Ο Λεμπρόν Τζέιμς στο Εβερεστ

Ηταν 23 Απριλίου 1989 όταν ο 42χρονος Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ πάτησε το παρκέ του Φόρουμ για τον τελευταίο αγώνα του της κανονικής σεζόν μεταξύ Λος Αντζελες Λέικερς και Σιάτλ Σουπερσόνικς. Ο ύψους 2,18 σέντερ των «Λιμνανθρώπων» επέδειξε για άλλη μια φορά το ακατανίκητο skyhook του, σκόραρε 10 πόντους, έφτασε τους 38.387 και, αν και δεν στέφθηκε εκείνη τη χρονιά πρωταθλητής, τερμάτισε την καριέρα του με τη βεβαιότητα ότι η πρώτη θέση του σκόρερ όλων των εποχών που κατείχε ήδη επί πέντε χρόνια ήταν εξασφαλισμένη για πολύ καιρό. Πράγματι, καθώς οι δεκαετίες περνούσαν, τα λίγα μαλλιά του Καρίμ άσπριζαν και θρύλοι σαν τον Μάικλ Τζόρνταν, τον Καρλ Μαλόουν και τον Κόμπι Μπράιαντ αποσύρονταν χωρίς να τον εκθρονίσουν, πολλοί άρχισαν να πιστεύουν πως το ρεκόρ θα έμενε ακατάρριπτο για πάντα, στοιχειώνοντας τις αρένες του ΝΒΑ.

Λογάριαζαν όμως χωρίς τον Λεμπρόν Τζέιμς. Επί 20 χρόνια, για 1.409 αγώνες, σε μια σταδιοδρομία που περιλαμβάνει 4 πρωταθλήματα, 4 βραβεία καλύτερου παίκτη της χρονιάς, 4 βραβεία καλύτερου παίκτη των τελικών, 19 παρουσίες στο All-Star Game, 2 χρυσά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες και πλήθος άλλων κατορθωμάτων, ο 38χρονος ηγέτης των Λέικερς αναρριχάτο σε αυτό το Εβερεστ, αργά, σταθερά, μεθοδικά. Την περασμένη Τρίτη, 7 Φεβρουαρίου, απείχε πια μόλις 36 πόντους, και 10,9 δευτερόλεπτα πριν από το τέλος της τρίτης περιόδου του εντός έδρας παιχνιδιού με τους Οκλαχόμα Σίτι Θάντερ το κατέκτησε. Ο Καρίμ ήταν εκεί, και σε μια ιστορική χειρονομία αλλαγής σκυτάλης παρέδωσε στον Τζέιμς την μπάλα του αγώνα. Με τους 38.390 πόντους του μια ασύλληπτη στα χρονικά επίδοση αντικαθιστά μια εξωπραγματική: ο Απρίλιος του 1984, στιγμή από την οποία ο Τζαμπάρ εγκαταστάθηκε στην κορυφή των σκόρερ, προηγείται 8 μήνες της γέννησης του Λεμπρόν…

