Στο σπίτι του Τζον Κράξτον

Αν δεν ξέρεις καλά τα Χανιά και το λιμάνι τους, θα συμβάλεις ερήμην σου ώστε το θρυλικό σπίτι του Τζον Κράξτον (1922-2009), χωμένο στα μικρά στενά, να διατηρηθεί ως το καλά κρυμμένο μυστικό της πόλης. Η είσοδός του είναι ένα μικρό πέρασμα στον κόσμο του ζωγράφου, κατευθείαν στη μικρή κουζίνα η οποία διατηρείται όπως τη ζούσε ο ίδιος, με τους σταυρούς αιθάλης από το φως της Ανάστασης στην εσοχή της εξώπορτας, με τα τσιγκέλια του χασάπη σαν ένα αναποδογυρισμένο μπουκέτο να δημιουργούν μια αυτοσχέδια ραφιέρα για τα καραφάκια, με τον μικρό λευκό πίνακα με τα τηλέφωνα των φίλων για να είναι άμεσα προσβάσιμα, γραμμένα με το χέρι από τον Κράξτον (Ghika, yannis sculptor, Ανδρέας Ταξί, μεταξύ άλλων) και με τον πίνακα του Μιρό πάνω από το μικρό τραπέζι που ακουμπάει κολλητά στον τοίχο. Ο πίνακας δεν είναι αυθεντικός, αλλά ένα αντίγραφο που είχε ζωγραφίσει ο ίδιος ο Κράξτον όταν κάποια στιγμή έπεσε θύμα κλοπής. «Κάποιος τον νάρκωσε, προφανώς ρίχνοντας κάτι στο ποτό του και έκλεψε τα έργα φίλων του που είχε μέσα στο σπίτι. Ο Τζον είχε πάντα το σπίτι ανοιχτό για τον κόσμο, φίλοι και γνωστοί έρχονταν και έμεναν εδώ. Βέβαια, ύστερα από αυτό το γεγονός άρχισε να προσέχει λίγο περισσότερο» θα σχολιάσει ο Ιαν Κόλινς, βιογράφος του Κράξτον, διαχειριστής του κληροδοτήματός του μαζί με τον σύντροφο του Κράξτον, Ρίτσαρντ Ράιλι, αλλά και επιμελητής της επερχόμενης έκθεσης αφιερωμένης στον καλλιτέχνη στο Μουσείο Μπενάκη από τις 12 Απριλίου (η οποία θα ταξιδέψει στη συνέχεια στα Χανιά και στη Δημοτική Πινακοθήκη της πόλης τον ερχόμενο Οκτώβριο – επέτειο και εκατό χρόνων από τη γέννηση του Κράξτον).

O Kόλινς γνώρισε τον Κράξτον στο Λονδίνο το 2000, όταν ήταν πλέον σωστός Κρητικός, με το μουστάκι του και τα ελληνικά του που είχε μάθει πριν από χρόνια μεταξύ άλλων από τους ναύτες και τους βοσκούς που γνώριζε και ζωγράφιζε στους καμβάδες του. «Εμοιαζε σαν να είχε μόλις έρθει από τα βουνά της Κρήτης» θυμάται. «Ελεγε υπέροχες ιστορίες που δεν είχα ξανακούσει. «Μπορώ να γράψω τη βιογραφία σου;» τον ρώτησα. «Οχι και μην το ξαναπείς αν θες να είσαι φίλος μου. Το έχω απαγορέψει από το 1948 και δεν θα αλλάξω γνώμη το 2000» απάντησε. Οπότε άρχισα να κρατάω σημειώσεις κρυφά. Μου είπε τελικά ότι μπορούσα να κάνω ένα βιβλίο αλλά με τους δικούς του όρους. Το ξεκίνησα και κυκλοφόρησε η µονογραφία «John Craxton» το 2011. «Είναι ξεκάθαρο ότι θα γράψεις ένα άλλο βιβλίο όταν βγω από τη μέση, οπότε ας σου πω κάποιες πληροφορίες» μου είπε τρία χρόνια πριν πεθάνει». Η βιογραφία με τις ιστορίες που δεν ήθελε ο Κράξτον να συμπεριληφθούν σε εκείνη την πρώτη έκδοση πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη, λίγο προτού εγκαινιαστεί και η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη.