Η πρώτη χώρα η οποία θα βιώσει έντονα τους τριγμούς που προκάλεσαν τα αποτελέσματα των πρόσφατων ευρωεκλογών είναι η Γαλλία, καθώς ετοιμάζεται για μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, το αποτέλεσμα της οποίας θα καθορίσει την πολιτική της πορεία για τα επόμενα χρόνια. Αυτές οι βουλευτικές κάλπες έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο λόγω της πολιτικής κατάστασης εκεί, όσο και εξαιτίας του ευρύτερου ευρωπαϊκού και διεθνούς πλαισίου. Η προεκλογική περίοδος-αστραπή, διάρκειας μόλις δύο εβδομάδων, άρχισε λοιπόν επισήμως πριν από λίγες ημέρες, με τα κόμματα να έχουν οριστικοποιήσει τη σύνθεση των ψηφοδελτίων τους στις 577 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που μεταφράζονται σε ισάριθμες έδρες στην Εθνοσυνέλευση (Κάτω Βουλή) της χώρας. Υπενθυμίζουμε πως οι βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία διεξάγονται με σύστημα δύο γύρων. Αν κανένας υποψήφιος δεν εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο, ο οποίος θα πραγματοποιηθεί στις 30 Ιουνίου, ο δεύτερος γύρος (στις 7 Ιουλίου) πραγματοποιείται μεταξύ των δύο υποψηφίων με τις περισσότερες ψήφους. Αυτό το σύστημα επιτρέπει στους ψηφοφόρους να εκφράσουν τις προτιμήσεις τους με περισσότερη σαφήνεια και να επιλέξουν τον υποψήφιο που θεωρούν πιο κατάλληλο να εκπροσωπήσει την εκλογική τους περιφέρεια.
Ως πρόεδρος της Γαλλίας, ο Εμανουέλ Μακρόν παραμένει μια κεντρική φιγούρα στην πολιτική σκηνή. Eχοντας αναλάβει την προεδρία το 2017 και έχοντας επανεκλεγεί το 2022, ο Μακρόν και το κόμμα του, το Renaissance (RE) – πρώην La République En Marche! –, συνεχίζουν να προωθούν την ατζέντα τους για μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, την εκπαίδευση και το συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι πολιτικές του προκαλούν έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, ιδιαίτερα λόγω των προσπαθειών του να προωθήσει τις βαθιές μεταρρυθμίσεις και της προσέγγισής του στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ο νυν πρωθυπουργός, Γκαμπριέλ Ατάλ, ο οποίος έχει τεθεί επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας της παράταξης Μακρόν και θεωρείται ένας από τους πιο στενούς και έμπιστους συνεργάτες του προέδρου, είναι μία από τις πλέον ανερχόμενες και δυναμικές προσωπικότητες στη γαλλική πολιτική σκηνή. Στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές του 2024, ο Ατάλ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, προωθώντας τη μεταρρυθμιστική ατζέντα του κόμματος Renaissance.
«Ο Κιλιάν Eμπαπέ κάλεσε τους νεαρούς συμπατριώτες του να προσέλθουν στις κάλπες και να ψηφίσουν κατά των άκρων, προκαλώντας την αντίδραση παραγόντων της Ακροδεξιάς».
Η ικανότητά του να επικοινωνεί αποτελεσματικά και να διαχειρίζεται κρίσιμα ζητήματα τον έχει καταστήσει ιδιαίτερα δημοφιλή στον νεότερο πληθυσμό και του έχει εξασφαλίσει έναν κεντρικό ρόλο στην εκλογική στρατηγική του κόμματος. Οι προτάσεις του περιλαμβάνουν βελτιώσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα και ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών, που αποτελούν κρίσιμα ζητήματα για πολλούς γάλλους ψηφοφόρους. Αξίζει να πούμε ότι σε ηλικία 34 ετών έγινε το νεαρότερο άτομο και το πρώτο ανοιχτά ομοφυλόφιλο άτομο που υπηρέτησε ως αρχηγός κυβέρνησης χώρας της G7, καθώς και το ένατο ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο και το νεότερο άτομο που υπηρετεί επί του παρόντος ως αρχηγός κράτους ή κυβέρνησης στον κόσμο.
