Διά της Αφής!

Και εάν ο πηλός ως υλικό και τα κεραμικά ως αντικείμενα για πολλαπλές χρήσεις, τελετουργικές και άλλες, υπηρέτησαν όσο καμία άλλη ύλη την ανθρώπινη περιπέτεια στον τόπο και στον χρόνο, ήρθε η ώρα στην εποχή μας να παίξει έναν ακόμη σημαντικό κοινωνικό ρόλο, και μάλιστα για μια αίσθηση που μαθησιακά χρησιμοποιούμε λιγότερο, αυτήν της αφής. Στα μουσεία μαθαίνουμε με όλες τις αισθήσεις εκτός από την αφή, την οποία απαγορεύει η πολυτιμότητα των αρχαίων έργων, στερούμενοι έτσι την επαφή με το υλικό που είναι όμως αυτό το οποίο διαχρονικά υπαγορεύει τις δυνατότητες και τους τρόπους έκφρασης. Και εάν αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα για τους ανθρώπους που μπορούν να έρθουν σε επαφή με τα υλικά κατάλοιπα και τα έργα του παρελθόντος με την όραση και την ακοή, είναι πραγματικό εμπόδιο για όσους στερούνται αυτές τις δυνατότητες.

Σε αυτές τις ομάδες κοινού απευθύνονται σιγά-σιγά ολοένα και περισσότερα μουσεία μέσα από αντίγραφα αρχαίων έργων τα οποία εκτεθειμένα και πλαισιωμένα με το αντίστοιχο εποπτικό υλικό επιτρέπουν στους επισκέπτες να μάθουν διά της αφής, δηλαδή αγγίζοντας… Μια μεγάλη πρόκληση και για έναν καλλιτέχνη το πιστό αντίγραφο που φιλοτεχνεί, στη δική μου περίπτωση ένα έργο κεραμικής, να κατασκευάζεται, να αγγειογραφείται και να εκτίθεται όχι για λόγους θέασης αλλά αφής, για να νιώσει δηλαδή κανείς το υλικό, να φανταστεί κρατώντας το είτε μέσα από μια ακουστική διήγηση είτε από ένα κείμενο σε γραφή Μπράιγ, τη διακόσμησή του, τη χρήση του, τη σημαντικότητά του για την αφήγηση του παρελθόντος. Την αδρή επιφάνεια ενός μαγειρικού σκεύους, την ντελικάτη και λεία για ένα αγγείο προορισμένο για ταφικό κτέρισμα ή για μια τελετουργία, μια επιγραφή χαραγμένη στην επιφάνεια ενός κεραμικού που προοριζόταν ως ανάθημα σε κάποιο ιερό, ποικίλες πήλινες χάντρες για ένα προϊστορικό περιδέραιο, αλλά και επιχρυσωμένες για ένα πιο πολυτελές κεραμικό κόσμημα, τις κωνικές για τα σφονδύλια του αρχαίου αδραχτιού και τις βαθιές εγχαράξεις στα πρώτα συστήματα «γραπτής» επικοινωνίας των προϊστορικών πινακίδων της Γραμμικής Α και Β γραφής.