«Πρέπει να ‘σαι πάντα μεθυσμένος» αποφαίνεται ο Σαρλ Μποντλέρ στο ποίημά του «Μεθύστε» και συνεχίζει: «Για να μη νιώθετε το φριχτό φορτίο του Χρόνου/ που σπάζει τους ώμους σας και σας γέρνει στη γη,/ πρέπει να μεθάτε αδιάκοπα…».
Αν δεν ήταν τόσο πρόσφατες έρευνες σύμφωνα με τις οποίες «ακόμα και μικρές ποσότητες αλκοόλ μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες για την υγεία μας», θα ανταποκρινόμασταν πιθανώς με μεγαλύτερη ζέση στην προτροπή του, αν και, κακά τα ψέματα, τον χρόνο δεν τον ξεγελάς ούτε με μεθύσια ούτε με τίποτε.
Οπως και αν έχει, οπαδοί τού «ουκ εν τω πολλώ το ευ» αλλά και φίλοι του καλού κρασιού περιοριζόμαστε σε ένα-δύο ποτηράκια κάθε φορά που συναντιόμαστε με τους φίλους μας γύρω από ένα καλοστρωμένο τραπέζι.
Πίνουμε με μέτρο, για την απόλαυση, για την παρέα, αποφεύγοντας τις βλαπτικές υπερβολές. Και αν νιώθουμε σώνει και καλά την ανάγκη να μεθύσουμε, επιλέγουμε πιο ασφαλείς τρόπους ανάμεσα σε αυτούς που προτείνει ο ποιητής, πάντα στο ίδιο ποίημα: «…Πρέπει να μεθάτε αδιάκοπα. Αλλά με τι;/ Με κρασί, με ποίηση ή με αρετή, όπως σας αρέσει».
Ας μεθύσουμε λοιπόν με ποίηση – γιατί μας αρέσει και γιατί είναι και ασφαλές και απολαυστικό – διασχίζοντας με το αυτοκίνητο έναν ήσυχο αγροτικό δρόμο. Και βλέποντας από τα παράθυρά μας, αριστερά και δεξιά, μόνο αμπέλια γεμάτα ώριμα τσαμπιά.
Στο βάθος μερικές ελιές, κυπαρίσσια, πικροδάφνες, καμπαναριά από τις εκκλησίες των χωριών και από μακριά να ακούγεται ένα παλιό γαλλικό τραγούδι… Τοπίο μοναδικής μεσογειακής ομορφιάς (ιδού η ποίηση που λέγαμε) και, ναι, βρισκόμαστε στις εξοχές της Γαλλίας.
Οπότε δεν είναι τυχαία η επιλογή του Μποντλέρ, ενός γάλλου ποιητή, και του εν λόγω ποιήματος ως εισαγωγή στο σημερινό ταξίδι μας: την εποχή του τρύγου, μια εποχή μεγάλη σε διάρκεια, που μπορεί να εκτείνεται από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο, εμείς περιπλανιόμαστε στις διασημότερες οινοπαραγωγές περιοχές μιας χώρας που εδώ και αιώνες γράφει ιστορία στην παραγωγή κρασιού, σαμπάνιας και άλλων ποτών. Και τις γνωρίζουμε μία-μία, απολαμβάνοντας την ομορφιά τους.
Με την ευχή να συνεχίσουν να μας χαρίζουν τους θησαυρούς τους ακόμα και αυτές τις δύσκολες εποχές που η άνοδος της θερμοκρασίας και άλλα προβλήματα (όπως η υπερπροσφορά κρασιού που οδηγεί στην εκρίζωση αμπελιών) απειλούν το πολύτιμο και τόσο απολαυστικό προϊόν τους.
Μπορντό
Με την ιστορία του να ξεκινά από την εποχή των Ρωμαίων, το Μπορντό των 360.000 κατοίκων είναι γεμάτο αξιοθέατα. Το ιστορικό μάλιστα κέντρο του συναγωνίζεται, λένε με υπερηφάνεια οι κάτοικοί του, τις ομορφότερες κεντρικές γειτονιές στο Παρίσι. Ωστόσο, κορυφαία αξιοθέατα– μαζί με το αφιερωμένο στο κρασί μουσείο «Cité du Vin» που βρίσκεται στο κέντρο – είναι και οι αμπελώνες που κυκλώνουν την πόλη και παράγουν ένα από τα καλύτερα κρασιά στον κόσμο. Η καλλιέργεια της αμπέλου είναι παράδοση που ξεκίνησε στην περιοχή πριν από περίπου 2.000 χρόνια.
