Οποια πέτρα κι αν σηκώσεις θα βρεις και έναν Ελληνα. Στην περίπτωση του Μουντιάλ του Κατάρ, που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες, αυτός ήταν ο Σάκης Μπατσίλας από την Κρανέα Ελασσόνας, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Οργανωτικής Επιτροπής για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του Κατάρ και εκτελεστικός διευθυντής της Ανώτατης Επιτροπής για την Ολοκλήρωση και την Αξιοποίηση όλων των έργων υποδομής τα οποία κατασκευάστηκαν για τις ανάγκες του παγκόσμιας εμβέλειας αθλητικού event.
Κύριε Μπατσίλα, έχετε συμβάλει με καθοριστικό τρόπο ώστε να εκπληρωθεί το όνειρο του Κατάρ να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 2022. Τι απολογισμό θα κάνατε για τη διοργάνωση τώρα που έχει μόλις ολοκληρωθεί;
«Ο κοινωνικός απολογισμός είναι ο καθρέφτης μιας επιχείρησης. Στη δική μας περίπτωση, 14 χρόνια από τότε που ξεκινήσαμε αυτό το υπέροχο ταξίδι της διεκδίκησης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα. Είμαστε η μοναδική χώρα στην ιστορία ενός Παγκοσμίου που δεν έμεινε στο απυρόβλητο ούτε μία στιγμή τα τελευταία 12 χρόνια, όχι από την κοινή γνώμη, αλλά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν μάθαμε να ζούμε με αυτό, αλλά τουναντίον επιδοθήκαμε στο να συγκεντρωθούμε στην αρτιότερη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη χώρα. Θα ήταν δύσκολο αυτή τη στιγμή να παραθέσω έναν απολογισμό των πεπραγμένων της διοργάνωσης γιατί είναι όλα ακόμα τόσο νωπά και σε λίγες ημέρες αφού ηρεμήσουμε θα έχουμε και τις πρώτες εκθέσεις. Θα σας παραθέσω όμως τον απολογισμό όλων αυτών οι οποίοι ήταν οι αποδέκτες του Παγκοσμίου. Εκατοντάδες μηνύματα και τηλέφωνα απλών φιλάθλων, που απλώς εξέφρασαν την άποψή τους ότι ήταν το καλύτερο Παγκόσμιο στο οποίο έχουν παρευρεθεί, τόσο από πλευράς μετακινήσεων όσο και διαμονής, οργάνωσης και επιμέρους δραστηριοτήτων, και ότι παραπλανήθηκαν από τον εκφοβισμό των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Συγκεκριμένα, ένας φίλαθλος από το Περού, ο οποίος έχει παρευρεθεί σε επτά Παγκόσμια, σε μια προσωπική μας συνάντηση το χαρακτήρισε ως το αρτιότερο το οποίο έχει παρακολουθήσει μέχρι τώρα. Τρεις προπονητές εθνικών ομάδων και αρκετοί πρόεδροι έστειλαν προσωπικά μηνύματα εκφράζοντας τον ενθουσιασμό τους, και ενώ είχαν αποκλειστεί, ότι αυτό ήταν το καλύτερο Παγκόσμιο στο οποίο έχουν λάβει ποτέ μέρος. Να σημειώσω εδώ ότι οι δύο από αυτούς έχουν εμπειρία τριών Παγκοσμίων ως προπονητές. Δεκάδες απεσταλμένοι μέσων μαζικής ενημέρωσης, που ποτέ δεν είχαν βρεθεί στη χώρα, κατά τη διάρκεια αλλά και στο τέλος των αγώνων εκφράστηκαν διθυραμβικά για αυτό που βίωσαν κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου, τόσο από πλευράς κάλυψης όσο και από άποψη post production και εικόνας. Αυτοί και χιλιάδες ακόμη είναι για εμάς οι καλύτεροί μας πρεσβευτές».