Οπως όλοι όσοι ζουν στα ύψη της αθλητικής δημοσιότητας, ο Λεμπρόν Τζέιμς έχει κατηγορηθεί κατά καιρούς για πολλά. Οτι πρόδωσε το 2010 το Κλίβελαντ φεύγοντας για το Μαϊάμι προκειμένου να κερδίσει εύκολους τίτλους με τους συν-αστέρες του, Ντουέιν Γουέιντ και Κρις Μπος· ότι δεν ήθελε ποτέ να παίζει με νεότερους φερέλπιδες παίκτες, γι’ αυτό και φρόντισε να φύγουν με ανταλλαγή οι Αντριου Γουίγκινς και Αντονι Μπένετ από τους Καβαλίερς το 2014 και οι Μπράντον Ινγκραμ, Λόνζο Μπολ και Τζος Χαρτ από τους Λέικερς το 2019· ότι σε συνεργασία με τον φίλο και ατζέντη του, Ριτς Πολ, αποσπούν το δικαίωμα να έχουν καθοριστικό λόγο στα πρόσωπα και στο προπονητικό δυναμικό που στελεχώνουν την εκάστοτε ομάδα του· ότι σε σχέση με τη δυνητική επιρροή του στην κοινωνία οι παρεμβάσεις του υπέρ της αφροαμερικανικής κοινότητας είναι ανεπαρκείς. Κανείς ωστόσο δεν διανοείται να αμφισβητήσει την επανάσταση που έφερε στο μπάσκετ. Η σωματοδομή του Τζέιμς, ενός σμολ φόργουορντ με ύψος 2,06 μ., βάρος 113 κιλά, ταχύτητα, δύναμη και εποπτεία του γηπέδου που του επιτρέπουν να παίζει σε όλες τις θέσεις της πεντάδας, ταίριαξε γάντι στο όραμα των προπονητών του 21ου αιώνα για ένα άθλημα ευέλικτο, όπου οι παίκτες θα εναλλάσσονταν διαρκώς. Σε αντίθεση με την αποδεκτή στατικότητα του παρελθόντος, πλέον ένας κατ’ όνομα σέντερ όπως ο Νίκολα Γιόκιτς των Ντένβερ Νάγκετς εκτελεί με άνεση από τη γραμμή του τριπόντου, ένας κατ’ όνομα πάουερ φόργουορντ όπως ο Γιάννης Αντετοκούνμπο τρέχει με ταχύτητα που θα ζήλευαν σπρίντερ πλέι μέικερ της χρυσής εποχής. Τον δρόμο για όλους αυτούς τους σημερινούς «μονόκερους» (unicorns) άνοιξε ο Λεμπρόν διαλύοντας κάθε στερεότυπο αγωνιστικής ικανότητας.

O «Eκλεκτός», o «Ασωτος» και o GOAT

Προτού ήδη κάνει το ντεμπούτο του στο ΝΒΑ, σε έναν μάλλον αδιάφορο αγώνα με τους Σακραμέντο Κινγκς στις 29 Οκτωβρίου 2003, το μέλλον του Λεμπρόν Τζέιμς είχε έναν αέρα προφητείας. «The Chosen One», «Ο εκλεκτός», διατράνωνε το εξώφυλλο του «Sports Illustrated» τον Φεβρουάριο του 2002, όταν δεν είχε ακόμη τελειώσει το Λύκειο. «We Are All Witnesses», «είμαστε όλοι μάρτυρες», έλεγαν οι γιγαντοαφίσες στο Κλίβελαντ τον πρώτο καιρό του εκεί, καθώς οδηγούσε μόνος του τους Καβαλίερς στους τελικούς του 2007. Ως «prodigal son», «άσωτο υιό», τον υποδέχθηκαν όταν επέστρεψε από το Μαϊάμι το 2014 για να τους φέρει, δύο χρόνια μετά, τον μοναδικό τίτλο που πανηγύρισε η πόλη σε όλα τα σπορ από το 1964. Ως Mεσσίας κατέφθασε στο Λος Αντζελες το 2018 και το 2020, στις πρωτοφανώς αντίξοες συνθήκες του κορωνοϊού, οδήγησε τους Λέικερς στο πρωτάθλημα. Θρίαμβοι, δυσμένειες, κατάρες, συμφιλιώσεις, μέχρι και μία πανδημία – το βιβλικό σκηνικό της περιπλάνησης του «King James» στα γήπεδα της Γης της Επαγγελίας τα έχει όλα.

