Δεκαετία του 1950, Μανχάταν. Στη σάλα του ξενοδοχείου «The Plaza New York», κατά τη διάρκεια ενός afternoon tea party, η Γκρέις Κέλι ερωτεύεται το άρωμα που φορούσε η κυρία που καθόταν δίπλα της. Το Chateau Krigler 12 γίνεται από εκείνη τη στιγμή και δικό της άρωμα, σήμα κατατεθέν της αποστομωτικής χάρης και της κομψότητάς της. Πολλά χρόνια μετά, ο σημερινός επικεφαλής του οίκου των Κρίγκλερ, ο Μπεν Κρίγκλερ, αφιέρωνε το εν λόγω άρωμα, μια από τις διάσημες δημιουργίες της διάσημης αρωματοποιίας του, στη μνήμη της εκλιπούσας πια πριγκίπισσας του Μονακό. Και διηγούνταν την ιστορία αποκαλύπτοντας πως η κυρία-ζωντανή διαφήμιση του Chateau Krigler 12, η οποία καθόταν δίπλα στην απαστράπτουσα Γκρέις εκείνη την ημέρα, δεν ήταν άλλη από τη γιαγιά του.
Κρύβει πολλές ιστορίες ο κόσμος των αρωμάτων. Ενας κόσμος μαγικός και υπερβατικός, που μπορεί να περικλείει τις αναμνήσεις μιας ζωής (πόσες φορές μια μυρωδιά δεν αφυπνίζει τη μνήμη και δεν μας γυρίζει πίσω στο παρελθόν;), μπορεί να ομορφαίνει την καθημερινότητά μας (με την ανάταση που προσφέρουν οι ακριβές εσάνς του), μπορεί να λειτουργεί ακόμα και θεραπευτικά. Διώχνοντας, έστω για λίγο, με τον πιο απλό τρόπο, διά της εισπνοής, τις μελαγχολικές και θλιβερές σκέψεις και φτιάχνοντας τη διάθεσή μας. Το επιβεβαιώνει και η επιστήμη όταν ερευνώντας τη σύνδεση οσφρητικού συστήματος και εγκεφάλου αποφαίνεται: Μια όμορφη μυρωδιά επιδρά άμεσα στη συναισθηματική/ψυχολογική κατάστασή μας. Το είχαν καταλάβει αυτό από πολύ παλιά οι δημιουργοί αρωμάτων (οι αρχαίοι Αιγύπτιοι που λέγεται πως πρώτοι τα χρησιμοποίησαν και ακολούθως οι Ελληνες, οι Αραβες, οι Ρωμαίοι…) και μεγαλούργησαν πειραματιζόμενοι στα εργαστήριά τους. Η αρωµατοποιία έγινε επιστήµη, µε τους κορυφαίους του είδους, από τον Galimard (που ιδρύθηκε το 1747!) και τον Penhaligon’s (από τη δεκαετία του 1860), µέχρι τον Krigler και σήµερα τον Francis Kurkdjian (για να αναφέρουµε µερικούς µόνο από τους δεκάδες οίκους που δραστηριοποιούνται στην αγορά των αρωµάτων πολυτελείας) να γεµίζουν στα χρόνια που ήρθαν τον αέρα που αναπνέουµε µε µεθυστικές, πανάκριβες ευωδιές. Και να προμηθεύουν τους επώνυμους πελάτες τους με τα πιο σπάνια και ακριβά eau de perfume και eau de toilette, καθώς το άρωμα έγινε σύμβολο όχι μόνο της γυναικείας και ανδρικής κομψότητας αλλά και της πολυτέλειας, της αριστοκρατίας, της κοινωνικής ανέλιξης και της δύναμης. Ετσι, κάποια από αυτά τα αρώματα έφτασαν να στοιχίζουν ακόμα και πολλές χιλιάδες δολάρια ή ευρώ! Οχι μόνο λόγω της σύνθεσής τους, για την οποία χρησιμοποιούνται οι πιο σπάνιες και ακριβές πρώτες ύλες, αλλά χάρη και στα ακριβά μπουκάλια-έργα τέχνης που τα περικλείουν.
Ρόδο, λιβάνι και διαμάντια!
