Μουσεία, οι κιβωτοί γνώσης και μνήμης της ανθρωπότητας. Η ανάγκη δημιουργίας τους φαίνεται να συνόδευε ανέκαθεν τον άνθρωπο. Το αρχαιότερο γνωστό μουσείο της ιστορίας αυτού του κόσμου χρονολογείται γύρω στο 530 π.Χ. Δημιουργός ήταν η πριγκίπισσα Ενιγκάλντι, κόρη του βασιλιά Ναβονίδη (ή Ναβοναΐδ), του τελευταίου βασιλιά της Νεοβαβυλωνιακής Αυτοκρατορίας. Ηρθε στο φως το 1925, όταν ο άγγλος αρχαιολόγος σερ Τσαρλς Λέοναρντ Γούλεϊ αποκάλυψε μια ιδιόμορφη συλλογή αντικειμένων στο εσωτερικό ενός νεοβαβυλωνιακού ανακτόρου όπου διενεργούσε ανασκαφές στην Ουρ, η οποία βρίσκεται στο σημερινό Ιράκ. Τα αντικείμενα προέρχονταν από διαφορετικές ιστορικές περιόδους και γεωγραφικά διαμερίσματα, καλύπτοντας 1.500 χρόνια ιστορίας, ήταν προσεκτικά τακτοποιημένα και συνοδεύονταν από επεξηγηματικές πινακίδες. Και η ανάγκη του ανθρώπου να δημιουργεί μουσεία συνεχίζεται ανά τους αιώνες, με το 2024 να αποτελεί ένα ενδιαφέρον έτος σε αρκετές «νέες αφίξεις».
Ο Σαίξπηρ στο μουσείο
H περιήγηση στα νέα μουσεία του 2024 ξεκινά από τη Γηραιά Αλβιώνα και ένα νέο μουσείο που θα ανοίξει τις πύλες του για τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει το όνομα του μεγάλου Άγγλου δραματουργού με το Globe Theatre. Ομως προτού ο περίφημος θίασος Lord Chamberlain’s Men μετακομίσει εκεί το 1599, είχε ως έδρα το Curtain, ένα από τα παλαιότερα θέατρα του Λονδίνου. Πιθανότατα μάλιστα εκεί φιλοξενήθηκε η πρώτη παράσταση του «Ερρίκου E’», αλλά και ένα αρχικό ανέβασμα του «Ρωμαίου και Ιουλιέτας».
Τα ερείπια λοιπόν του Curtain ήρθαν στο φως το 2011 στην περιοχή Σόρντιτς του Λονδίνου από ερευνητές του Μουσείου Αρχαιολογίας του Λονδίνου (MOLA). Πρόκειται μάλιστα για το καλύτερα διατηρημένο σαιξπηρικό θέατρο που έχει ανασκαφεί, με τους αρχαιολόγους να φέρνουν στο φως δεκάδες αντικείμενα που προσέφεραν στοιχεία για την καθημερινή λειτουργία του.
Το νέο μουσείο λοιπόν δημιουργείται ακριβώς εκεί και με τη βοήθεια ψηφιακών προβολών, τεχνητής νοημοσύνης και ιστορικών αντικειμένων θα μεταφέρει τον επισκέπτη πίσω στο 1598 και στα χρόνια του Σαίξπηρ. Συγκεκριμένα, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για τον ίδιο τον χώρο και τη σημασία του μέσα από σημαντικά ευρήματα, όπως μια σφυρίχτρα πουλιών που πιθανώς χρησιμοποιήθηκε για ηχητικά εφέ, κεραμικά κουτιά – τα οποία έπρεπε να σπάσουν για να βγουν οι εισπράξεις του ταμείου της ημέρας – καθώς και πεσμένα κουμπιά, πήλινες πίπες, καρφίτσες, νομίσματα και τσόφλια από καρύδια από τα σνακ του θεάτρου, ενώ θα ξεναγούνται στα θεμέλια της σκηνής και την πλακόστρωτη αυλή.