Το πλούσιο σε ασβεστόλιθο υπέδαφος θεωρείται ένας από τους λόγους στους οποίους αποδίδεται η μοναδική γεύση των τοπικών κρασιών. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια το πολύτιμο προϊόν απειλείται από την κλιματική αλλαγή, με την κυβέρνηση σε συνεργασία με τους καλλιεργητές αμπελιών να αναζητούν λύσεις.
Οπως και αν έχει, τα αγροκτήματα-οινοποιεία της περιοχής με τους κομψούς πύργους τους προσθέτουν ακόμα μεγαλύτερη ομορφιά στο ούτως ή άλλως ειδυλλιακό τοπίο. To μεσαιωνικό χωριό Σεν Εμιλιόν, 43 χιλιόμετρα ανατολικά τού Μπορντό, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους διατηρητέους οικισμούς της Γαλλίας και έχει καταχωριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Οχι πολύ μακριά από το Μπορντό βρίσκεται το Κονιάκ, το οποίο έχει γίνει διάσημο για το ομώνυμο ποτό που παρασκευάζεται εκεί.
Αλσατία
Με έδρα το κουκλίστικο Στρασβούργο εξερευνούμε την αγροτική περιοχή στα σύνορα της Γαλλίας με τη Γερμανία και με την Ελβετία, ακολουθώντας τον φημισμένο «δρόμο του κρασιού». Χαμηλοί λόφοι κατάφυτοι από περιποιημένα και καλοστοιχισμένα αμπέλια μάς χαρίζουν εικόνες γαλήνης και αρμονίας. Η κωμόπολη του Κολμάρ με τα κανάλια της και τα παμπάλαια σπίτια της μας αφήνει άφωνους με την κομψότητά της, αν και είναι εξαιρετικά επιβαρυμένη από τους χιλιάδες τουρίστες που φωτογραφίζονται στους δρόμους της. Τα χωριά της Αλσατίας είναι το ένα ομορφότερο από το άλλο.
Η φροντίδα των ντόπιων, οι οποίοι έχουν συντηρήσει με προσοχή και σεβασμό κάθε γωνιά του σπιτιού τους, κάθε πετραδάκι του μικρού δρόμου που περνά έξω από την πόρτα τους, είναι συγκινητική.
Το παραμυθένιο Eguisheim, το Kaysersberg, το Riquewihr, το Obernai, το Rosheim, το Kintzheim, το Dambach-La-Ville και το Bergheim, οι πολύχρωμοι αυτοί οικισμοί με τα περίεργα και δυσπρόφερτα ονόματα, είναι φιναλίστ σε έναν διαγωνισμό ομορφιάς όπου είναι σχεδόν αδύνατο να αναδείξεις νικητή, γιατί νικητές είναι όλοι. Στις ταβέρνες τους θα απολαύσετε τοπικές σπεσιαλιτέ και φυσικά μερικά από τα καλύτερα κρασιά της Γαλλίας. Και crème brûlée για το τέλος!
Καμπανία
Μια όμορφη διαδρομή που μας οδηγεί περίπου 150 χιλιόμετρα ανατολικά από το Παρίσι, και φτάσαμε: Βρισκόμαστε στην περιοχή που έγινε διάσημη για την παραγωγή της σαμπάνιας, δηλαδή του λευκού αφρίζοντος καμπανίτη οίνου.
Λέγεται πως τα αμπέλια τα φύτεψαν εκεί πρώτοι οι Ρωμαίοι και στη συνέχεια τα καλλιέργησαν οι καλόγεροι της περιοχής για να έχουν κρασί για τη Θεία Κοινωνία αλλά και έσοδα για τα μοναστήρια τους. Σύμφωνα με μια εκδοχή, πατέρας της σαμπάνιας θεωρείται ο βενεδικτίνος μοναχός Ντομ Πιερ Περινιόν.
