Πώς έμαθα να διαβάζω

«Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» της Αλκης Ζέη (1923-2020) είναι ένα βιβλίο κομβικής σημασίας για εμένα: Εξαιτίας του ξεκίνησα να διαβάζω λογοτεχνία. Ημουν στις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού όταν κάποιοι συγγενείς μού το έκαναν δώρο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το εξώφυλλό του με το λαδί φόντο, τις φιγούρες με τη σημαία και τα ναζιστικά σήματα (το εφηβικό μυθιστόρημα διαδραματίζεται στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) αλλά και τις φιγούρες που φαίνονται να κουβαλούν ένα (πιθανώς) παιδί, εξαθλιωμένο ή και νεκρό από την πείνα. Το διάβασα μέσα σε ένα βράδυ. Το ξαναδιάβασα την επόμενη ημέρα και πολλές φορές στους μήνες και στα χρόνια που ακολούθησαν. Με συνεπήρε τόσο ώστε αγόρασα και άλλα βιβλία και άρχισα, από εκείνη τη στιγμή, να διαβάζω ό,τι έπεφτε μπροστά μου. Δεν νομίζω πως θα είχα γίνει τόσο μανιώδης αναγνώστης αν δεν ξεκινούσα από ένα βιβλίο σαν αυτό. Χρωστάω πολλά στη βραβευμένη συγγραφέα και θέλω να το πω με αφορμή τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από τη γέννησή της μέσα στο 2023. Λίγες ημέρες μετά τον «Μεγάλο περίπατο» αγόρασα «Το καπλάνι της βιτρίνας», το οποίο και πάλι με ενθουσίασε. Ακολούθησαν το «Αρβυλάκια και γόβες» και το «Κοντά στις ράγες». Παράλληλα άρχισα να διαβάζω και τα μυθιστορήματα της Ζωρζ Σαρή – τον «Θησαυρό της Βαγίας», «Το ψέμα», το «Οταν ο ήλιος…» – που αργότερα έμαθα πως ήταν στενή φίλη της Αλκης Ζέη. Στα παιδικά μου μάτια οι δύο αυτές γυναίκες έμοιαζαν μία. Μια όμορφη, έξυπνη, ευγενική κυρία που κρυβόταν πίσω από δύο παράξενα, πολύ παράξενα, παιχνιδιάρικα ονόματα: Αλκη Ζέη, Ζωρζ Σαρή, Aλκη Σαρή, Ζωρζ Ζέη, Αλκη Ζωρζ, Σαρή Ζέη… Μεγαλώνοντας αγόρασα πολλές φορές ως δώρα σε μικρά παιδιά τα βιβλία τους. Τα τελευταία χρόνια έχω σταματήσει να αγοράζω βιβλία στα παιδιά επειδή θεωρώ πως δεν τα ενδιαφέρουν. Δεν έχουν μάθει να διαβάζουν όχι για το σχολείο αλλά για τη δική τους διασκέδαση και ψυχαγωγία. Γι’ αυτό και δεν έχουν τη συγκέντρωση και την υπομονή που χρειάζονται. Κρίμα, γιατί χάνουν σημαντικά πράγματα. Ομως αλλάζουν οι εποχές, αλλάζουν όλα. Αυτό που δεν αλλάζει είναι το μικρό παιδί που κρύβει καθένας από εμάς μέσα του, με όλες τις χαρές και τις χάρες και με όλα τα τραύματά του. Αυτό το μικρό παιδί «ξύπνησε» και μέσα μου όταν κάπου διάβασα για την επέτειο από τη γέννηση της Ζέη. Τα παιδικά μου βιβλία δεν τα έχω κρατήσει, τα έχω όλα χαρίσει. Σε ένα πέρασμά μου όμως από το βιβλιοπωλείο σταμάτησα στο παιδικό-εφηβικό τμήμα και άρχισα πάλι να ξεφυλλίζω όποιο μυθιστόρημα της Ζέη και της Σαρή έβρισκα. Τα περισσότερα έχουν πια διαφορετικά εξώφυλλα – τα εξώφυλλα των δικών μου εκδόσεων μου άρεσαν πιο πολύ. Ομως, η μυρωδιά τους (ανήκω σε εκείνους που μυρίζουν τα βιβλία) ήταν η μυρωδιά που θυμόμουν. Ανοιξα τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου», εισέπνευσα βαθιά χώνοντας τη μύτη μου ανάμεσα στις σελίδες του, πήρα μια γενναία τζούρα αναμνήσεων και τυπωμένου μελανιού και σκέφτηκα «ευχαριστώ, Αλκη Ζέη!».