Η μόδα και ο κόσμος του interior design είχαν ανέκαθεν στενή σχέση. Κάποτε ίσως ήταν αδιανόητο για έναν οίκο πολυτελείας να περιλαμβάνει στη συλλογή του και μια πανάκριβη τσάντα και μία πολυθρόνα με την υπογραφή του ίδιου brand, όμως οι καιροί αλλάζουν και τα τελευταία χρόνια είναι ελάχιστα τα ξακουστά fashion houses που δεν έχουν παρουσιάσει σειρές από έπιπλα και υφάσματα μέχρι φλιτζάνια, ταπετσαρίες ή αξεσουάρ για τα κατοικίδια των πελατών τους.

Αν έλειπε από το σπίτι σας ένα δερμάτινο καλάθι γραφείου Hermès, τώρα μπορείτε να το βρείτε. Αν ονειρευόσασταν μια παπλωματοθήκη Versace που γράφει επάνω «I Love Baroque», η φαντασίωσή σας μπορεί πλέον να γίνει πραγματικότητα.

Πρώτοι διδάξαντες και «νεοφώτιστοι»

Ο Ραλφ Λόρεν είναι αναμφισβήτητα πρωτοπόρος σε αυτή την τάση. Το brand Ralph Lauren Home λανσαρίστηκε το 1983 και παραμένει επιτυχημένο μέχρι σήμερα. Ηταν η πρώτη οικιακή συλλογή από έναν ήδη γνωστό σχεδιαστή ρούχων και κάλυπτε σχεδόν τα πάντα: έπιπλα και φωτιστικά, επενδύσεις δαπέδου, υφάσματα και ταπετσαρίες, πορσελάνινα σερβίτσια, αντικείμενα από κρύσταλλο και ασήμι, διακοσμητικά αξεσουάρ, κλινοσκεπάσματα και είδη μπάνιου. Ακολούθησαν σχετικά γρήγορα η Αννα Φέντι με το Fendi Casa (1987) και ο οίκος Versace με διακοσμητικά και πορσελάνινα σερβίτσια.

Το Armani/Casa ιδρύθηκε το 2000 και το Gucci Décor αρκετά αργότερα, το 2017. Τι μεσολάβησε όμως την τελευταία δεκαετία και έχουμε δει τόσο έντονα αυτή τη στροφή; Οι οίκοι μόδας συνειδητοποίησαν ότι επενδύοντας σε είδη σπιτιού θα έχουν προϊόντα τα οποία θα παραμένουν relevant και με εμπορική δυναμική για πολλά χρόνια, αφού δεν επηρεάζονται από τα εφήμερα trends όσο τα ρούχα και τα αξεσουάρ.

Η χαρακτηριστική λιτή αισθητική των προϊόντων Ralph Lauren Home. Photo Courtecy RALPH LAUREN HOME

Υπήρξε φυσικά παράλληλα και έντονο ενδιαφέρον των καταναλωτών προς την αισθητική των εσωτερικών χώρων, αφού χάρη στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (κυρίως το Instagram, το Pinterest και το TikTok) κάθε δωμάτιο μιας κατοικίας απέκτησε μεγάλη δύναμη ως σκηνικό σε φωτογραφίες και βίντεο. Η πανδημία, με τους επιβεβλημένους εγκλεισμούς κατ’ οίκον, απλώς επιτάχυνε τις εξελίξεις. Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο ο τζίρος της σχετικής αγοράς αναμένεται να ξεπεράσει μέχρι το 2028 τα 26 δισεκατομμύρια ευρώ (από 21 που ήταν το 2023).

Ο οίκος Louis Vuitton πάντως προσκαλεί από το 2012 μερικούς από τους πιο διάσημους σχεδιαστές από όλον τον κόσμο να φανταστούν πειραματικά αλλά συνάμα λειτουργικά κομμάτια επίπλων και να δημιουργήσουν πολυπόθητα αντικείμενα για τη συλλογή Objets Nomades.

