Τα έχει όλα. Η Ιταλία δεν είναι μόνο μία χώρα πλούσια σε ιστορία, τέχνη, φυσικά αξιοθέατα, εντυπωσιακές πόλεις και χωριά και νοστιμότατη κουζίνα. Δεν είναι μόνο μία χώρα που πρωταγωνιστεί στη μόδα, που μας χάρισε θεατρικά και κινηματογραφικά αριστουργήματα (βλέπε ιταλικός νεορεαλισμός), σπουδαία μυθιστορήματα και ποιήματα που, για να πάμε μερικούς αιώνες πίσω, «γέννησε» και αποθέωσε την όπερα, που μας χάρισε (για να περάσουμε πάλι στην εποχή μας) σταρ όπως η Σοφία Λόρεν και ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι κ.λπ.
Η Ιταλία είναι πολλά πράγματα μαζί, σερβιρισμένα σε ένα πιάτο που μοσχομυρίζει λεμονανθούς από το Αμάλφι ή σε ένα κοκτέιλ που σου αφήνει τη χαρακτηριστική γεύση του πικραμύγδαλου του Σαρόνο.
Ιταλία, μεταξύ άλλων, είναι όμως και αυτός ο μυστικός, ο υπόγειος και δαιδαλώδης κόσμος των ζεστών, γεμάτων πολύτιμα συστατικά υδάτων που εδώ και αιώνες ρέουν, αναζωογονούν και θεραπεύουν. Μιλάμε, βεβαίως, για τα spa.
Για τις θέρμες που λειτουργούν σε διάφορα σημεία της χώρας, από τις χιονισμένες πλαγιές των Aλπεων έως τις ηλιόλουστες ακτές της Σικελίας, και που προσελκύουν ακόμα και σήμερα χιλιάδες επισκέπτες. Εκείνους που αναζητούν ανακούφιση από τις παθήσεις από τις οποίες υποφέρουν, αλλά και εκείνους που απλώς επιζητούν μερικές ώρες χαλάρωσης και την εφαρμογή προηγμένων θεραπειών ομορφιάς και ευεξίας. Αυτά λοιπόν είναι τα σημαντικότερα ιστορικά ιαματικά λουτρά της Ιταλίας, σε ένα ταξίδι που ξεκινά από τον Βορρά και καταλήγει στον Νότο.
Bagni Vecchi di Bormio
Βρίσκονται κοντά στα ελβετικά σύνορα, μιάμιση ώρα με το αυτοκίνητο από το Σεν Μόριτζ. Η ιστορία τους ξεκινά δύο χιλιάδες χρόνια πριν, πιθανώς και πιο παλιά. Eνας από τους διασημότερους επισκέπτες τους λέγεται πως ήταν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο οποίος έμεινε εκεί το 1493.
Οι εστεμμένοι της Ευρώπης, ανάμεσά τους ο Φραγκίσκος Φερδινάνδος, αρχιδούκας της Αυστρίας και διάδοχος της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, και η σύζυγός του Σοφί έκαναν επίσης συχνά την εμφάνισή τους στην περιοχή.
Σήμερα οι θέρμες λειτουργούν καθημερινά από τις δέκα το πρωί ως τις δέκα το βράδυ. Απαγορεύεται η είσοδος στις εγκύους και στα παιδιά κάτω των 14 ετών. Οι τιμές ξεκινούν από τα 44 ευρώ και αυξάνονται ανάλογα με τη χρήση των εγκαταστάσεων και τις θεραπείες. Ενδεικτικά, μία Couple Day Spa and Massage ξεκινάει από τα 216 ευρώ. Ανάμεσα στα ξενοδοχεία που λειτουργούν στην περιοχή ξεχωρίζει το Hotel Bagni Vecchi.
Abano Terme
Απέχει μόλις είκοσι λεπτά με το αυτοκίνητο από την Πάντοβα και σαράντα λεπτά από τη Βενετία. Σύμφωνα με τον μύθο, τα θαυματουργά νερά του αναζωογόνησαν και θεράπευσαν τον ταλαιπωρημένο από τις περιπέτειες και τις κακουχίες Ηρακλή και τους συντρόφους του.
Είναι ένα από τα παλαιότερα (αν όχι το παλαιότερο) ιαματικά κέντρα της Ευρώπης, λέγεται μάλιστα πως το όνομά του έχει τη ρίζα του στην ελληνική λέξη «πόνος», καθώς πιστευόταν πως τα νερά του έδιωχναν τους πόνους.