Για να εκπληρώσει ωστόσο τις προφητείες ο εκάστοτε εκλεκτός, δεν αρκεί η εύνοια των θεών του μπάσκετ. Απαιτείται εργατικότητα και επιμονή, στοιχεία που ο Λεμπρόν διαθέτει σε υπερθετικό βαθμό. «Το κίνητρο της νίκης ήταν τέτοιο που τον έκανε να προσθέτει διαρκώς νέες διαστάσεις στο παιχνίδι του» παρατηρούσε πρόσφατα ο προπονητής του στους Μαϊάμι Χιτ, Ερικ Σπόλστρα. Στα νιάτα του έκανε τα εύκολα, έτρεχε στον αιφνιδιασμό και σούταρε από μέση απόσταση. Στην ώριμη αθλητική ηλικία άρχισε να παρασύρει τους αντιπάλους του κοντά στο καλάθι εκμεταλλευόμενος τη δύναμή του. Στην όψιμη φάση του, όταν η ταχύτητά του μειώθηκε, αντεπεξήλθε καλλιεργώντας το τρίποντο. Γράφοντας στο «Sports Illustrated» στις 6 Φεβρουαρίου, ο Σον Πάουελ παρατηρούσε πως ο Τζέιμς συνιστά μοναδική περίπτωση κορυφαίου σκόρερ που δεν τελειοποίησε μία αγαπημένη κίνηση: το hook του Τζαμπάρ δεν κοβόταν, το fadeaway του Τζόρνταν ήταν ασταμάτητο, το layup του Μαλόουν αποτελούσε εγγύηση. Συνειδητά ο Λεμπρόν Τζέιμς απέφυγε να καθιερώσει έναν διακριτό τρόπο επίθεσης – «πάντοτε ήθελα να ήμουν απρόβλεπτος, ώστε η εκάστοτε άμυνα να μην μπορεί να υπολογίσει τι θα κάνω» δήλωνε ο ίδιος. «Αν τον μαρκάρεις με έναν παίκτη, θα σκοράρει ή θα κερδίσει φάουλ. Αν τον αφήσεις ελεύθερο να σουτάρει, θα σε κάνει να το πληρώσεις» σχολίαζε ο Σπόλστρα. Και αν τον καλύψεις, θα πασάρει, μια και εκτός των άλλων είναι ο τέταρτος κατά σειρά όλων των εποχών σε ασίστ, μπροστά ακόμη και από μύθους του μεγέθους των Μάτζικ Τζόνσον και Αϊζέια Τόμας. Ναι, υπήρξε τυχερός ώστε να μην έχει σοβαρούς τραυματισμούς. Γυμνάζεται εντατικά όμως ανελλιπώς από την ηλικία των 10 ετών, κοιμάται ως και 12 ώρες το 24ωρο, ξοδεύει ετησίως επταψήφια νούμερα για να διατηρείται σε άψογη φυσική κατάσταση. Αποτέλεσμα; Εφέτος, στα 38 του, σκοράρει κατά μέσο όρο 30 πόντους σε κάθε παιχνίδι – όσους και στα 25 του. Και στο τέλος της ημέρας επιβραβεύει τον εαυτό του με ένα ποτήρι κρασί.

Ολα αυτά τα χρόνια, είτε πόζαρε με τη Ζιζέλ Μπούντχεν στο εξώφυλλο της «Vogue» είτε βάδιζε στα κινηματογραφικά βήματα του Μάικλ Τζόρνταν στο «Space Jam 2: A New Legacy» (2021), ο Λεμπρόν Τζέιμς ποτέ δεν έχασε από τα μάτια του τον στόχο: να γίνει ο κορυφαίος μπασκετμπολίστας όλων των εποχών. Σε δικτυακά φόρουμ, περιοδικά, εφημερίδες, μεταξύ των παικτών, μαίνεται η διαμάχη για το αν ο Τζέιμς ή ο Τζόρνταν είναι ο GOAT, ο Greatest of All Time. Επιχειρήματα υπάρχουν άφθονα και για τις δύο πλευρές, η διαφωνία δεν πρόκειται να λυθεί σύντομα. Στο μυαλό πολλών, όμως, η πρώτη θέση στον πίνακα των σκόρερ αντιστοιχεί σε ισότιμο ορόσημο – και ενδεχομένως αξεπέραστο, αν σκεφτεί κανείς ότι τα σπουδαιότερα σημερινά πολυβόλα, ο 34χρονος Κέβιν Ντουράντ και ο 33χρονος Τζέιμς Χάρντεν απέχουν 12.000 και 14.000 πόντους, αντίστοιχα, ενώ οι νεότεροι Γιάννης Αντετοκούνμπο και Λούκα Ντόνσιτς είναι κάπου μία δεκαετία καλαθιών πίσω τους. «Ονομα: Ο Καλύτερος. Επώνυμο: Ολων των Εποχών», σημείωνε επιγραμματικά στο Twitter ο πρώην παίκτης των Καβαλίερς Λάρι Νανς, μετά τη λήξη του αγώνα με τους Θάντερ. «Κανένας δεν πρόκειται να φτάσει [τον Λεμπρόν Τζέιμς]» δήλωνε μετά βεβαιότητος στο «Sports Illustrated» ο Ντόμινικ Γουίλκινς. «Κοιτάζω το μέλλον και ρισκάρω να το πω από τώρα. Κα-νέ-νας».