Από τα 4 έως τα 11 της χρόνια ένας θείος της την κακοποιούσε σεξουαλικά. Για μια ολόκληρη εικοσαετία δεν τόλμησε να μιλήσει σε κανέναν για αυτό που της συνέβη μέχρι που ένας γιατρός ο οποίος τη φρόντισε μετά από μια απόπειρα αυτοκτονίας την ανάγκασε να μοιραστεί το μυστικό της μαζί του. Η έλλειψη κατανόησης που έδειξε η οικογένειά της μετά την αποκάλυψή της την έριξε σε βαθιά κατάθλιψη.
Εκανε τρία παιδιά με τρεις διαφορετικούς άνδρες και έχασε την επιμέλειά τους όταν ο εθισμός της στα ναρκωτικά και η σωματική βία ενός συντρόφου της την οδήγησαν επανειλημμένα σε αποτυχημένες προσπάθειες να βάλει τέλος στη ζωή της. Μετά τον αναγκαστικό εγκλεισμό της σε ψυχιατρική κλινική αποφάσισε να δώσει μια τελευταία μάχη ενάντια στους δαίμονές της και έπειτα από μια υπεράνθρωπη προσπάθεια κατάφερε να πάρει τα παιδιά της πίσω, κάνοντας παράλληλα καριέρα σε αυτό που πάντα ήταν φάρος στη διαδρομή της: τη μουσική.
Η Καζ Χόκινς, μια αυθεντική survivor που έζησε ό,τι τραγουδά, μια χαρισματική entertainer, μια γυναίκα-σύμβολο, θα εμφανίζεται στο Half Note Jazz Club από την Παρασκευή 7 έως και τη Δευτέρα 10 Μαρτίου. Η πολυβραβευμένη καλλιτέχνιδα, της οποίας η πολυκύμαντη ζωή έγινε ντοκιμαντέρ, η φωνή που ερμηνεύει με άνεση μπλουζ, σόουλ, ροκ και φολκ κομμάτια, η 52χρονη ερμηνεύτρια που γεννήθηκε στο Μπέλφαστ και ζει πλέον μόνιμα στη Γαλλία, μίλησε στο ΒΗΜΑgazino για τον βίο και την καριέρα της.
Εχετε πολύ έντονη παρουσία στη σκηνή. Μπορείτε να μας πείτε για τις πρώτες σας αναμνήσεις από τη μουσική και το πώς ανακαλύψατε το πάθος σας για το τραγούδι;
«Θυμάμαι έντονα ότι όταν ήμουν περίπου επτά ή οκτώ ετών, ο πατέρας μου με ανέβαζε στον πάγκο του μπαρ για να τραγουδώ στους υπόλοιπους πελάτες, οι οποίοι μου έδιναν χρήματα. Επειτα, μου έδινε ένα σημείωμα για να το πάω στη μητέρα μου και κρατούσε εκείνος τα χρήματα για να συνεχίσει να πίνει. Ολα αυτά ωστόσο δεν με αφορούσαν, απλώς λάτρευα να τραγουδώ. Οποιαδήποτε ευκαιρία να χρησιμοποιήσω τη φωνή μου ήταν πολύτιμη, ανεξάρτητα από το κίνητρο».
Πότε συνειδητοποιήσατε ότι η μουσική θα μπορούσε να είναι κάτι παραπάνω από ένα χόμπι και να εξελιχθεί σε καριέρα;
«Το να τραγουδώ διασκευές σε παμπ και κλαμπ ήταν ένας τρόπος βιοπορισμού. Βαθιά μέσα μου, όμως, πάντα ήξερα ότι είχα χάρισμα στη σύνθεση τραγουδιών. Το 2011 άρχισα επιτέλους να μοιράζομαι τα δικά μου πρωτότυπα τραγούδια. Οι άνθρωποι με αποκαλούσαν «κρυφή τραγουδοποιό» γιατί δεν πίστευαν ότι κρατούσα τις ιστορίες μου μυστικές για τόσον καιρό. Το 2012, ύστερα από 25 χρόνια που ήμουν σε cover μπάντες, πήρα την απόφαση να αποχωρήσω και να αφιερωθώ εξ ολοκλήρου στη δική μου μουσική. Δύο χρόνια αργότερα, κυκλοφόρησα το πρώτο μου άλμπουμ, και τότε ξεκίνησε πραγματικά η πορεία μου ως καλλιτέχνιδα με δικό μου ρεπερτόριο».
Ποιες φωνές σάς έχουν εμπνεύσει περισσότερο και πώς διαμόρφωσαν τη δική σας καλλιτεχνική ταυτότητα;
«Για πολλά χρόνια, η μεγαλύτερη μούσα μου ήταν η Ετα Τζέιμς. Με γοήτευε η αμεσότητα της φωνής της και η δυναμική της παρουσία στη σκηνή. Στην αρχή, άκουγα κυρίως γυναίκες καλλιτέχνιδες, ιδιαίτερα Αφροαμερικανίδες, γιατί θαύμαζα τη δύναμή τους και τον τρόπο με τον οποίο απαιτούσαν σεβασμό. Η Νίνα Σιμόν, η Αρίθα Φράνκλιν και η Τίνα Τέρνερ επηρέασαν επίσης βαθιά τον τρόπο με τον οποίο βλέπω την τέχνη. Η μουσική τους, η αντοχή τους και η ικανότητά τους να λένε την αλήθεια τους μέσα από τα τραγούδια, διαμόρφωσαν τον τύπο καλλιτέχνη που ήθελα να γίνω».
Πώς βυθίζεστε στο απαραίτητο συναισθηματικό βάθος όταν γράφετε ή ερμηνεύετε;
«Οταν αποφάσισα να μοιραστώ την ιστορία της ζωής μου μέσα από τη μουσική, κάποιος μου έδωσε την καλύτερη συμβουλή: «Αν πρόκειται να πεις την αλήθεια σου, πες τα όλα. Μην κρατηθείς, γιατί η δύναμή σου μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που κάποιος άλλος χρειάζεται να ακούσει». Αυτό κάνω. Η ερμηνεία των τραγουδιών μου με κάνει συχνά να ξαναβιώνω επώδυνες αναμνήσεις, αλλά το κάνω γιατί οι άνθρωποι χρειάζονται ελπίδα. Αν δουν ότι επιβίωσα από δυσκολίες, ίσως να πιστέψουν πως μπορούν και εκείνοι να τα καταφέρουν. Για εμένα, αυτός είναι ο πραγματικός μου σκοπός».
Πείτε μας για το τελευταίο σας single, «My Mountain».
«Το «My Mountain» είναι το πιο πρόσφατο single από τον επερχόμενο δίσκο μου, ο οποίος θα κυκλοφορήσει τον προσεχή Σεπτέμβριο. Το άλμπουμ αυτό είναι πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα blues και soul άλμπουμ μου· πρόκειται για μια εξερεύνηση των κελτικών ριζών μου. Για πρώτη φορά συνεργάστηκα με δύο τραγουδοποιούς από το Βερολίνο. Κάποια από τα τραγούδια τα κουβαλώ μέσα μου για πάνω από 20 χρόνια, περιμένοντας τη σωστή στιγμή για να τα φέρω στο φως. Αλλα, όπως το «My Mountain», γράφτηκαν στο στούντιο. Μέχρι στιγμής η ανταπόκριση είναι εκπληκτική. Είναι ένα βαθιά προσωπικό έργο, φτιαγμένο για να προσφέρει παρηγοριά και ελπίδα σε όσους το ακούν».
Εχετε μιλήσει ανοιχτά για τις μεγάλες δυσκολίες που έχετε ξεπεράσει στη ζωή σας…
«Οι εμπειρίες της ζωής μου βρίσκονται στον πυρήνα κάθε δημιουργίας μου. Επειδή γράφω σε πολλά είδη μουσικής, τα συναισθήματά μου υπαγορεύουν την κατεύθυνση ενός τραγουδιού. Οταν είμαι θυμωμένη, μπορεί να γράψω κάτι δυνατό σε ύφος blues ή ένα δυναμικό rock κομμάτι. Οταν νιώθω πως πρέπει να απελευθερώσω κάτι πιο προσωπικό, γράφω συναισθηματικές μπαλάντες, που όμως δεν είναι λυπητερές· δίνουν ελπίδα. Πάντα ξεκινώ από τον πόνο, αλλά τον μετατρέπω σε κάτι θετικό, γιατί ξέρω ότι αυτό χρειάζονται οι θαυμαστές μου».
Είστε μια παθιασμένη υπέρμαχος της ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία. Πώς ελπίζετε ότι η μουσική σας και η προσωπική σας ιστορία θα βοηθήσουν όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες;
«Λαμβάνω μηνύματα από θαυμαστές που μου λένε πως η μουσική μου τους βοήθησε, και αυτό σημαίνει τα πάντα για εμένα. Το να υπάρχει χώρος για εσένα στην καρδιά κάποιου, όταν εκείνος βρίσκεται στις πιο σκοτεινές του στιγμές, είναι μεγάλο προνόμιο. Το μόνο που ελπίζω είναι να μπορώ να τους συντροφεύω σε αυτές τις δύσκολες ώρες, δείχνοντάς τους ότι πραγματικά τους καταλαβαίνω. Αν περισσότεροι άνθρωποι έδιναν λίγη σημασία παραπάνω στους άλλους, ίσως η κρίση ψυχικής υγείας να μην ήταν τόσο σοβαρή όσο είναι σήμερα».
Βρίσκετε τη διαδικασία δημιουργίας μουσικής θεραπευτική;
«Σίγουρα, η μουσική είναι το καταφύγιό μου. Είναι η δύναμή μου, η διαφυγή μου και ο πιο κοντινός μου σύντροφος. Υπάρχει κάτι πολύ δυνατό στο να είσαι ευάλωτος. Φοράω τα συναισθήματά μου σαν παράσημο, γιατί χρειάζεται τεράστιο θάρρος για να εκθέσεις την ψυχή σου. Oμως τίποτα δεν συγκρίνεται με την αίσθηση της απελευθέρωσης μετά τη σύνθεση ή την ερμηνεία ενός βαθιά προσωπικού τραγουδιού. Γι’ αυτό ζω».