Πώς ήταν η καθημερινότητά σας κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ;
«Ημουν παρών και στους 64 αγώνες. Οπως καταλαβαίνετε, αυτό από μόνο του για να επιτευχθεί ήταν ένας μικρός άθλος. Η ημέρα ξεκινούσε σε καθημερινή βάση με πρωινές συναντήσεις από τις 08.00 έως τις 10.00 στο κέντρο επιχειρήσεων. Κάθε ημέρα είχαμε δύο σημαντικές πρωινές συναντήσεις, η πρώτη αναφορικά με την ετοιμότητα όλων των εγκαταστάσεων και τη λειτουργικότητα όλων των διευθύνσεων και η δεύτερη σχετικά με τον στρατηγικό σχεδιασμό και την επίλυση κεντρικών θεμάτων που οι αποφάσεις έπρεπε να παρθούν με την παρουσία διευθύνσεων οι οποίες υπάγονταν στην κεντρική διοίκηση της χώρας και βεβαίως την ασφάλεια. Με τέσσερα ματς στη φάση των ομίλων και με τις πύλες να ανοίγουν για τον πρώτο αγώνα της ημέρας στις 10 το πρωί, όπως καταλαβαίνετε υπήρχε μια καθημερινή μετακίνηση μέχρι τη 1 μετά τα μεσάνυχτα. Το μοντέλο τεσσάρων αγώνων την ημέρα είχε πραγματικά πρωτόγνωρες ιδιότητες για όλους μας, σε σημείο που εγώ προσωπικά χρησιμοποιούσα τα πάρκινγκ των σταδίων μετά την τέταρτη ημέρα για ένα γρήγορο power nap. Για να καταλάβετε την ειδοποιό διαφορά αυτού του Παγκοσμίου με οποιοδήποτε άλλο έγινε και θα γίνει, να σας πω μονάχα ότι στα προηγούμενα Μουντιάλ μια πόλη διοργάνωνε 3-6 αγώνες στη διάρκεια ενός μήνα. Εμείς, όντας πόλη-κράτος, μονάχα τις πρώτες επτά ημέρες είχαμε διοργανώσει 25 αγώνες! Συγκριτικά, η Μόσχα, με 2 στάδια, διοργάνωσε σε 32 ημέρες 12 αγώνες, κάτι που εμείς ολοκληρώσαμε στις πρώτες τρεις ημέρες του τουρνουά! Αρα το εγχείρημα ήταν πολύ πιο πολύπλοκο και χρειαζόταν συνεχή εγρήγορση όλων των μηχανισμών. Κάθε ημέρα είχαμε τέσσερις αγώνες και κάθε δεύτερη ημέρα είχαμε αγώνα σε κάθε στάδιο. Οι προκλήσεις ήταν απίστευτες και η συνεργασία με όλους τους φορείς για να μπορέσει αυτό να ολοκληρωθεί τόσο αποτελεσματικά έπρεπε να είναι μόνο τέλεια. Δεν υπήρχε η πολυτέλεια όπως σε όλα τα προηγούμενα και επόμενα Παγκόσμια να έχεις χρόνο για αλλαγές ή ακόμα και διορθώσεις».
