Πάγος!

Eπεσα τυχαία, χαζεύοντας στο Instagram, στη σελίδα ενός γνωστού (από όσο κατάλαβα) φωτογράφου µόδας. Είχε ανεβάσει δεκάδες φωτογραφίες ηµίγυµνων µοντέλων. Κοριτσιών όµορφων αλλά λιπόσαρκων, γυµνασµένων αλλά εµφανώς υποσιτισµένων για τις ανάγκες του επαγγέλµατος και για να συντηρήσουν την εικόνα που θέλει η αγορά της οµορφιάς. Ποιας οµορφιάς; Με προβληµάτισε η (ηθεληµένη) ψυχρότητα που απέπνεαν όλες οι πόζες. Τα αγέλαστα, σοβαρά, σχεδόν καταθλιπτικά πρόσωπα των κοριτσιών µε τα σβησµένα βλέµµατα. Είναι τα ίδια βλέµµατα που «φοριούνται» πολύ στα βιντεοκλίπ, στις πασαρέλες, όπου η παρέλαση των ανέκφραστων µοντέλων παραπέµπει σε πορεία ζωντανών νεκρών, στις καλλιτεχνικές φωτογραφίες και στα έργα της video art που εκτίθενται στα µουσεία σύγχρονης τέχνης. Κάθε εποχή έχει τους κώδικες, την αισθητική της, τους δικούς της τρόπους για να εκφράζεται. Απλώς αυτό που όλο και πιο έντονα εκφράζουν σήµερα οι δηµιουργοί όταν επιχειρούν να σχολιάσουν τον κόσµο µας διά των έργων τους µού µοιάζει όλο και πιο τροµακτικό. Φταίει που µεγαλώνω, οπότε πρέπει να καταβάλω µεγαλύτερη προσπάθεια, τόσο για να καταλάβω αυτό που λένε (νοµίζω όµως πως το καταλαβαίνω), όσο και για να αποδεχτώ τον τρόπο µε τον οποίο εκφράζονται. Εναν τρόπο που έχει κάτι από την ψυχρότητα του πάγου, που είναι κοφτερός σαν τη λάµα του µαχαιριού, που αποσκοπεί στην πρόκληση ηλεκτροσόκ. Ψυχρότητα, κατάθλιψη και βία, αυτά είναι (τρία από) τα βασικά συστατικά της κοινωνίας µας, έτσι όπως αποκαλύπτεται στα social media, στις γκαλερί, στα µουσεία, παντού γύρω µας. Την τελευταία εβδοµάδα παρακολούθησα τον πρώτο κύκλο του «Euphoria», της νέας µεγάλης επιτυχίας του HBO. Ολα όσα περιγράφω παραπάνω τα βρήκα συγκεντρωµένα µέσα σε οκτώ ωριαία επεισόδια: Εφηβοι που µοιάζουν να έχουν ζήσει δέκα δύσκολες ζωές ο καθένας, κουρασµένοι και απογοητευµένοι από τα πάντα, µε βλέµµατα άδεια, κάνουν όλη µέρα βαριά ναρκωτικά, τσακώνονται µε τους (επίσης βυθισµένους στην κατάθλιψη, στο αλκοόλ και στα παραισθησιογόνα) γονείς τους και κάνουν έρωτα µε τρόπο ζωώδη. Οι συνευρέσεις τους περισσότερο θυµίζουν βιασµούς παρά τη συνάντηση δύο νέων ανθρώπων που διερευνούν τη σεξουαλικότητά τους και ανακαλύπτουν τον ερωτισµό, την τρυφερότητα, την αγάπη. Η αγάπη και στον κόσµο του «Euphoria» ή βρίσκεται θαµµένη κάτω από τόνους ασχήµιας (τόσο κάτω που είναι σχεδόν αδύνατον να την ανασύρεις στην επιφάνεια) ή, αν προσπαθήσεις να τη δοκιµάσεις, έχει τροµερό τίµηµα. Για να περιγράψω µε µία µόνο λέξη την κεντρική ιδέα της σειράς, δεν µπορώ να σκεφτώ παρά την απόγνωση. Την ίδια απόγνωση που διακρίνω στα κενά βλέµµατα των κοριτσιών που φωτογραφίζει εκείνος ο τύπος στο Instagram και που διαβάζω στα (ο Θεός να τα κάνει) ποιήµατα πολλών νέων ποιητών. Τι περιµένει τα νέα παιδιά εκεί έξω; Μοναξιά, αποστασιοποίηση, αποµόνωση, θυµός, αδυναµία σύναψης και συντήρησης φιλικών και αισθηµατικών σχέσεων σε µια κοινωνία σκληρή και ψυχρή (έτσι ήταν πάντα;), όπου ο άνθρωπος µοιάζει ακόµα και να χάνει το ένστικτο αυτοσυντήρησης που ως τώρα τον βοηθούσε να τα βγάλει πέρα στα δύσκολα. Πόσο χειρότερα µπορεί να πάει; Εύχοµαι να υπερβάλλω.