Προς τιμήν του ονομάστηκε η διάσημη σαμπάνια Dom Pérignon. Υπάρχει όμως και η εκδοχή σύμφωνα με την οποία αφρώδης οίνος είχε παραχθεί στην Αγγλία πολλά χρόνια προτού κάνει την εμφάνισή του στη Γαλλία. Οπως και αν έχει, και τα κρασιά της Καμπανίας, αφρώδη και μη, θεωρούνται εξαιρετικά. Στο Επερνέ, την «πρωτεύουσα της σαμπάνιας», βρίσκεται η κεντρική Avenue de Champagne στην οποία (και στα γύρω στενά) έχουν καταστήματα και εκθετήρια οι μεγάλοι οινοπαραγωγοί οίκοι.
Μποζολέ
Η αμπελουργική περιοχή βορείως της Λυών στην οποία καλλιεργείται κυρίως η πολύ παλιά ποικιλία Γκαμέ (Gamay Noir à Jus Blanc) έγινε διάσημη κυρίως για το Μποζολέ Νουβό. Πρόκειται για κρασί που εμφιαλώνεται μέσα σε περίπου έξι εβδομάδες από τον τρύγο και διατίθεται στην αγορά κάθε χρόνο την τρίτη Πέμπτη του Νοεμβρίου.
Η ημέρα κυκλοφορίας του θεωρείται μέρα γιορτής, όχι μόνο στη Γαλλία, με το σύνθημα «Le Beaujolais nouveau est arrivé!» («Εφτασε το νέο Μποζολέ!) να κηρύσσει την έναρξη της οινοποσίας σε τρατορίες, κάβες, εστιατόρια αλλά και σε σπίτια, στα οικογενειακά δείπνα και γεύματα.
Τα Charnay, Ternand, Oingt και Bagnols ξεχωρίζουν ως τα ομορφότερα χωριά της περιοχής. Το Château de Champ-Renard είναι το μεσαιωνικό κάστρο που δεσπόζει μέσα σε ένα τεράστιο κτήμα με αμπέλια και δέχεται επισκέπτες κατόπιν ραντεβού. Οι ξεναγήσεις στους χώρους του αποκαλύπτουν πολλά για τη διαδικασία παραγωγής κρασιού υψηλής ποιότητας.
Βουργουνδία
Παραμένουμε κοντά στο Μποζολέ. Πόλη εξαιρετικής γοητείας, η Ντιζόν με τα παμπάλαια σπίτια στο ιστορικό κέντρο της αξίζει με το παραπάνω μια επίσκεψη. Γύρω της, απέραντες εκτάσεις φυτεμένες με κλήματα επιβεβαιώνουν πως βρισκόμαστε σε μια ακόμα μεγάλη οινοπαραγωγό περιοχή της Γαλλίας. Μια περιοχή που, σύμφωνα με επιστημονικές εκτιμήσεις και ευρήματα, πριν από εκατομμύρια χρόνια ήταν θάλασσα.
Το ασβεστολιθικό έδαφός της, πλούσιο σε θαλάσσια απολιθώματα, είναι και ο λόγος στον οποίο αποδίδεται η εξαιρετική γεύση των κρασιών που παράγονται εδώ και αιώνες εκεί. H Βουργουνδία φημίζεται και για την κουζίνα της, μεταξύ άλλων για το μοσχαράκι bourguignon το οποίο μαγειρεύεται – πού αλλού; – μέσα σε κόκκινο κρασί.
Τα Châteauneuf-en-Auxois, Semur-en-Brionnais, Noyers-sur-Serein και Vézelay (Μνημείο Πολιτισμού της UNESCO) είναι μερικά από τα ομορφότερα χωριά που συναντούμε στο ταξίδι μας με το αυτοκίνητο ανάμεσα σε καλλιεργήσιμες περιοχές με αμπέλια και δάση.
Λανγκντόκ κ.ά.
Πρωτεύουσά του το όμορφο Μονπελιέ. Το παραθαλάσσιο Λανγκντόκ-Ρουσιγιόν βρίσκεται στον Νότο της Γαλλίας και παράγει με τη σειρά του κρασιά εξαιρετικής ποιότητας. Από δίπλα η Κοιλάδα του Λίγηρα (διάσημη και για τα δεκάδες châteaux της) και η Προβηγκία (των ατελείωτων λιβαδιών με τις ανθισμένες λεβάντες) συνθέτουν το πολύχρωμο, γεμάτο αρώματα, μωσαϊκό μιας χώρας που έχει συνδέσει την ευζωία με την παραγωγή και την κατανάλωση καλού κρασιού. Μιας χώρας που όσες φορές και αν την επισκεφθούμε, πάντα θα μας μεθά με τις ομορφιές της.