Μια τέτοια περίπτωση είναι το Shumukh που σήμερα χαρακτηρίζεται ως το πιο ακριβό άρωμα του κόσμου (σύμφωνα και με το βιβλίο των Ρεκόρ Guinness), με την τιμή του να φτάνει τα 1,29 εκατομμύρια δολάρια! Δημιουργός του είναι ο Ασγκαρ Ανταμ Αλι, ιδρυτής της αρωματοποιίας Nabeel («ο ευγενής» στα αραβικά), ο οποίος θεωρεί πως και στον χώρο του αρώματος «η ποιότητα δεν είναι κάτι που προκύπτει από τύχη, αλλά έρχεται ως αποτέλεσμα ειλικρινούς προσπάθειας και επιδέξιων χειρισμών». Το Shumukh πρωτοπαρουσιάστηκε το 2019 στο Ντουμπάι, δηλαδή σε μια αγορά όπου συχνάζουν εκείνοι που μπορούν να βάλουν χωρίς δεύτερη σκέψη βαθιά το χέρι στην τσέπη για να το αποκτήσουν. Η σύνθεσή του περιέχει μεταξύ άλλων ινδικό oud, τριαντάφυλλο, σανταλόξυλο, λιβάνι, κεχριμπάρι, μόσχο και ιλάνγκ-ιλάνγκ – εννοείται πως υπάρχουν και συστατικά που κρατούνται επτασφράγιστο μυστικό. Το μπουκάλι του είναι στολισμένο – με τι άλλο; – με διαμάντια.
Μοναδικά κομμάτια
To DKNY Golden Delicious οφείλει την εξωφρενική τιμή του στη μοναδικότητά του: παρήχθη ένα μόνο κομμάτι για φιλανθρωπικό σκοπό. Το 1.000.000 δολάρια του κόστους του δικαιολογείται εύκολα, δεδομένου ότι το μπουκάλι του είναι στολισμένο με περισσότερους από 2.900 μικροσκοπικούς πολύτιμους λίθους, κυρίως διαμάντια και ζαφείρια. Το Clive Christian No 1 Imperial Majesty που κυκλοφόρησε μόνο σε δέκα μπουκάλια και που τιμολογείται με 12.722 δολάρια την ουγγιά, το Baccarat Les Larmes Sacrées de Thèbes των 6.800 δολαρίων ανά ουγγιά και το Chanel Νο 5 Grand Extrait (deluxe limited-edition) των 4.200 δολαρίων/ουγγιά είναι τρία ακόμα από τα πιο ακριβά αρώματα που έχουν διατεθεί ποτέ στην αγορά. Το Opera Prima by Bulgari, που κυκλοφόρησε το 2014 και που περιέχεται σε ένα υπέρκομψο μπουκάλι στολισμένο με διαμάντια, κιτρίνη και αμέθυστο, έφτασε να πωλείται προς 235.000 δολάρια το μπουκάλι. Ανατρέχοντας στη μακρόχρονη ιστορία των αρωμάτων, ανάμεσα στα πιο ακριβά δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε τα Hermès 24 Faubourg, Caron Poivre, Joy by Jean Patou (του 1929) και JAR Bolt of Lightning.
Οι ευωδιές των σταρ
Υπάρχουν βεβαίως και τα αρώματα που έγιναν διάσημα όχι επειδή φτιάχτηκαν απαραιτήτως από πανάκριβες και πανσπάνιες πρώτες ύλες, ούτε επειδή τα συσκεύασαν σε μπουκάλια που κανονικά θα έπρεπε να φυλάσσονται μέσα σε θησαυροφυλάκια ή σε μουσεία. Εν προκειμένω τη δημοφιλία τους την οφείλουν σε εκείνους που τα φόρεσαν και που τα διαφήμισαν. Οπως συνέβη σε μεγάλο βαθμό με το Chanel No 5 και την περίφημη δήλωση της Μέριλιν Μονρόε, που όταν ρωτήθηκε τι φορούσε στο κρεβάτι απάντησε «μόνο Chanel No 5!». Αυτό ήταν αρκετό ώστε το άρωμα να συνεχίζει να μοσχοπουλάει ακόμα και σήμερα. H Penhaligon’s Blenheim Bouquet είναι μια κολόνια που έγινε διάσημη και επειδή τη φορούσε ο σερ Ουίνστον Τσόρτσιλ. Ο οποίος μάλιστα είχε γεννηθεί στο ανάκτορο Μπλένχαϊμ του τίτλου της. Ο Τσόρτσιλ φορούσε και τη Floris No 89. H