Ποιες στιγμές από τη διοργάνωση θα ξεχωρίζατε με την ιδιότητα του ποδοσφαιρόφιλου; Και ποιες με την επαγγελματική σας ιδιότητα;
«Με διαφορά η καταπληκτική πορεία του Μαρόκου, αλλά και η δυναμική παρουσία των φιλάθλων του Μαρόκου έκαναν αίσθηση σε αυτό το Παγκόσμιο. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Παγκοσμίου στα ημιτελικά εκπροσωπήθηκαν τρεις ήπειροι. Γεγονός που αποδεικνύει ότι το ποδόσφαιρο γίνεται πάρα πολύ ανταγωνιστικό και τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο. Επίσης, η παρουσία του Ιράν και της Ιαπωνίας από την πλευρά της Ασίας ανέδειξε κάτι ανάλογο. Από την άλλη πλευρά, αφήνοντας για λίγο κατά μέρος την επαγγελματική μου ιδιότητα, θα ήθελα να παραθέσω την εμπειρία μου ως ενός απλού ανθρώπου, που την ημέρα του τελικού βίωσα για μία ακόμη φορά την τεράστια αγάπη αυτού του τόπου για όλους τους επισκέπτες αλλά και τον απίστευτο σεβασμό και τη φιλοξενία τους. Συγκεκριμένα και κατά τη διάρκεια του πρώτου πενταλέπτου του δεύτερου ημιχρόνου, τα ανίψια μου ήρθαν στις κερκίδες και έγινε ένα μπέρδεμα με τις θέσεις τους, έχοντας ως συνέπεια να δώσω τη δική μου θέση στον ανιψιό μου για να καθίσει. Αυτή την ενέργεια την είδε ένας Καταριανός που καθόταν από πίσω με τη δική του οικογένεια και, χωρίς να γνωρίζει την ιδιότητά μου, επέμενε έντονα, σε σημείο που σε λίγο θα μαλώναμε, να μου προσφέρει τη θέση του, γιατί όπως χαρακτηριστικά είπε «είσαι επισκέπτης στη χώρα μας και δεν μπορώ να σας αφήσω χωρίς θέση», ουσιαστικά προσφέροντάς μου τη θέση του, που καθόταν με τους γιους του και τη γυναίκα του! Κάναμε πέντε λεπτά να τον πείσουμε να πάει πίσω και να καθίσει με την οικογένειά του και πείστηκε μονάχα όταν του έδειξα τη διαπίστευσή μου. Τέτοιες στιγμές ανθρωπιάς αλλά και φιλοξενίας είχαμε πάρα πολλές κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου, που ανέδειξαν και διεθνώς την πραγματική εικόνα του Κατάρ!».
Ποιο θα λέγατε ότι ήταν το μυστικό στη δική σας οργανωτική φιλοσοφία;
«Ο μη συγκεντρωτισμός της εξουσίας και των αποφάσεων. Ο ρόλος οποιουδήποτε διευθύνοντος συμβούλου δεν είναι να κάνει micro management, αλλά να βρει και να εκπαιδεύσει τα κατάλληλα στελέχη, που με τη σειρά τους θα ηγηθούν των ομάδων τους. Το 95% όλων των αποφάσεων πάρθηκαν και επιλύθηκαν στο επιχειρησιακό επίπεδο με τη συνδρομή της ομάδας και ήμουν μονάχα δέκτης της πληροφορίας. Μονάχα το 5% των θεμάτων που δεν μπορούσαν να επιλυθούν στο επίπεδο των διευθύνσεων προωθήθηκαν σε εμένα για επίλυση. Αυτή ήταν και η φιλοσοφία ολόκληρης της οργανωτικής και το επιτύχαμε αυτό γιατί παραχωρήσαμε την επίλυση όλων των θεμάτων στους κατ’ εξοχήν αρμοδίους».
