Enzo Ferrari, Μεγιστάνας της ταχύτητας

Εμβληματική προσωπικότητα επί σειρά δεκαετιών στα σιρκουί αλλά και στον τομέα των επιχειρήσεων – και όχι μόνο των τεσσάρων τροχών -, ο Εντσο Φεράρι από κάποια στιγμή στη ζωή του και μέχρι τον θάνατό του το 1988, σε ηλικία 90 ετών, υπήρξε ένας από τους πιο αξιοσέβαστους ανθρώπους όχι μόνο στην πατρίδα του, την Ιταλία, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ηταν πανίσχυρος και συγχρόνως προσιτός – γι’ αυτό και λαοφιλής. Η ταχύτητα έτρεφε την ψυχή και το μυαλό του. Δημιούργησε την αυτοκρατορία πολυτελών, γρήγορων αυτοκινήτων Ferrari και έμεινε στην αιωνιότητα. Παράλληλα όμως ένα μέρος της αστείρευτης γοητείας του οφειλόταν στο ότι πίσω από την εικόνα του καλοπροαίρετου πάτρονα με την οποία τον παρουσίαζε ο διεθνής Τύπος ο Φεράρι ήταν επίσης μια προσωπικότητα αινιγματική, ως και αδίστακτη. Σε αυτή την πλευρά του μεγιστάνα της ταχύτητας δίνει αρκετό βάρος η βιογραφία με τίτλο «Enzo Ferrari: The Man, the Cars, the Races, the Machine» που έγραψε για αυτόν ο Μπροκ Γέιτς. Η συγκεκριμένη βιογραφία θεωρείται μια από τις καλύτερες που έχουν γραφεί για τον Φεράρι, διότι ο Γέιτς διείσδυσε στις πιο σκοτεινές πτυχές της ζωής του, από τις οποίες δεν λείπει η μυστηριώδης σχέση του με τους φασίστες του Μπενίτο Μουσολίνι.

Στιγμιότυπο από τα γυρίσματα της τιανίας «Ferrari» στη Μπρέσια.
Photo by Stefano Nicoli / NurPhoto / NurPhoto via AFP

Και ίσως διόλου τυχαία το συγκεκριμένο βιβλίο υπήρξε ο «οδηγός» του αμερικανού κινηματογραφιστή Μάικλ Μαν για τη συγγραφή του σεναρίου της κινηματογραφικής ταινίας «Ferrari», η οποία ανήκει στις πολλά υποσχόμενες παραγωγές του 2023. Με πρωταγωνιστή τον Ανταμ Ντράιβερ στον ρόλο του τίτλου, η δημιουργία της, που έφερε ξανά τον Μαν στην καρέκλα του σκηνοθέτη επτά χρόνια μετά το κινηματογραφικό «Blackhat» του 2015 (μεσολάβησαν κάποια τηλεοπτικά projects), άρχισε στην Ιταλία την περασμένη άνοιξη όταν το σενάριο της ταινίας είχε ολοκληρωθεί (για τη συγγραφή του οποίου ο Μαν συνεργάστηκε με τον Tρόι Κένεντι-Mάρτιν). Επίσης, ο 79χρονος αμερικανός auteur που το κοινό αγάπησε μέσα από ταινίες όπως «Ο τελευταίος των Μοϊκανών» (1992), «Ενταση» (1995) και «The Ιnsider» (1999) είναι παραγωγός του «Ferrari» μέσω της δικής του εταιρείας, της Moto Productions (να σημειωθεί ότι ο Μαν μετρά τέσσερις φορές υποψηφιότητες για Οσκαρ και οι δύο είναι ως παραγωγός των ταινιών «The Ιnsider» και «The Αviator» (Ιπτάμενος Κροίσος, 2004). Ως σκηνοθέτης διεκδίκησε το Οσκαρ για το «The Ιnsider», ενώ για την ίδια ταινία προτάθηκε και ως σεναριογράφος).

Η ταχύτητα έτρεφε την ψυχή και το μυαλό του Έντσο Φεράρι, θρυλικού ιδρυτή της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας, του οποίου η ζωή μεταφέρθηκε και στο σινεμά.
Photo by ©TOSCANI/ALINARI/ROGER-VIOLLET / Roger-Viollet via AFP

Η ταχύτητα και οι γυναίκες

Σε ηλικία μόλις 10 ετών, ο γεννημένος στις 20 Φεβρουαρίου 1898 στη Μόντενα της Ιταλίας Εντσο Φεράρι παρακολούθησε έναν αγώνα αυτοκινήτων ταχύτητας στην περιοχή όπου μεγάλωσε. Εκείνος ο αγώνας, ουσιαστικά, καθόρισε τη ζωή του. Η ενασχόλησή του με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό θα άρχιζε σχεδόν αμέσως και όταν έφτασε στην κατάλληλη ηλικία άρχισε να λαμβάνει μέρος ως οδηγός σε αγώνες ταχύτητας. Πολύ απλά, ο Φεράρι είχε εμμονή με την ταχύτητα. Οι φιλοδοξίες του να βρεθεί στα μεγάλα σαλόνια του σπορ τον οδήγησαν στη Fiat, όπου δεν έγινε δεκτός. Εγινε όμως στην Αlfa Romeo, η οποία δεν θα αργούσε να τον προαγάγει σε team manager. Από εκεί, ουσιαστικά, ο Φεράρι άρχισε να χτίζει την αυτοκρατορία του. Φεύγοντας από την Alpha Romeo ίδρυσε τη δική του εταιρεία, τη Scuderia Ferrari, ανοίγοντας σιγά-σιγά τον δρόμο του προς την κορυφή.

