Τα Δύο Χωριά της Μαρίνας Βρανοπούλου στη Μύκονο, το νησί όπου περνούσε τα καλοκαίρια ως παιδί, κατάφεραν να γίνουν ένα τοπόσημο πολιτισμού από όταν ξεκίνησαν τη λειτουργία τους το 2015, ένα hub εικαστικών τεχνών με residencies καλλιτεχνών από Ελλάδα και εξωτερικό, με εκθέσεις του έργου τους, συζητήσεις, εκδηλώσεις και pop-up βιβλιοπωλεία, απέναντι από την εκκλησία της Πανάχρας, δυο βήματα από τα Ματογιάννια. Ακολούθησαν δράσεις της πολιτιστικής αυτής πλατφόρμας και στην Αθήνα, όπως για παράδειγμα σε έναν χώρο στον Φάρο Ψυχικού, στη συμβολή Ολυμπιονικών και Λυκούργου, κινήσεις που προσέδωσαν μια χροιά νομαδικού χαρακτήρα στο εγχείρημά της σε μια περιοχή με έντονο εμπορικό χαρακτήρα. Από εφέτος τα Δύο Χωριά αποκτούν μια μόνιμη βάση και στην Αθήνα, σε πολύ κοντινή απόσταση από το Μουσείο Ακρόπολης και σε ένα κτίριο βιομηχανικής αισθητικής με αρχαιοελληνικά ευρήματα στον κεντρικό εκθεσιακό χώρο. Είχε προηγηθεί μια ομαδική έκθεση το καλοκαίρι χάρη στην οποία άνοιξαν τις πόρτες τους, όμως εγκαινιάστηκαν επισήμως πρόσφατα με την έκθεση «Kick Οff» των σουηδών καλλιτεχνών Τζόακιμ Οτζάνεν και Σούννα Χανσντόττιρ με έργα τους που δημιουργήθηκαν ύστερα από το residency τους στην Ελλάδα.
«Detangle» της Σούννα Χανσντόττιρ (2021).
Πότε και πώς πρωτοήρθατε σε επαφή με το έργο των σουηδών καλλιτεχνών;
«Ενα από τα χαρακτηριστικά πλέον κεραμικά του Τζόακιμ Οτζάνεν παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην ομαδική έκθεση «Jump Ball», στα Δύο Χωριά στη Μύκονο το 2017, αναδεικνύοντας τη μελαγχολική παιδικότητα που κρύβεται μέσα σε κάθε ενήλικο. Στη συνέχεια, ακολούθησε το πρόγραμμα καλλιτεχνικής φιλοξενίας μας στο νησί, τον Νοέμβριο του 2018, με αποτέλεσμα την ατομική έκθεση «Island», το καλοκαίρι του 2019. Η σύζυγός του, Σούννα Χανσντόττιρ, με πίνακες που παραπέμπουν στις σπουδές της στην υφαντουργική, έλαβε μέρος στην ομαδική παρουσίασή μας, «Notions of Female Leadership», στην Art Athina, το 2020. Η συνύπαρξη και των δύο εφέτος εικαστικά στα Δύο Χωριά στην Ακρόπολη, έως και τις αρχές Δεκεμβρίου, οριοθετεί την περίοδο που επιστρέφουν στην ενεργό δράση, έπειτα από τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού, ανοίγοντας τη σεζόν με τα πιο φωτεινά χρώματα!».
Ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία οδηγείστε στην επιλογή των καλλιτεχνών που παρουσιάζετε στα Δύο Χωριά;
«Θα έλεγα καλύτερα ότι τους καλλιτέχνες τούς διαλέγω και με διαλέγουν παράλληλα! Το επιμελητικό πρόγραμμα σχεδιάζεται έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού μου την ανάγκη να δώσω φωνή σε αυτούς που δεν ακούγονται, σε εκείνους/ες που το έργο τους παραβλέπεται. Γυναίκες καλλιτέχνιδες και ανερχόμενοι καλλιτέχνες από «μικρές» χώρες είναι οι πρώτοι που θα προσεγγίσω, γιατί πάντα με ενδιαφέρει αυτό που έχουν να πουν. Με τη σειρά τους, οι ίδιοι οι καλλιτέχνες φαίνεται πως επιδιώκουν αυτή τη συνεργασία, βρίσκοντας στα Δύο Χωριά ένα περιβάλλον που δραστηριοποιείται με κάθε δυνατό τρόπο υπέρ τους».
Επειτα από ένα διάστημα λειτουργίας, ποιο πιστεύετε ότι είναι το στίγμα που εκπέμπουν τα Δύο Χωριά στο εικαστικό τοπίο της Αθήνας;
«Η διαφορετικότητα των Δύο Χωριών αφορά από την ιδρυτική τους περίοδο σε μια κατεύθυνση καθαρά διαδραστική. Εχουμε δηλαδή επιλέξει να λειτουργούμε σαν ένα salon του 18ου αιώνα, στο οποίο η κοινωνική συναναστροφή και η ανταλλαγή ιδεών, με αφορμή, πυρήνα και τελικό προορισμό την τέχνη, είναι το ζητούμενο. Ξεκινώντας από μια πλατφόρμα τέχνης στη Μύκονο και τη Δήλο το 2015, καλέσαμε καλλιτέχνες να περάσουν δημιουργικές στιγμές στο λίκνο του κυκλαδίτικου πολιτισμού. Εκτοτε, συνεχίζουμε δυναμικά, θέλοντας να δώσουμε την ευκαιρία τόσο στο εγχώριο κοινό να μετέχει στη διεθνή πρωτοπορία και τις σύγχρονες τάσεις όσο και στους έλληνες καλλιτέχνες να βγουν πιο ισότιμα στον κόσμο».
Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής χώρων φιλοξενίας των εκθέσεων των Δύο Χωριών, από το Ψυχικό ως το κέντρο; Θα είναι μόνιμος αυτός ο τελευταίος χώρος στην περιοχή της Ακρόπολης;
«Αρχικά, είναι γεγονός ότι είχαμε τη διάθεση να «ξεχειμωνιάζουμε» σε πιο ήπιους ρυθμούς, ιχνηλατώντας τι προτιμούν καλύτερα οι καλλιτέχνες και το κοινό, με επιλεκτικά projects σε πιο πειραματικούς χώρους. Η απόφαση ήταν εν τέλει συλλογική και, προς ευχαρίστηση όλων, η πραγματικότητα φαίνεται να μας καλεί στο κέντρο των εξελίξεων: από εφέτος το καλοκαίρι θα μας βρείτε στον νέο μας μόνιμο χώρο στην Ακρόπολη, Λεμπέση 5-7 και Πορίνου 16, με ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα εν εξελίξει. Ο χώρος μας στην οδό Μαντζουράκη στη Νέα Φιλοθέη βρίσκεται ανοιχτός ως γραφεία της γκαλερί».
Πώς αποτιμάτε την έντονη κινητικότητα που υπάρχει στα εικαστικά στην Αθήνα; Είναι απλώς ένα hype ή πρόκειται για μια σκηνή που έχει τα φόντα να καταστήσει την πόλη ένα επί της ουσίας κέντρο τεχνών;
«Δεν θεωρώ ότι πρόκειται για hype, αλλά για μια σκηνή που έχει πολλά να προσφέρει. Αντλώντας βέβαια από την παρακαταθήκη του ΔΕΣΤΕ, πιστεύω πως όλοι καταλάβαμε ότι το κλίμα άρχισε πραγματικά να αλλάζει στην Αθήνα από το 2017, με την documenta 14, οπότε και αρχίσαμε να επικοινωνούμε με ένα πιο ευρύ και απαιτητικό κοινό, και όλο και περισσότεροι νέοι καλλιτέχνες επέλεξαν την πόλη ως τόπο διαμονής. Σίγουρα, εξαιτίας της πανδημίας η ανοδική πορεία φάνηκε να ανακόπτεται, αλλά εν τέλει κατέληξε μόνο να αυξηθεί η επιθυμία μας για νέα εγχειρήματα και παραστάσεις. Σήμερα, το πρόγραμμα που παρουσιάζουν οι γκαλερί της πόλης, χωρίς να παραβλέπουμε βέβαια τα μονοπάτια που χαράσσει ο ΝΕΟΝ και το ΕΜΣΤ, κερδίζει τις εντυπώσεις και επάλληλες είναι οι δυνατότητες να δούμε καινούργια πράγματα και να επισκεφθούμε νέες εκθέσεις. Προσωπικά, είμαι ενθουσιασμένη που μου δίνεται η ευκαιρία να συμπεριλάβω στην ατζέντα μου τόσα διαφορετικά, αξιόλογα δρώμενα κάθε εβδομάδα!».
INFO
«Kick Οff»: Γκαλερί Δύο Χωριά (Λεμπέση 5-7 και Πορίνου 16), έως τις 3 Δεκεμβρίου.