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η ειδοποιός διαφορά του Μουντιάλ στο Κατάρ σε σύγκριση με τα προηγούμενα;
«Για πρώτη και ίσως τελευταία φορά ολοκληρωτικά και αποκλειστικά το Παγκόσμιο έγινε μέσα στα όρια μιας πόλης-κράτους όπου πάνω από 150 εγκαταστάσεις λειτουργούσαν ταυτόχρονα σε τόσο μικρές αποστάσεις (με μέσο όρο τα 15-20 χιλιόμετρα). Εκμηδενίστηκαν οι αποστάσεις, οι προπονητές και οι ποδοσφαιριστές λάτρεψαν αυτό το μοντέλο, αφού δεν χρειάστηκε ποτέ να μετακινηθούν. Ολες οι προπονητικές εγκαταστάσεις των ομάδων ήταν μπροστά στο ξενοδοχείο τους ή 10-15 λεπτά από τον τόπο διαμονής τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με την τεχνική επιτροπή της FIFA, να δούμε πιο ανταγωνιστικό ποδόσφαιρο και με πολύ λιγότερους τραυματισμούς. To concept του χειμώνα αποδείχθηκε τελικά επιτυχημένο και νομίζω ότι και στο εγγύς μέλλον θα δούμε ανάλογες αποφάσεις. Από την πλευρά των μέσων μαζικής ενημέρωσης και μετά από αρκετές συζητήσεις που είχα με πολλούς συναδέλφους σας από όλον τον κόσμο, η δομή αυτή του Μουντιάλ και το ότι τα ΜΜΕ μπορούσαν ουσιαστικά να παρευρεθούν σε τέσσερις αγώνες την ημέρα και να έχουν τις πιο άρτιες εγκαταστάσεις που είδαν μέχρι τώρα (σύμφωνα με αυτούς πάντα) υπήρξε καταλυτικός παράγων τόσο στο τελικό αποτέλεσμα που όλοι είδαν από τις οθόνες τους όσο και στους χώρους εργασίας που δημιουργήσαμε για αυτούς σε ένα state of the art κτίριο, με virtual στάδιο για ζωντανές μεταδόσεις και τόσο πολλά ακόμη που πραγματικά θα κάνουν τους επόμενους διοργανωτές να «τρέχουν και να μη φθάνουν»» – πάντα με την καλή έννοια».
Ζωή στο Κατάρ: Μύθοι και πραγματικότητα.
«Πραγματικότητα: Μία από τις πιο ασφαλείς χώρες του πλανήτη. Μία από τις πιο φιλόξενες χώρες του κόσμου. Θέλει μεγάλη υπομονή για να συνεννοηθείς με έναν ταξιτζή ή έναν υπάλληλο call center. Ρεύμα και νερό δίνονται δωρεάν στους Καταριανούς. Τα ενοίκια των σπιτιών είναι ακριβά. Στο άκουσμα «είμαι από την Ελλάδα» οι Καταριανοί έχουν πάντα να σου πουν έναν καλό λόγο.
Mύθος: To Κατάρ εισάγει τα πάντα από το εξωτερικό. Δεν έχει αθλητική κουλτούρα. Δεν χρειάζεται να δουλέψεις εάν είσαι Καταριανός. Η χώρα δεν είναι ασφαλής για τις γυναίκες. Δεν υπάρχουν εκκλησίες στο Κατάρ».
Τι πιστεύετε πως θα μπορούσε να μάθει η Ελλάδα από το modus operandi του Κατάρ; Ηταν τελικά οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 μια χαμένη ευκαιρία για τη χώρα μας;
«Στο Κατάρ όλα αυτά τα χρόνια κατορθώσαμε να μπολιάσουμε με έναν απερίγραπτα εκπληκτικό τρόπο τους ντόπιους με το εξωτερικό ανθρώπινο δυναμικό. Δώσαμε σημασία στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή, χωρίς υπερβολή, η νέα γενιά που γαλουχήθηκε και δούλεψε για το Παγκόσμιο να είναι η πιο περιζήτητη για την εδώ αγορά αλλά και τη Μέση Ανατολή γενικότερα. Κάθε χώρα ασφαλώς και έχει τον δικό της τρόπο με τον οποίο προσδιορίζει τις προτεραιότητές της. Η συνταγή της επιτυχίας έχει πάντα διαφορετικές «γεύσεις» και απευθύνεται ενίοτε σε πολλαπλούς αποδέκτες. Εναπόκειται στην εκάστοτε κυβέρνηση ο καθορισμός του modus operandi, έχοντας