Μιλάνο της πολυτέλειας

Αργά το βράδυ, που τα πλήθη αραιώνουν και που ο χώρος φωτίζεται και λάμπει ακόμα περισσότερο, η Galleria Vittorio Emanuele II αποκτά απόκοσμη ομορφιά. Ετσι όπως στέκεσαι και παρατηρείς τα περίτεχνα στολισμένα κτίριά της, σηκώνοντας το κεφάλι και προς τους τεράστιους γυάλινους θόλους της οροφής της, νομίζεις πως πρωταγωνιστείς σε ένα σίριαλ επιστημονικής φαντασίας α λα «Doctor Who». Και πως επιβάτης και εσύ σε διαστημόπλοιο, με μπαρόκ αυτή τη φορά διακόσμηση, ταξιδεύεις στον χωροχρόνο, συγκεκριμένα στο μακρινό 1861, οπότε ο αρχιτέκτονας Τζουζέπε Μενγκόνι ξεκίνησε να σχεδιάζει αυτή τη θεόρατη εμπορική στοά. Το ταξίδι στον χρόνο συνεχίζεται και γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακό όταν βγαίνοντας από τη μια έξοδο της γκαλερίας βρίσκεσαι μπροστά στο σαν κέντημα Ντουόμο και όταν βγαίνοντας από την άλλη πλευρά βρίσκεσαι μπροστά στη σπουδαιότερη όπερα του κόσμου, την ιστορική Σκάλα. Ναι, βρισκόμαστε στο κέντρο του Μιλάνου. Και ξεκινώντας από τα τρία κυριότερα αξιοθέατά του, κάνουμε μια μεγάλη βόλτα στις γεμάτες εκπλήξεις γειτονιές του.

Αργησα να επισκεφθώ τη μητρόπολη του ιταλικού Βορρά. Ολο το προγραμμάτιζα, όλο κάτι συνέβαινε και τελικά πήγαινα κάπου αλλού. Ομολογώ και πως είχα επηρεαστεί από φίλους που μου έλεγαν πως η πόλη δεν έχει πολλά να δεις και να κάνεις. Τελικά, δύο φθηνά εισιτήρια ήταν η αφορμή για το πρώτο ταξίδι μου εκεί. Και τώρα, έχοντας μια καλή εικόνα, μπορώ να διαφωνήσω (με αποδείξεις) με εκείνους που το χαρακτηρίζουν σχετικά αδιάφορο. Επειτα από πολύ περπάτημα, ακόμα και σε γειτονιές στις οποίες συνήθως δεν φτάνουν οι τουρίστες, νομίζω πως το Μιλάνο είναι μια πόλη που έχει πολλά να προσφέρει στον επισκέπτη αλλά και στον κάτοικό της. Υψηλό επίπεδο διαβίωσης, εξαιρετικό φαγητό (και παραδόξως καλές τιμές, αν ξέρεις πού να πας), μια αγορά που πλουσιότερη δεν νομίζω πως έχω δει σε κανένα άλλο μέρος, θεάματα, καταπράσινα πάρκα, γωνίες γραφικές αλλά και εντυπωσιακά σύγχρονες. Τι άλλο θέλεις από μια μεγάλη πόλη;

Στο πολυσύχναστο κέντρο

Ξεκινώντας λοιπόν από το κέντρο, επισκεπτόμαστε όπως όλοι οι τουρίστες το Ντουόμο, τον καθεδρικό ναό με την εντυπωσιακή γοτθική και αναγεννησιακή αρχιτεκτονική, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε το 1386 και ολοκληρώθηκε το 1965, δηλαδή έπειτα από έξι αιώνες! Για να δούμε και το εσωτερικό του έχουμε προμηθευτεί εισιτήριο από το Διαδίκτυο, ώστε να γλιτώσουμε και την αναμονή, αυτό το αφόρητο περίμενε στις ουρές που δημιουργούνται μπροστά στην είσοδό του. Οποιος θέλει να ανέβει και στην οροφή του πρέπει να έχει προμηθευτεί άλλο εισιτήριο – χρυσωρυχείο η εν λόγω εκκλησία. Η παρακείμενη Galleria Vittorio Emanuele II είναι γεμάτη καταστήματα, άλλα τουριστικά, άλλα με επώνυμα ακριβά ρούχα. Εκεί υπάρχουν επίσης εστιατόρια και εξαιρετικά ζαχαροπλαστεία, cafés και τζελατερίες. Τα πλήθη που πηγαινοέρχονται όλες σχεδόν τις ώρες της ημέρας δεν σε αφήνουν να απολαύσεις το μέρος όπως θα ήθελες. Οσο για τη Σκάλα του Μιλάνου, πρέπει και πάλι να έχεις κλείσει εισιτήριο (και από το Διαδίκτυο) για να μπορέσεις να ακολουθήσεις μια από τις ξεναγήσεις που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό της. Με εισιτήριο μπαίνεις και στο ενδιαφέρον μουσείο της, μια μικρή αλλά σημαντική έκθεση με προσωπικά αντικείμενα των συνθετών και των καλλιτεχνών που έχουν συνεργαστεί με το θέατρο, μακέτες σκηνικών, κοστούμια, προγράμματα με ιστορικές διανομές κ.λπ. Δυστυχώς, όποιος θέλει να δει παράσταση πρέπει να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη, καθώς τα εισιτήρια είναι πανάκριβα!

