Μπαμπούλας AΙ

Ενδιαφέρουσα η συζήτηση που έχει ξεσπάσει µε την εµφάνιση του ChatGPT και άλλων εφαρµογών λογισµικού που χρησιµοποιούν την τεχνολογία τεχνητής νοηµοσύνης (ΑΙ) στο Διαδίκτυο. Για όσους δεν γνωρίζουν, πρόκειται για προγράµµατα που µπορούν να εκτελούν εργασίες οι οποίες συνήθως απαιτούν ανθρώπινη νοηµοσύνη (µεταξύ άλλων τη συγγραφή ποιηµάτων, δηµοσιογραφικών άρθρων, διδακτορικών διατριβών κ.λπ.), αντλώντας υλικό από τεράστιες δεξαµενές δεδοµένων και χρησιµοποιώντας τους πιο προηγµένους αλγορίθµους. Κάποιοι πανηγυρίζουν (δικαίως) για τις δίχως όρια δυνατότητες που µας δίνει η τεχνολογία. Κάποιοι επισηµαίνουν (επίσης µε το δίκιο τους) τους κινδύνους που ελλοχεύουν, αφού, όπως όλα τα πράγµατα, η τεχνολογία εκτός από τις φωτεινές έχει και τις σκοτεινές πλευρές της. Δεν είναι λίγοι και εκείνοι που είναι εντελώς αρνητικοί στη χρήση µηχανών όπως το ChatGPT, που τις αντιµετωπίζουν µε ειρωνεία, ακόµα και µε τρόµο. Διάβασα και τις απόψεις του Νόαµ Τσόµσκι, ενός από τους δηµοφιλέστερους διανοούµενους της εποχής µας: «Το ChatGPT παρουσιάζει κάτι σαν την κοινοτοπία του κακού: λογοκλοπή και απάθεια και αποβλάκωση. (…) Θυσίασε τη δηµιουργικότητα για ένα είδος ανηθικότητας». Ο ίδιος παροµοίασε τη δηµοφιλία τής εν λόγω µηχανής µε τη δηµοφιλία των «έξυπνων τηλεφώνων», καταγγέλλοντας πως πολλοί φοιτητές «κάθονται εκεί και συζητούν µε κάποιον στο iPhone τους. Ενας τρόπος για να αντιµετωπιστεί αυτό είναι οι καθηγητές να απαγορεύσουν τα iPhones. Ενας άλλος τρόπος είναι να κάνουν το µάθηµα πιο ενδιαφέρον, δεδοµένου ότι η ενστικτώδης χρήση της τεχνολογίας από τους φοιτητές είναι σηµάδι πως το εκπαιδευτικό σύστηµα αποτυγχάνει». Ούτε διανοούµενος είµαι, ούτε πανεπιστηµιακός, ούτε καθηγητής, ούτε καν φοιτητής, για να µπορώ να εκφράσω µια ασφαλή άποψη, από αυτά όµως που βλέπω και ακούω γύρω µου, δεν νοµίζω πως έπρεπε να περιµένουµε την άφιξη της (πιο προηγµένης) τεχνολογίας για να επιβεβαιώσουµε την αποτυχία των εκπαιδευτικών συστηµάτων. Τη βλέπουµε παντού. Ούτε νοµίζω πως η κατάσταση µπορεί να διορθωθεί µε απαγορεύσεις – όπως π.χ. µε την απαγόρευση των τηλεφώνων στην τάξη. Με κάθε σεβασµό προς τις απόψεις που εκφράζουν προσωπικότητες διεθνούς κύρους όπως ο Τσόµσκι, εξακολουθώ να πιστεύω πως η µετάβαση προς µια νέα εποχή δεν θα γίνει µε τη δαιµονοποίηση και την απόρριψη των αγαθών που µας παρέχει η τεχνολογία, αλλά µε τη βελτίωσή της και µε τη δηµιουργία των ασφαλιστικών δικλίδων που θα µας επιτρέπουν να τη χρησιµοποιούµε µε τρόπο ηθικό. Εχω διαβάσει ξεκαρδιστικές ιστορίες για ανθρώπους που έβγαζαν τις πρώτες ηλεκτρονικές λυχνίες, τις πρώτες τηλεφωνικές συσκευές, τις πρώτες τηλεοράσεις έξω από τα σπίτια τους, θεωρώντας πως είναι δηµιουργήµατα του Διαβόλου. Ποιος από εµάς θέλει, τον 21ο αιώνα, να σκέπτεται και να συµπεριφέρεται όπως εκείνοι; Ποιος δεν βλέπει πως ο δρόµος προς το µέλλον ανοίγεται µε τα πιο σύγχρονα τεχνολογικά µέσα; Ακόµα και αν αυτό σηµαίνει πως εµείς, οι παλιοί, θα πρέπει να αλλάξουµε πολλά στον τρόπο µε τον οποίο σκεπτόµαστε και αντιλαµβανόµαστε τα πράγµατα, στον τρόπο µε τον οποίο εργαζόµαστε, στον τρόπο που ζούµε. Πώς µπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι όλα αυτά τα σκέφτηκα µόνος µου και δεν µου τα υπαγόρευσε το ChatGPT, το οποίο, στο πλαίσιο της εκστρατείας «Stop Chomsky», µε έχει καταλάβει και µε χρησιµοποιεί µε τρόπο δαιµονικό; Δεν µπορείτε.