Το μουσείο θα ανοίξει ως μέρος ενός ευρύτερου εμπορικού επιχειρηματικού έργου με τίτλο Stage, μιας περιοχής που θα περιλαμβάνει διαμερίσματα, γραφεία και καταστήματα λιανικής από την Cain International, η οποία υπόσχεται μια ψηφιακή αναπαράσταση του αρχικού θεάτρου και ένα ταξίδι στις εικόνες, στους ήχους και στις μυρωδιές του σαιξπηρικού Λονδίνου.
Ο χώρος θα προβάλλεται ως ένα ιστορικό μνημείο αλλά ταυτόχρονα και ως ένα νέο αξιοθέατο, σχεδιασμένο από το δημιουργικό στούντιο Bompas & Parr, σε συνεννόηση με τoν (δημόσιο οργανισμό) Historic England, το Μουσείο Αρχαιολογίας του Λονδίνου (MOLA) και ειδικούς στο σαιξπηρικό θέατρο.
Σκανδιναβική τέχνη
Το σιλό του 1935 αναμορφώθηκε για να στεγάσει το Kunstsilo, το οποίο θα φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή σκανδιναβικών έργων του μοντερνισμού στον κόσμο.
Την ίδια στιγμή και η Νορβηγία σε λίγους μήνες ετοιμάζεται να αποκτήσει ένα νέο σημαντικό μουσείο. Συγκεκριμένα, στις 11 Μαΐου του 2024 το μουσείο Kunstsilo, το οποίο βρίσκεται στο Κρίστιανσαντ της Νότιας Νορβηγίας, στο νησί Odderøya, ετοιμάζεται να ανοίξει τις πύλες του φιλοξενώντας τη μεγαλύτερη συλλογή σκανδιναβικών έργων του μοντερνισμού στον κόσμο, μία συλλογή που συνολικά αριθμεί 7.500 αντικείμενα. Ουσιαστικά, στο μουσείο συνενώνονται τρεις εμβληματικές συλλογές.
Η πρώτη συλλογή ανήκει στον 57χρονο νορβηγό διαχειριστή hedge fund Νικολάι Τάνγκεν, ο οποίος από τον Σεπτέμβριο του 2020 είναι CEO της Norges Bank Investment Management, επιφορτισμένος με τη διαχείριση του Νορβηγικού Ταμείου Κρατικού Πλούτου (GPFN), το οποίο είναι το μεγαλύτερο δημόσιο επενδυτικό ταμείο στον κόσμο, κατέχοντας περίπου το 1,4% των εισηγμένων εταιρειών παγκοσμίως. Η δεύτερη συλλογή είναι εκείνη του Μουσείου Τέχνης της Νότιας Νορβηγίας και περιλαμβάνει 1.000 έργα, ενώ η τρίτη είναι η Christianssands Picture Gallery, η πρώτη συλλογή τέχνης του Κρίστιανσαντ, που ξεκίνησε να δημιουργείται το 1902.
Το Kunstsilo δεν θα αποτελεί ένα παραδοσιακό μουσείο, καθώς θα προσφέρει ταυτόχρονα αίθουσες διαδραστικής ψηφιακής τέχνης, αλλά και χώρους φιλοξενίας διεθνών εκθέσεων, διαλέξεων, συναυλιών, γαστρονομικών εμπειριών, εργαστηρίων και εκδηλώσεων.
Ειδικά η συλλογή Tangen είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Αποτελείται από πάνω από 5.000 έργα και θεωρείται η μεγαλύτερη και σημαντικότερη συλλογή σκανδιναβικής μοντέρνας τέχνης της περιόδου 1910-1990 παγκοσμίως, περιλαμβάνοντας πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, έργα υφαντουργίας και γραφιστικής, κεραμικά, χειροτεχνίες, φωτογραφίες και εννοιολογική τέχνη.
Μοναδικό χαρακτηριστικό της είναι ότι εμβαθύνει στο έργο μεγάλων σκανδιναβών ζωγράφων όπως ο Δανός Ασγκερ Γιορν ή ο Νορβηγός Λαρς-Γκούναρ Νόρντστρομ και η συμπατριώτισσά του Αννα-Εύα Μπέργκμαν, αλλά και εικαστικών που δεν κέρδισαν την υστεροφημία τους. Μέρος της στρατηγικής της συλλογής ήταν η επιλογή ενός συνόλου έργων με βάση τις προσωπικές προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντα του Νικολάι Τάνγκεν και έτσι σήμερα δύναται να παρέχει απεριόριστες δυνατότητες για τη δημιουργία ενός πλούσιου προγράμματος εκθέσεων που σχετίζονται με διαφορετικές θεματικές.
