Με μεγάλη επιτυχία στέφθηκε το 24ο Annual Capital Link Invest in Greece Forum που διοργανώνεται ετησίως στη Νέα Υόρκη. Με συμμετέχοντες τους σημαντικότερους παράγοντες των διεθνών αγορών, καθώς και της κυβερνητικής ηγεσίας των ΗΠΑ και της Ελλάδας, τα συμπεράσματα που εξάγονται κάθε φορά μας δίνουν μια εμπεριστατωμένη ματιά για την κατάσταση και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, καθώς και τις επενδυτικές ευκαιρίες που ανοίγονται για τη χώρα μας. Για όλα αυτά μας μίλησε ο Νικόλαος Μπορνόζης, πρόεδρος και CEO της Capital Link και ιδρυτής του Forum.
Κύριε Μπορνόζη, μόλις ολοκληρώθηκε το 24ο Annual Capital Link Invest in Greece Forum στη Νέα Υόρκη. Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα που εξήχθησαν από αυτό;
«Η Ελλάδα έχει κάνει δυναμικό comeback, τόσο στις διεθνείς κεφαλαιαγορές όσο και στον τομέα των επενδύσεων. Η οικονομία έχει σημειώσει σημαντική βελτίωση και έχει τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρώπη. Ενώ παλαιότερα οι επενδύσεις ήταν κυρίως σε ομόλογα, άρα βραχυπρόθεσμου ορίζοντα, τώρα βλέπουμε μακροπρόθεσμες στρατηγικές επενδύσεις σε πολλούς τομείς της οικονομίας, πράγμα που δείχνει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις προοπτικές της χώρας μας. Οπως ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνις Γεωργιάδης, οι ξένες επενδύσεις το 2022 ανήλθαν σε ύψος-ρεκόρ, και η ροή τους αναμένεται να επιταχυνθεί. Η αθρόα συμμετοχή των επενδυτών στο συνέδριο όσο και στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις ήταν η έμπρακτη απόδειξη του ενδιαφέροντος για την Ελλάδα».
Μιλήστε μας για την ιδέα της ίδρυσης του Forum. Πώς προέκυψε και ποιος ήταν ο αρχικός στόχος του;
«Οι προσπάθειές μας για την προβολή της Ελλάδος στο διεθνές, και ειδικά στο αμερικανικό, επενδυτικό κοινό ξεκινούν από το 1990, όταν ήμουν πρόεδρος της χρηματιστηριακής θυγατρικής της Crédit Commercial de France στις ΗΠΑ, η οποία τότε προωθούσε ευρωπαϊκές μετοχές και ομόλογα σε αμερικανούς θεσμικούς επενδυτές. Τότε διοργανώσαμε και το πρώτο roadshow του ελληνικού χρηματιστηρίου στην Αμερική, επί προεδρίας του κ. Νικήτα Νιάρχου. Μετά την ίδρυση της Capital Link το 1995, συνεχίσαμε τη συστηματική προώθηση του ελληνικού χρηματιστηρίου και της Ελλάδας γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό, είχαμε ενεργό ανάμειξη στην εισαγωγή του ΟΤΕ στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το 1998. Θεωρώ δε ότι μία από τις σημαντικότερες επιτυχίες μας ήταν πως ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, Ρίτσαρντ Γκράσο, επισκέφθηκε το 2001 την Ελλάδα για να τιμήσει τον εορτασμό των 125 χρόνων του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Στη συνέχεια, η Capital Link συνέβαλε αποτελεσματικά στη σύναψη, τον Νοέμβριο του 2002, μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των δύο χρηματιστηρίων. Θεωρήσαμε λοιπόν ότι για να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα των προσπαθειών μας θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα συνέδριο που συστηματικά θα ενημερώνει το επενδυτικό κοινό για τις εξελίξεις και προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και τις επιχειρηματικές και επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή. Επιλέξαμε ως τόπο διεξαγωγής τη Νέα Υόρκη γιατί θα είχε άλλη εμβέλεια και αποτελεσματικότητα ένα συνέδριο στον τόπο όπου δραστηριοποιούνται οι διεθνείς επιχειρηματίες και επενδυτές. Το Capital Link Invest in Greece Forum διοργανώνεται ετησίως, ανεξαρτήτως των πολιτικών και οικονομικών συνθηκών στην Ελλάδα. Στην ουσία είναι μια διεθνής συνάντηση κορυφής στη Νέα Υόρκη με θέμα τις επενδύσεις στην Ελλάδα. Διοργανώνεται σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, εφέτος και με το Χρηματιστήριο Αθηνών, αλλά και διεθνείς επενδυτικές τράπεζες. Ομιλητές είναι η πολιτική ηγεσία των δύο χωρών, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, επιχειρηματίες και επενδυτές με παρουσία και ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Είμαστε ιδιαιτέρως υπερήφανοι που το έχουν τιμήσει με τη συμμετοχή τους όλες οι εκάστοτε κυβερνήσεις. Αν και σήμερα τα πράγματα για την Ελλάδα είναι πολύ πιο θετικά, υπήρξαν χρόνια που βρισκόταν στο προσκήνιο λόγω της δύσκολης κατάστασής της. Είμαστε υπερήφανοι που, παρ’ όλα αυτά, συνεχίσαμε χωρίς διακοπή στα χρόνια της κρίσεως, χωρίς να μειωθεί η χρησιμότητα και ποιότητά του».
