Πριν από λίγες ημέρες, ο υπουργός Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων κ. Κώστας Γαβρόγλου, αφού παραβρέθηκε στον αγιασμό για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς στο 1ο ΕΠΑΛ Αγίων Αναργύρων, σύμφωνα με ρεπορτάζ τηλεοπτικού σταθμού, τόνισε πως την επόμενη σχολική χρονιά τα μαθήματα θα ξεκινούν στις 09.00 π.μ. Πάντοτε σύμφωνα με όσα η κάμερα κατέγραψε, ο υπουργός είπε στους μαθητές πως αυτό θα γίνει «για να κοιμόμαστε λίγο παραπάνω». Ο Γαβρόγλου καταχειροκροτήθηκε.
Φαίνεται ότι τη δόξα του ζήλεψε ένας άλλος που προβληματίζεται σοβαρά για το μέλλον της μαθητικής κοινότητας: ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννης Μπουτάρης. Δύο ημέρες αργότερα πρότεινε να ξεκινούν τα μαθήματα στις 10.00 π.μ. Αυτός δεν θα ήθελε τα παιδιά να κοιμούνται μία ώρα παραπάνω, αλλά αυτή την ώρα που θα μένουν σπίτι, χορτασμένα, χάρη στον Γαβρόγλου, από τον ύπνο, θα μπορούν, είπε, να τα βλέπουν οι μητέρες τους. Εξήγησε ότι το ωράριο της αγοράς είναι εξαντλητικό και ότι πλέον οι εργαζόμενες μαμάδες βλέπουν τα παιδιά τους κατάκοπες. Ομολογώ ότι δεν ξέρω πόσες μαμάδες πηγαίνουν στη δουλειά γύρω στις δέκα παρά. Νομίζω ότι αυτές που έχουν εξαντλητικά ωράρια πάνε στη δουλειά στις 8 το αργότερο, οπότε μάλλον θα άφηναν στα σπίτια μόνα τα βλαστάρια τους. Αλλά το προσπερνώ. Σημειώνω απλά ότι δύο σοβαροί άνθρωποι πιστεύουν πως το πρόβλημα του ελληνικού σχολείου είναι η ώρα που ξεκινούν τα μαθήματα: όλα τα υπόλοιπα τα λύσαμε.
Ο Γαβρόγλου και ο Μπουτάρης είναι μεγάλοι άνθρωποι και έχει ενδιαφέρον ότι και οι δύο προβληματίστηκαν σχετικά με την ώρα έναρξης των μαθημάτων. Δεν ξέρω τι είδους απωθημένο είναι αυτό: από την άλλη, στα δικά μου τα μάτια είναι απλά η απόδειξη ότι δεν έχουν ιδέα τι είναι το σχολείο σήμερα, πόσο οι μαθητές σέβονται τα ωράρια και πόσο τα τηρούν. Ειδικά για τον υπουργό Παιδείας, κάτι τέτοιο μοιάζει κομμάτι ανησυχητικό.
Μέχρι τώρα νόμιζα πως ο ύπνος ήταν σημαντικό πράγμα μόνο για τους φαντάρους. Οταν υπηρετούσα λέγαμε πως «ο ύπνος μικραίνει τη θητεία». Ψάχναμε του κόσμου τις απίθανες γωνιές για να κοιμηθούμε, είχαμε αναπτύξει μια ικανότητα στη λούφα (με παραλλαγή…) που ξεπερνούσε τα συνηθισμένα. Αν ο Γαβρόγλου ήταν υπουργός Εθνικής Αμυνας και διακήρυττε ότι στα στρατόπεδα της χώρας το εγερτήριο μεταφέρεται από τις 6.30 το πρωί στις 8.30 π.μ., θα καταλάβαινα την επιλογή περισσότερο: όλο και κάποιος ανιψιός του θα του είχε εξηγήσει τι ζόρι είναι να ξυπνάς προτού χαράξει ο ήλιος για να μαζεύεις αποτσίγαρα και να γυαλίζεις αρβύλες. Αλλά το να χαρίζεις μία ώρα ύπνο στους μαθητές μού φαίνεται απερίγραπτη κουταμάρα: απλώς τα παιδιά θα πάνε για ύπνο μία ώρα αργότερα. Αν θέλουμε να εθίσουμε μια νέα γενιά στο ξενύχτι ή να πείσουμε τους πιτσιρικάδες πως το να ξυπνάς αργά είναι δημοκρατική κατάκτηση, κάπου τα έχουμε μπερδέψει. Δεν είναι η πρώτη φορά. Επίσης, κάποιος