εν λόγω κολόνια, που κυκλοφόρησε το 1951 και που πήρε το όνομά της από τον αριθμό του καταστήματος «Floris» στην οδό Jermyn του Λονδίνου, αγαπήθηκε ιδιαίτερα και από τον Ιαν Φλέμινγκ, ο οποίος την αναφέρει στα μυθιστορήματά του με ήρωα τον Τζέιμς Μποντ. Δύο διάσημοι Τζέιμς Μποντ, ο Σον Κόνερι και ο Ρότζερ Μουρ, προτιμούσαν τη Vetiver και τη Habit Rouge της Guerlain, αρώματα που εκτίμησαν δεόντως και ο Μάικλ Κέιν, ο Πίτερ Σέλερς, ο Χάρισον Φορντ και ο Πολ Μακ Κάρτνεϊ. Η Οντρεϊ Χέπμπορν, η Αβα Γκάρντνερ, ο Γκρέγκορι Πεκ, ο Ντέιβιντ Νίβεν και ο Κάρι Γκραντ στις δημόσιες εμφανίσεις τους φορούσαν την Acqua di Parma. Εμβληματικό άρωμα για όσους μεγάλωσαν κατά τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, το Brut είχε κερδίσει την προτίμηση του Ελβις Πρίσλεϊ. Το Penhaligon’s Bluebell ήταν το αγαπημένο άρωμα της πριγκίπισσας Νταϊάνα. H βασίλισσα Ελισάβετ B’ επέλεγε τα White Rose by Floris και Guerlain L’ Heure Bleue, ενώ σύμφωνα με τα δημοσιεύματα η δούκισσα του Κέιμπριτζ Kάθριν άλλες φορές αρωματίζεται με το White Gardenia Petals by Illuminum London και άλλες φορές με το Dune του Dior. Οσο για το Chateau Krigler 12, που όπως είπαμε στην αρχή άρεσε στην πριγκίπισσα Γκρέις του Μονακό, αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό της εξακολουθεί να διατίθεται στην αγορά (προς 420 δολάρια τα 100 ml) και να τη θυμίζει.
Με υπογραφή
Υπάρχουν και οι σταρ που προχώρησαν ακόμα περισσότερο. Που όχι μόνο φόρεσαν και διαφήμισαν συγκεκριμένα αρώματα, αλλά και που έδωσαν το όνομά τους σε εκείνα, ανοίγοντας νέες, παράλληλες με την ενασχόλησή τους με τις τέχνες, business. Τα έσοδα από τις παγκόσμιες πωλήσεις μέσα στα πρώτα τρία χρόνια της κυκλοφορίας (2010-2013) του Heat by Beyoncé ξεπέρασαν τα 400 εκατομμύρια δολάρια. Μεγάλη επιτυχία είχαν και τα Glow by JLo της Τζένιφερ Λόπεζ, Curious της Μπρίτνεϊ Σπιρς, Reb’l Fleur της Ριάνα και Antonio του Αντόνιο Μπαντέρας. H Ντόλι Πάρτον (Scent from above by Dolly Parton), η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ (Lovely), η Ναόμι Κάμπελ (Private) και η Αριάνα Γκράντε (Sweet like Candy) είναι μερικές ακόμα σταρ που περιστασιακά σταδιοδρόμησαν και ως… αρωματοποιοί. Αρκετά χρόνια πριν, τον δρόμο της μοσχομυριστής επιτυχίας είχε ανοίξει η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, η πρώτη, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, σταρ που δάνεισε το όνομά της σε αρώματα, μεταξύ άλλων στο Elizabeth Taylor White Diamonds Eau De Toilette. Tο παράδειγμά της ακολουθούν ακόμα διάσημοι ηθοποιοί, τραγουδιστές, χορευτές (βλέπε Mikhail Baryshnikov Luxury Perfumes) και αθλητές, για να μην ξεχνάμε και τα ανδρικά αρώματα David Beckham, τη Michael Jordan Cologne ή το CR7 του Κριστιάνο Ρονάλντο. Το περασμένο καλοκαίρι ο οίκος Paco Pabanne βρήκε στο πρόσωπο της εικοσιτετράχρονης ηθοποιού Ελ Φάνινγκ την ιδανική πρέσβειρα για το νέο γυναικείο άρωμά του ονόματι Fame.