Από μια αιώρα μέχρι ένα πτυσσόμενο σκαμνί και από μια πολυθρόνα έως μια οθόνη δωματίου, κάθε συλλεκτικό τέτοιο αντικείμενο ξεπερνά τα όρια χρήσης του δέρματος ως υλικού προκειμένου να αποδείξει πόσο αφοσιωμένο είναι το γαλλικό maison στη σύνθετη χειροτεχνία και στην καινοτομία. Η διαχρονική συλλογή που έχει δημιουργηθεί αποτίνει φόρο τιμής στις ειδικές παραγγελίες από το παρελθόν του οίκου – όπως το θρυλικό σπαστό ντιβάνι που κατασκευάστηκε το 1874 για τον γάλλο εξερευνητή Πιερ Σαβορνιάν ντε Μπραζά – ενώ παράλληλα αναδεικνύει τα προκλητικά σύγχρονα οράματα μιας ετερόκλητης ομάδας διεθνών σχεδιαστών, όπως η Ιντια Μαχντάβι, οι αδελφοί Καμπάνα, η Πατρίτσια Ουρκιόλα, το στούντιο Marcel Wanders και το ατελιέ Oï.

Από τις πρόσφατες δημιουργίες σίγουρα ξεχωρίζουν οι νέες εκδοχές του διπλού καθίσματος Ribbon Dance του Αντρέ Φου από το Χονγκ Κονγκ, ο οποίος έχει σχεδιάσει κάποια από τα πιο εμβληματικά ξενοδοχεία της Ασίας.

Στον οίκο Hermès η Σαρλότ Μακό-Περελµάν, αρχιτέκτων και designer που έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με τον Φιλίπ Σταρκ και τον Αντρέ Μπαλάζ, και ο Αλέξις Φαμπρί, ειδικός στη λατινοαμερικανική φωτογραφία, αποτελούν ένα αχτύπητο ντούο στο creative direction, έχοντας αναλάβει εδώ και μία δεκαετία την επιμέλεια στα είδη σπιτιού και διακόσμησης με τη διάσημη υπογραφή: κουβέρτες, χαλιά, φωτιστικά και κάθε είδος επίπλου.

Τα 24 ευρηματικά φωτιστικά του οίκου Loewe. Photo Salone Del Mobile Milano

Πρόκειται για ένα εκπληκτικά ευρύ σύμπαν, που περιλαμβάνει άμεσα αναγνωρίσιμα κομμάτια που δημιουργήθηκαν από το design studio του Hermès, καθώς και συναρπαστικά έπιπλα από μια ομάδα διεθνών ταλέντων υψηλού προφίλ – Ραφαέλ Μονέο, Αλβαρο Σίζα, Τζάσπερ Μόρισον και Μπιτζάι Τζιν του Studio Mumbai – μαζί με άλλα ονόματα, λιγότερο γνωστά.

Πρόσφατα πάντως ο οίκος παρουσίασε ένα σετ για τσάι ονόματι Hippomobile, σχεδιασμένο από τον Τζιανπάολο Πάνι, που συνδέεται με ενδιαφέροντα και παιχνιδιάρικο τρόπο με τη μακρά παράδοση του οίκου στην κατασκευή αξεσουάρ για ιππασία. Το Hippodrome d’ Hermès coffee table, που έχει σχεδιαστεί από το γαλλικό δίδυμο Normal Studio, αποτελεί μια επίσης εξόχως εντυπωσιακή προσθήκη στην κολεξιόν.

Στον οίκο Gucci μια ιδέα του creative director Σάμπατο ντε Σάρνο πήρε πρόσφατα σάρκα και οστά με την πραγματοποίηση του εγχειρήματος Design Ancora, μιας συνεργασίας με τη Μικέλα Πελιτσάρι του δημιουργικού γραφείου P:S. Πρόκειται για μια γιορτή της χρυσής εποχής της ιταλικής αριστοτεχνίας που περιλαμβάνει τον καναπέ Le Mura, το χαλί Clessidra, το ντουλάπι Storet, το βάζο Opachi και το φωτιστικό δαπέδου Parola.

Υπάρχει ωστόσο και το όραμα των Ντομένικο Ντόλτσε και Στέφανο Γκαμπάνα, οι οποίοι υποστηρίζουν τους νέους σχεδιαστές από όλον τον κόσμο και τους αφήνουν να εμπνευστούν από την ομορφιά της Ιταλίας, μέσω της πρωτοβουλίας Gen D – Generation Designers. Εφέτος έντεκα σχεδιαστές κάτω των 40 ετών, επιλεγμένοι από διάφορες χώρες από την επιμελήτρια του πρότζεκτ Φεντερίκα Σάλα, παρουσίασαν πριν από λίγους μήνες τα έργα τους (έπιπλα και διακοσμητικά αντικείμενα) στο Μιλάνο.

