Αυτά τα βιβλία θα μας κρατήσουν συντροφιά στις διακοπές του Πάσχα

Μύρισε άνοιξη επιτέλους. Καθώς τα πουλόβερ αποθηκεύονται σιγά-σιγά στην ντουλάπα, μία επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο για τα βιβλία που θα μας συνοδεύσουν αυτή την άνοιξη επιβάλλεται. Ξεκινάμε τις αναγνώσεις μας από κλασικές αξίες και ένα από τα πιο διάσημα μυθιστορήματα του βραβευμένου με Νομπέλ νοτιοαφρικανού συγγραφέα Τζ. Μ. Κουτσί, το οποίο επανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Ο λόγος για το «Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ», το οποίο το 1983 βραβεύθηκε με Βooker.

O κεντρικός ήρωας, ο Μάικλ Κ, είναι ένας αγαθός κηπουρός που αφήνει το Κέιπ Τάουν αποφασισμένος να πάει την άρρωστη μητέρα του πίσω στο χωριό της, σκοπεύοντας να αρχίσει μια καινούργια ζωή μακριά από τις ταραχές και τον πόλεμο. Στον δρόμο όμως εκείνη πεθαίνει, αφήνοντάς τον μόνο σε έναν άναρχο κόσμο. Οπου και αν πηγαίνει, ο πόλεμος τον ακολουθεί. Παγιδευμένος σε μια σύγκρουση που δεν καταλαβαίνει, ο Μάικλ θα κάνει τα πάντα για να αποδράσει και να ζήσει τη ζωή του με τους δικούς του όρους.

Και συνεχίζουμε με σταθερές αξίες και την 85χρονη πολυβραβευμένη καναδή συγγραφέα Μάργκαρετ Ατγουντ, αυτή τη λογοτεχνική ιέρεια των σύγχρονων δυστοπικών αφηγήσεων. Από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορεί μία δυνατή συλλογή 15 διηγημάτων της με τίτλο «Γηραιές μωρές παρθένες», η οποία διερευνά τον πυρήνα της οικογένειας, των σχέσεων, του γάμου, της απώλειας και της μνήμης.

Για παράδειγμα, στο διήγημα το οποίο «βαπτίζει» και τη συλλογή, δύο δίδυμες αδελφές παλεύουν με την απώλεια και τη μνήμη. Η καρδιά της συλλογής, βέβαια, είναι τα επτά διηγήματα τα οποία ακολουθούν ένα παντρεμένο ζευγάρι στη διάρκεια πολλών δεκαετιών και αποτυπώνουν τις στιγμές τους, μεγάλες και μικρές, που συνιστούν μια ξεχωριστή ιστορία αγάπης.

Ενα ιδιαίτερο μυθιστόρημα είναι και οι «Τροχιές» της Βρετανής Σαμάνθα Χάρβεϊ, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg και απέσπασε το βραβείο Booker για το 2024, με την επιτροπή να το χαρακτηρίζει «ένα γράμμα αγάπης προς την ανθρωπότητα και τον πλανήτη μας, αλλά και ένα βιβλίο που αναγνωρίζει, με βαθιά συγκινητικό τρόπο, την αξία κάθε ανθρώπινης ζωής». Οι ήρωες της Χάρβεϊ είναι έξι αστροναύτες (από Αμερική, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία και Ρωσία), γυναίκες και άνδρες, που ταξιδεύουν με ταχύτητα 27.000 χλμ./ώρα.

Παρά τις εικόνες ασύλληπτης ομορφιάς που αντικρίζουν από το Διάστημα και την καθημερινότητά τους στο σκάφος, η σκέψη τους γυρίζει στους ανθρώπους που άφησαν πίσω. Μια κάρτα, ένα email, ο θάνατος της μητέρας ενός μέλους του πληρώματος, ένας τυφώνας γίνονται αφορμές για αναστοχασμό πάνω στο μέλλον της ανθρωπότητας, την ύπαρξη του Θεού και τη σημασία της ανθρώπινης εγγύτητας.

Σασπένς και αγωνία

Σίγουρα οι λάτρεις των ψυχολογικών θρίλερ θα απολαύσουν κάθε σελίδα της «Πρόσκλησης» του Σεμπάστιαν Φίτζεκ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Ο 53χρονος βερολινέζος συγγραφέας-φαινόμενο των 19 εκατομμυρίων αντιτύπων, κρατά την αγωνία αμείωτη και σε αυτό το βιβλίο του. Η ηρωίδα του, η Μάρλα Λίντμπεργκ, μια γυναίκα που πάσχει από προσωπαγνωσία, με τον εγκέφαλό της να της παίζει παιχνίδια, οδηγώντας τη σε ψευδαισθήσεις, έπειτα από χρόνια ψυχοθεραπείας γνωρίζει πλέον ότι οι εφιαλτικές αναμνήσεις της από το παρελθόν είναι ψευδείς.

Το σκηνικό αλλάζει όταν αποφασίζει να παραστεί σε μια συνάντηση με τους παλιούς συμμαθητές της στις χιονισμένες Αλπεις. Στο καταφύγιο την περιμένει μια έκπληξη: χρησιμοποιημένα πιατικά βρίσκονται στο τραπέζι της τραπεζαρίας, το τζάκι είναι αναμμένο, αλλά κανείς δεν είναι εκεί. Η Μάρλα αρχίζει να ψάχνει για τους άλλους. Και τότε το ακούει ξανά: εκείνον τον σφυριχτό βήχα του ψυχοπαθούς, έξω στο παγωμένο σκοτάδι, που της είναι τόσο γνώριμος…

Δυνατό ψυχολογικό θρίλερ είναι και το βιβλίο του Σουηδού Χένρικ Φεξίους «Η θυσία», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχµιο. Ο μπεστσελερίστας Σκανδιναβός αποτελεί έναν από τους πιο περιζήτητους ομιλητές της Σουηδίας και θεωρείται μάστερ των ψυχολογικών πειραμάτων, αλλά και άριστος γνώστης της γλώσσας του σώματος, με τα βιβλία του να έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 30 γλώσσες. Και στη «Θυσία» αποδεικνύει ότι ξέρει να κρατά το σασπένς αμείωτο.