Το Grand Hotel Orologio, που χτίστηκε το 1700 και που είναι κλειστό σήμερα, και το πεντάστερο Grand Hotel Trieste & Victoria περιλαμβάνονται στα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής. Το ίδιο και ο λόφος Μοντιρόνε με τις πηγές και τις πέτρινες μπανιέρες. Το Ιαματικό Πάρκο της πόλης είναι πάντα εξαιρετικά δημοφιλές στους επισκέπτες. Αλλά και το μοναστήρι San Daniele των Βενεδικτίνων μοναχών, που χτίστηκε μεταξύ 1076 και 1078, αξίζει μία επίσκεψη.
Terme di Sirmione
Στις όχθες της λίμνης Γκάρντα, η γοητευτική πόλη Σιρμιόνε είναι διάσημη για το εντυπωσιακό κάστρο των Σκαλιγκέρι που ξεκίνησε να χτίζεται κατά τον 13ο αιώνα, για τα απομεινάρια της ρωμαϊκής βίλας που είναι γνωστή ως «Τα Σπήλαια του Κάτουλλου» και για τα ιαματικά ύδατά της.
Για την ιαματική πηγή η οποία παράγει θειώδες νερό ηφαιστειακής προέλευσης και τροφοδοτεί μεταξύ άλλων δύο σημαντικές εγκαταστάσεις, τις Terme Catullo και τις Terme Virgilio. Το διάσημο νερό της περιοχής, το «Acqua di Sirmione», λόγω των αντικαταρροϊκών και ρευστοποιητικών ιδιοτήτων του πωλείται και στη μορφή ρινικού σπρέι.
Για την ιστορία, στο Σιρμιόνε βρίσκεται και η κίτρινη βίλα όπου έζησε κατά τη δεκαετία του ’50 η Μαρία Κάλλας με τον σύζυγό της, τον ιταλό βιομήχανο και επιχειρηματία Τζοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι.
Terme di Montecatini
Στην καρδιά της υπερτουριστικής Τοσκάνης, μεταξύ Φλωρεντίας και Λούκα, οι Terme di Montecatini προσελκύουν τους επισκέπτες ήδη από τον 14ο αιώνα. Εξάλλου, αυτές οι θέρμες με τα θαυματουργά νερά είναι και ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η μικρή πόλη είναι γεμάτη εντυπωσιακά art nouveau κτίρια.
Οι Terme Tettuccio είναι πιθανώς το διασημότερο από αυτά. Διάσημοι συνθέτες όπως ο Τζουζέπε Βέρντι, ο Τζάκομο Πουτσίνι (που καταγόταν από τη γειτονική Λούκα) και ο Ρουτζέρο Λεονκαβάλο αλλά και ο βασιλιάς Βιτόριο Εμανουέλε Β’ επισκέπτονταν συχνά την περιοχή για να απολαύσουν τα οφέλη των πηγών της.
Τα συστατικά και οι ποιότητες των νερών διαφέρουν από πηγή σε πηγή και θεωρούνται αποτελεσματικά, μεταξύ άλλων, για τη θεραπεία των παθήσεων του μυοσκελετικού συστήματος, καθώς και για τις δυσλειτουργίες της χολής, του ήπατος και τα προβλήματα στη διούρηση.
Τerme di Saturnia
Oπως το λέει το όνομά τους, βρίσκονται κοντά στο χωριό Σατούρνια, δυόμισι ώρες με το αυτοκίνητο από τη Ρώμη και από την Περούτζια και τρεις ώρες από τη Φλωρεντία. Σύμφωνα με τους αρχαίους θρύλους, αυτό το εκτεταμένο δίκτυο πηγών δημιουργήθηκε από τους κεραυνούς που έριξε στη Γη ο εκτός εαυτού Δίας σε έναν καβγά του με τον πατέρα του τον Κρόνο (τον Σατούρνους των Ρωμαίων).
Το θειούχο νερό τους, η θερμοκρασία του οποίου φτάνει τους 37,5 βαθμούς Κελσίου, δημιουργεί μικρούς καταρράκτες. Στην περιοχή λειτουργεί το πολυτελές πεντάστερο Terme di Saturnia Spa, με 124 δωμάτια και σουίτες, τέσσερις πισίνες και γήπεδο γκολφ 18 οπών. Οι τιμές για θεραπείες spa στις εγκαταστάσεις του ξεκινούν από τα 50 ευρώ.
Terme di Fiuggi
Στην καρδιά της Ιταλίας, μία ώρα και είκοσι λεπτά από τη Ρώμη, το Terme di Fiuggi απολάμβανε ιδιαίτερη δημοφιλία ήδη από τον Μεσαίωνα. Ο λόγος ήταν η ικανότητα των νερών να διαλύουν τις πέτρες στα νεφρά, όπως τουλάχιστον πιστευόταν τότε, με τον Πάπα Βονιφάτιο Η’ να ισχυρίζεται πως ήταν ένας από τους ευνοημένους επισκέπτες των λουτρών.