Ο παράγων Εμπαπέ και το λαϊκό μέτωπο
Ο Γκαμπριέλ Ατάλ δήλωσε πρόσφατα ότι αν στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές νικήσουν τα ακραία κόμματα, «θα είναι μία καταστροφή για την οικονομία και την εργασία», ενώ υπερασπίστηκε και τον αρχηγό της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Γαλλίας, Κιλιάν Eμπαπέ, ο οποίος κάλεσε τους νεαρούς συμπατριώτες του να προσέλθουν στις κάλπες και να ψηφίσουν κατά των άκρων, προκαλώντας την αντίδραση παραγόντων της Ακροδεξιάς. «Νομίζω ότι αυτή είναι μια κρίσιμη στιγμή στην ιστορία της χώρας μας, μια πρωτοφανής κατάσταση» δήλωσε πρόσφατα ο 25χρονος Εμπαπέ σε συνέντευξη Τύπου στο Ντίσελντορφ. «Το Euro είναι πολύ σημαντικό για την καριέρα μας, αλλά είμαστε πολίτες πρώτα απ’ όλα και δεν νομίζω ότι μπορούμε να είμαστε αποκομμένοι από τον κόσμο γύρω μας. Σήμερα όλοι βλέπουμε ότι οι εξτρεμιστές είναι πολύ κοντά στο να κερδίσουν την εξουσία και έχουμε την ευκαιρία να επιλέξουμε το μέλλον της χώρας μας. Γι’ αυτό καλώ όλους τους νέους να πάνε να ψηφίσουν, να συνειδητοποιήσουν πραγματικά τη σημασία της κατάστασης». Και πρόσθεσε: «Η χώρα πρέπει να ταυτιστεί με τις αξίες της διαφορετικότητας και της ανεκτικότητας. Αυτό είναι αναμφισβήτητο. Ελπίζω πραγματικά να πάρουμε τη σωστή απόφαση». Πάντως φάνηκε ότι οι ακραίες φωνές μάλλον ξέρουν να «ματιάζουν», καθώς λίγες ώρες μετά τις δηλώσεις του ο Εμπαπέ υπέστη κάταγμα στη μύτη του – τη χτύπησε σε μια εναέρια μονομαχία στον ώμο του Κέβιν Ντάνσο στο ματς της Γαλλίας με την Αυστρία.
Στις 11 Ιουνίου, πάντως, και μετά από αρκετές ώρες διαπραγματεύσεων, τα αριστερά κόμματα της Γαλλίας απηύθυναν κοινό κάλεσμα για τη «σύσταση ενός νέου λαϊκού μετώπου» κατά τις Ακροδεξιάς, στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Σε ένα κοινό δελτίο Τύπου, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Κομμουνιστικό Κόμμα, οι Οικολόγοι και η Ανυπότακτη Γαλλία (La France Ιnsoumise) του Ζαν-Λικ Μελανσόν δήλωσαν πως «σε κάθε εκλογική περιφέρεια, θέλουμε να υποστηρίξουμε υποψηφίους από τον πρώτο γύρο που φέρουν ένα ανατρεπτικό πρόγραμμα. Καλούμε για τη δημιουργία ενός νέου λαϊκού μετώπου που θα συγκεντρώνει σε μια άνευ προηγουμένου μορφή όλες τις αριστερές ανθρωπιστικές, συνδικαλιστικές δυνάμεις και δυνάμεις πολιτών». Μεταξύ των υπογραφόντων βρίσκουμε και το Place Publique, το κόμμα του Ραφαέλ Γκλικσμάν, το οποίο τερμάτισε στην τρίτη θέση στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, κερδίζοντας 13,8% των ψήφων, ακριβώς πίσω από τον κεντρώο συνασπισμό του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος συγκέντρωσε το 14,6%.
Μια άβολη «συγκατοίκηση»
Η Μαρίν Λεπέν, πάντως, υποσχέθηκε ότι το κόμμα στο οποίο ανήκει, το Rassemblement National (RN), θα σχηματίσει μια «κυβέρνηση εθνικής ενότητας» εάν κερδίσει τις εκλογές, ενώ το πρωτοπαλίκαρό της και επικεφαλής του RN, Ζορντάν Μπαρντελά, δήλωσε ότι είναι «οι μόνοι ικανοί να μπλοκάρουν τον Ζαν-Λικ Μελανσόν και να αποτελέσουν ανάχωμα στην άκρα Αριστερά», ενώ παράλληλα προέτρεψε «όλες τις πατριωτικές δυνάμεις της δημοκρατίας» να ενωθούν και να αποτρέψουν τη νίκη της Αριστεράς στις εκλογές. Δεσμεύθηκε επίσης να περιορίσει δραστικά τη μετανάστευση. Στις 18 Ιουνίου συγκεκριμένα ο Μπαρντελά παρότρυνε τους ψηφοφόρους να δώσουν στο κόμμα του την «απόλυτη πλειοψηφία» για να μπορέσει να κυβερνήσει αποτελεσματικά, ενώ δεσμεύθηκε να μειώσει τους ενεργειακούς φόρους στο 5,5% από 20% που είναι τώρα. Η Λεπέν, πάλι, σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «Le Figaro» της περασμένης Κυριακής, σημείωσε ότι δεν θα ζητήσει την παραίτηση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν αν η Ακροδεξιά κερδίσει τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές. «Σέβομαι τους θεσμούς, δεν ζητώ θεσμικό χάος» δήλωσε η Λεπέν και διευκρίνισε: «Θα υπάρξει απλώς συμβίωση».
