Eξω από τα «σύνορα» των µεγάλων και επιβαρυµένων πόλεων, τα Εθνικά Πάρκα, εκτός από περιοχές ιδιαίτερης οικολογικής αξίας και µεγάλης βιολογικής ποικιλότητας και γεωλογικής σηµασίας, είναι προορισµοί για τις πιο ονειρικές αποδράσεις µας.
Eχουµε και στην Ελλάδα τέτοιες περιοχές, από το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου και το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς – Λευκίµης – Σουφλίου και τους Εθνικούς Δρυµούς του Ολύµπου και της Οίτης µέχρι το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων και το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου.
Oµως, το σηµερινό ταξίδι µάς πηγαίνει λίγο πιο µακριά, έξω από τα δικά µας σύνορα. Παραµένουµε στη γειτονιά µας, στην Ευρώπη, περνάµε όµως από χώρα σε χώρα για να επισκεφθούµε τα µεγαλύτερα Εθνικά Πάρκα της Γηραιάς Ηπείρου – έστω µερικά από εκείνα, γιατί δεν είναι και λίγα –, προορισµούς πνιγµένους στο πράσινο και γεµάτους εντυπωσιακά µνηµεία της φύσης, που προσελκύουν κάθε χρονιά εκατοµµύρια τουρίστες.
Μαζί τους απολαµβάνουµε και εµείς την οµορφιά, συντροφιά µε όλους εκείνους που επιζητούν, µε µια ολιγοήµερη έστω επιστροφή στη φύση, την ηρεµία, την ανάταση, την εκ νέου σύνδεση µε τον εαυτό τους σε περιβάλλοντα γαλήνης και αρµονίας. Στα πολύτιµα µέρη που ευτυχώς προφτάσαµε να προστατεύσουµε και να σώσουµε από την καταστροφή που προκαλέσαµε αλλού µε τις ποικίλες δραστηριότητές µας.
Parc Νational des Pyrénées, Γαλλία
Το εν λόγω πάρκο, όπως και τα Πυρηναία όρη που του δίνουν το όνοµά τους, βρίσκεται κατά µήκος των συνόρων µεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας. Το σκι κατά τη διάρκεια του χειµώνα, η πεζοπορία, η ορειβασία και η παρατήρηση της άγριας ζωής είναι κατά κύριο λόγο οι δραστηριότητες που προσελκύουν εκεί τους τουρίστες.
Περιοχή ορεινή µε τοπία δραµατικά – απότοµα βαθιά φαράγγια, σπήλαια, γκρεµνοί, δεκάδες λίµνες και µεγάλες κοιλάδες –, το Pyrenees National Park ιδρύθηκε το 1967 και σήµερα φιλοξενεί περισσότερα από 70 διαφορετικά είδη θηλαστικών και δεκάδες πτηνά.
Εξαιρετικά πλούσια είναι και η χλωρίδα της περιοχής. Το πέρασµα του Somport µε την πανοραµική θέα στις κορυφές των γύρω βουνών και το πέρασµα του Pourtalet µε τη θέα στο εµβληµατικό Pic du Midi d’ Ossau προσφέρονται για πεζοπορίες που θα τις θυµάστε για πάντα.
Tatrzański Park Narodowy, Πολωνία
Εκατό χιλιόµετρα νοτίως της Κρακοβίας, στα σύνορα της Πολωνίας µε τη Σλοβακία, τα βουνά είναι καλυµµένα από πυκνή βλάστηση, τα µικρά χωριά είναι εξαιρετικά γραφικά, µε σπίτια και εκκλησίες φτιαγµένα εξ ολοκλήρου από την πολύτιµη ξυλεία της περιοχής και τα εστιατόρια σερβίρουν µερικές από τις νοστιµότερες συνταγές (φαγητά και γλυκά) της Βόρειας Ευρώπης. Εξάλλου, η Πολωνία είναι µια χώρα µε εξαιρετική κουζίνα.
Oµως, στα βουνά Τάτρα δεν πηγαίνουµε (µόνο) για να φάµε, αλλά για να απολαύσουµε τη φύση. Είτε στα πιο οργανωµένα σηµεία του Eθνικού Πάρκου τους (εκεί όπου τα τελεφερίκ σε ανεβάζουν σε κορυφές καταπράσινες για να απολαύσεις την πανοραµική θέα) είτε στα χωµάτινα ανηφορικά µονοπάτια που σε κάνουν να νοµίζεις πως είσαι µόνος στον κόσµο, εσύ και τα πουλάκια που ακούγονται να πετούν από κλαδί σε κλαδί, η φυσική οµορφιά λειτουργεί ως φάρµακο για τα άγχη και τις εντάσεις µας.
