Θα υπάρχουν άραγε σε λίγα χρόνια πολυτελή ξενοδοχεία στο Διάστηµα; Μια καταφατική απάντηση σε αυτό το ερώτηµα προσπαθεί να δώσει η εταιρεία Vast, η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή του Haven-1, του πρώτου εµπορικού διαστηµικού σταθµού που προγραµµατίζεται να τεθεί σε χαµηλή τροχιά γύρω από τη Γη από τον πύραυλο Falcon9 της SpaceX την επόµενη χρονιά.

Οι πρώτοι επισκέπτες αναµένεται να φτάσουν εκεί το 2026 και οι δηµιουργοί θέλουν να τους κάνουν να αισθάνονται σαν στο σπίτι τους, εξ ου και έχουν προβλέψει στον σχεδιασµό τους µεγάλες ποσότητες ξύλου και µάλιστα ξύλο σφενδάµου λεπτής υφής, µια επιλογή πολύ δηµοφιλή τα τελευταία χρόνια από τους interior designers που θέλουν να δώσουν ζεστασιά και κοµψότητα σε κάποιον χώρο.

Η Vast δεν είναι µια τυχαία επιχείρηση. Πρόκειται για µια startup µε έδρα τη Νότια Καλιφόρνια που ιδρύθηκε από τον δισεκατοµµυριούχο των κρυπτονοµισµάτων Τζεντ Μακ Κέιλεµπ, έναν προγραµµατιστή που το 2010 µετέτρεψε τον ιστότοπο συναλλαγών µε κάρτες Mt. Gox που του ανήκε στο πρώτο σηµαντικό χρηµατιστήριο Bitcoin. Η περιουσία του υπολογίζεται σε 2,9 δισεκατοµµύρια δολάρια σύµφωνα µε το αξιόπιστο πάντα «Forbes».

O Haven-1, ο πρώτος εμπορικός διαστημικός σταθμός που αναμένεται να τεθεί σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, δίνει έμφαση και στο design.

Ο Μακ Κέιλεµπ ίδρυσε τη Vast το 2021 προκειµένου να αναπτύξει διαστηµικούς σταθµούς τεχνητής βαρύτητας. Στις πρώτες προσλήψεις του περιλαµβάνονταν ο Κάιλ Ντέντµον, πρώην αντιπρόεδρος κατασκευής της SpaceX, ο µηχανικός συστηµάτων Τοµ Χέιφορντ που έχει εργαστεί για τη Relativity Space και τη SpaceX, η Μόλι Μακ Κόρµικ, πρώην Human Factors Engineer της SpaceX, και ο Κόλιν Σµιθ, πρώην µηχανικός πρόωσης της SpaceX.

Οπως είναι µάλλον φανερό, θαυµάζει τον Ιλον Μασκ και ακολουθεί τα χνάρια του. Γι’ αυτό και δηλώνει συχνά πως «η Γη έχει πεπερασµένους πόρους, αλλά έξω στο ηλιακό σύστηµα υπάρχει ένας τεράστιος αναξιοποίητος πλούτος, τόσο από άποψη ενέργειας όσο και από άποψη ύλης. Οσον αφορά το µακροπρόθεσµο µέλλον της ανθρωπότητας, θα χρειαστεί να ζήσουµε κάποτε µακριά από τη Γη».

Κάψουλα πολυτελείας

Το Haven-1 θα µοιάζει φυσικά περισσότερο µε boutique ξενοδοχείο παρά µε διαστηµικό σταθµό όπως τους είχαµε µέχρι σήµερα στο µυαλό µας, ωστόσο θα λειτουργεί και ως σοβαρή ερευνητική πλατφόρµα σχεδιασµένη να φιλοξενεί µακροχρόνιες αποστολές και πειράµατα υπό συνθήκες άνεσης.