Σύμφωνα πάντως με μια ενδιαφέρουσα ανάλυση της βρετανικής εφημερίδας «The Observer»: «Μια απόλυτη νίκη της Aκροδεξιάς στις ψηφοφορίες σε δύο γύρους θα μπορούσε να καταστήσει τον Μακρόν χωλό, καταδικασμένο να «συζήσει» με μια απροκάλυπτα ξενοφοβική, ισλαμοφοβική, αυταρχική και ανελεύθερη κυβέρνηση με επικεφαλής τον Ζορντάν Μπαρντελά, τον νεαρό προστατευόμενο της Λεπέν. Ακόμα κι αν το RN αναδειχθεί απλώς ως το μεγαλύτερο κόμμα, μπορεί να υπαγορεύσει τη μελλοντική πολιτική. Ο υπολογισμός του Μακρόν, εάν προκύψουν τέτοιες περιστάσεις, φαίνεται πως είναι ότι οι σκληρές πραγματικότητες και οι δύσκολες επιλογές που συνεπάγεται η πραγματική εξουσία θα εκθέσουν το RN ως αυτό που πραγματικά είναι – ένα κόμμα διαμαρτυρίας και προκατάληψης, ακατάλληλο να κυβερνήσει. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να αποτρέψει αυτό που διαφορετικά άρχιζε να φαίνεται αναπόφευκτο: μια προεδρική νίκη της Λεπέν σε τρία χρόνια και ένα επικίνδυνο άλμα στο άγνωστο. Είναι μια στρατηγική υψηλού κινδύνου. Αν πάει στραβά, το κόμμα του Μακρόν θα συντριβεί. Θα έχει παραδώσει τα κλειδιά μιας από τις κορυφαίες χώρες της Ευρώπης στην άκρα Δεξιά, ένα αποτέλεσμα που πιθανότατα θα εμπνεύσει εξτρεμιστές με ομοϊδεάτες παντού, κυρίως στη Γερμανία. Αλλά αν λειτουργήσει, ο Μακρόν θα παρουσιάσει τον εαυτό του ως τον ιστορικά δικαιωμένο ήρωα που τράβηξε μια γραμμή, απώθησε τις δυνάμεις του σκότους που επέλαυναν και έσωσε τη Γαλλία από τον εαυτό της».
Η οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία και η αντιμετώπιση των αυξανόμενων ανισοτήτων αποτελούν πάντως κεντρικά θέματα της προεκλογικής εκστρατείας και ενδεχομένως να καθορίσουν και το αποτέλεσμα. Τα κόμματα προτείνουν διαφορετικές προσεγγίσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Η διαχείριση της μετανάστευσης και η διασφάλιση της εσωτερικής ασφάλειας εγείρουν επίσης σημαντικά ζητήματα, με τους υποψηφίους να προτείνουν μέτρα, από αυστηρότερους ελέγχους μέχρι πολιτικές ενσωμάτωσης. Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η προώθηση βιώσιμων πρακτικών απασχολούν φυσικά έντονα τους ψηφοφόρους και τους υποψηφίους, με πολλές προτάσεις για μείωση των εκπομπών ρύπων και επενδύσεις σε «πράσινες» τεχνολογίες. Η σχέση της Γαλλίας με την ΕΕ και η κατεύθυνση της ευρωπαϊκής πολιτικής επίσης τίθενται στο επίκεντρο των συζητήσεων, με προτάσεις που κυμαίνονται από την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μέχρι την επανεξέταση της γαλλικής συμμετοχής σε συγκεκριμένες πολιτικές. Θα δούμε τελικά τι από όλα αυτά θα παίξει τον σημαντικότερο ρόλο. Κοντός ψαλμός αλληλούια…