To κτίριο του μουσείου επίσης παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το σιλό, το οποίο κατασκευάστηκε το 1935 από τους αρχιτέκτονες Αρνε Κόρσμο και Σβέρε Ασλαντ, αναμορφώθηκε από τα ισπανικά αρχιτεκτονικά γραφεία Mestres Wåge Arquitectes και MX_SI architectural studio.
Καθώς το Kunstsilo ετοιμάζεται για τα εγκαίνιά του στις 11 Μαΐου του 2024, υπάρχει έντονος ενθουσιασμός. Στο νέο αυτό µουσείο συναντάται ουσιαστικά η ιστορία µε τη νεωτερικότητα.Με την αξιοσημείωτη αρχιτεκτονική του, την εκπληκτική θέα στη θάλασσα και την αποστολή του να στρέψει τα φώτα στη σκανδιναβική μοντέρνα τέχνη, δεν θα αποτελεί απλώς ένα μουσείο αλλά ένα δυναμικό πολιτιστικό hub.
Η εναρκτήρια έκθεση με την οποία το μουσείο θα ανοίξει τις πύλες του θα φέρει τον τίτλο «Πάθη του Βορρά» και υπόσχεται ένα ταξίδι στη δυναμική εξελικτική πορεία της σκανδιναβικής τέχνης, εμπνευσμένη από εννοιολογικά θέματα που αντλούνται από γίγαντες της λογοτεχνίας, όπως ο Τόμας Χάρντι και η Βιρτζίνια Γουλφ, ενώ θα ξεδιπλώνεται σε 25 αίθουσες παρουσιάζοντας πάνω από 700 έργα της συλλογής Tangen.
Τιμώντας τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα
Το εθνικό μνημείο Stonewall θα ανοίξει τις πύλες του στο Μανχάταν το καλοκαίρι 2024.
Περνάμε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και στο κέντρο επισκεπτών το οποίο πρόκειται να ανοίξει τις πύλες του το καλοκαίρι του 2024 στο Εθνικό Μνημείο Stonewall, τιμώντας την ιστορία του θρυλικού μπαρ, το οποίο συνδέθηκε ανεξίτηλα με το κίνημα για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ηταν 28 Ιουνίου του 1969 όταν η Aστυνομία απρόκλητα εισέβαλε στο gay bar Stonewall Inn, στο νούμερο 53 της Christopher Street στο Μανχάταν, όπου διασκέδαζαν ομοφυλόφιλοι, drag queens και τρανς άτομα. Σημειώνεται ότι εκείνη την εποχή οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις παρέμεναν παράνομες σε όλες τις Πολιτείες εκτός από το Ιλινόις (από το 1962) και τα μπαρ και τα εστιατόρια μπορούσαν να κλείσουν επειδή είχαν ομοφυλόφιλους υπαλλήλους ή εξυπηρετούσαν ομοφυλόφιλους πελάτες.
Εκείνο το βράδυ όμως η βίαιη επέμβαση των Αρχών προκάλεσε μία αυθόρμητη διαμαρτυρία της ομοφυλοφιλικής κοινότητας ενάντια στην αστυνομική βία. Ακολούθησαν βίαιες προσαγωγές, συλλήψεις και επεισόδια, με τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα να ξεσηκώνεται και τις ταραχές να συνεχίζονται για έξι ημέρες. Μάλιστα, έναν χρόνο μετά τα γεγονότα, στις 28 Ιουνίου του 1970, έγινε η πρώτη εκδήλωση τιμής, το πρώτο Gay Pride, το οποίο ξεκίνησε από το Greenwich Village και κατέληξε στο Central Park, στην καρδιά της Νέας Υόρκης.