Σύμφωνα με την επίσημη σύνοψη της ταινίας από την TFG (The Film Group) που έχει τη διανομή της στη χώρα μας, «το καλοκαίρι του 1967 ο πρώην οδηγός αγώνων αυτοκινήτων Εντσο Φεράρι βρίσκεται σε κρίση. Η πτώχευση καραδοκεί στην εταιρεία που ίδρυσε με τη γυναίκα του 10 χρόνια νωρίτερα και ο θυελλώδης γάμος τους παλεύει με την απώλεια του ενός γιου τους και την αναγνώριση του άλλου. Για την επιβίωσή τους θα τα παίξει όλα για όλα – σε έναν αγώνα δρόμου 1.000 μιλίων στην Ιταλία, τον εμβληματικό Mille Miglia».

Με την ταινία «Ferrari» ο Μάικλ Μαν επιστρέφει στην κινηματογραφική σκηνοθεσία αρκετά χρόνια μετά το «Blackhat».
Photo by Stefano Nicoli / NurPhoto / NurPhoto via AFP

Κρίνοντας από το καστ και τη διανομή ρόλων του «Ferrari», όλα δείχνουν ότι έμφαση θα δοθεί και στην προσωπική ζωή του πολυεκατομμυριούχου. Ο Εντσο Φεράρι παντρεύτηκε σε ηλικία 25 χρόνων. Σύζυγός του ήταν η Λάουρα Γκαρέλο, την οποία στην ταινία υποδύεται η Ισπανίδα Πενέλοπε Κρουζ. Κόρη αριστοκρατικής οικογενείας, η Γκαρέλο είχε πάντα μια εκρηκτική σχέση με την οικογένεια του συζύγου της, ιδίως με τη μητέρα του. Ανάμεσα στις δύο γυναίκες υπήρχε ένας ισχυρός ανταγωνισμός και αυτό δεν μπορούσε παρά να επηρεάσει την ίδια τη σχέση του ζεύγους, η οποία ουδέποτε έπαψε να είναι θυελλώδης. Ακόμα και η γέννηση του γιου τους Αλφρέντο (Ντίνο θα τον αποκαλούσαν όλοι) δεν βοήθησε στο να εξομαλυνθεί η σχέση της Λάουρα με την οικογένεια Φεράρι. Αντιθέτως, η χαρά της άφιξης του Ντίνο στον κόσμο δεν κράτησε πολύ. Σε ηλικία τριών ετών το παιδί διεγνώσθη με μυϊκή δυστροφία. Η ζωή του θα γινόταν αφόρητη και η ασθένειά του επρόκειτο να απομακρύνει ακόμα περισσότερο τη Λάουρα από τον Εντσο. Ωστόσο, ενώ πολλάκις ο Φεράρι είχε προτείνει στη σύζυγό του τον χωρισμό τους ώστε η συνύπαρξή τους να μη γίνει ανυπόφορη όχι μόνο για τους δύο τους αλλά και για τον Ντίνο, εκείνη είχε επανειλημμένα αρνηθεί κατηγορηματικά την πιθανότητα διαζυγίου.

Βεβαια, ο Φεράρι ήταν γνωστός για τις παράλληλες σχέσεις του με διάφορες γυναίκες· φρόντιζε όμως πάντα να ενεργεί με σύνεση για την αποφυγή σκανδάλων. Οι ερωτικές περιπέτειές του ήταν σύντομες σε διάρκεια και με προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης. Ωσπου γνώρισε τη Λίνα Λάρντι, μια νεαρή μεγαλοαστή από το Τορίνο. Ηταν 10 χρόνια μικρότερή του και μαζί της ο Φεράρι το 1945 απέκτησε τον δεύτερο γιο του, Πιέρο. Οταν τελικά ο Ντίνο πέθανε το 1956, ο Φεράρι αποφάσισε ότι ο Πιέρο θα γινόταν ο κληρονόμος της περιουσίας του και συνεχιστής της αυτοκρατορίας του. Ενα άλλο πρόσωπο, ωστόσο, που έπαιξε σημαίνοντα ρόλο στη ζωή του Φεράρι ήταν η Φιάμα Μπρέσκι, σύντροφος ενός πολλά υποσχόμενου οδηγού της Ferrari, του Λουίτζι Μούσο, ο οποίος θα έχανε τη ζωή του στο γαλλικό Grand Prix τον Ιούλιο του 1958. Κάπως έτσι η Μπρέσκι κατέληξε κάποια στιγμή στην αγκαλιά του κατά 35 χρόνια μεγαλύτερού της Εντσο Φεράρι. «Ο Eντσο Φεράρι δεν έπαψε να με αγαπά για περισσότερα από 20 χρόνια· μου πρότεινε μάλιστα να τον παντρευτώ, αλλά δεν δέχθηκα, μάλλον από φόβο, γιατί ήταν ένας άνθρωπος που ήθελε τα πάντα και εγώ δεν ήθελα κανέναν» θα εξομολογούνταν η Μπρέσκι μετά τον θάνατο του Φεράρι.

