Ποιος έκλεψε τον Ρέμπραντ (και τον Μανέ και τον Ντεγκά);

Ηταν η ληστεία του αιώνα, του 20ού για να είμαστε συγκεκριμένοι. Τα ξημερώματα της Κυριακής 18 Μαρτίου 1990, στη μεθυσμένη από τους εορτασμούς της ημέρας του Αγίου Πατρικίου Βοστώνη, δύο αστυνομικοί χτύπησαν το κουδούνι της πίσω εισόδου του Μουσείου Ιζαμπέλα Στιούαρτ Γκάρντνερ. Περί τα 81 λεπτά αργότερα θα έβγαιναν ανενόχλητοι από το κτίριο που είχε χτιστεί έναν αιώνα νωρίτερα για να προσομοιάζει σε βενετσιάνικο παλάτσο έχοντας μαζί τους μια διόλου ευκαταφρόνητη λεία: Δεκατρία έργα δημιουργών όπως ο Ρέμπραντ, ο Βερμέερ, ο Ντεγκά, ο Μανέ, συνολικής αξίας 200 εκατομμυρίων δολαρίων (την εποχή που κλάπηκαν, γιατί σήμερα η αξία τους υπολογίζεται στα 500-600 εκατ. δολ.). Στους μήνες και τα χρόνια που ακολούθησαν η αστυνομία της Βοστώνης και το FBI ρίχτηκαν στο κυνήγι για να πιάσουν τους ληστές και να εντοπίσουν τους θησαυρούς του μουσείου. Τριάντα χρόνια μετά, όλοι οι ύποπτοι έχουν βγει από το στόχαστρο, ενώ οι αστυνομικοί, επιθεωρητές, εισαγγελείς ή οι δημοσιογράφοι που κάλυψαν την υπόθεση είναι πλέον ασπρομάλληδες συνταξιούχοι που εξακολουθούν να αναρωτιούνται τι πήγε στραβά. Στο δε κομψό μουσείο με το ανθοστόλιστο αίθριο οι στοιχειωμένες κορνίζες των έργων εξακολουθούν να χάσκουν άδειες αναμένοντας τα αριστουργήματα που υφαρπάχτηκαν στο πλαίσιο της «μεγαλύτερης ληστείας στην αμερικανική Ιστορία» να επιστρέψουν στη θέση τους. Ενα από τα πολλά εντυπωσιακά πράγματα που μαθαίνεις μέσα από τη σειρά ντοκιμαντέρ «This Ιs a Robbery: The World’s Biggest Art Heist», η οποία μόλις έκανε πρεμιέρα στο Netflix, είναι ότι ακόμα και όταν πρόκειται για απώλειες έργων τέτοιου βεληνεκούς, οι γνωστές για την αποτελεσματικότητά τους ομοσπονδιακές Αρχές μπορούν να αποδειχτούν ανεπαρκείς ή ότι επιδεικνύουν ολιγωρία.

Ηταν βέβαια άλλες εποχές, τριάντα χρόνια πίσω ισοδυναμούν με αιώνες, όταν αναλογιστεί κανείς τις δυνατότητες που παρείχε τότε η τεχνολογία στην εγκληματολογική έρευνα. Παράλληλα, ακόμα και η φαινομενικά κλινικά καθαρή Βοστώνη μαστιζόταν από την εγκληματική δράση της ιρλανδικής και της ιταλικής μαφίας, οπότε οι προτεραιότητες του FBI εστιάζονταν κατά βάση στην «ένοπλη δράση» της πόλης.