Η βραβευµένη µε Emmy Χίλαρι Κόου, η οποία πέρασε πέντε χρόνια ως επικεφαλής σχεδιασµού στη SpaceX προτού µεταπηδήσει στη Vast (και έχει εργαστεί στη Starlink, στην Google και στην Apple), υπογραµµίζει σε συνεντεύξεις της ότι θα υπάρχει πλήρως εξοπλισµένο εργαστήριο στην κατασκευή αυτή και ίσως και να βρεθεί εκεί µια θεραπεία για τον καρκίνο, αφού µπορεί κανείς να αναπτύξει κύτταρα ανθρώπινου δέρµατος εντυπωσιακά πιο γρήγορα σε συνθήκες µικροβαρύτητας.

Φυσικά το χρηµατικό τίµηµα που θα απαιτείται για ένα ταξίδι τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του σταθµού οι περισσότεροι από εµάς δεν θα µπορούµε να το αντέξουµε οικονοµικά, όµως µε την πάροδο του χρόνου η πρόσβαση θα γίνεται όλο και πιο εύκολη.

H Vast έχει φροντίσει ώστε ο διαστημικός σταθμός της να μοιάζει εσωτερικά με boutique hotel.

Καθένα από τα τέσσερα πρόσωπα που θα κάνουν αυτή την εκδροµή – η οποία θα διαρκεί συνολικά δέκα ηµέρες – θα περνά από ειδική εκπαίδευση, όµως δεν θα χρειάζεται να κάνει πρακτικά τίποτα. Θα µπορεί ωστόσο να ονειροπολεί µε θέα τη Γη καθώς το Haven-1 θα διαθέτει ένα µεγάλο κεντρικό παράθυρο που θα επιτρέπει αυτήν ακριβώς τη δραστηριότητα. Το εσωτερικό περιβάλλον περιγράφεται στο site της Vast ως ζεστό και θελκτικό και έχει σχεδιαστεί υπό τις οδηγίες του Πίτερ Ράσελ-Κλαρκ, ο οποίος υπογράφει κάποια από τα πιο γνωστά προϊόντα της Apple.

«Ο ανθρωποκεντρικός βιοµηχανικός σχεδιασµός του Haven-1 εισάγει νέες διαστάσεις τολµηρής δηµιουργικότητας και αποτελεσµατικότητας και δηµιουργεί ένα νέο πρότυπο για την εσωτερική διακόσµηση στον χώρο» αναφέρει η δήλωση της Vast.

Οι επισκέπτες θα µπορούν να προσαρµόσουν πράγµατα όπως τη θερµοκρασία και τον φωτισµό, υπήρξε άλλωστε αγαστή συνεργασία µε αστροναύτες που έχουν περάσει χρόνο στον Διεθνή Διαστηµικό Σταθµό (ISS) για τη σωστή ρύθµιση του κιρκάδιου ρυθµού. Ενα βασικό πρόβληµα των ενοίκων στους διαστηµικούς σταθµούς µέχρι σήµερα ήταν ο ποιοτικός ύπνος και προκειµένου να το αντιµετωπίσει η Vast έχει κατασκευάσει ένα πρωτοποριακό φουσκωτό πάπλωµα που ασκεί στον χρήστη του όση πίεση χρειάζεται για να µπορέσει να κοιµηθεί µε ηρεµία για αρκετές ώρες.

«Εχω ταξιδέψει µε τρεις αποστολές στο Διάστηµα» είπε πρόσφατα στο περιοδικό «Wired» ο Αντριου Τζ. Φόιστελ, αστροναύτης της NASA για 23 χρόνια, «και µαθαίνουµε από αυτές τις εµπειρίες και καινοτοµούµε για να βελτιώσουµε τον τρόπο που µπορούµε να ζούµε και να εργαζόµαστε σε έναν διαστηµικό σταθµό». Αυτός και άλλοι αστροναύτες βοήθησαν τη Vast στο σχεδιαστικό της έργο.