Oταν κοιτάζετε το κοινό σας, τι ελπίζετε να βιώνουν οι άνθρωποι στις συναυλίες σας;
«Δεν περιμένω ποτέ κάτι συγκεκριμένο από το κοινό μου – πρέπει να είναι αυθόρμητο. Αλλά ξέρω ότι κάθε άνθρωπος στην αίθουσα έχει τη δική του ιστορία, τους δικούς του αγώνες. Οι συναυλίες μου είναι ένα safe space, όπου μπορούν να εκτονωθούν – είτε μέσα από δάκρυα είτε μέσα από γέλιο είτε απλώς νιώθοντας ότι κάποιος τους καταλαβαίνει. Συχνά, όταν με βλέπουν να κλαίω, κλαίνε κι εκείνοι μαζί μου, και αυτό δημιουργεί μια δυνατή σύνδεση. Φροντίζω όμως πάντα να ισορροπώ τα συναισθήματα με χαρά και διασκέδαση, έτσι ώστε όλοι να φεύγουν με ανεβασμένη διάθεση. Λατρεύω να παρασύρω τους ακροατές/θεατές, και μερικές φορές εντοπίζω κάποιον με ωραία φωνή ανάμεσα στο κοινό για ένα αυτοσχέδιο sing-off! Οι εμφανίσεις μου είναι σαν συναισθηματικό ρολερκόστερ που το μοιραζόμαστε όλοι μαζί».
Θα εμφανιστείτε στο Half Note Jazz Club στην Αθήνα. Τι σας ενθουσιάζει περισσότερο σχετικά με την παρουσία σας στην Ελλάδα;
«Δεν έχω ξαναέρθει στην Αθήνα και ανυπομονώ να γνωρίσω την ιστορία και τον πολιτισμό μιας τόσο εμβληματικής πόλης. Αυτές οι συναυλίες θα είναι ξεχωριστές γιατί, για πρώτη φορά, θα παίξω με τρίο. Επίσης, θα παρουσιάσω και κάποια εντελώς καινούργια τραγούδια από το νέο άλμπουμ που δεν έχουν ακουστεί ποτέ έως τώρα. Τον τελευταίο καιρό εμφανίζομαι σε μεγαλύτερες σκηνές, οπότε ανυπομονώ για αυτό το πιο ζεστό, οικείο κλίμα. Νομίζω ότι θα είναι μια υπέροχη εμπειρία».
Πώς ορίζετε την επιτυχία σε αυτό το στάδιο της καριέρας σας;
«Για εμένα, η επιτυχία είναι απλή: το να είμαι ζωντανή. Η μουσική με έσωσε, οπότε κάθε ημέρα που μου δίνεται η ευκαιρία να τραγουδώ και να μοιράζομαι τα κομμάτια μου, είναι ευλογία. Είτε εμφανίζομαι μπροστά σε 10.000 ανθρώπους είτε μπροστά σε 10, για εμένα δεν υπάρχει διαφορά. Οι θαυμαστές μου είναι το μεγαλύτερό μου κίνητρο. Eχω στενή σχέση μαζί τους και στόχος μου είναι να συνεχίσω να τους εμπνέω και να συναντώ όσο περισσότερους γίνεται».
Τι συμβουλή θα δίνατε σε νεαρούς μουσικούς, ειδικά σε όσους προέρχονται από μη προνομιούχα περιβάλλοντα, ώστε να βρουν τη φωνή τους και να σταθούν δυνατοί στη μουσική βιομηχανία;
«Eχω μάθει πολλά από τις δικές μου εμπειρίες και ιδού μερικές συμβουλές που θα ήθελα να ήξερα νωρίτερα: Εμπιστευθείτε το ένστικτό σας. Αν κάτι δεν σας κάθεται καλά, μην το κάνετε, όσο κι αν το θέλετε. Ενημερωθείτε για τον κλάδο. Πολλοί στον χώρο θα σας πουν αυτό που θέλετε να ακούσετε, αλλά οι περισσότεροι κοιτούν πώς θα βγάλουν χρήματα από εσάς. Μη βιαστείτε να υπογράψετε με μια δισκογραφική εταιρεία. Ανακαλύψτε πρώτα ποιοι είστε ως καλλιτέχνες. Εγώ κυκλοφόρησα τέσσερα άλμπουμ ανεξάρτητα προτού υπογράψω με εταιρεία, και όταν το έκανα, ήταν με τους δικούς μου όρους. Πάντα να ζητάτε νομική συμβουλή. Ποτέ μην υπογράφετε κάτι χωρίς να το δει δικηγόρος και πάντα να απαιτείτε συμβόλαιο».