ως γνώμονα τον επιχειρησιακό σχεδιασμό του μέλλοντος, θέτοντας τις βάσεις για τις επόμενες δεκαετίες προτού ακόμα ξεκινήσει η διοργάνωση. Αυτή πιστεύω είναι η ειδοποιός διαφορά του Κατάρ με την Ελλάδα. Τίποτα δεν αφέθηκε στην τύχη, στο «θα δούμε μετά», στο «δεν βαριέσαι, έχει ο Θεός…». Ολες οι εγκαταστάσεις δημιουργήθηκαν με έναν απώτερο σκοπό, η χώρα τα τελευταία 12 χρόνια δεν έπαψε να αποτελεί πόλο έλξης μεγάλων αθλητικών γεγονότων, με συνέπεια αυτή τη στιγμή το Κατάρ να έχει εξασφαλίσει τη διοργάνωση πολλαπλών άλλων μεγάλων sports events που θα φιλοξενηθούν τα επόμενα χρόνια. Η χώρα, σε αντίθεση με την Ελλάδα, γίνεται πόλος έλξης για όλες τις παγκόσμιες ομοσπονδίες που μέσα από το Κατάρ επιδιώκουν να αναβαθμίσουν το προϊόν τους. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία πέντε χρόνια και ενώ ήμασταν σε φουλ ρυθμούς για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, κερδίσαμε την ανάληψη μεγάλων μελλοντικών αθλητικών γεγονότων, όπως η διεξαγωγή της Formula 1 για τα επόμενα 10 χρόνια, η ανάληψη των Ασιατικών Αγώνων το 2030, εφάμιλλη σε μέγεθος με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η διοργάνωση του Ασιατικού Κυπέλλου Ποδοσφαίρου του χρόνου, η διοργάνωση σε ενάμιση χρόνο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Υγρού Στίβου κ.λπ. Θεωρώ ότι ποτέ δεν είναι αργά, ακόμα και εάν υπήρξε αδρανοποίηση των προηγούμενων θεσμικών οργάνων όλα αυτά τα χρόνια. Παρατηρώ με ενδιαφέρον διάφορες κινήσεις τα τελευταία δύο χρόνια στην Ελλάδα για την αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, αλλά και την προσπάθεια αναβάθμισης αθλητικών γεγονότων όπως είναι το Ράλι Ακρόπολις, η αναβάθμιση του ΟΑΚΑ, ο διεθνής ποδηλατικός γύρος Ελλάδος, που σίγουρα είναι αξιέπαινες».
Η περίπτωσή σας θα μπορούσε σίγουρα να ενταχθεί στο φαινόμενο «brain drain» που παρατηρείται στην Ελλάδα εδώ και χρόνια. Ποια είναι η άποψή σας για αυτό; Πώς θα μπορούσαν οι επιτυχημένοι έλληνες επαγγελματίες του εξωτερικού να επιστρέψουν στην Ελλάδα;
«Οταν υπάρχει πολιτική βούληση η οποία συνδυάζεται με τα κατάλληλα κίνητρα, τότε θεωρώ ότι αυτό μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για τη σταδιακή επιστροφή όλων των αξιόλογων συμπατριωτών μας που διαπρέπουν στα πέρατα του κόσμου. Κατανοώντας ότι η χώρα μας τα τελευταία 15 χρόνια πέρασε μέσα από εξαθλίωση και οικονομικές συμπληγάδες, η φυγή εργατικού δυναμικού σε πιο ελκυστικές χώρες ήταν αναγκαίο κακό, που όμως συμβαίνει παντού και δεν είναι απλώς ένα ελληνικό φαινόμενο. Είμαι πεπεισμένος ότι όλοι αυτοί οι απανταχού Ελλαδίτες σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου ήταν και είναι ανοιχτοί σε μια πιθανή επιστροφή. Η ύπαρξη ενός ανοιχτού διαλόγου και οι σωστοί και μακροπρόθεσμοι στόχοι είμαι βέβαιος ότι θα μπορούσαν να τελεσφορήσουν και να κινητοποιήσουν ένα σημαντικό μέρος όλων αυτών των επιτυχημένων Ελλήνων του εξωτερικού. Μέχρι τότε, για να χρησιμοποιήσω και τη φράση ενός δικού μας συγγραφέα, «στην Ελλάδα όσοι έχουν νύχια αγωνίζονται να κατασπαράξουν αυτούς που έχουν φτερά»».
