξεσπάει, να οραματίζεται, να συγκινείται, να μιλάει για όλους και για όλα: για τη φιλοσοφία του, τις σχέσεις του με τον Νίκο Γκάλη, τις στιγμές της δόξας αλλά και της λύπης του.

Ο Παναγιώτης Γιαννάκης στις σελίδες αυτού του βιβλίου ουσιαστικά μιλά σε πρώτο πρόσωπο για τις φορές που έπεσε αλλά βρήκε το κουράγιο να σηκωθεί ξανά και ξανά, για το πώς το αγόρι από το φτωχόσπιτο της οδού Πάτμου ξεπέρασε όλες τις αντιξοότητες, τα εμπόδια, την αμφισβήτηση και έφτασε στον θρίαμβο του 1987, δοξάστηκε ως παίκτης αλλά και ως προπονητής, κινούμενος με ειλικρίνεια ανάμεσα στο δίπολο του τρωτού και του άτρωτου.

Στιγμές λογοτεχνίας

Το τρυφερό, αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Ιταλίδας Αντα Ντ’ Αντάμο «Σαν αέρας» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Η συγγραφέας έφυγε από τη ζωή το 2023, σε ηλικία 56 ετών, λίγες ημέρες μετά την υποψηφιότητά του βιβλίου της για το βραβείο Strega, με το οποίο τελικά τιμήθηκε μετά θάνατον.

Πρόκειται για την τρυφερή, συγκινητική απεικόνιση της σχέσης ανάμεσα σε μια άρρωστη μητέρα και την κόρη της. Η Ντάρια είναι η κόρη, η μοίρα της οποίας σημαδεύεται ήδη από τη γέννησή της λόγω λανθασμένης προγεννητικής διάγνωσης.

Η Αντα είναι η μητέρα, η οποία στο κατώφλι των πενήντα ετών ανακαλύπτει ότι είναι άρρωστη. Η τροπή αυτή στη ζωή της γίνεται η ευκαιρία να απευθυνθεί άμεσα στην κόρη της και να της αφηγηθεί την ιστορία τους. Τα πάντα περνούν μέσα από τα σώματα της Αντα και της Ντάρια: καθημερινές μάχες, θυμός, μυστικά, αλλά και απροσδόκητες χαρές και στιγμές απέραντης τρυφερότητας.

Για όσους αγαπούν τον Πολ Οστερ, τον συγγραφέα που έγραψε για το απροσδόκητο της ζωής, τον όμορφο άνδρα που κατάφερε να γίνει ο ροκ σταρ της παγκόσμιας λογοτεχνίας και έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Απρίλιο σε ηλικία 77 ετών, το κύκνειο άσμα του, «Μπαουμγκάρτνερ», που εκδόθηκε πέρυσι στις Ηνωμένες Πολιτείες, κυκλοφορεί τώρα και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Οι έννοιες της αγάπης, της μνήμης και της απώλειας κυριαρχούν στο μυθιστόρημα που σκιαγραφεί τη ζωή του Σάι Μπαουμγκάρτνερ, ενός 71χρονου άνδρα που χρόνια μετά τον θάνατο της γυναίκας του αναπολεί τη ζωή του και την ιστορία του, με τον Οστερ, αυτόν τον συγγραφέα που σημάδεψε το παγκόσμιο λογοτεχνικό στερέωμα με τον πρωτοπόρο μεταμοντερνισμό του, να καταφέρνει να απαθανατίσει με οξυδέρκεια, στοχαστικότητα και συμπόνια ολόκληρες ζωές.

Η Χαν Γκανγκ, η νοτιοκορεάτισσα εφετινή νικήτρια του βραβείου Νομπέλ Λογοτεχνίας, έγινε γνωστή κυρίως μέσα από το μυθιστόρημά της «Η χορτοφάγος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Για όσους θέλουν να τη γνωρίσουν ακόμα καλύτερα, από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί και το μυθιστόρημά της «Μάθημα ελληνικών».

Μία γυναίκα βυθισμένη στη σιωπή και ένας άνδρας του οποίου η όραση φθίνει ημέρα με την ημέρα, συναντώνται. Εκείνη αποφασίζει να ασχοληθεί με τα αρχαία ελληνικά και εκείνος είναι καθηγητής της. Και μολονότι δεν το επιδιώκουν, ούτε καν το ελπίζουν, το εγκόσμιο θαύμα συντελείται. Δύο τραυματισμένοι άνθρωποι ξαναβρίσκουν την επιθυμία να επικοινωνήσουν και σταδιακά έρχονται όλο και πιο κοντά ο ένας στον άλλον.

Για το τέλος, ένα ενδιαφέρον ανάγνωσμα έρχεται από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Ο λόγος για το βιβλίο του Γιουβάλ Νώε Χαράρι «Nexus – Μια σύντομη ιστορία των δικτύων πληροφοριών από την Εποχή του Λίθου μέχρι την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης».

Ο συγγραφέας του «Sapiens», που πούλησε πάνω από 25 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, σε αυτή την περίπτωση κοιτάζει μέσα από τον φακό της ανθρώπινης ιστορίας για να καταλάβει το πώς η ροή των πληροφοριών μάς έφερε ως εδώ και την ίδια στιγμή μιλάει για τις επείγουσες επιλογές που έχουμε μπροστά μας, αν θέλουμε να ζήσουμε καλά, ή και καλύτερα, καθώς η μη ανθρώπινη νοημοσύνη αλλάζει ό,τι γνωρίζαμε.