Στον κόσμο των startups όλα ξεκινούν από μια φιλόδοξη ιδέα που εξελίσσεται σε μεγαλεπήβολο σχέδιο. Το ίδιο συνέβη και με τη Cerebral, μια πλατφόρμα που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2020 με σκοπό να φέρει την επανάσταση στον τομέα της ψυχικής υγείας στις ΗΠΑ. Το concept είχε ως εξής: με μια μηνιαία συνδρομή (που κυμαινόταν από τα 85 έως τα 325 δολάρια, ανάλογα με τις ανάγκες σου) μπορούσες να κάνεις διαδικτυακές συνεδρίες με έναν ειδικό σε θέματα ψυχικής υγείας και σε περίπτωση που έκρινε ότι αντιμετώπιζες κατάθλιψη, αγχώδη διαταραχή, μετατραυματικό στρες, ΔΕΠΥ ή διπολική διαταραχή μπορούσε να σου συνταγογραφήσει κάποιο αγχολυτικό, αντικαταθλιπτικό, ηρεμιστικό ή υπναγωγό φαρμακευτικό σκεύασμα και να το παραλάβεις στην πόρτα του σπιτιού σου. Η ανταπόκριση των χρηστών ήταν από την αρχή ιδιαιτέρως θετική, διότι στις ΗΠΑ αφενός οι ιατρικές επισκέψεις κοστίζουν πολύ ακριβά (ειδικά όταν δεν είσαι ασφαλισμένος), αφετέρου υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί να κάνεις ολόκληρο ταξίδι προκειμένου να βρεις τη φαρμακευτική αγωγή που χρειάζεσαι. Ομως σύντομα προέκυψε και άλλος ένας παράγοντας που επιτάχυνε τις εξελίξεις: η πανδημία.
Λόγω του κορωνοϊού, οι ασθενείς δεν μπορούσαν να επισκεφθούν τους ψυχολόγους και τους ψυχιάτρους και εξαιτίας των lockdowns αυξήθηκε η εμφάνιση ψυχικών νοσημάτων. Ετσι δόθηκε η δυνατότητα από το κράτος να γίνεται εξ αποστάσεως συνταγογράφηση ακόμη και σε φάρμακα στα οποία δύσκολα μπορεί να έχει κάποιος ανεξέλεγκτη πρόσβαση διότι μπορούν να προκαλέσουν σοβαρό σωματικό ή ψυχολογικό εθισμό, όπως το Adderall, το Klonopin και το Xanax. Η Cerebral βρέθηκε μπροστά σε μια χρυσή ευκαιρία. Εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια βρέθηκαν αμέσως από επενδυτές (μεταξύ των οποίων και ο οικονομικός κολοσσός SoftBank που βρίσκεται πίσω από επενδύσεις σε γνωστές φίρμες όπως η Uber και η WeWork) και η αξία της έφτασε κάποια στιγμή να αποτιμάται στα 4,8 δισεκατομμύρια. Η startup άρχισε σύντομα να θεωρείται ένα από τα πιο λαμπρά success stories της Σίλικον Βάλεϊ, δραστηριοποιείτο σε 50 Πολιτείες των ΗΠΑ και είχε μάλιστα ξεκινήσει να συζητεί το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου. Το πολύ ενδιαφέρον podcast με τίτλο «Uncontrolled Substances» της «Wall Street Journal», το οποίο παρουσιάστηκε πρόσφατα, περιγράφει ωστόσο πώς η ταχεία άνοδος μπορεί να οδηγήσει και σε εκκωφαντική πτώση.
