Ρεβιθοκεφτές, ο αδικημένος

ΗΑθήνα είναι η τρίτη καλύτερη πόλη στην Ευρώπη για να φας φαλάφελ, σύµφωνα µε έρευνα εταιρείας διανοµής φαγητού µε έδρα το Ισραήλ. Την πρωτιά µάς πήραν το Αµστερνταµ και οι Βρυξέλλες. Τέταρτο ήρθε το Βερολίνο και πέµπτη η Λισαβόνα. Πρέπει να χαρούµε; Πρέπει να νιώσουµε υπερήφανοι ως Ελληνες ακόµα και τώρα, που η τιµή του ηλιελαίου χτυπάει ταβάνι παρασύροντας όποιο φαγητό παρασκευάζεται στο τηγάνι; Μου αρέσουν κι εµένα τα φαλάφελ. Και τηγανητά και στην πιο απενοχοποιηµένη εκδοχή τους, ψητά στον φούρνο – η αλήθεια είναι πως τότε γίνονται ξερά και αφυδατωµένα, αλλά τα απολαµβάνεις µε λιγότερες τύψεις. Εκείνο που δεν µου πολυαρέσει είναι πως ένα φαγητό που παλιά το φτιάχναµε στα σπίτια µας, τα τελευταία χρόνια το ξεχάσαµε και χρειάστηκε να το εισαγάγουµε από το εξωτερικό, µε άλλη ονοµασία, ως εξωτικό µεζέ, για να το αγαπήσουµε εκ νέου. Ρεβιθοκεφτέδες τα λέγαµε εµείς τα φαλάφελ και από όσο θυµάµαι οι γιαγιάδες µας τα τηγάνιζαν συχνά, ιδιαίτερα τις περιόδους της νηστείας. Τολµώ δε να πω πως στην ελληνική εκδοχή τους, µε µπόλικο φρέσκο δυόσµο, είναι πιο νόστιµα από την εισαγόµενη εκδοχή µε το κόλιαντρο. Οµως τους ελληνικούς ρεβιθοκεφτέδες τους σνοµπάραµε και τους εξαφανίσαµε από το τραπέζι µας. Αρχίσαµε να τους απολαµβάνουµε ως φαλάφελ στα ταξίδια µας στο εξωτερικό, την εποχή που έκαναν την εµφάνισή τους στους δρόµους των µεγάλων πόλεων και που διαφηµίζονταν ως το απόλυτο street food. Τότε ξεκίνησαν και τα ελληνικά εστιατόρια που λειτουργούν στην αλλοδαπή – πολλά εκ των οποίων, δυστυχώς, περισσότερο δυσφηµούν την κουζίνα µας παρά τη διαφηµίζουν – να σερβίρουν «greek falafel» µαζί µε «greek humus». Μόνο που ούτε τα φαλάφελ ούτε το χούµους ήταν ποτέ ελληνικά – το δεύτερο, αν και αποτελεί βασικό µεζέ της κυπριακής κουζίνας, στα δικά µας τα µέρη δεν το τρώγαµε ποτέ, δεν το γνωρίζαµε καν. Γιατί τα γράφω όλα αυτά και σας ανοίγω την όρεξη; Για να υπερασπιστώ τη χαµένη τιµή των ελληνικών παραδοσιακών ρεβιθοκεφτέδων, τώρα που έγιναν µόδα µεταµφιεσµένοι σε φαλάφελ. Μόδα που επιβεβαιώνει την άγνοια και την αδιαφορία µας για την ελληνική κουζίνα, που µπορεί να είναι πλούσια και γευστική αλλά ποτέ δεν καταφέραµε να την εξαγάγουµε µε τον σωστό τρόπο. Να την κάνουµε γνωστή στα πέρατα του κόσµου, όπως π.χ. έκαναν οι Ιταλοί τη δική τους κουζίνα, δίχως να την ευτελίσουµε, σερβίροντάς την µε γνώση και µε σεβασµό. Μόνο το «greek σουβλάκι» πουλήσαµε, και αυτό περιχυµένο µε greek humus, µε greek mayonnaise, µε greek red sauce και µε ό,τι άλλη greek αηδία θέλετε! Η δηθενιά µας, η εθνική ασθένεια που µας κάνει να λιποθυµούµε από ηδονή µπροστά στο εισαγόµενο και να σνοµπάρουµε το δικό µας, καταδίκασε τον πεντανόστιµο ρεβιθοκεφτέ στην αφάνεια. Την ίδια στιγµή, γέµισε η Ευρώπη µε τουρκικά µπουρέκια και τις πολύ ανώτερές τους ελληνικές πίτες µε τις δεκάδες γεµίσεις δεν τις γνωρίζει κανένας.