πρέπει να πει στον υπουργό ότι το βασικό δεν είναι τι ώρα πηγαίνουν οι μαθητές στο σχολείο, αλλά πόσο μένουν σε αυτό, τι μαθαίνουν και τι ώρα σχολούν. Πίνω καφέ κάθε πρωί απέναντι από ένα μεγάλο σχολείο των νοτίων προαστίων και μιλάω εκ πείρας. Την ημέρα του αγιασμού τα παιδιά έφυγαν σε χρόνο ρεκόρ: λογικό. Τη δεύτερη μέρα έφυγαν στις 10. Την τρίτη μέρα στις 11. Την τέταρτη μέρα στις 11.15. Ειλικρινά δεν ξέρω το γιατί. Υποθέτω ωστόσο πως θα πρέπει να περάσουν γύρω στις δύο εβδομάδες για να συμπληρώνουν εντός σχολείου ένα κανονικό εξάωρο. Κι όταν αυτό συμβεί, μάλλον θα αρχίσουν τις κοπάνες: έξι ώρες στο σχολείο, όταν σου λένε ότι είναι μάλλον προτιμότερο να κοιμάσαι καμιά ώρα παραπάνω, πώς να αντέξεις;
Ο Μπουτάρης θα το ήθελε, λέει, ανοιχτό το σχολείο από τις 10 το πρωί μέχρι τις 18.00 το απόγευμα, διότι κάτι τέτοιο θα αποσυμφόριζε και την κίνηση στη Θεσσαλονίκη. Ομολογώ ότι δυσκολεύομαι να καταλάβω τη σύνδεση. Αν τα σχολικά λεωφορεία μπλοκάρουν την κίνηση στις 2.30 το μεσημέρι, το ίδιο μπορεί να συμβεί και στις 18.30 το απόγευμα. Αν το πράγμα είναι τόσο σημαντικό, μπορεί ο δήμαρχος να προτείνει να πηγαίνουν τα παιδιά σχολείο κατά τις επτά το βράδυ και να σχολούν στη μία μετά τα μεσάνυχτα – κίνηση τότε δεν υπάρχει. Σε αυτή την περίπτωση οι εργαζόμενες κουρασμένες μαμάδες θα έχουν τα απογεύματα ελεύθερα και θα ξεκουράζονται πιο πολύ: το λέω γιατί νομίζω πως ο Μπουτάρης βλέπει το σχολείο σαν να πρόκειται για πάρκινγκ παιδιών – μάλλον είναι κάτι σοβαρότερο.
Και οι δύο δηλώσεις πέρασαν χωρίς να προβληματίσουν: δεν είναι παράξενο. Πιστεύω πως δεν είναι λίγοι οι γονείς που συντάσσονται με τον Γαβρόγλου και που θα προτιμούσαν ο κανακάρης τους, αντί να τρέχει στο σχολείο, να κοιμάται λίγο παραπάνω: άλλωστε ο ύπνος θρέφει το παιδί, ενώ για το σχολείο παροιμίες δεν υπάρχουν. Είναι επίσης δεδομένο ότι όπως έχει διαμορφωθεί το σχολείο σήμερα, ελάχιστα είναι τα παιδιά που θα σου πουν πως λαχταρούν να φύγουν από το σπίτι και να πάνε σε αυτό: τα πιο πολλά θα χαίρονταν να πήγαιναν κατά τις δέκα, όπως θέλει ο Μπουτάρης, και να έφευγαν και όσο πιο γρήγορα γίνεται. Η τραγωδία του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι ότι ο υπουργός Παιδείας θεωρεί τον ύπνο μάλλον σημαντικότερο από τα μαθήματα, ενώ ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης συνδυάζει το σχολείο με την κίνηση στην πόλη: ένας συνδυασμός των απόψεων των δύο θα ήταν καταπληκτικός. Του χρόνου στον αγιασμό μια λογική εξέλιξη θα είναι να πει κάποιος ότι τα παιδιά θα πηγαίνουν σχολείο όποτε ξυπνούν, αρκεί να μην επιβαρυνθεί η κίνηση στην πόλη. Πού είναι το λάθος;
Μια συνεργασία του δημάρχου με τον υπουργό θα θέσει τις βάσεις ενός πρωτοποριακού συστήματος. Ο Μπουτάρης θα αποκαλείται πάντα δήμαρχος. Ο Γαβρόγλου θα είναι ο πραγματικός κερδισμένος: θα είναι υπουργός Παιδείας, Ερευνας, Θρησκευμάτων και ροχαλητού…