Στις 24 Ιουνίου του 2016, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα χαρακτήρισε την περιοχή γύρω από το Stonewall Inn Εθνικό Μνημείο. Πλέον, οκτώ χρόνια μετά, το Pride Live, ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός για την ευαισθητοποίηση και την υποστήριξη της LGBTQI+ κοινότητας στις ΗΠΑ, εξασφάλισε τη μίσθωση του κτιρίου στο νούμερο 51 της Christopher Street ώστε να δημιουργήσει ένα κέντρο επισκεπτών για να κρατήσει ζωντανή και να αναδείξει την κληρονομιά της εξέγερσης του 1969.
Ταξίδι στα αστέρια
Η πρόσοψη και το σχέδιο του νέου The Kemper and Ethel Marley Foundation Astronomy Discovery Center στην Αριζόνα, το οποίο θα έχει κυρίως εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Και από το Μανχάταν μεταφερόμαστε στην Αριζόνα. Ισως να έχετε ακουστά το Αστεροσκοπείο Λόουελ, ένα από τα παλαιότερα των ΗΠΑ, με έτος ίδρυσης το 1894. Εκεί μάλιστα ανακαλύφθηκε το 1930 ο Πλούτωνας, ο πλανήτης-νάνος του ηλιακού μας συστήματος.
Το 2024 λοιπόν ένα νέο κέντρο με την ονομασία The Kemper and Ethel Marley Foundation Astronomy Discovery Center προστίθεται στους χώρους του. Θα απλώνεται σε επιφάνεια πάνω από 3.700 τ.μ. και θα απευθύνεται σε όσους αγαπούν την Αστρονομία και τα μυστήρια του Σύμπαντος. Η φιλοσοφία του είναι κυρίως εκπαιδευτική, καθώς ένας αυξανόμενος όγκος στοιχείων αποδεικνύει ότι τα εξειδικευμένα κέντρα συμβάλλουν περισσότερο στην επιστημονική παιδεία από ό,τι τα μαθήματα φυσικών επιστημών στο σχολείο, γεγονός που καθιστά τις εμπειρίες που αποκτούν οι μαθητές σε αυτά ιδιαίτερα σημαντικές.
Μεταξύ άλλων το νέο αυτό κέντρο θα φιλοξενεί το διαδραστικό Universe Theater, το οποίο συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά ενός πλανηταρίου, αλλά θα διαθέτει και μία σκηνή όπου εκπαιδευτές θα παρουσιάζουν επιστημονικό υλικό. Η κυρτή οθόνη του σε συνδυασμό με οθόνες και στην οροφή του θα «τοποθετεί» τους επισκέπτες στην επιφάνεια πλανητών όπως ο Αρης και ο Πλούτωνας. Στο κτίριο θα λειτουργεί και το μοναδικό παιδικό μουσείο επιστημών της Αριζόνα, ονόματι Curiosity Zone, με διαδραστικές εκθέσεις για παιδιά όλων των ηλικιών. Τέλος, το Dark Sky Planetarium στον τελευταίο όροφο του κτιρίου που χρησιμοποιεί τον σκοτεινό ουρανό ως φυσικό θόλο, με τους εκπαιδευτές να καλούν τους επισκέπτες σε ένα ταξίδι στα αστέρια και στους πλανήτες διά γυμνού οφθαλμού.
Ζήτημα τιμής
Το National Medal of Honor Museum θα εγκαινιαστεί στο Αρλινγκτον του Τέξας για να αφηγηθεί τις ιστορίες των γενναίων ανθρώπων που έχουν λάβει το Μετάλλιο Τιμής των ΗΠΑ.
Ενα νέο μουσείο πρόκειται να ανοίξει τις πύλες του και στο Αρλινγκτον του Τέξας. Ο λόγος για το National Medal of Honor Museum (Εθνικό Μουσείου Μεταλλίου της Τιμής). Ας γυρίσουμε όμως τον χρόνο πίσω. Το Μετάλλιο της Τιμής οι περισσότεροι το έχουμε ακουστά μέσα από τις ταινίες του Χόλιγουντ και τις διεθνείς ειδήσεις. Ουσιαστικά θεσπίστηκε από τον πρόεδρο Αβραάμ Λίνκολν το 1861 και αποτελεί την υψηλότερη αναγνώριση του αμερικανικού έθνους για την ανδρεία στη μάχη. Εχει απονεμηθεί σε κάθε μεγάλη σύγκρουση στην Ιστορία των ΗΠΑ, από τον εμφύλιο πόλεμο και μετά, και τιμά όσους ήταν πρόθυμοι να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους προκειμένου να προστατεύσουν και να υπηρετήσουν το αμερικανικό έθνος.
