Οι γιορτές πλησιάζουν και τα λυρικά θέατρα στις μητροπόλεις του πλανήτη φορούν τα καλά τους για να τις υποδεχθούν και μαζί τους να καλωσορίσουν τόσο το παραδοσιακό κοινό τους όσο και τους επισκέπτες που θέλουν να συνδυάσουν το τερπνό με το ωφέλιμο. Την τιμητική τους έχουν βέβαια τα έργα που ταυτίζονται με το πνεύμα των Χριστουγέννων και κατά κανόνα απευθύνονται σε ολόκληρη την οικογένεια. Η γοητευτική όπερα του Ενγκελμπερτ Χούμπερντινγκ «Χάνσελ και Γκρέτελ» και κυρίως ο «Καρυοθραύστης», το εμβληματικό μπαλέτο του Πιότρ Τσαϊκόφσκι, είναι οι τίτλοι που συναντά κανείς σταθερά στο πρόγραμμα των μεγάλων θεάτρων της Ευρώπης, των ΗΠΑ αλλά και της Ασίας αυτές τις ημέρες, χωρίς να λείπουν, όμως, και πιο απρόβλεπτες επιλογές. Λυρικό θέατρο, μπαλέτο, συναυλίες διεκδικούν το ενδιαφέρον του διεθνούς κοινού προσφέροντας μια εορταστική έξοδο με το «κύρος του κλασικού». Αλήθεια, ποιος δεν θέλει λίγη μαγεία αυτές τις γιορτές;
Νέα Υόρκη
Τα διαφορετικά πρόσωπα του «Καρυοθραύστη»
Η ατμόσφαιρα των ημερών προσφέρει το κατάλληλο ρεαλιστικό σκηνικό για τη φανταστική υπόθεση του πασίγνωστου μπαλέτου που είναι συνώνυμο της εορταστικής περιόδου. Τα δυσδιάκριτα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και στο όνειρο σε συνδυασμό με τη θεατρικότητα της ίδιας της μουσικής κεντρίζουν ακατάπαυστα τη δημιουργικότητα των σημαντικότερων χορογράφων. Εν αρχή ην, τι άλλο; Η εμβληματική παραγωγή του Ζορζ Μπαλανσίν – η απόλυτη κλασική παραγωγή και ίσως η πιο θεαματική – που παρουσιάζει το διάσημο New York City Ballet στο Lincoln Center έως τις 30 Δεκεμβρίου. Κάθε βράδυ, 90 διαλεχτοί χορευτές του συγκροτήματος και 60 σπουδαστές της Σχολής του American Ballet ζωντανεύουν μια άκρως γοητευτική ατμόσφαιρα ονείρου και παραμυθιού.
Μια διαφορετική εκδοχή του «Καρυοθραύστη», ωστόσο, με τίτλο «Nutcracker Rouge» προτείνει η ομάδα XIV του Οστιν Μακ Κόρμικ στο Theatre XIV στο Μπρούκλιν. Ο λόγος για ένα γκρουπ με πολυτάλαντους καλλιτέχνες μέσα από τον χώρο του βοντβίλ, του τσίρκου, της παραδοσιακής όπερας αλλά και του μπαλέτου που ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια ανάγνωση που μιλά για το ξύπνημα της σεξουαλικότητας και θα παίζεται έως τις 13 Ιανουαρίου.
Στην περίφημη Μητροπολιτική Οπερα της Νέας Υόρκης η ατμόσφαιρα είναι διαφορετική. Παραμονή Πρωτοχρονιάς θα δοθεί η πολυαναμενόμενη πρεμιέρα της νέας παραγωγής της όπερας του Φραντσέσκο Τσιλέα «Αντριάνα Λεκουβρέρ» που θα παίζεται έως τις 26 Ιανουαρίου. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο η σουπερστάρ ρωσίδα σοπράνο Αννα Νετρέμπκο ερμηνεύει για πρώτη φορά στην καριέρα της τη γαλλίδα ηθοποιό που μαγνήτισε το κοινό του 18ου αιώνα με τα πάθη της επάνω και κάτω από τη σκηνή…
Βιέννη
Πρώτη «καληµέρα» στο 2019
Η αυστριακή πρωτεύουσα αποτελεί αναμφίβολα έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς για την εορταστική περίοδο. Πόλη συνώνυμη της όπερας και της κλασικής μουσικής, προσφέρει σαφώς πολλές επιλογές. Ωστόσο, η περίφημη Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης, η οποία μεταδίδεται τηλεοπτικά σε περισσότερες από 90 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο – ανάμεσά τους και η Ελλάδα – από τη χρυσοποίκιλτη αίθουσα της Musikverein διεκδικεί τα σκήπτρα της δημοφιλέστερης μουσικής εκδήλωσης σε παγκόσμια κλίμακα. Την πρώτη «καλημέρα» στο 2019 με έργα της δυναστείας των Στράους και των συγχρόνων τους που αποτυπώνουν τη βιεννέζικη ευθυμία και αίσθηση θα απευθύνει από το πόντιουμ της ιστορικής ορχήστρας ο γερμανός αρχιμουσικός Κρίστιαν Τίλεμαν που κάνει ντεμπούτο στην εν λόγω συναυλία.
Στην Κρατική Οπερα της πόλης οι προτάσεις είναι αρκετές και ενδιαφέρουσες. Ξεχωρίζουν οι παραστάσεις του «Μαγικού Αυλού» του Μότσαρτ (από 15/12) αλλά και της οπερέτας του Γιόχαν Στράους υιού «Η Νυχτερίδα», με τις οποίες το θέατρο «αποχαιρετά» το 2018 την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Παραστάσεις της όπερας του Xούμπερντινκ «Χάνσελ και Γκρέτελ» και, φυσικά, του «Καρυοθραύστη» έχουν προγραμματιστεί και εδώ μέσα στον Δεκέμβριο.
