Εικόνες που αναβλύζουν από τους τοίχους, εικόνες που ξεπηδούν από τα σωθικά των προπατόρων τους, εικόνες που δεν κοιτούν τον τοίχο από την καλή πλευρά τους, λες και είναι τιμωρημένες. Τα έργα του Αλέξανδρου Γεωργίου στην έκθεση «Τρεις ήπειροι, τρεις φίλοι. Σχέδια 1993-2023» στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων δεν παρουσιάζονται σε συμβατική διάταξη αλλά όπως ενδεχομένως θα έπαιζε μαζί τους ένα ιδιαίτερα εμπνευσμένο παιδί. Σε σειρές, πατώντας το ένα πάνω στο άλλο, με αποτέλεσμα να θυμίζουν αλυσίδες ή γιρλάντες και να καλλιεργούν μια ευφρόσυνη διάθεση η οποία δεν φθίνει ακόμα και όταν παρατηρήσεις από κοντά τα υφέρποντα σκοτάδια των εικονιζόμενων μορφών. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης χαρακτηρίζει την πρωτότυπη παράθεση των έργων ως «φιδάκια» που έρπουν από τα παλαιότερα στα πιο πρόσφατα έργα, φιλοτεχνημένα τη χρονιά που διανύουμε. Ακόμα και οι τίτλοι που απουσιάζουν από τα περισσότερα έργα βρίσκονται συγκεντρωμένοι ή αποθηκευμένοι μέσα σε περιγράμματα δύο μορφών ή, αν θέλετε, σε δύο σύννεφα διαλόγου βιβλίων comics, δεξαμενές άντλησης για αντιστοίχισή τους με τις εικόνες στους τοίχους.
Τα φοιτητικά σχέδια
Αυτό που εντυπωσιάζει, ωστόσο, είναι τα τέσσερα μεγάλα ασπρόμαυρα σχέδια που δεσπόζουν στον χώρο. Αφενός λόγω της εντυπωσιακής κλίμακας και της επιβολής του σχεδίου τους, με τις παχιές πινελιές να σχηματίζουν μορφές ανθρώπων, ζώων ή εντόμων. Μάλιστα, ο ιστορικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων και δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ Χριστόφορος Μαρίνος τα χαρακτηρίζει «έργα τρομακτικά, σπαρακτικά και κατά έναν περίεργο τρόπο ερωτικά». Αφετέρου, γιατί πρόκειται για φοιτητικά σχέδια που ο Γεωργίου είχε φιλοτεχνήσει την περίοδο 1993-94, όταν βρισκόταν ακόμα στο τρίτο έτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, στο εργαστήριο του Δημοσθένη Κοκκινίδη, και δεν τολμούσε να τα δείξει «από συστολή για τη φιλοδοξία της κλίμακας». Η μεν συστολή διατηρήθηκε, άλλωστε είναι η πρώτη φορά που τα μοιράζεται με το κοινό. Η δε φιλοδοξία για τη δημιουργία υπερμεγέθων έργων ατόνησε μαζί με την πρώτη νιότη, καθώς στα χρόνια που ακολούθησαν επέλεξε να αποτυπώσει τη ζωγραφική του σε ελάχιστες διαστάσεις. Γι’ αυτό και η συντριπτική πλειονότητα των σχεδίων στην έκθεση, και μιλάμε για 500 έργα περίπου, είναι διαστάσεων Α4, φιλοτεχνήθηκαν μετά το 2003 και κατά τη διάρκεια των ταξιδιών που έκανε ο Γεωργίου στην Ασία την περίοδο 2005-2017. Αλλωστε, έγινε γνωστός για τα εικαστικά πρότζεκτ που αναδύονταν μέσα από τα ταξίδια του σε Ιράν και Ινδία, χώρες όπου καθώς ταξίδευε έφτιαχνε χειροποίητες κάρτες ή επιζωγράφιζε φωτοτυπίες φωτογραφιών του και στη συνέχεια τις έστελνε σε γνωστούς και άγνωστους παραλήπτες.
Πυκνές υφάνσεις υλικών
Τα έργα στη συγκεκριμένη έκθεση είναι μικρά πορτρέτα, φαινομενικά βγαλμένα από την ίδια «μήτρα», το υποσυνείδητο του καλλιτέχνη, από όπου αναπηδούν λιλιπούτειοι ήρωες παραμυθιών που δεν απευθύνονται απαραίτητα σε παιδιά. Οπως θα πει ο Γεωργίου: «Αισθάνομαι ότι αποτυπώνουν τις ίδιες αγωνίες που έβγαιναν στα ασπρόμαυρα έργα που έκανα στα ταξίδια μου. Μόνο που εδώ δεν φιλτράρονται, βγαίνουν στο χαρτί με πιο ακατέργαστο τρόπο. Γιατί μπορεί να φαίνονται εκ πρώτης όψεως παιχνιδιάρικα, όμως στην πραγματικότητα έχουν πολλή αγωνία, εξ ου και αναδίδουν μια τρομακτική αίσθηση».
Διαφαίνονται μέσα από πυκνές υφάνσεις υλικών, όπως μελάνι, μολύβι, ξυλομπογιές, μαρκαδόροι ή και blanco, που επικαλύπτονται ή μπερδεύονται μεταξύ τους και δημιουργούν τοτεμικά συμπλέγματα μορφών. Πρόκειται για έργα άτιτλα, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων. «Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να εκφράσω αυτό που νιώθω. Ξεκινάω χωρίς να έχω κάποιο συγκεκριμένο προορισμό ή στόχο και ακολουθώ μια διαισθητική, δημιουργική διαδικασία. Είναι όπως όταν δουλεύεις με τον πηλό, έτσι κι εγώ πλάθω τα υλικά μου μπροστά στα μάτια μου».
Τα εργαστήρια του Αλέξανδρου Γεωργίου
Ενδιαφέρον καθώς και χαρακτηριστικό της τρυφερής όσο και γενναιόδωρης ιδιοσυγκρασίας του καλλιτέχνη είναι ότι κατά τη διάρκεια της έκθεσης στην Πινακοθήκη θα πραγματοποιεί ένα εργαστήριο (θα λειτουργεί μεταξύ 11 π.μ.-1 μ.μ.), κοινώς θα περιμένει τους επισκέπτες προκειμένου να δουλέψει επάνω στα πορτρέτα τους, ψηφίδες για ένα μωσαϊκό που θα δημιουργηθεί τελικά από όσες και όσους συμμετείχαν με τον τρόπο τους στην έκθεση. Παράλληλα, στη γειτονική Γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή, όπου παρουσίασε για πρώτη φορά ζωγραφικά έργα της περιόδου 2017-2021, ο χώρος μετατρέπεται σε ένα εργαστήριο για τον καλλιτέχνη προκειμένου να ζωγραφίζει παρουσία κοινού τα έργα που θα συγκροτούν την έκθεση «Από την οπτική του Ναι» (Τρίτη-Παρασκευή 1-6 μ.μ., Σάββατο 1-4 μ.μ.).
INFO
«Τρεις ήπειροι, τρεις φίλοι. Σχέδια 1993-2023» στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, Λεωνίδου & Μυλλέρου, Μεταξουργείο, έως τις 3 Δεκεμβρίου.
«Από την οπτική του Ναι»: Γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή (Λεωνίδου 9, Μεταξουργείο), έως τις αρχές Δεκεμβρίου.
