Η Γκρέτα Τούνμπεργκ δεν είναι λόγος για να διαφωνούμε – ας βρούμε άλλα πρόσωπα που για καβγάδες προσφέρονται περισσότερο. Ακόμη και αν, όπως έχει αποδειχθεί, πίσω από την Γκρέτα υπάρχει μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων, το μήνυμα που πλέον εκπέμπει με κάθε παρουσία της η μικρή 16χρονη Σουηδή είναι τόσο σημαντικό που όλα δικαιολογούνται. Η Γκρέτα μπορεί να λέει ό,τι θέλει, ακόμη και αν ο λόγος της είναι «ξύλινος» ή θυμίζει τις κακογραμμένες παρλάτες τις οποίες ακούμε σε αυτό το θεατρικό παλκοσένικο που λέγεται «Βουλή των Εφήβων». Γιατί η παρουσία της και μόνο δημιουργεί μια συζήτηση που κακώς δεν είναι η πλέον βασική στην παγκόσμια ατζέντα – αναφέρομαι στην κλιματική αλλαγή και στην καταστροφή του περιβάλλοντος.
Σε όσους πίσω από τη γενικότερη ανησυχία για το περιβάλλον διακρίνουν δόσεις ρητορικών υπερβολών θα συνιστούσα να μη στέκονται στη διαμαρτυρία αλλά στην ουσία της. Σαφώς και στη συζήτηση αυτή υπάρχει μια υπερβολική καταστροφολογία. Από τη δεκαετία του ’50, αν πιστέψουμε κάποιους ειδικούς, η Γη, όπως την ξέρουμε, μετράει μέρες. Θα έπρεπε να έχει καταστραφεί από τις πυρηνικές δοκιμές, από τον ήλιο και τις ακτίνες του, από το λιώσιμο των πάγων της Ανταρκτικής, από το φαινόμενο του θερμοκηπίου – κάθε καταστροφολογικό σενάριο που μπορεί κάποιος να σκεφτεί έχει κυκλοφορήσει. Αλλά δεν χρειάζεται να καταστραφεί η Γη για να γίνει η ζωή μας ανυπόφορη. Αρκεί απλά να ανεβεί η θερμοκρασία της. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να προκαλέσουν, περισσότερο και από μια καθολική καταστροφή, εκατοντάδες μικρές καταστροφές, θύμα των οποίων μπορεί να είναι ο καθένας μας. Το λάθος που συχνά γίνεται σε όλες αυτές τις συζητήσεις για το περιβάλλον είναι ότι βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα και ξεφυσάμε από ανακούφιση κάθε φορά που οι προβλέψεις των ειδικών αποδεικνύονται υπερβολικές. Η ανακούφιση οδηγεί στον εφησυχασμό. Ξεχνάμε δυστυχώς ότι εξίσου οδυνηρή θα είναι για εμάς, αν μας τύχει, και μια καταστροφή μικρότερη. Δεν χρειάζεται να καεί όλη η Πάρνηθα και η Πεντέλη – αρκεί να καεί το Μάτι. Δεν χρειάζεται να πλημμυρίσει όλη η Αθήνα – αρκεί να πλημμυρίσει η Μάνδρα. Δεν χρειάζεται να χτυπήσουν τυφώνες όλες τις πόλεις της Μακεδονίας – αρκεί να χτυπήσει ένας τυφώνας τη Χαλκιδική. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι μια βόμβα μεγατόνων: είναι το αποτέλεσμα εκατομμυρίων μικρών χειροβομβίδων που σκάνε δίπλα σου. Η Γκρέτα στον ρόλο του τσομπάνου που φωνάζει ότι ο λύκος έρχεται είναι χρήσιμη και ας είναι μια φιγούρα μοναχική και ελαφρώς παράξενη. Δεν είναι αυτή το θέμα – είναι ο λύκος. Και ο λύκος είναι εδώ.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.