Χτίστηκαν εκεί που σκάνε τα κύματα, εκεί που ξεσπούν με ορμή οι φουρτούνες, για να γίνουν οι κατοικίες ευγενών και βασιλέων αλλά και για να προστατεύσουν παράκτιες πόλεις, λιμάνια, έθνη ολόκληρα από εχθρικές επιθέσεις.
Τα παραθαλάσσια κάστρα εκτός από τη γοητεία της φθοράς που τους χαρίζει ο χρόνος (αιώνες ιστορίας) έχουν κάτι ακόμα: την αδιαμφισβήτητη γοητεία που τους προσδίδει η θάλασσα καθώς απλώνεται στα πόδια τους και «δροσίζει» τα θεμέλιά τους.
Μαρμαρωμένα, ακίνητα και μεγαλειώδη, πρωταγωνιστές σε ένα κάδρο που διαρκώς μεταβάλλεται (ανάλογα με την εποχή, με τον καιρό, με την παλίρροια, με τις καταιγίδες και τις νηνεμίες, με το παιχνίδι του ήλιου με τα σύννεφα), παρατηρούν τα χρόνια που περνούν και ψιθυρίζουν απίστευτες ιστορίες στους επισκέπτες οι οποίοι περιδιαβαίνουν στις σάλες και στις πολεμίστρες τους.
Γιατί, ως γνωστόν, και οι τοίχοι, εν προκειμένω και τα τείχη, έχουν φωνή.
Mont-Saint-Michel
Το διασημότερο παραθαλάσσιο κάστρο της Γαλλίας και ένα από τα πιο διάσημα κάστρα στον κόσμο βρίσκεται χτισμένο σε ένα μικρό νησί στις ακτές της Νορμανδίας. Η κατασκευή του ξεκίνησε τον 8ο αιώνα, με ένα μεγαλοπρεπές αβαείο (έργο του Γουλιέλμου του Βολπιάνο) να δεσπόζει στην κορυφή του λόφου και πολλά μικρά σπίτια να στριμώχνονται γύρω του σε έναν ανηφορικό, στριφογυριστό δρόμο, δημιουργώντας ένα γραφικό χωριό.
Το Mont-Saint-Michel με τη σημερινή μορφή του ολοκληρώθηκε τον 18ο αιώνα. Τη διεθνή φήμη του την οφείλει όχι μόνο στην αξιοθαύμαστη αρχιτεκτονική του αλλά κυρίως στις δραματικές παλίρροιες της περιοχής, κατά τη διάρκεια των οποίων μία ενώνεται με τη στεριά και μία γίνεται νησί.
Πρόκειται, βεβαίως, για Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Δυστυχώς σήμερα υποφέρει από τον υπερτουρισμό, καθώς υπάρχουν ημέρες που γίνεται σχεδόν απροσπέλαστο λόγω του πλήθους που συρρέει για να το θαυμάσει, αυτό και τα «τρελά νερά» του.
Dover Castle
Χτισμένο στο στενότερο σημείο της Μάγχης, απέναντι από το γαλλικό Καλέ, το Ντόβερ λόγω της θέσης του ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων πόλη ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας. Σήμερα είναι διάσημο κυρίως για τους λευκούς βράχους του, ένα εμβληματικό φυσικό αξιοθέατο του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και για το κάστρο που κατασκεύασε εκεί τον 11ο αιώνα ο Γουλιέλμος ο Κατακτητής. Και που λόγω της τοποθεσίας του θεωρήθηκε «το κλειδί της Αγγλίας».
Βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου με ανεμπόδιστη θέα στη θάλασσα και λειτουργεί, βεβαίως, ως μουσείο. Ενα μουσείο που αφορά και τη σχετικά πρόσφατη ιστορία, καθώς το Κάστρο του Ντόβερ χρησιμοποιήθηκε για αμυντικούς σκοπούς και στον Α’ και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Dunnottar Castle
Στις δυτικές ακτές της Σκωτίας, είκοσι λεπτά με το αυτοκίνητο νοτίως του Αμπερντίν, το ερειπωμένο Dunnottar είναι ένα ακόμα κάστρο με στρατηγική σημασία από τα πολύ παλιά χρόνια. Πιστεύεται ότι λειτουργούσε ήδη από τον πρώιμο Μεσαίωνα, αν και τα κτίρια που σώζονται σήμερα είχαν χτιστεί τον 16ο αιώνα.
Εκεί είχαν κρύψει τα κοσμήματα του Στέμματος της Σκωτίας για να τα προστατεύσουν κατά τον αγγλικό εμφύλιο πόλεμο του 1642-1651. Χτισμένο σε ένα ακρωτήριο, πάνω σε απότομους βράχους, το Dunnottar Castle έχει χρησιμοποιηθεί ως σκηνικό σε ταινίες όπως ο «Αμλετ» με τον Μελ Γκίμπσον (1990) και ο «Victor Frankenstein» (2015) με τον Ντάνιελ Ράντκλιφ.