Το Ζακοπάνε, η µεγαλύτερη πόλη της περιοχής, θεωρείται η «χειµερινή πρωτεύουσα» της Πολωνίας και είναι γεµάτο από ξενοδοχεία, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία (δοκιµάστε βάφλες µε σαντιγί και φρούτα του δάσους και πολωνικά cheesecakes), καθώς και µικροµάγαζα που πωλούν αντικείµενα (διακοσµητικά αλλά και χρηστικά) φτιαγµένα από – τι άλλο; – ξύλο, το οποίο, όπως είπαµε, αφθονεί στην περιοχή.
Jostedalsbreen Νasjonalpark, Νορβηγία
Δεν είναι διάσηµο µόνο για την οµορφιά του αλλά και για την πληθωρική έκτασή του. Εν προκειµένω για το µέγεθος του παγετώνα του, που θεωρείται ο µεγαλύτερος της ηπειρωτικής Ευρώπης, καθώς καλύπτει 487.000 τετραγωνικά χιλιόµετρα!
Το εντυπωσιακό αυτό «ποτάµι» από πάγο καταλαµβάνει σχεδόν το ήµισυ του πάρκου και «διασχίζει» απόσταση µήκους 60 χιλιοµέτρων! Το Jostedalsbreen National Park βρίσκεται περίπου οκτώ ώρες µε το αυτοκίνητο (500 χιλιόµετρα) βορείως του Oσλο και πεντέµισι ώρες (300 χιλιόµετρα) βορείως του Μπέργκεν. Και οι δύο διαδροµές στην εκπάγλου οµορφιάς φύση της Νορβηγίας είναι εµπειρίες ζωής.
To χωριό Fjaerland είναι η βάση από την οποία ξεκινούν εκδροµές εξερεύνησης του πάρκου. Χαρακτηρίζεται επίσης το «χωριό των βιβλίων», καθώς παντού, ακόµα και στις στάσεις των λεωφορείων του, λειτουργούν αυτοσχέδιες και χωρίς χρέωση δανειστικές βιβλιοθήκες. Βεβαίως, στην περιοχή δεν πηγαίνεις τόσο για να διαβάσεις όσο για να θαυµάσεις τις οµορφιές της. Στο Jostedalsbreen National Park λειτουργεί και ένα εξαιρετικό κέντρο πληροφοριών όπου ο επισκέπτης θα ενηµερωθεί για ό,τι χρειάζεται.
Από εκεί και πέρα, οι οργανωµένες πεζοπορικές εκδροµές είναι ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσει κάποιος το πάρκο, ειδικά αν δεν είναι εξοικειωµένος µε τα βουνά και τα καπρίτσια τους. Τα µονοπάτια είναι πολλά και διαφορετικών βαθµών δυσκολίας.
«Πόσο τυχεροί είµαστε εµείς οι Νορβηγοί», διαβάζουµε στην επίσηµη ιστοσελίδα του Jostedalsbreen: «Τυχεροί γιατί το δικαίωµα στην περιπλάνηση είναι δηµόσιο αγαθό, είναι δωρεάν και αποτελεί µέρος της νορβηγικής πολιτιστικής κληρονοµιάς.
Η φύση είναι προσβάσιµη σε όλους, καθώς η υπαίθρια αναψυχή είναι ένα µεγάλο και σηµαντικό χαρακτηριστικό της νορβηγικής ταυτότητας. Ο βασικός κανόνας είναι: Να είστε προσεκτικοί και να δείχνετε φροντίδα στο περιβάλλον. Μην προκαλείτε καµία ζηµιά και αφήστε το όπως θα θέλατε να το βρείτε».
Connemara National Park, Ιρλανδία
Στη δυτική πλευρά της Ιρλανδίας, εκεί όπου ο Ατλαντικός Ωκεανός χτυπά µε αγριότητα µε τα τεράστια κύµατά του τις ακτές, µία ώρα από το γραφικό Γκάλγουεϊ, βρίσκεται µία από τις πιο χαρακτηριστικές και γοητευτικές γωνιές της νησιωτικής χώρας: 20.000 στρέµµατα από βάλτους, λίµνες, στα ακύµαντα νερά των οποίων καθρεφτίζεται ο ουρανός, λιβάδια µε ρείκια, χαµηλά βουνά και δασικές εκτάσεις.
Το Εθνικό Πάρκο της Connemara υποδέχεται το κοινό από το 1980 για να το µαγέψει µε την οργιαστική οµορφιά της φύσης του. Πεζοπόροι, φίλοι της ιππασίας, ποδηλάτες κ.λπ. βρίσκουν εδώ τον παράδεισό τους.