Ποιες είναι οι δραστηριότητες της Capital Link;
«Η Capital Link, με έδρα τη Νέα Υόρκη, δραστηριοποιείται από το 1995 στον τομέα των επενδυτικών σχέσεων και της επικοινωνίας, παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες στον τομέα των χρηματοοικονομικών επικοινωνιών και των επιχειρήσεων με στρατηγική εστίαση στους τομείς της ελληνικής οικονoμίας και επενδύσεων, της ναυτιλίας, των εμπορευμάτων και της ενέργειας, των αμερικανικών closed-end funds και των ETFs. Η τεχνογνωσία και οι επαφές από τη δραστηριότητα των investor relations μάς δίνουν τη δυνατότητα να οργανώνουμε, σε ετήσια βάση, μια σειρά από συνέδρια και webinars, τα περισσότερα εκ των οποίων επικεντρώνονται στον ναυτιλιακό τομέα, σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ασία, στα μεγαλύτερα ναυτιλιακά κέντρα παγκοσμίως – Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Οσλο, Αμβούργο, Αθήνα, Λεμεσό, Σανγκάη, Σιγκαπούρη, Τόκιο, Χονγκ Κονγκ. Συνολικά, διοργανώνουμε 14 συνέδρια ετησίως και πολύ περισσότερα webinars με σκοπό τη συνεχή επαφή και ενημέρωση των επενδυτών στους τομείς όπου επικεντρωνόμαστε. Για περισσότερο από 20 χρόνια προβάλλουμε συστηματικά την ελληνική ναυτιλία διεθνώς, και την Ελλάδα ως επιχειρηματικό κόμβο. Συνεργαζόμαστε με την πλειονότητα των ελληνικών (και μη) ναυτιλιακών εταιρειών εισηγμένων στα αμερικανικά χρηματιστήρια, συμβάλλοντας στη διαχείριση της επικοινωνίας και επαφής με το επενδυτικό κοινό, τους παρόχους κεφαλαίων και την ευρύτερη ναυτιλιακή κοινότητα».
Τι είναι το Capital Link Hellenic Leadership Award;
«Απονέμεται ετησίως σε ένα άτομο ή οργανισμό για την εξαιρετική συμβολή του στην προώθηση στενότερων επιχειρηματικών δεσμών μεταξύ της Ελλάδας και της παγκόσμιας επιχειρηματικής και επενδυτικής κοινότητας. Τα προηγούμενα χρόνια είχε απονεμηθεί σε προσωπικότητες όπως οι Ανδρέας Ν. Λιβέρης, Τζον Κάλαμος, Γιώργος Λογοθέτης, δρ Αντώνης Παπαδημητρίου, Γουίλμπουρ Ρος, Αντρέ Καλαντζόπουλος, Ευάγγελος Μυτιληναίος, Τζον Πόλσον και Αλεξ Φωτακίδης».