Λονδίνο
Αδελφοί Γκριµ και µπαλέτο
Ωδή στο παραμύθι των αδελφών Γκριμ, χωρίς να παραβλέπει ωστόσο και τις σκοτεινές πλευρές του, αποτελεί η ανάγνωση του σκηνοθέτη Αντονι Μακ Ντόναλντ επάνω στην όπερα «Χάνσελ και Γκρέτελ» που ανεβαίνει από τις 11 έως τις 29 Δεκεμβρίου στη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου – Κόβεντ Γκάρντεν. Τόσο ο συνθέτης όσο και η αδελφή του, Αντελάιντ Βέτε, που υπέγραψε το λιμπρέτο, συνέλαβαν αρχικά το έργο σαν μια δημιουργία για παιδιά με τραγούδια που θα μπορούσε να ερμηνεύσει η οικογένειά τους. Τελικά, προέκυψε μια πλήρης όπερα. Το έργο έκανε πρεμιέρα στις 23 Δεκεμβρίου 1893 στη Βαϊμάρη σε μουσική διεύθυνση Ρίχαρντ Στράους και έκτοτε έχει συνδεθεί στενά με τη χριστουγεννιάτικη περίοδο.
Στο διάστημα των γιορτών και έως τις 15 Ιανουαρίου στη Βασιλική Οπερα θα παίζεται επίσης ο κατά Πίτερ Ράιτ «Καρυοθραύστης», μια παραγωγή που μαγεύει σταθερά μικρούς και μεγάλους θεατές από το 1984 που πρωτοπαρουσιάστηκε. Το τρίπτυχο χορού που αποτελείται από τα έργα «The Concert», «Les Patineurs» και «Winter Dreams» των Ρόμπινς, Αστον και Κένεθ Μακ Μίλαν αντίστοιχα και θα παρουσιαστεί στο διάστημα από 18 Δεκεμβρίου ως 4 Ιανουαρίου συμπληρώνει τις εορταστικές προτάσεις του θεάτρου.
Τόκιο
Τσαϊκόφσκι α λα ιαπωνικά
Η ιαπωνική πρωτεύουσα εξελίσσεται με γοργά βήματα σε σπουδαίο διεθνές κέντρο για την όπερα και για τη λεγόμενη κλασική μουσική. Το Νέο Εθνικό Θέατρο (New National Theatre), ένα εντυπωσιακό κτίριο που εγκαινιάστηκε το 1997 και χαρακτηρίστηκε «παλάτι της Οπερας» από τον διεθνή Τύπο, συμβάλλει στο ανέβασμα υψηλού επιπέδου παραγωγών. Το μπαλέτο κατέχει και εδώ ξεχωριστή θέση. Για την περίοδο των εορτών το πρόγραμμα περιλαμβάνει – τι άλλο; – μία ακόμη παραγωγή του αριστουργήματος του Τσαϊκόφσκι με τίτλο «Ο Καρυοθραύστης και ο Βασιλιάς των Ποντικών». Εν προκειμένω τη χορογραφία υπογράφει ο Καναδός Γουέιν Ιγκλινγκ αποκαλύπτοντας την αίσθηση του χιούμορ που διαθέτει και το μπαλέτο – που έκανε πρεμιέρα την περυσινή σεζόν – θα παρουσιαστεί από τις 16 έως τις 24 Δεκεμβρίου. Οι χορευτές του Εθνικού Μπαλέτου της Ιαπωνίας δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους σε μια παραμυθένια παράσταση με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Τόκιο.
Μιλάνο, Παρίσι και Βερολίνο
«Αττίλας», «Τραβιάτα» και Μπάρενμποϊμ
Μπορεί η Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης να κρατά τα σκήπτρα της δημοφιλίας, ωστόσο και η καθιερωμένη συναυλία της Παραμονής που δίνει η περίφημη Φιλαρμονική του Βερολίνου στη γερμανική πρωτεύουσα γοητεύει όλο και περισσότερους. Εφέτος στο πόντιουμ θα βρεθεί ο βετεράνος Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ.
Στο Μιλάνο, τώρα, και στην ιστορική Σκάλα, η εναρκτήρια παραγωγή του «Αττίλα» του Βέρντι θα παίζεται έως τις 8 Ιανουαρίου. Στις 22-23/12 το πρόγραμμα προβλέπει χριστουγεννιάτικη συναυλία με έργα Βιβάλντι και Μότσαρτ, ενώ στις 31/12 θα δοθεί εορταστικό γκαλά αφιερωμένο στον Βέρντι.
Η «Σταχτοπούτα» του Ροσίνι (έως τις 26/12) και η «Τραβιάτα» του Βέρντι (έως τις 29/12) αποτελούν δύο μόνο από τις εορταστικές προτάσεις της Οπερας του Παρισιού. Από το εορταστικό κλίμα πάντως δεν θα λείψει η Αθήνα. Ξεχωρίζουν οι παραστάσεις της «Σταχτοπούτας» από τα Μπαλέτα του Μόντε Κάρλο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (21-29/12). Η Εθνική Λυρική Σκηνή προτείνει τη γοητευτική όπερα «Μανόν» του Μασνέ (ως τις 30/12), τη θρυλική «Λίμνη των κύκνων» του Τσαϊκόφσκι (έως τις 29/12), ενώ η Εναλλακτική Σκηνή της θα γιορτάσει με το πολυβραβευμένο μιούζικαλ των Εντα Ουόλς και Γκλεν Χάνσαρντ/Μαρκέτα Ιργκλόβα «Once», που ανεβαίνει στις 20/12 και θα παίζεται για έναν μήνα.