«Από την επικοινωνία και τη συνδεσιµότητα ως τον ιδιωτικό χώρο και την αλληλεπίδραση µε άλλους, κάθε λεπτοµέρεια στο Haven-1 έχει σχεδιαστεί µε την εµπειρία των αστροναυτών στον πυρήνα της δουλειάς µας» τόνισε ο Φόιστελ. Γνωρίζοντας στενά τις ανάγκες των αστροναυτών που εργάζονται σε συνθήκες µικροβαρύτητας, ο Φόιστελ υπήρξε ενθουσιώδης βοηθός της οµάδας σχεδιασµού του Haven-1:

«Ο λεπτοµερής σχεδιασµός για τη διαβίωση στο Διάστηµα δεν είναι πολυτέλεια, είναι το κλειδί για να διασφαλιστεί ότι οι αστροναύτες µπορούν να εργάζονται και να ζουν απρόσκοπτα. Το να βλέπουµε τη σχεδίαση του Haven-1 να λύνει πολλές από τις προκλήσεις που αντιµετωπίσαµε στον ISS και το να χρησιµοποιούµε την πρόοδο που κάναµε για να διασφαλίσουµε ότι µπορούµε να περνάµε χρόνο εκεί, ενώ φροντίζουµε τον εαυτό µας, είναι απλώς εξαιρετικό».

O αστροναύτης φορούσε Prada

Βλέπουµε λοιπόν έναν τρόπο µε τον οποίο το design αψηφά τη βαρύτητα, υπάρχει όµως και άλλο ένα πρόσφατο παράδειγµα: τα αποκαλυπτήρια του καρπού της συνεργασίας του οίκου Prada µε την Axiom Space, της διαστηµικής στολής Axiom Extravehicular Mobility Unit (AxEMU) δηλαδή, την οποία αναµένεται να φορέσουν οι αστροναύτες της NASA όταν περπατούν στο φεγγάρι στο πλαίσιο της αποστολής Artemis III το 2026.

«Είναι µια επανάσταση στον σχεδιασµό των διαστηµικών στολών» δήλωσε ο Ράσελ Ράλστον στους «New York Times», ο οποίος τελεί χρέη εκτελεστικού αντιπροέδρου για δραστηριότητες εκτός σκαφών της Axiom Space, της εταιρείας που είναι υπεύθυνη για τη στολή. Κάποιοι την αποκαλούν ήδη Lamborghini των διαστηµικών ενδυµάτων: βελτιωµένη, ευκίνητη, σπορτίφ. Πρόκειται για µια λευκή δηµιουργία µε αρθρωτά γκρι µπαλώµατα στα γόνατα και τους αγκώνες, ένα «cropped» επάνω µέρος (που είναι ούτως ή άλλως πολύ της µόδας) και στρατηγικά τοποθετηµένες κόκκινες λωρίδες.

Η διαστηµική στολή Axiom Extravehicular Mobility Unit (AxEMU)

Η συνεργασία ήταν µια ιδέα του Λορέντσο Μπερτέλι, του µεγαλύτερου γιου της Μιούτσια Πράντα και επικεφαλής µάρκετινγκ του γνωστού fashion brand. Ο Μπερτέλι σκέφτηκε ότι η Prada πάντα έκανε πρωτοποριακές κινήσεις και έτσι προσέγγισε την Axiom Space, που είχε µόλις καταθέσει πρόταση στη NASA να αναλάβει τη συγκεκριµένη αποστολή.

Παρ’ όλο που οι ιθύνοντες στην Axiom Space (βασικό ανταγωνιστή της Vast για την επικράτηση στο πεδίο των εµπορικών διαστηµικών σταθµών) ήταν αρχικά επιφυλακτικοί, γρήγορα κατάλαβαν ότι µια τέτοια συνεργασία θα αποτελούσε µεγάλη ευκαιρία για δηµοσιογραφική κάλυψη των προσπαθειών τους. «Μια διαστηµική στολή είναι κάτι µοναδικό. Συνδυάζει επιστήµη και µηχανική αλλά και τέχνη, είναι κάτι φτιαγµένο για ολόκληρο το ανθρώπινο σώµα.

Το σακίδιο είναι πολύ άκαµπτο, αλλά η ίδια η στολή πρέπει να είναι ευέλικτη και να µπορεί να φορεθεί από άνδρες και γυναίκες όλων των µεγεθών. Πρέπει να κινείται, πρέπει να δείχνει ωραία, είναι άλλωστε ένα σύµβολο και το αξεσουάρ ενός διαστηµικού ταξιδιού µε το οποίο µπορούν να σχετιστούν οι περισσότεροι» είπε ο Μπερτέλι σε µεγάλη αµερικανική εφηµερίδα.