Εκτός όµως από τα φυσικά αξιοθέατα, η Connemara διαθέτει και ένα αξιοθέατο που κρύβει µια πολύ συγκινητική ιστορία. Πρόκειται για το Kylemore Castle, τη λαµπρή κατοικία που έχτισε τη δεκαετία του 1860 ο Μίτσελ Χένρι, ένας πλούσιος πολιτικός, για να στεγάσει την αγάπη του για τη σύζυγό του Μάργκαρετ Βoν.
Εκεί το ζευγάρι έζησε ευτυχισµένο και απέκτησε εννέα παιδιά, για να ευεργετήσει την τοπική κοινωνία δίνοντάς της δουλειά και φαγητό στη δύσκολη, µετά τον µεγάλο λιµό, εποχή. Δυστυχώς η ευτυχία τους δεν ήταν γραφτό να κρατήσει πολύ.
Η Μάργκαρετ σε ένα ταξίδι της στην Αίγυπτο αρρώστησε βαριά και λίγο µετά πέθανε. Hταν 45 ετών. Ο Μίτσελ πέρασε την υπόλοιπη ζωή του απαρηγόρητος. Και εγκατέλειψε το Kylemore Castle, το οποίο µε το πέρασµα των χρόνων, περνώντας από ιδιοκτήτη σε ιδιοκτήτη, άρχισε να καταρρέει. Αυτό ως τη στιγµή που το αγόρασαν καλόγριες του τάγµατος των Βενεδικτίνων.
Οι µοναχές το φρόντισαν µε αγάπη, πρασίνισαν ξανά τους υπέροχους κήπους του και το επανέφεραν στην προτέρα κατάστασή του για να το µετατρέψουν σε ένα από τα δηµοφιλέστερα αξιοθέατα της περιοχής.
Δίπλα στο µέγαρο βρίσκεται µια µικρή γοτθική εκκλησία, χτισµένη από τον Μίτσελ στη µνήµη της γυναίκας του. Και δίπλα στην εκκλησία βρίσκεται το µαυσωλείο του ζεύγους (ο άνδρας πέθανε το 1910, στα 85 του χρόνια), παντοτινό µνηµείο όλων εκείνων που είχαν την τύχη και την ευτυχία να αγαπήσουν και να αγαπηθούν πέρα από τη ζωή και τον θάνατο.
Cairngorms National Park, Σκωτία
Στο µέσο της διαδροµής από το Περθ ως το Ινβερνές (απόσταση που καλύπτεται το πολύ σε δυόµισι ώρες), η φύση της Σκωτίας ξεδιπλώνει όλη τη µεταφυσική γοητεία της. Το Εθνικό Πάρκο Cairngorms έχει την αγριάδα των γυµνών από βλάστηση και καλυµµένων από ρείκι βουνών, έχει τη σιωπή των τυρφώνων και των βάλτων, αλλά και τη µικρή αναστάτωση που προκαλεί το νερό από τα ρυάκια όπως κυλάει στις πλαγιές, έχει τη χάρη των λιβαδιών που την άνοιξη και το καλοκαίρι γεµίζουν λουλούδια, έχει και τη γαλήνη των αγροκτηµάτων µε τα κοµψά σπίτια που ξεπροβάλλουν εκεί όπου τα δάση σχηµατίζουν ξέφωτα.
Hρεµη ζωή στην εξοχή, µερικές αγελάδες, πρόβατα και άλογα που σε κοιτούν µε τα αγαθά µάτια τους, αλλά και ένας καιρός ευµετάβλητος που τη µια σε εντυπωσιάζει µε τη δύναµη του ήλιου του και την καθαρότητα του ουρανού του και την άλλη σε αιφνιδιάζει µε τη σφοδρότητα των βροχοπτώσεών του. Oµως και µε τη βροχή που ξεπλένει τα πάντα και που ελευθερώνει τις πιο απροσδόκητες και αναζωογονητικές ευωδιές, η περιοχή λάµπει από οµορφιά – όπως εξάλλου ολόκληρη η Σκωτία.
Κοντολογίς, αφήστε τους φόβους σας για την «ανάποδη» βρετανική οδήγηση και αν θέλετε να απολαύσετε το ταξίδι, νοικιάστε αυτοκίνητο. Οι δρόµοι είναι στενοί, αλλά η κίνηση είναι περιορισµένη, οπότε η «περιπέτεια» είναι πιο εύκολη από όσο νοµίζετε και αξίζει µε το παραπάνω τον κόπο, καθώς µόνο µε το αυτοκίνητο µπορείς να γυρίσεις όλη την περιοχή.