Castillo de San Felipe de Barajas
Ξεκίνησε να χτίζεται το 1536 στον λόφο του Αγίου Λαζάρου στην Καρταχένα της Κολομβίας για να ελέγχει την ασφάλεια της πόλης από στεριά και από θάλασσα, κυρίως για να αποκρούει τις εισβολές των Αγγλων, των Γάλλων αλλά και των πειρατών. Γιατί ήταν πολλοί εκείνοι που είχαν βάλει στο μάτι την περιοχή.
Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Φιλίππου Δ’ της Ισπανίας. Διαθέτει εντυπωσιακή οχύρωση– τοίχους με πολύ φαρδιές βάσεις που στενεύουν στο πάνω μέρος τους – και περίπλοκο σύστημα από σήραγγες.
Στην κατασκευή του έχουν χρησιμοποιηθεί και ογκόλιθοι που αποκόπηκαν από τους εντυπωσιακούς κοραλλιογενείς υφάλους της περιοχής – φευ, εκείνα τα χρόνια η προστασία του περιβάλλοντος ήταν άγνωστη υπόθεση! Στη μακροχρόνια ιστορία του το Castillo de San Felipe de Barajas έζησε πολλούς πολέμους, ενώ σήμερα προστατεύεται από την UNESCO.
Fort Galle
Βρίσκεται σε έναν κόλπο στη νοτιοδυτική ακτή της Σρι Λάνκα. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1588 από τους Πορτογάλους, η οχύρωσή του όμως ολοκληρώθηκε από τους Ολλανδούς τον 17ο αιώνα. Tο Fort Galle εκτός από τις κακουχίες που άντεξε μέσα στα χρόνια της ιστορίας του άντεξε και το φοβερό τσουνάμι που ισοπέδωσε την περιοχή στις 26 Δεκεμβρίου 2004 και που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 250.000 ανθρώπους. Αποδεικνύοντας πως αν ο άνθρωπος είναι αδύναμος μπροστά στην οργή της φύσης, εκείνο ήταν κατασκευασμένο για να υπάρχει για πάντα.
Eilean Donan
Εγινε διάσημο καθώς εκεί γυρίστηκαν σκηνές από τις ταινίες «Highlander» (1986) και «Διπλή παγίδα» (1999) με τον Σον Κόνερι και την Κάθριν Ζέτα Τζόουνς. To Eilean Donan είναι όμως και ένα από τα ομορφότερα κάστρα της Σκωτίας!
Πιθανολογείται πως βαπτίστηκε έτσι από έναν ιερέα ονόματι Ντόναν που έφτασε εκεί τον 6ο ή τον 7ο αιώνα για να ιδρύσει ένα μοναστήρι και αργότερα ανακηρύχθηκε άγιος. Το κάστρο διαμορφώθηκε τον 13ο αιώνα για να συμβάλει στην προστασία της περιοχής από τους αιμοσταγείς Βίκινγκς. Βρίσκεται χτισμένο πάνω σε ένα μικρό νησί μπροστά στο οποίο ενώνονται τρία βαθιά φιόρδ (loch). Απέναντι βρίσκεται η νήσος Σκάι – ναι, το τοπίο είναι μαγευτικό!
Το Eilean Donan, αφού απέκρουσε πολλές επιδρομές, ερειπωμένο πια, αγοράστηκε το 1912 από τον αντισυνταγματάρχη Τζον Μακ Ρέι-Γκίλστραπ, ο οποίος το αγάπησε και το ανακατασκεύασε υποδειγματικά από το 1919 έως το 1932. Σήμερα και αυτό λειτουργεί ως μουσείο.
Castillo de San Marcos
Tο παλαιότερο κτιστό οχυρό στις ηπειρωτικές ΗΠΑ βρίσκεται στον Αγιο Αυγουστίνο της Φλόριντα και έχει σχεδιαστεί από τον Ισπανό Ιγκνάσιο Ντάσα τον 17o αιώνα, τότε που η Φλόριντα ήταν ισπανική αποικία.
Θεωρείται εθνικό μνημείο από το 1924. Είναι κατασκευασμένο σε σχήμα άστρου από ένα είδος ιζηματογενούς βράχου που έχει δημιουργηθεί από τη συνένωση παμπάλαιων κοχυλιών. Και το Castillo de San Marcos έχει επανειλημμένα χρησιμοποιηθεί ως σκηνικό σε τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές.
Qaitbay Citadel
Το Καϊτµπέι, ένα από τα σηµαντικότερα κάστρα της Μεσογείου, ιδρύθηκε στα τέλη του 15ου αιώνα από τον σουλτάνο Abu Al-Nasr Sayf ad-Din Al-Ashraf Qaitbay, στα ερείπια του αρχαίου φάρου της Αλεξάνδρειας.
Αποστολή του – τι άλλο; – να προστατεύσει την πόλη από εισβολείς. Το κτίριο µέσα στη µακρόχρονη ιστορία του καταστράφηκε και ανακαινίστηκε ξανά και ξανά, µε την τελευταία αποκατάστασή του να λαµβάνει χώρα το 1984. Τα τελευταία χρόνια επαναλειτουργεί ως µουσείο και προβάλλεται ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα της πόλης.