Ο ήρωάς του είναι ο 35χρονος προγραμματιστής Ντάβιντ Λουντ, ένας άνδρας που ζει μια ήσυχη ζωή και επισκέπτεται τακτικά τον ψυχολόγο του. Eχει μια ανύπαρκτη σχέση με τη μητέρα του και ο ίδιος δεν έχει καθόλου αναμνήσεις από τα πρώτα δώδεκα χρόνια της ζωής του. Η ηρεμία του διαταράσσεται όταν μια άγνωστη επικοινωνεί μαζί του, ισχυρίζεται ότι έχει πληροφορίες για την παιδική του ηλικία και θέλει να τον συναντήσει. Οταν η γυναίκα εξαφανίζεται ξαφνικά, ο ίδιος γίνεται ο βασικός ύποπτος για την εξαφάνισή της, ενώ ταυτόχρονα κάποιος τον κυνηγά. Ποιος είναι τελικά ο Ντάβιντ Λουντ και γιατί του έκλεψαν τα παιδικά του χρόνια;

Κατάδυση στην Ιστορία

Το βιβλίο της Μέρι Μπίαρντ «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, δεν έχει χαρακτηριστεί τυχαία το καλύτερο ιστορικό βιβλίο του 2023. Ετσι η Μπίαρντ, καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Κολέγιο Νιούχαμ του Κέιμπριτζ και συντάκτρια για θέματα Κλασικών Σπουδών στο «Times Literary Supplement», με συνεργασίες με το ΒΒC πάνω σε ντοκιμαντέρ, εντρυφά σε γεγονότα αλλά και σε φήμες που σχετίζονται με τους ρωμαίους αυτοκράτορες.

Τι ακριβώς έκαναν και γιατί συχνά οι σχετικές αφηγήσεις για τον βίο τους είναι γεμάτες με πράξεις ακραίες, ενίοτε φρικιαστικές; Πώς ασκούσαν την εξουσία τους; Τι έτρωγαν και σε ποιους χώρους; Με ποιους και ποιες μοιράζονταν το κρεβάτι τους; Περίπου τριάντα αυτοκράτορες και οι συμβίες τους εξετάζονται ενδελεχώς στις σελίδες του συναρπαστικού βιβλίου. Ενα απολαυστικό ανάγνωσμα που με εγκυρότητα ανατρέπει κλισέ και εδραιωμένες πεποιθήσεις και μας μαθαίνει άγνωστες ιστορίες. Γνωρίζατε, για παράδειγμα, ότι ο Ηλιογάβαλος έρανε τους καλεσμένους του με τόσα ροδοπέταλα, που έφτασαν στο σημείο να πεθάνουν από ασφυξία;

Επιμένουμε ελληνικά

Και περνάμε σε ένα έργο που δεν θα πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη. Ο λόγος για τον «Ερωτόκριτο», το αφηγηματικό ποίημα του σημαντικότερου εκπροσώπου της Κρητικής Αναγέννησης, του Βιτσέντζου Κορνάρου. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1713 στη Βενετία, στο τυπογραφείο του Antonio Bortoli, ενώ τρία αντίτυπα από την πρώτη έκδοση σώζονται έως τις μέρες μας: ένα στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη στην Αθήνα, ένα στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών και ένα στην Biblioteca Civica της Vicenza.

Από τις εκδόσεις Μίνωας μόλις κυκλοφόρησε μία πολύ προσεγμένη έκδοση αυτού του πολύτιμου έργου που ακόμα συγκινεί, ενός κειμένου, τελικά, πάνω στο οποίο «θεμελιώθηκε η εθνική λογοτεχνία του Ελληνισμού», όπως χαρακτηριστικά είχε γράψει στο «Βήμα» το 2013 ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης.

Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί τώρα και το νέο μυθιστόρημα του Χρήστου Χωμενίδη, που φέρει τον τίτλο «Πανδώρα». O δημοφιλής συγγραφέας αυτή τη φορά βουτάει στην Gen Z και παραδίδει ένα σύγχρονο μυθιστόρημα με ταχύ ρυθμό, για ένα νέο κορίτσι, μια φοιτήτρια, «μια ηρωίδα συνομήλικη με τον 21ο αιώνα».

Από την Πολυτεχνειούπολη, στο διαμερισματάκι της Πανδώρας κάτω από την Πατησίων, αλλά και σε μια παραθαλάσσια επαρχιακή πόλη, η αεικίνητη ηρωίδα ζει ημέρα με την ημέρα, απολαμβάνοντας τις αντιφάσεις της, ενίοτε υποφέροντας εξαιτίας τους. Πολιτεύεται από άγνοια κινδύνου, ερωτεύεται και τελικά είναι ένα κορίτσι τόσο αλλιώτικο και τόσο ίδιο στον πυρήνα του με τη «Μαρία Νεφέλη» του Οδυσσέα Ελύτη. Οπως έχει δηλώσει και ο ίδιος ο συγγραφέας: «Η Μαρία Νεφέλη του Ελύτη θα έστελνε και θα λάμβανε ραβασάκια. Η Πανδώρα τσατάρει. Σιγά την τρομερή διαφορά!».