Εκτός αν προτιµήσετε, όπως τόσοι και τόσοι Αγγλοι και Σκωτσέζοι, την πεζοπορία. Σε αυτή την περίπτωση, ακόµα και αν ξεκινήσετε µε τον πιο αισιόδοξο ήλιο, καλό είναι να πάρετε µαζί σας εκτός από αντηλιακό και ένα καλό αδιάβροχο. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα σας χρειαστεί.
Nacionalni Park Plitvička Jezera, Κροατία
Ιδρύθηκε το 1949, γεγονός που το κάνει ένα από τα παλαιότερα Εθνικά Πάρκα της Ευρώπης, και από το 1979 έχει χαρακτηριστεί Μνηµείο Παγκόσµιας Κληρονοµιάς της UNESCO. Το Εθνικό Πάρκο Λιµνών του Πλίτβιτσε βρίσκεται εκατό χιλιόµετρα βορείως του Ζάγκρεµπ.
Είναι διάσηµο για τις 16 µικρές και µεγαλύτερες λίµνες του, οι οποίες συνδέονται µεταξύ τους µε σπηλιές και µε καταρράκτες σε ένα τοπίο-υπερπαραγωγή. Εντυπωσιακή και η βλάστηση της περιοχής, µε τις σηµύδες, τα έλατα και τις οξιές.
Ράντσα µε άλογα (όπου µπορείτε να κάνετε ιππασία) και µε ελάφια, µονοπάτια ποδηλασίας και πεζοπορίας, η δυνατότητα για extreme sports αλλά και τα εστιατόρια µε την τοπική κουζίνα συνθέτουν ένα σκηνικό όπου η φυσιολατρία και η άσκηση συναντούν την ευζωία. Τι καλύτερο;
Parco Nazionale delle Dolomiti Bellunesi, Ιταλία
Η αναζήτηση της απόλυτης οµορφιάς προϋποθέτει πολύ ανήφορο, το ανέβασµα σε κορυφές ενίοτε δυσπρόσιτες, που όµως σε επιβραβεύουν για τον κόπο σου όχι µόνο µε τις χάρες της διαδροµής αλλά και µε τη θέα που σου χαρίζουν στο τέλος, όταν χωρίς ανάσα κάθεσαι σε έναν βράχο για να ξαποστάσεις.
To Εθνικό Πάρκο των Δολοµιτών βρίσκεται 120 χιλιόµετρα βορείως της Βενετίας και είναι ένα τεράστιο δασικό καταφύγιο που κάθε χρόνο προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες, τον χειµώνα για σκι σε θέρετρα όπως η Κορτίνα ντ’ Αµπέτσο και το καλοκαίρι για πεζοπορία σε κάποιο από τα δεκάδες σηµατοδοτηµένα µονοπάτια του ή για την παρατήρηση της άγριας ζωής.
Η περιοχή µε τις απότοµες πλαγιές και τις βραχώδεις κορυφές, τα δάση, τα ξέφωτα, τα αλπικά λιβάδια, τις αλπικές λίµνες, τα ποταµάκια, τους χειµάρρους και τα γραφικά χωριά µέσα στις κοιλάδες έχει συχνά χρησιµοποιηθεί ως σκηνικό ταινιών, µεταξύ άλλων και για τη σειρά περιπετειών του Τζέιµς Μποντ.
Οι πεζοπορίες στο όρος Cristallo, που πήρε το όνοµά του από την κρυσταλλική λάµψη που αποκτά στο φως του ήλιου, στο ορεινό πέρασµα Tre Croci, στις τρεις κορυφές του Lavaredo και στη λίµνη Misurina είναι µερικά µόνο από το highlights της «περιπέτειας».
Oulangan Kansallispuisto, Φινλανδία
Ιδρύθηκε το 1956, επεκτάθηκε το 1982 και το 1989 και σήµερα καλύπτει 270 τετραγωνικά χιλιόµετρα! Το Εθνικό Πάρκο Oulanka της Φινλανδίας θεωρείται ο παράδεισος των φίλων του νερού, άρα και των οπαδών του canoeing και του kayaking, καθώς είναι κατάσπαρτο από λίµνες και διασχίζεται από πολλά ποτάµια (µε άγριες πέστροφες, γιατί υπάρχουν και οι φίλοι του ψαρέµατος).
Τα σηµατοδοτηµένα µονοπάτια του συνδέονται µε κρεµαστές γέφυρες (και αυτές ατραξιόν της περιοχής) και οδηγούν σε µερικούς από τους πιο εντυπωσιακούς καταρράκτες της χώρας. Το πάρκο βρίσκεται 200 χιλιόµετρα ανατολικά του Ροβανιέµι, στα σύνορα µε τη Ρωσία. Από τα οποία σύνορα ξεκινά το επίσης εντυπωσιακό Εθνικό Πάρκο Paanajärvi.