Πειρατές και κουρσάροι στα ελληνικά πελάγη

«Πλέουμε ευχάριστα μ’ έναν άνεμο που μας σπρώχνει απαλά ανάμεσα στον κάβο Ματαπά και το νησί του Τσιρίγου. Ενας έλληνας πειρατής μάς ζυγώνει. (…) Το ελληνικό μπρίκι δεν απέχει παρά μόνο ένα στάδιο από το καράβι μας. Ανεβαίνουμε όλοι στο κατάστρωμα: ετοιμαζόμαστε για τη μάχη· γεμίζουμε τα κανόνια· το κατάστρωμα είναι στρωμένο με τουφέκια και πιστόλια. Ο καπετάνιος διατάζει τον κυβερνήτη του ελληνικού μπρικιού να υποχωρήσει. Εκείνος, βλέποντας στο κατάστρωμα του πλοίου μας είκοσι πέντε άντρες οπλισμένους γερά, αποφασίζει να μη διακινδυνέψει την έφοδο. Απομακρύνεται, επιστρέφει για δεύτερη φορά και αγγίζει σχεδόν το καράβι μας. (…) Παρατηρώ το πλήρωμά του. Δεν έχω ξαναδεί ποτέ στη ζωή μου πρόσωπα όπου το έγκλημα, ο φόνος και το πλιάτσικο να έχουν αποτυπωθεί με πιο απαίσια χαρακτηριστικά. Διακρίνουμε καμιά δεκαπενταριά με είκοσι ληστές, ντυμένους με αρβανίτικα ρούχα ή με κουρέλια ευρωπαϊκής ενδυμασίας. (…) Είναι όλοι οπλισμένοι με πιστόλια και στιλέτα με ασημένιες σκαλιστές λαβές που αστράφτουν». Αν και η αλήθεια της διήγησης (μετάφραση Βάσω Μέντζου) του Αλφόνσου Λαμαρτίνου που το 1832 επισκέφτηκε την Ελλάδα αμφισβητείται, καθώς το περιστατικό δεν αναφέρεται και στο ημερολόγιο που κρατούσε ο συνοδός του, κάπως έτσι είχε η κατάσταση στις ελληνικές θάλασσες τότε. Το επιβεβαιώνουν δεκάδες άλλες μαρτυρίες περιηγητών αλλά και αυτοχθόνων, οι οποίοι στα ταξίδια τους είχαν την ατυχία να συναντηθούν με πειρατές και κουρσάρους, δηλαδή τους πειρατές που είχαν λάβει νόμιμη άδεια από ένα κράτος να λαφυραγωγούν εμπορικά πλοία που έφεραν τη σημαία εχθρικού κράτους. Ολους αυτούς που, εκμεταλλευόμενοι την επί αιώνες πολιτική αστάθεια, λυμαίνονταν τα πελάγη μας. Και που η δράση τους, κατά τον 16ο, τον 17ο αλλά και τον 18ο αιώνα, από το Αιγαίο έως το Νότιο Κρητικό Πέλαγος, ήταν καθημερινό φαινόμενο. Οι Ελληνες και οι επισκέπτες τους υπέφεραν από την πειρατεία, όμως, την ίδια στιγμή, οι Ελληνες διακρίθηκαν και ως πειρατές. Με τη φήμη τους να ξεπερνά τα όρια της χώρας, καθώς πολλοί διέπρεψαν ως πληρώματα και κυβερνήτες ξένων κουρσάρικων πλοίων.