Η σεζόν αναμένεται καυτή, και όχι μόνο επειδή όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην πώληση έργων από το κληροδότημα του συνιδρυτή της Microsoft Πολ Αλεν (1953-2018), «τη μεγαλύτερη δημοπρασία στην Ιστορία» σύμφωνα με τους «New York Times». Υπάρχουν και άλλες δημοπρασίες που προκαλούν το διεθνές ενδιαφέρον και ας μην είναι εφάμιλλου μεγέθους και αξίας τα έργα τους ή το όνομα του ιδιοκτήτη τους εξίσου αναγνωρίσιμο. Οπως για παράδειγμα εκείνη που αφορά έργα από τη συλλογή του δικηγόρου Ντέιβιντ Σόλινγκερ (1906-1996), πρώτου προέδρου του Μουσείου Whitney, η οποία αναμένεται να πουληθεί σε τέσσερις διαδοχικές δημοπρασίες των Sotheby’s σε Νέα Υόρκη και Παρίσι (από τις 14/11) για περίπου 100 εκατ. δολάρια. Πρόκειται για 90 έργα από τα 150 της συλλογής, η οποία επί της ουσίας συνιστά μια χρονοκάψουλα με κορυφαία δείγματα κυρίως της μεταπολεμικής τέχνης. Κορυφαίο θεωρείται ένα από τα πρώτα πορτρέτα της Μαρί-Τερέζ Βάλτερ από τον Πικάσο με τίτλο του «Γυναίκα σε πολυθρόνα» (1927), αλλά και έργα των Πάουλ Κλέε, Ζαν Ντιμπιφέ, Ζουάν Μιρό κ.ά.
Ο Σόλινγκερ ήταν ένας φανατικός λάτρης της τέχνης και μπαινόβγαινε με άνεση στα ατελιέ του Βίλεμ Ντε Κούνινγκ και του Αλμπέρτο Τζιακομέτι. Για παράδειγμα, είχε δει το «Trois hommes qui marchent (grand plateau)» (1948) στο εργαστήριο του τελευταίου και του είχε προτείνει να χρωματίσει καθεμία από τις φιγούρες σε διαφορετικές αποχρώσεις του χρυσού για να το αγοράσει εν συνεχεία μέσω της Galerie Maeght στο Παρίσι. Το συγκεκριμένο έργο δημοπρατείται και εκτιμάται ότι θα πουληθεί μεταξύ 15 εκατ. και 20 εκατ. δολαρίων. Από κοντά και ένας πρώιμος Ντε Κούνινγκ, συγκεκριμένα το έργο «Collage» (1950), το οποίο κοστολογείται 18-25 εκατ. δολάρια.
Αξίζει να σημειωθεί η ανάκαμψη του ενδιαφέροντος για τον σουρεαλισμό είτε μιλάμε για ιστορικά έργα είτε για μεταγενέστερες και σύγχρονες εκφάνσεις του. Ας πούμε ότι ο πίνακας «L’empire des lumières» (1961) του Ρενέ Μαγκρίτ είναι το πιο ακριβό έργο μοντέρνας τέχνης που έχει πουληθεί σε δημοπρασία τη χρονιά που διανύουμε (79,4 εκατ. δολάρια από τους Sotheby’s στο Λονδίνο τον περασμένο Μάρτιο).
Η δε Κριστίνα Κουάρλς βλέπει τα έργα της να πουλιούνται ακόμα και για 4,5 εκατ. δολάρια («Night Fell Upon Us Up On Us», Sotheby’s, Μάιος 2022) αντί των προβλεπόμενων 600.000-800.000 δολαρίων έκαστο. Θες επειδή συμμετέχει στην έκθεση «Το γάλα των ονείρων» της εφετινής Μπιενάλε Βενετίας, θες επειδή εκπροσωπείται από την γκαλερί Hauser & Wirth η οποία πουλά τους πίνακές της για ποσά ύψους 1,2 εκατ. δολαρίων, η 37χρονη Αμερικανίδα είναι ένα από τα καυτά ονόματα στον χώρο των δημοπρασιών αυτή την εποχή.