Οσον αφορά την κολεξιόν με είδη σπιτιού του οίκου, η συγχώνευση του καθαρού λευκού και του βαθυπράσινου δημιούργησε το τύπωμα Verde Maiolica που παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα από την Dolce & Gabbana Casa. Αυτό το νέο μοτίβο δημιουργεί ένα εκλεπτυσμένο σκηνικό και ειδικά τα αξεσουάρ πρωινού είναι πανέμορφα.

Ο οίκος Fendi, που είχε καινοτομήσει σε ευρωπαϊκό έδαφος με το Fendi Casa, έχει προχωρήσει σε νέα κοινοπραξία με την Design Holding, κορυφαίο high-end όμιλο σχεδιασμού, σε μια κίνηση που αποτελεί κομβικό σημείο στην εξέλιξη του brand. Εξάλλου το σπίτι, για τη Fendi, «είναι το τέλειο σκηνικό όπου η αισθητική συναντά το συναίσθημα. Ενα μέρος – τόσο υλικό όσο και πνευματικό – στο οποίο φιλοδοξείς να επιστρέψεις.

O οίκος Gucci παρουσιάζει διαχρονικά κομψά κόκκινα αντικείμενα. Photo Salone Del Mobile Milano

Η νέα συλλογή Fendi Casa αντανακλά και ενισχύει τους διακριτικούς κώδικες του Maison: τις καμάρες του Fendi HQ Palazzo della Civiltà Italiana, τα λογότυπα FF και Karligraphy, τις ρίγες Pequin και την προσεγμένη ραπτική». Η Σίλβια Βεντουρίνι Φέντι αναζήτησε μερικά από τα πιο ευρηματικά σχεδιαστικά ταλέντα της εποχής για να ερμηνεύσουν εκ νέου τον ίδιο τον ορισμό της «εστίας», μετατρέποντάς τον σε εξαιρετικά καινοτόμα έπιπλα. Κάθε δημιουργία περιέχει ίχνη μιας κληρονομιάς που πάντα συνδύαζε τη μόδα, την αρχιτεκτονική, τη δεξιοτεχνία και την ουσία του design.

Ανήσυχα πνεύματα όπως ο Τζόναθαν Αντερσον, ο επιδραστικός creative director του οίκου Loewe, δεν θα μπορούσαν να μη δοκιμαστούν και σε αυτό το πεδίο. Ετσι, στο Salone del Mobile 2024 στο Μιλάνο η δημοφιλής στους νέους φίρμα παρουσίασε μια έκθεση με φωτιστικά που ήταν όλα αποτέλεσμα ανάθεσης σε 24 διεθνώς αναγνωρισμένους καλλιτέχνες από όλον τον κόσμο, ορισμένοι από τους οποίους είχαν κερδίσει (ή ήταν φιναλίστ) στον διαγωνισμό Loewe Foundation Craft Prize.

Συνδυάζοντας καλλιτέχνες που έχουν εργαστεί πάνω στον φωτισμό και εκείνους που πειραματίζονται με αυτόν για πρώτη φορά, η έκθεση φιλοξένησε ξεχωριστές προσεγγίσεις, υλικά και πρακτικές για να δημιουργήσει απροσδόκητες αλληλεπιδράσεις με το φως. Από το 2023 ο οίκος είχε ήδη προσθέσει καρέκλες στη συλλογή του με είδη σπιτιού (η οποία περιλάμβανε αρχικά ριχτάρια και κεριά).

Αλλες ενδιαφέρουσες συμπράξεις ήταν αυτή του οίκου Marni με τη βελγική εταιρεία Serax για το πρώτο του σερβίτσιο, με την ονομασία Midnight Flowers. Ο οίκος Bottega Veneta συνεργάστηκε με την ιταλική εταιρεία Cassina για έναν φόρο τιμής στο σκαμπό LC14 Tabouret Cabanon του θρυλικού αρχιτέκτονα Λε Κορμπιζιέ – η εκδοχή που διαθέτει ως επένδυση τη χαρακτηριστική δερµάτινη πλέξη του brand κοστίζει 12.000 ευρώ.

Αξίζει βεβαίως να σημειώσουμε πως και ο οίκος Dior έχει επίσης τη δική του συλλογή με είδη σπιτιού, πάντα με ρομαντικές, κάπως ρετρό σχεδιαστικές πινελιές – πρόσφατα συνεργάστηκε με τον Φιλίπ Σταρκ για την πολυθρόνα Monsieur Dior –, ενώ ο οίκος Loro Piana διαθέτει τη συλλογή Interiors με έπιπλα που φέρουν την υπογραφή του Ραφαέλ Ναβό και δημιουργίες της Πάολα Ναβόνε.