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που σας βοήθησαν να διαπρέψετε σε έναν τόσο ανταγωνιστικό χώρο;
«Ακούγεται πολύ απλό, αλλά σκληρή δουλειά και καθόλου εφησυχασμός. Οpen mind σε τολμηρές αποφάσεις. Οταν κάποιος, όπως στη δική μου περίπτωση, καθορίζει τον δικό του δρόμο, δεν σκέφτεται εάν τον προσπεράσουν. Ο παρορμητισμός και η διορατικότητά μου θεωρώ ότι επίσης αποτέλεσαν δημιουργικό εφαλτήριο στην όλη μου πορεία. Στην εν γένει επαγγελματική μου πορεία τα τελευταία 20 χρόνια πάντα προσπάθησα να δημιουργώ και να κάνω πράγματα που μου αρέσουν, αλλά όχι να τα πιστώνομαι, και αυτό θεωρώ έχει προσδιορίσει και τη μέχρι τώρα διαδρομή μου στον χώρο».
Θα μπορούσατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας τους σημαντικούς σταθμούς της επαγγελματικής διαδρομής σας;
«Εν συντομία, θα έλεγα ότι η ενασχόληση με τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν για πολλούς από εμάς η πόρτα για να διεισδύσουμε στον μαγικό αλλά δύσκολο κόσμο του αθλητισμού. Η θητεία μου για επτά χρόνια ως εκτελεστικού διευθυντή της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας και η ελευθερία να αναπτύξω ιδέες, προγράμματα και υποψηφιότητες για μεγάλα αθλητικά γεγονότα μαζί με το δικό μου μέλλον καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό και το ποδοσφαιρικό μέλλον του Κατάρ. Είχα την τιμή να ηγηθώ όλων των επιτυχημένων ποδοσφαιρικών και όχι μόνο υποψηφιοτήτων του Κατάρ για την ανάληψη και διοργάνωση τόσο του Ασιατικού Κυπέλλου Ποδοσφαίρου (αντίστοιχο του Euro στην Ευρώπη, το 2011 και το 2023-24) όσο και του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου του 2022 και εν συνεχεία να τα «τρέξω» ως διευθύνων σύμβουλος. Μονάχα τα τελευταία 12 χρόνια διοργανώσαμε, πέραν του Παγκοσμίου, περίπου 30 επίσημα διεθνή ποδοσφαιρικά τουρνουά».
Πώς σκοπεύετε να περάσετε τις ημέρες των εορτών;
«Θα συστήσουμε με τη γυναίκα μου την επτά μηνών κόρη μας Αριάδνη στους παππούδες της στην Κολομβία. Είχαμε τη χαρά να έχουμε τους δικούς μου γονείς στη διάρκεια του Παγκοσμίου στο Κατάρ και τώρα είναι η σειρά τους».
Ποια είναι η επόμενη επαγγελματική πρόκληση για εσάς;
«Νομίζω η επόμενη πρόκληση είναι ο φόβος και τρόμος τού κάθε πατέρα! Ενεκα της μακρόχρονης απουσίας μου από την καθημερινότητα της ζωής της κόρης μας τους τελευταίους επτά μήνες, θα πρέπει να μάθω να αλλάζω πάνες στην Αριάδνη! Ολα τα άλλα φαντάζουν παιχνιδάκι. Σίγουρα και εγώ αλλά και η οικογένειά μου χρειαζόμαστε περισσότερο χώρο και χρόνο μαζί και αυτή είναι η προτεραιότητά μου προς το παρόν. Επαγγελματικές προκλήσεις και προσκλήσεις θα υπάρξουν στο εγγύς μέλλον, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Ισως στην επόμενή μας συνέντευξη να έχουμε περισσότερο χρόνο να μιλήσουμε για αυτές! Μέχρι τότε θα ήθελα να ευχηθώ σε όλους τους απανταχού Ελληνες καλές γιορτές και ελπίζω το νέο έτος να φέρει μονάχα νηνεμία και υγεία σε κάθε σπιτικό».