Πολλοί βλέπουν την Ελλάδα ως μια χώρα με εξαιρετικές επενδυτικές ευκαιρίες, ειδικά στον τομέα των κατασκευών και του real estate. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το μέλλον, υπάρχουν άλλοι τομείς που είναι ελκυστικοί αυτή τη στιγμή στην ελληνική αγορά και ποιοι είναι αυτοί;
«Σήμερα υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον, όχι μόνο για κατασκευές και real estate, αλλά και για τομείς όπως η ενέργεια, οι υποδομές, τα λιμάνια και αεροδρόμια, τα δίκτυα, ο τουρισμός, οι τομείς των χρηματοοικονομικών της υγείας, των logistics, ακόμη και των ναυπηγείων, που βρίσκονται σε μια φάση αναβίωσης και αναβάθμισης. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η ροή των επενδύσεων έχει ήδη αυξηθεί. Μεγάλες εταιρείες και funds από τις ΗΠΑ και αλλού έχουν ήδη επενδύσει σε πολλούς τομείς και αναμένεται να αυξήσουν την παρουσία τους στην Ελλάδα. Το 2023 αναμένεται ότι η Ελλάδα θα αποκτήσει και την επενδυτική βαθμίδα, που θα συμβάλει στην προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων».
Πολύς λόγος έχει γίνει για τις ελληνικές start-ups. Βρίσκονται ακόμη σε άνθηση;
«Ενα από τα συμπεράσματα του συνεδρίου μας, αλλά και μια ευρύτερη διαπίστωση είναι ότι υπάρχουν αρκετά κεφάλαια, τόσο από Ελληνες όσο και από διεθνείς επενδυτές, που εστιάζουν την προσοχή τους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και start-ups. Αρα, χρηματοδότηση υπάρχει. Από την άλλη πλευρά, οι συνθήκες της οικονομίας και της αγοράς έχουν γίνει πιο δύσκολες και ανταγωνιστικές, πράγμα που σημαίνει ότι οι επενδυτές έχουν γίνει πιο «δύσκολοι» όσον αφορά την αξιολόγηση των επενδυτικών ευκαιριών. Η άνθηση των start-ups συνεχίζεται παρά τις προκλήσεις. Η κρίση που πέρασε η χώρα μας δημιούργησε νέα δυναμική στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, κυρίως από νέους, με εξειδικευμένες γνώσεις και συγκεκριμένο επιχειρηματικό όραμα. Επίσης, η ευρύτερη χρήση της τεχνολογίας έδωσε μεγαλύτερη ώθηση στη δημιουργία και εξέλιξη των start-ups σε τομείς που έχουν τη δυνατότητα ανάπτυξης, στην ελληνική, αλλά κυρίως στη διεθνή αγορά».
Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι τα νέα δεδομένα που έχουν θέσει η COVID-19 και ο πόλεμος στην Ουκρανία στην ελληνική επιχειρηματικότητα;
«Ο κορωνοϊός, όπως συνέβη σε πολλές άλλες χώρες, δημιούργησε σημαντικές προκλήσεις, αλλά επέφερε και μεγάλες αλλαγές. Μία από αυτές για την Ελλάδα είναι η επιτάχυνση της ψηφιοποίησης του κράτους και της εν γένει χρήσης της τεχνολογίας από ευρύτερο επιχειρηματικό και καταναλωτικό κοινό, με θετικό αντίκτυπο στην οικονομία. Υπήρξε σωστή διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, έγιναν σημαντικές μεταρρυθμίσεις με εξίσου θετική επίπτωση για την ελκυστικότητα της Ελλάδας, ως επιχειρηματικού και επενδυτικού προορισμού. Υπήρξε εξωστρέφεια και σωστή επικοινωνιακή πολιτική. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, από την άλλη, συνέβαλε στο να αναδείξει τον στρατηγικό ρόλο της χώρας μας σε νευραλγικούς τομείς όπως η ενέργεια, αλλά και ως μια πύλη πρόσβασης στην ευρύτερη περιοχή για πολυσχιδείς δραστηριότητες. Επί χρόνια αναφερόμαστε στη στρατηγική γεωγραφική θέση της Ελλάδας. Τώρα πια, σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη που έχει επιδείξει, εξαργυρώνει τη θέση της ως σημαντικός γεωστρατηγικός εταίρος. Οι ομιλίες του Τζέφρι Πάιατ, βοηθού γραμματέα του Γραφείου Ενεργειακών Πόρων, και της Ερικα Ολσον, βοηθού γραμματέα του Γραφείου Ευρωπαϊκών και Ευρασιατικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, έδειξαν εύγλωττα την άριστη ποιότητα των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και τον σημαντικό ρόλο της Ελλάδας σε πολλούς νευραλγικούς τομείς».