Το ίδιο ισχυριζόταν και ο Μιχαήλ Αγγελος. Σήμερα υπηρεσίες spa παρέχονται μεταξύ άλλων στα ξενοδοχεία San Giorgio, Ambasciatori Place και Silva Splendid, με τις τιμές να ξεκινούν περίπου από τα 300 ευρώ ανά διανυκτέρευση – χωρίς τις θεραπείες, που χρεώνονται έξτρα. Το μεσαιωνικό χωριό Borgo di Fumone, που βρίσκεται πολύ κοντά, αξίζει σίγουρα μία επίσκεψη.
Terme di Telese
Κατηφορίζοντας όλο και νοτιότερα, φτάνουμε εξήντα χιλιόμετρα από τη Νάπολι. Οι Terme di Telese φημίζονται ιδιαίτερα για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες στις αναπνευστικές και στις ρευματικές παθήσεις.
To Aquapetra Resort & Spa, στεγασμένο σε ένα παλαιό κτίριο (όπου έχουν γίνει οι απαραίτητες επεκτάσεις) μέσα στην καταπράσινη φύση της περιοχής, διαθέτει δύο πισίνες, κέντρο ευεξίας, γυμναστήριο και εστιατόριο.
Η διαμονή στην deluxe junior σουίτα κοστίζει αυτή την περίοδο περίπου 450 ευρώ, ενώ στη σουίτα με ιδιωτική πισίνα οι τιμές ξεκινούν από τα 850 ευρώ. Εννοείται πως υπάρχουν και άλλα καταλύματα, με πολύ πιο χαμηλές τιμές.
Terme di Ischia
Και το ηφαιστειακό νησί που βρίσκεται έξω από τον κόλπο της Νάπολι ήταν ανέκαθεν διάσημο για τα πλούσια σε μέταλλα υπόγεια ύδατά του. Eτσι, ακόμα και σήμερα, σε όλη την Iσκια λειτουργούν ξενοδοχεία που παρέχουν και υπηρεσίες spa. Τα Excelsior Belvedere Hotel & Spa, San Montano Resort & Spa και Botania Relais & Spa είναι τρία μόνο από αυτά.
Terme di Caronte
Eπειτα από πολλές ώρες ταξιδιού, ενός από τα ωραιότερα ταξίδια που μπορεί κάποιος να κάνει στην Ευρώπη, φτάσαμε και στην Καλαβρία, τη μακρά χερσόνησο όπου αποβιβάστηκαν και ίδρυσαν σημαντικές αποικίες τους οι αρχαίοι Ελληνες.
Εκεί λειτουργούσαν στην αρχαιότητα τα ιαματικά λουτρά του Σαμπιάζε. Εκεί, λίγο έξω από τη μικρή πόλη Λαμετσία (ή Λαμετσία Τέρμε) λειτουργούν σήμερα οι Terme di Caronte, με νερά πλούσια σε ενώσεις του θείου, τα οποία λέγεται πως έχουν ευεργετικές επιδράσεις στο δέρμα και στο αναπνευστικό.
Terme di Sciacca
Τέλος της διαδρομής μας στη Σικελία. Για την ακρίβεια, στα μισά του δρόμου που συνδέει το Αγκριτζέντο (Ακράγας) με τη Μαρσάλα, κοντά στην πόλη Σιάκα, εκεί όπου η γη εκλύει θειούχους ατμούς. Το φαινόμενο παρατηρείται έντονα κυρίως σε ένα σύμπλεγμα σπηλαίων που ονομάζεται Stufe di San Calogero και που οι ντόπιοι το εκμεταλλεύονταν για θεραπευτικούς σκοπούς από την αρχαιότητα.
Οι σπηλιές αυτές τον τέταρτο αιώνα είχαν μετατραπεί σε χώρους θεραπείας, αν και σε κάποια σημεία ήταν αδύνατον να πλησιάσεις επειδή αναπτύσσονταν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των νερών της Σιάκα, οι οποίες προέρχονται από υπόγεια ηφαιστειακή δραστηριότητα, χρησιμοποιούνται και σήμερα.
Αν όμως στην αρχαιότητα λειτουργούσαν δέκα πηγές, το νερό κάθε μίας εκ των οποίων είχε διαφορετικές ιδιότητες, σήμερα υπάρχουν μόνο πέντε, οι υπόλοιπες εξαφανίστηκαν έπειτα από σεισμούς αλλά και λόγω λανθασμένων ανθρώπινων παρεμβάσεων.
Παρεμβάσεων και αποφάσεων που έφτασαν πριν από μερικά χρόνια ακόμα και να οδηγήσουν στο κλείσιμο των εγκαταστάσεων. Σήμερα, στην ευρύτερη περιοχή λειτουργούν πολλά ξενοδοχεία που παρέχουν υπηρεσίες spa.