Οικογένεια, Κρήτη, επιχειρηματικότητα

Ο Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης αφήνει μια τεράστια παρακαταθήκη.

Ο Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης γεννήθηκε το 1933 στην Επισκοπή Ρεθύμνου. Ήταν περήφανος για την οικογενειακή καταγωγή του. Ήταν άλλωστε απόγονος του Ιωάννου Βαρδινογιάννη από τα Σφακιά, αρχηγού της εξέγερσης των Κρητικών κατά των Οθωμανών. Ο Βαρδής ήταν τo πέμπτο παιδί της οικογένειας του Ιωάννη και της Χρυσής Βαρδινογιάννη. Αν κάποιος θα ήθελε να καταλάβει ποιος ήταν ο άνθρωπος που όλη η Ελλάδα αποκαλούσε για δεκαετίες με το μικρό του όνομα, «ο Βαρδής», θα πρέπει να έχει υπόψη αυτό κυρίως: ήταν ένας Κρητικός που μεγάλωσε όχι απλά με οικογενειακές αρχές, αλλά με τη βεβαιότητα ότι η οικογένεια είναι ιερή. Και που αγάπησε τον τόπο του όσο λίγοι. Οικογένεια, Κρήτη και επιχειρηματικότητα: αυτός ήταν ο Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης.

Ο Βαρδής, ο για δεκαετίες ηγέτης μιας επιχειρηματικής αυτοκρατορίας, δεν ασχολήθηκε από μικρός με τον κόσμο της οικονομίας. Αρχικά ο δρόμος που επέλεξε ήταν άλλος. Αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και σταδιοδρόμησε ως αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού. Η πίστη, η αγάπη και η αφοσίωση στην πατρίδα ήταν ένα είδος οικογενειακής κληρονομιάς. Μια άλλη οικογενειακή κληρονομιά ήταν και οι δημοκρατικές του αρχές. Για το δικτατορικό καθεστώς ήταν πρόβλημα, και μάλιστα μεγάλο: τον οδήγησαν σε αναγκαστική αποστρατεία και τον εξόρισαν στην Αμοργό. Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας η ελληνική πολιτεία τίμησε τη δράση του και του απένειμε τον τίτλο του Επίτιμου Ναυάρχου. Κοντά στις οικογενειακές αξίες προστέθηκαν και οι πολιτικές του αρχές: η σταδιοδρομία του στο Πολεμικό Ναυτικό τον σημάδεψε. Ολη του η ζωή υπήρξε μια θητεία βασισμένη κατά κάποιον τρόπο σε αρχές χαραγμένες στην καρδιά του, που αποτέλεσαν πυξίδα στην πορεία της δράσης του. Οργάνωση, σεβασμός της ιεραρχίας, έλλειψη φόβου. Και πίστη και ετοιμότητα.

Η είσοδός του στον κόσμο των επιχειρήσεων ήταν υποχρεωτική – οικογενειακή επιταγή κατά κάποιον τρόπο. Χάρη στο όραμά του, στην εργατικότητά του, και με μια σχεδόν στρατιωτική μεθοδικότητα μετέτρεψε το μικρό διυλιστήριο λιπαντικών στους Αγίους Θεοδώρους στον σημερινό ενεργειακό κολοσσό διεθνούς βεληνεκούς: τη Motor Oil, ναυαρχίδα του Ομίλου Βαρδινογιάννη. Ως αληθινός οραματιστής και ηγέτης, ο Βαρδής δεν κράτησε απλά με στιβαρότητα το τιμόνι του Ομίλου για πάνω από πέντε δεκαετίες, αλλά διεύρυνε εντυπωσιακά τη δραστηριότητά του στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για μισό αιώνα το όνομα «Βαρδής» ήταν το συνώνυμο της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Ο όμιλος Βαρδινογιάννη με τη δράση του σημάδεψε τον πετρελαϊκό, τον ναυτιλιακό, τον τραπεζικό και τον ξενοδοχειακό κλάδο, καθώς και την ίδια την ιστορία των ελληνικών ΜΜΕ – φυσικά και την ποδοσφαιρική ομάδα του ΠΑΟ, στην οποία για δεκαετίες είχε λόγο.

Ο Βαρδής δεν αγαπούσε τη φιγούρα και το φαίνεσθαι. Δεν ήταν όμως απόμακρος, ούτε φυσικά κρυβόταν από τον κόσμο.

Επιχειρηματική του βάση υπήρξε πάντα η Ελλάδα: στήριξε την οικονομία της χώρας μέσω τεράστιων επενδύσεων και με τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας, κάτι για το οποίο ο Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης ήταν πάντα περήφανος. Παράλληλα ο Βαρδής, που ερχόταν από μια μεγάλη οικογένεια, έφτιαξε και μια αντίστοιχη δική του, η οποία του χάρισε στήριξη και δύναμη. Παντρεύτηκε με τη Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, απέκτησαν πέντε παιδιά και στη συνέχεια δεκατρία εγγόνια και τρία δισέγγονα. Και συγχρόνως το λαμπρό αυτό ζευγάρι διακρίθηκε και για το τεράστιο κοινωνικό και ανθρωπιστικό έργο του στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.

Ο Βαρδής δεν αγαπούσε τη φιγούρα και το φαίνεσθαι. Δεν ήταν όμως απόμακρος, ούτε φυσικά κρυβόταν από τον κόσμο: ίσα-ίσα που για τους δικούς του ανθρώπους ήταν πάντα διαθέσιμος. Και τις επιχειρήσεις του τις έβλεπε ως οικογένεια: όλοι γνώριζαν ότι η πόρτα του γραφείου ήταν ανοιχτή για όλους. «Να νοιάζεστε για τον διπλανό σας» συνήθιζε να λέει. Η οικειότητα ωστόσο συνδυαζόταν με μια επιβλητικότητα. Ο Βαρδής απαιτούσε τον σεβασμό που ο ίδιος έδειχνε σε όλους. Οι σχέσεις του με τους φίλους του στηρίζονταν σε αυτόν τον σεβασμό. Και όσο ήρεμος και ψύχραιμος ήταν, άλλο τόσο ηφαιστειώδης μπορούσε να γίνει. Ο Βαρδής ήταν επιχειρηματίας και η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα απαιτεί και αντοχές. Είχε τεράστιες.

Ο Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης ήταν απλός και συγχρόνως πολύπλοκος. Αληθινός πατριώτης, με βαθιά δημοκρατική συνείδηση και πίστη πάντοτε στην εθνική ενότητα, την απαραίτητη για να πάει η χώρα μπροστά. Αλλά και κέρβερος επιχειρηματικά. Και φυσικά πάτερ φαμίλιας που γαλούχησε τους διαδόχους του. Άφησε μια τεράστια παρακαταθήκη.

Είναι απλό να πεις πως ξεκίνησε από την Κρήτη και κατέκτησε τον κόσμο κερδίζοντας μια θέση στην ιστορία του τόπου. Αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να το περιγράψεις: η διαδρομή του Βαρδή υπήρξε μοναδική.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.