Σπορ δημοπρασίες
Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν αναδειχθεί ορισμένες πρωτότυπες τάσεις που δείχνουν πώς οικονομικά «εύρωστοι» συλλέκτες διοχετεύουν τα χρήματά τους στο όνομα της ίδιας της επένδυσης. Για παράδειγμα, ο τζίρος της αγοράς αθλητικών συλλεκτικών αντικειμένων την περίοδο 2019-20 αυξήθηκε κατακόρυφα από 1 δισ. δολάρια σε 10 δισ. δολάρια, σύμφωνα με έρευνα από τον εξειδικευμένο προς αυτή την κατεύθυνση οίκο Goldin Auctions.
Δεν είναι να απορεί κανείς λοιπόν (ή μπορεί και να είναι) που οι Christie’s εγκαινιάζουν ένα νέο τμήμα αφιερωμένο αποκλειστικά σε πολυτελή αθλητικά παπούτσια, σπορ ρούχα αλλά και αθλητικά συλλεκτικά είδη ονόματι «Department X: Sneakers, Streetwear & Collectibles». Ας όψεται βέβαια η επιρροή των χιπ χόπερς τύπου Κάνιε Γουέστ που έχουν καταστήσει το streetwear ιδιαίτερα δημοφιλές ενώ έχουν νομιμοποιήσει και τις εξωφρενικές τιμές του. Το «Ye Walks» είναι μια έκθεση που πραγματοποιείται στον χώρο του οίκου δημοπρασιών στη Νέα Υόρκη (ως τις 26/10) και περιλαμβάνει δύο ζευγάρια αθλητικά παπούτσια που θα πουληθούν ιδιωτικά. Φερειπείν το ζευγάρι Nike Air Yeezy 1 Prototype του 2008, το οποίο σχεδιάστηκε από τον creative director της Nike, Μαρκ Σμιθ, και τη σχεδιάστρια Τίφανι Μπιρς σε συνεργασία με τον προαναφερθέντα ράπερ, για να τα φορέσει στην 50ή τελετή των Grammy. Eνα τέτοιο ζευγάρι άλλαξε… πόδια το 2021 για 1,8 εκατ. δολάρια σε μια ιδιωτική πώληση των Sotheby’s! Το άλλο ζευγάρι είναι επίσης μοντέλο της Νike, το Air Jordan VI Donda (2008), sneakers που σχεδιάστηκαν από το brand Jordan στη μνήμη της μητέρας του Κάνιε, Ντόντα Γουέστ, η οποία έφυγε από τη ζωή το 2007. Προορίζονταν για τον Κάνιε και ορισμένους φίλους του και σήμερα υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει 4-6 τέτοια ζευγάρια σε κάποιες ντουλάπες.
Το πρώτο πέταγμα του Σούπερμαν
H τρέλα όμως δεν πάει μόνο στα παπούτσια αλλά και στα κόμικς. Τον περασμένο μήνα το λεγόμενο Action Comics #1 Rocket Copy (DC, 1938), το τεύχος δηλαδή που σύστησε στον κόσμο τον Σούπερμαν, τη δημιουργία των Τζέρι Σίγκελ και Τζο Σούστερ, διατέθηκε για το εξωφρενικό ποσό των 3,4 εκατ. δολαρίων σε μια ιδιωτική πώληση με τη μεσολάβηση του οίκου συλλεκτικών ειδών Goldin. Νέο ρεκόρ για κόμικς αν αναλογιστεί κανείς ότι πριν από μήνες το ίδιο περιοδικό είχε πουληθεί για το ποσό των 3,2 εκατ. δολαρίων από τον Οίκο Heritage Auctions του Ντάλας σε έναν αγοραστή που έσπευσε να διαπιστώσει τη μεταπωλητική αξία του. Το 2021 έγιναν οκτώ πωλήσεις κόμικ, για καθένα από τα οποία διατέθηκαν πάνω από 1 εκατ. δολάρια, ενώ στο πρώτο μισό του ’22 ακολούθησαν άλλες εννέα, σύμφωνα με το Certified Guaranty Company (CGC) που πιστοποιεί την αυθεντικότητα κόμικς.