Σημειώνεται ότι τα τελευταία 160 χρόνια, πάνω από 40.000.000 Αμερικανοί έχουν υπηρετήσει στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας, μόνο όμως 3.515 έχουν λάβει το Μετάλλιο της Τιμής.
Το νέο αυτό μουσείο απλώνεται σε έκταση 9.290 τ.μ., με σχεδόν 3.000 τ.μ. εκθεσιακών χώρων, αλλά και αιθουσών για συναντήσεις και τελετές μνήμης. Αποστολή του είναι να αφηγηθεί τις ιστορίες των γενναίων ανθρώπων που έλαβαν αυτή την ύψιστη τιμή, εμπνέοντας τις μελλοντικές γενιές.
Στον ρυθμό της Go-Go
To Go-Go Museum & Café θα είναι αφιερωμένο στην Go-Go μουσική, ένα υποείδος της funk που δημιουργήθηκε από αφροαμερικανούς μουσικούς στην Ουάσιγκτον D.C. στα μέσα της δεκαετίας του ’60.
Στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ Ουάσιγκτον, πάντως, ένα διαφορετικό μουσείο ανοίγει τις πύλες του την επόμενη άνοιξη. Το όνομά του είναι Go-Go Museum & Café και ουσιαστικά είναι αφιερωμένο στην Go-Go μουσική, ένα υποείδος της funk που δημιουργήθηκε από αφροαμερικανούς μουσικούς στην Ουάσιγκτον D.C. και άνθησε από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 έως τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Ως είδος έχει περιορισμένη δημοτικότητα σε άλλες περιοχές της χώρας, αλλά διατηρεί ένα αφοσιωμένο κοινό στη μητροπολιτική περιοχή της Ουάσιγκτον ως ένα μοναδικό τοπικό μουσικό στυλ. Σημειώνεται μάλιστα ότι θεσμοθετήθηκε ως η επίσημη μουσική της πόλης τον Φεβρουάριο του 2020.
Το μουσείο, το οποίο ξεκίνησε εν μέρει από μια δημοτική επιχορήγηση ύψους 50.000 δολαρίων και σήμερα χρηματοδοτείται επίσης από ιδιωτικές δωρεές, θα αναπτύσσεται σε λίγο παραπάνω από 270 τ.μ., γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα έχει χώρο για εκτεταμένες εκθέσεις μεγάλων αντικειμένων. Για αυτόν τον λόγο θα δοθεί έμφαση σε ψηφιακές και διαδραστικές εκθέσεις, οι οποίες ξεναγούν τους επισκέπτες στις ρίζες της Go-Go Funk, στις κομβικές στιγμές της, στα καλύτερα τραγούδια του είδους, στους μουσικούς χώρους-ορόσημα όπου άνθησε και εν γένει στον αντίκτυπο που είχε στην κοινότητα.
Η ιστορία του ξεχωριστού αυτού είδος θα «αποτυπώνεται» και στις επιλογές του εστιατορίου-café. Η κουζίνα θα αποτελεί ένα μείγμα από αφρικανικά πιάτα, αλλά και πιάτα της Καραϊβικής και της Λατινικής Αμερικής, ώστε συμβολικά να απηχούν τον τρόπο με τον οποίο ο Τσακ Μπράουν, ο «νονός» της Go-Go Funk μουσικής, χρησιμοποιούσε στοιχεία τζαζ, funk και σάλσα για να δημιουργήσει τον ξεχωριστό αυτόν ρυθμό. Επιπλέον, το κτίριο του μουσείου θα περιλαμβάνει έναν χώρο εκδηλώσεων όπου ο επισκέπτης θα μπορεί να ακούσει Go-Go Funk μπάντες, καθώς και ένα υπόγειο στούντιο ηχογράφησης.