Στην ταινία του Μάικλ Μαν τον ρόλο της Λάρντι κρατά η σταθερά ανερχόμενη αμερικανίδα ηθοποιός Σεϊλίν Γούντλεϊ, την οποία πολλοί θα θυμούνται ως κόρη του Τζορτζ Κλούνεϊ στην ταινία του Αλεξάντερ Πέιν «Οι απόγονοι» (2011), χάρη στην οποία η ηθοποιός κέρδισε αναγνώριση τόσο από τους κριτικούς όσο και από την κινηματογραφική βιομηχανία (απέσπασε επίσης ένα βραβείο Independent Spirit, καθώς και μία υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα).

Από τον Γκούτσι στον Φεράρι

Το πρόσωπο ωστόσο που εκ των πραγμάτων αναμένεται να γίνει ο μαγνήτης της ταινίας «Ferrari» είναι αυτό του Ανταμ Ντράιβερ. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που ο 39χρονος αμερικανός ηθοποιός υποδύθηκε έναν άλλον ιταλό μεγιστάνα του πλούτου, τον Μαουρίτσιο Γκούτσι, στην ταινία «Ο Οίκος Gucci» (2021) του Ρίντλεϊ Σκοτ. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο προβληματικός γάμος του Γκούτσι με την Πατρίτσια Ρετζιάνι, την οποία υποδύθηκε η Lady Gaga, βρισκόταν επίσης στο επίκεντρο της ιστορίας εκείνου του φιλμ. Από τα πρόσωπα που έχουν καταφέρει να ξεχωρίσουν τα τελευταία χρόνια, ο Ντράιβερ μετρά περισσότερες από 40 ταινίες στη φιλμογραφία του αλλά και δύο υποψηφιότητες για Οσκαρ – Β’ ρόλου για την «Παρείσφρηση» (2018) του Σπάικ Λι και Α’ ρόλου για την «Ιστορία γάμου» (2019) του Νόα Μπάουμπαχ. Ο ρόλος του Κάιλο Ρεν στον νέο κύκλο των ταινιών «Πόλεμος των άστρων» τον έκανε γνωστό σε εκατομμύρια θεατές, ενώ το ταλέντο του έχει δοκιμαστεί δίπλα σε σκηνοθέτες όπως ο Τζιμ Τζάρμους («Πάτερσον», 2016), ο Μάρτιν Σκορσέζε («Σιωπή», 2016) και ο Σαβέριο Κοστάντζο («Πεινασμένες καρδιές», 2014). Προσφάτως τον είδαμε στην τελευταία ταινία του Μπάουμπαχ, «Λευκός θόρυβος» (2022), μεταφορά του cult μυθιστορήματος του Ντον Ντελίλο, ενώ θα πρωταγωνιστήσει και στο φιλμ «Megalopolis» με το οποίο ο Φράνσις Φορντ Κόπολα επιστρέφει στην καρέκλα του σκηνοθέτη.

O Ανταμ Ντράιβερ, ωστόσο, δεν ήταν η πρώτη επιλογή για τον ρόλο του Εντσο Φεράρι (τον οποίο, ας σημειωθεί, έχει υποδυθεί και ο ιταλός ηθοποιός Σέρτζιο Καστελίτο στην ξεχασμένη σήμερα ταινία «Ferrari», τηλεοπτική παραγωγή του 2003). Για την ακρίβεια, ο Ντράιβερ ήρθε τρίτος στη σειρά, όταν ο Αυστραλός Χιου Τζάκμαν δεν προχώρησε τελικά με το σχέδιο «Ferrari», έχοντας ο ίδιος αντικαταστήσει τον Κρίστιαν Μπέιλ, πρώτη επιλογή για τον ρόλο του Εντσο Φεράρι. Ο Μπέιλ είχε συνεργαστεί με τον Μάικλ Μαν στην ταινία «Δημόσιος κίνδυνος» (1999), αλλά ήταν και ένας από τους ηθοποιούς σε μια άλλη ταινία όπου ο Φεράρι έπαιζε σημαντικό αλλά δεύτερο ρόλο, το υποψήφιο για Οσκαρ καλύτερης ταινίας «Κόντρα σε όλα» (Ford v Ferrari, 2019), όπου τον ρόλο υποδύθηκε ο ιταλός ηθοποιός Ρέμο Τζιρόνε. Και σε εκείνη την ταινία, που σκηνοθέτησε ο Τζέιμς Μάνγκολντ, διευθυντής παραγωγής δεν ήταν κανείς άλλος από τον Μάικλ Μαν.