Για όσους/ες έχουν έξτρα χώρο στο σπίτι τους υπάρχει και η αγορά… δεινοσαύρων. Οι Christie’s στο Χονγκ Κονγκ, για παράδειγμα, βγάζουν για πρώτη φορά σε δημοπρασία στην Ασία έναν πλήρη σκελετό Τυραννόσαυρου Ρεξ. Ο «Shen the T. Rex» θα είναι ο πρωταγωνιστής στη βραδινή δημοπρασία για την Τέχνη 20ού/21ου αιώνα (30/11) και αναμένεται να πουληθεί για ένα ποσό που θα κυμανθεί μεταξύ 15 εκατ. και 25 εκατ. δολαρίων. Ο οίκος δημοπρασιών είχε σπάσει πέρυσι το παγκόσμιο ρεκόρ πουλώντας έναν άλλο δεινόσαυρο, ονόματι «Stan the T. Rex», για περισσότερα από 31 εκατ. δολάρια τον Οκτώβριο του 2020. O Stan πάντως θα βρεθεί στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Αμπου Ντάμπι όταν αυτό ολοκληρωθεί το 2025 – μακάρι να είναι ο Shen το ίδιο τυχερός.
Σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, Γύζης, Τέτσης, Φασιανός κ.ά.
Στην Ελλάδα οι δημοπρασίες του ιστορικού οίκου δημοπρασιών Vergos Auctions καλύπτουν πολλά γούστα. Αρχής γενομένης από τη διαχρονικά αγαπημένη των συλλεκτών και φιλότεχνων «Νεοελληνική Ζωγραφική και Γλυπτική» (30/11 στο Ζάππειο), όπου θα δημοπρατηθούν περισσότερα από 150 έργα καλλιτεχνών όπως οι Α. Ακριθάκης, Ν. Γύζης, Δ. Διαμαντόπουλος, Τ. Μαντζαβίνος, Pavlos (Διονυσόπουλος), Θ. Τσίγκος, Γ. Ρόρρης, Π. Τέτσης, Α. Φασιανός κ.ά. Οποιος/α επιθυμεί μπορεί να δει τα έργα στην έκθεση που θα προηγηθεί στον χώρο του Ζαππείου (24/11-30/11), ενώ θα γίνουν και ξεναγήσεις για μαθητές και σπουδαστές σχολών υπό την επιμέλεια ιστορικού τέχνης. Με λίγα λόγια, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να θαυμάσει το φιλότεχνο κοινό διά ζώσης μοναδικά έργα που βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε ιδιωτικές συλλογές. Επιπλέον, τον Δεκέμβριο θα πραγματοποιηθεί και η διαδικτυακή «Χειμερινή Δημοπρασία Νεοελληνικής Τέχνης» (19/12), μια κατηγορία του οίκου που φέρνει την τέχνη ακόμα πιο κοντά στο ευρύ κοινό, καθώς περιλαμβάνει έργα σε ιδιαίτερα προσιτές τιμές.
Προηγείται των δύο αυτών η δημοπρασία με τίτλο «Σπάνια Βιβλία, Χειρόγραφα, Εγγραφα & Χαρακτικά» (στις 23/11 στο ξενοδοχείο Athens Plaza), με περισσότερα από 500 αντικείμενα σε ενότητες στις οποίες εξειδικεύεται ο οίκος: Ταξιδιωτικά βιβλία και έγγραφα, Φωτογραφίες, Αφίσες, Νεοελληνική Χαρακτική κ.ά.