Περίπου 10 υπάλληλοι του οίκου εργάζονταν µε πλήρη απασχόληση για τη διαστηµική αυτή στολή, ταξιδεύοντας µεταξύ Μιλάνου και Χιούστον, όπου εδρεύει η Axiom Space και εστιάζοντας κυρίως σε νέα υλικά και τεχνικές ραφής.

Αν και ο τελικός σχεδιασµός δίνει προτεραιότητα στις λειτουργίες και στις τεχνικές προδιαγραφές σε σχέση µε το στυλ, υπάρχουν µικρές λεπτοµέρειες που θα ενθουσιάσουν τους θιασώτες της ιταλικής µόδας, συµπεριλαµβανοµένων των προσεκτικά τοποθετηµένων κόκκινων λωρίδων που παραπέµπουν στο λογότυπο της συλλογής Linea Rossa και παράλληλα χρησιµεύουν για να ξεχωρίζουν µεταξύ τους τα µέλη της εκάστοτε αποστολής. Η Μιούτσια Πράντα και ο Ραφ Σίµονς, οι δηµιουργικοί διευθυντές του brand, δήλωσαν ιδιαίτερα ενθουσιασµένοι µε αυτόν τον διπλό συµβολισµό.

Πράγµατι, εάν στόχος αυτής της προσπάθειας είναι να ενθουσιαστεί περισσότερος κόσµος µε την εξερεύνηση του Διαστήµατος, η επαφή µε τα µεγάλα ονόµατα της µόδας είναι ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό.

Ετσι εξηγείται κατά κάποιον τρόπο γιατί, για παράδειγµα, η Axiom Space στρατολόγησε την Εστερ Μαρκίς, σχεδιάστρια κοστουµιών για τη δηµοφιλή σειρά της πλατφόρµας Apple TV+ µε τίτλο «For All Mankind», για να βοηθήσει στην κατασκευή του καλύµµατος της στολής, γιατί ο Ρίτσαρντ Μπράνσον δούλεψε µε την Under Armour για τις στολές της Virgin Galactic και γιατί ο Ιλον Μασκ συνεργάστηκε µε τον Χοσέ Φερνάντεζ, τον ενδυµατολόγο των «Batman V Superman: Dawn of Justice», «Tron», «Ironman 2», «The Amazing Spiderman» και «Captain America: Civil War» σε στολές για αστροναύτες της NASA που συµµετείχαν στην αποστολή Crew Dragon Demo-2 της SpaceX.

Η συνεργασία µε την Prada απλώς οδηγεί την Axiom Space σε µια σύνδεση µε την ποπ κουλτούρα που θα της φανεί πολύ χρήσιµη στο επόµενο, δυνητικά πιο µαζικό, εµπορικό επίπεδο των δραστηριοτήτων της.

Αν και θα υπάρχει φυσικά το σύµβολο της αµερικανικής σηµαίας και το εµπορικό σήµα της Axiom στο τελικό προϊόν, δεν θα υπάρχει το γνωστό τρίγωνο µε την υπογραφή της Prada. Ισως το brand να κάνει την εµφάνισή του στον σχεδιασµό άλλων συµπληρωµατικών αντικειµένων για την αποστολή, τα οποία θα παρουσιαστούν τους επόµενους µήνες.

«Αυτή είναι η αρχή. Αυτό που θα προσπαθήσουµε τώρα είναι να δοκιµαστούµε σε αυτό το περιβάλλον. Αν δούµε ότι είµαστε αρκετά καλοί, θα µπορούσε να αποτελέσει ένα στρατηγικό πλεονέκτηµα. Δεν πρόκειται να αλλάξει τα κέρδη και τις ζηµιές µας ή την κορυφαία γραµµή µας προς το παρόν. Αλλά ποτέ δεν ξέρεις αν ποτέ δεν δοκιµάσεις» είπε ο Μπερλέτι σε συνέντευξή του και δεν έχει άδικο.