Η συνοικία της μόδας

Πανάκριβα είναι και τα μαγαζιά στην κοντινή Via Montenapoleone (ή Monte Νapoleone) και στους γύρω δρόμους, όμως μια βόλτα στην επονομαζόμενη «Συνοικία της μόδας» είναι απαραίτητη ακόμα και αν (όπως και εγώ) δεν σκοπεύετε να αγοράσετε τίποτε. Οι βιτρίνες όλων των μεγάλων οίκων, στολισμένες, λαμπερές και απαστράπτουσες η μια δίπλα στην άλλη, έχουν αναδειχθεί σε σημαντικά αξιοθέατα της πόλης, με τον κόσμο να βολτάρει για να τις θαυμάσει και να τις φωτογραφίσει. Δεν χρειάζεται, βεβαίως, να πω πόσο καλοντυμένοι (και ακριβοντυμένοι) είναι οι Μιλανέζοι. Εδώ βρίσκεται και το εξαιρετικό ζαχαροπλαστείο Marchesi 1824 – το Maison Caffet στη Via San Vittore είναι μια ακόμα θαυμάσια επιλογή. Το Κάστρο των Σφόρτσα με τα μουσεία του και το μεγάλο Πάρκο Σεμπιόνε, η Πινακοθήκη Μπρέρα, η Αμβροσιανή Βιβλιοθήκη, η Santa Maria Delle Grazie (όπου και ο περίφημος «Μυστικός Δείπνος» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι), η Basilica di Sant’ Ambrοgio, το Santuario di San Bernardino alle Ossa (με το γνωστό οστεοφυλάκιό του) είναι μερικά μόνο από τα σημαντικά αξιοθέατα του κέντρου. Προσοχή: Και για την είσοδό σας στον χώρο με τον «Μυστικό Δείπνο» πρέπει να έχετε βγάλει εισιτήριο πολλές ημέρες πριν από την επίσκεψή σας από το Διαδίκτυο. Αλλιώς θα μείνετε στη μικρή πλατεία έξω από την εκκλησία να παρακολουθείτε την κίνηση.