Για να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση, η πλατφόρμα άρχισε να συνεργάζεται με ειδικούς αμφιβόλου εμπειρίας και περιορισμένων περγαμηνών. Επίσης, άρχιζε να διαφημίζει τις υπηρεσίες της ακόμη και με σύντομα βίντεο στο TikTok, αφήνοντας να εννοηθεί ότι όποιος θέλει να βρει εύκολα και γρήγορα κάποιο ψυχοφάρμακο μπορεί να τη χρησιμοποιήσει. Πρόσωπο της Celebral έγινε μάλιστα μέχρι πρόσφατα η αμερικανίδα ολυμπιονίκης της ενόργανης γυμναστικής Σιμόν Μπάιλς, η οποία έχει μιλήσει συχνά δημοσίως για τα ζητήματα ψυχικής υγείας που έχει αντιμετωπίσει, χαρίζοντας έτσι ακόμη περισσότερο κύρος στο νέο brand. Το κλίμα που δημιουργήθηκε άσκησε εμμέσως πίεση στους συνεργαζόμενους ψυχιάτρους ή ψυχολόγους να δίνουν στους ασθενείς τα φάρμακα που τους ζητούσαν με μια σχετική ελαστικότητα. Υπήρξαν επίσης και άλλα περίεργα φαινόμενα. Κάποιοι ασθενείς είχαν δημιουργήσει πολλούς διαφορετικούς λογαριασμούς και προμηθεύονταν ηρεμιστικά σε υπερβολικές ποσότητες. Μπροστά στην ανάγκη να φανεί ότι η επιχείρηση αναπτυσσόταν ραγδαία προκειμένου να είναι ευχαριστημένοι οι επενδυτές έγιναν λάθη τα οποία οδήγησαν σε ανώνυμες καταγγελίες.
Η αντίστροφη μέτρηση
Στις αρχές του περασμένου Μαΐου το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα διεξαγάγει έρευνα (η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη) προκειμένου να φανεί αν η Cerebral παραβίασε τη νομοθεσία περί ελεγχόμενων ουσιών. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Κάιλ Ρόμπερτσον (ο οποίος μάλιστα είχε βρεθεί το 2021 σε περίοπτη θέση στη λίστα του περιοδικού Forbes «30 Under 30»), ο εμφανίσιμος, μυώδης συνιδρυτής της Celebral, αποχώρησε από τον ρόλο του CEO και τη θέση του ανέλαβε ο Ντέιβιντ Μόου, πρόεδρος της εταιρείας μέχρι τότε. Οι επίσημες ανακοινώσεις του γραφείου Tύπου έκαναν λόγο απλώς για αλλαγή σκυτάλης, όμως γρήγορα έγινε φανερό ότι τα εσωτερικά προβλήματα ήταν σοβαρά και πως η αρνητική δημοσιότητα είχε ήδη επιφέρει πλήγμα στις οικονομικές επιδόσεις της startup. Στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου έγινε γνωστό ότι η εταιρεία θα έκανε περικοπές, απολύοντας το 20% των συνεργαζόμενων ειδικών υγείας, και θα έπαυε κάποιες από τις δραστηριότητές της προκειμένου να παρέχει πιο ποιοτικές υπηρεσίες στους συνδρομητές της.
Τον περασμένο μήνα ο Κάιλ Ρόμπερτσον, για τον οποίο η Cerebral ήταν ένα «passion project», θέλησε να διαχωρίσει τη θέση του με ανοιχτή επιστολή την οποία μοιράστηκε με τα Μέσα. Εκεί ισχυρίζεται πως ένα μέλος του διοικητικού συμβουλίου τού είπε «όσο πιο εύκολα παρέχουμε στον κόσμο αντικαταθλιπτικά, τόσο καλύτερα θα είναι για την επιχείρηση» και πως ένας επενδυτής μιλώντας στον σύντροφό του υπονόησε ότι η αύξηση των διαγνώσεων διάσπασης ελλειμματικής προσοχής μπορεί να αποδειχθεί χρυσωρυχείο για την εταιρεία, προσθέτοντας «ο Κάιλ, βέβαια, θα πρέπει να πιέσει λίγο τα πράγματα». Στην επιστολή γίνεται επίσης λόγος για ομοφοβική συμπεριφορά εναντίον του. Ο Ρόμπερτσον θεωρεί ότι απλώς χρησιμοποιήθηκε ως αποδιοπομπαίος τράγος προκειμένου να αποφευχθεί η πλήρης κατάρρευση της startup. Η εταιρεία διέψευσε με ανακοίνωσή της τους ισχυρισμούς του και η συνέχεια θα δοθεί μέσα στην αίθουσα κάποιου δικαστηρίου. Μην ξαφνιαστείτε, ωστόσο, αν δείτε σύντομα σε κάποια πλατφόρμα streaming ψυχαγωγικού περιεχομένου κάποια σειρά ή ένα ντοκιμαντέρ με θέμα (και) αυτή την αμφιλεγόμενη νεοφυή επιχείρηση.