Μια υπαίθρια γλυπτοθήκη

Το Cimitero Monumentale, το κεντρικό νεκροταφείο της πόλης, είναι μια τεράστια υπαίθρια γλυπτοθήκη με αξιόλογα αγάλματα και με μνημεία ασύλληπτης μεγαλοπρέπειας. Εκεί βρίσκονται θαμμένοι μεταξύ άλλων ο συνθέτης και λιμπρετίστας Αρίγκο Μπόιτο, ο συνθέτης Αλφρέντο Καταλάνι, ο συνθέτης Αμιλκάρε Πονκιέλι, ο αρχιμουσικός Αρτούρο Τοσκανίνι, η πρίμα μπαλαρίνα Κάρλα Φράτσι, οι σούπερ σταρ της όπερας υψίφωνος Μάγκντα Ολιβέρο και τενόρος Φράνκο Κορέλι, ο συγγραφέας Ντάριο Φο και πολλές ακόμα προσωπικότητες. Χτισμένη σε μια ήσυχη γειτονιά σε σχέδιο του σπουδαίου ιταλού αρχιτέκτονα Καμίλο Μπόιτο, η Casa di Riposo per Musicisti είναι το τελευταίο μεγάλο έργο του συνθέτη Τζουζέπε Βέρντι, το άγαλμα του οποίου δεσπόζει στην πλατεία μπροστά στο κτίριο. Πρόκειται για το γηροκομείο που έφτιαξε ο «πατέρας της ιταλικής όπερας» για τους ηλικιωμένους λυρικούς τραγουδιστές που έχουν ανάγκη περιποίησης. Κάτι που πολύς κόσμος δεν γνωρίζει είναι πως στην κρύπτη της εσωτερικής αυλής του βρίσκονται οι τάφοι του Βέρντι και της συζύγου του, της υψιφώνου Τζουζεπίνα Στρεπόνι. Είναι μάλιστα επισκέψιμοι, αρκεί να έχετε μαζί σας (αυτή την περίοδο) μάσκα, απαραίτητη προϋπόθεση για να μπείτε στους χώρους του γηροκομείου για λόγους προστασίας των γερόντων που διαμένουν εκεί. Σχεδόν απέναντι από την Casa di Riposo per Musicisti βρίσκεται και το διαμέρισμα στο οποίο έμενε για μερικά χρόνια η Μαρία Κάλλας. Οποιος ενδιαφέρεται μπορεί να το εντοπίσει εύκολα από την αναμνηστική πλάκα που έχει αναρτηθεί στην είσοδό του.

Οι μοντέρνες γειτονιές

Στην περιοχή της Porta Nuova, η οποία πήρε το όνομά της από τη ναπολεόντεια πύλη του 19ου αιώνα που βρίσκεται εκεί, υψώνεται το εμβληματικό Bosco Verticale, δύο κατάφυτα κτίρια κατοικιών με εκατοντάδες δέντρα. Εντυπωσιακά είναι και τα άλλα κτίρια, τα παλαιότερα αλλά και αυτά που χτίζονται τώρα, κάνοντας τη συνοικία μια από τις πιο μοντέρνες και πρωτότυπες της πόλης. Ξεχωρίζει ο ουρανοξύστης της UniCredit, έργο του αργεντινού αρχιτέκτονα Σέζαρ Πέλι. Παρόμοια κτίρια, ανάμεσά τους και τον πύργο Generali που σχεδίασε η Ζάχα Χαντίντ, βλέπουμε στην επίσης μοντέρνα περιοχή CityLife. Εκεί λειτουργεί και ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, αν και η αλήθεια είναι πως καταστήματα βρίσκεις παντού στο Μιλάνο, μια πόλη η οποία, όπου και αν σταθείς, σε καλεί να ψωνίσεις.

Και φαγητό, καλό ιταλικό και όχι πάντα ακριβό φαγητό, βρίσκεις παντού. Μια από τις πιο ιδιαίτερες περιοχές με εστιατόρια βρίσκεται στην περιοχή με τα δύο κανάλια (που συνδέουν την πόλη με τους ποταμούς και τις λίμνες της ευρύτερης περιοχής), στο Navilgi, το οποίο τα απογεύματα και τα βράδια γεμίζει κόσμο. Οχι πολύ μακριά από τα θορυβώδη κανάλια βρίσκεται το Fondazione Prada, ίδρυμα για την προώθηση της σύγχρονης τέχνης, που λειτουργεί από το 2015 σε ένα αποστακτήριο των αρχών του 20ού αιώνα. Οι προσθήκες στo προϋπάρχον συγκρότημα νέων κτιρίων που έχει σχεδιάσει ο διάσημος ολλανδός αρχιτέκτονας Ρεμ Κούλχαας κάνουν τον όλο χώρο ιδιαίτερα ενδιαφέροντα. Και οι βόλτες συνεχίζονται και μας πηγαίνουν από γειτονιά σε γειτονιά, με ένα κομμάτι πίτσα, μερικά arancini ή ένα παγωτό στο χέρι, σε μια πόλη γεμάτη λιμπιστικές μυρωδιές, γεμάτη κίνηση, καλοντυμένο κόσμο και όμορφες εικόνες. Στο Μιλάνο της ευζωίας. Πίνουμε και ένα εσπρεσάκι ή ένα aperol spritz για να ξαποστάσουμε – το τιραμισού λέμε να το αποφύγουμε, ειδικά μετά την πίτσα, τα arancini και το παγωτό, για να μην το παρακάνουμε – και συνεχίζουμε ακάθεκτοι.